Bài giảng Quản trị giá trong Doanh nghiệp - Chương II: Chi phí sản xuất kinh doanh

Chương II: CHI PHÍ SẢN 
XUẤT KINH DOANH
Thuy Nguyen, M.B
CHƯƠNG 2: CHI PHÍ SẢN XUẤT.
• Khái niệm chi phí
• Phân loại chi phí
• Phân tích chi phí
• Phương pháp xác định chi phí
• Những cân nhắc khi lựa chọn chỉ tiêu chi phí
làm cơ sở xuất phát cho mức giá
KHÁI NIỆM CHI PHÍ SẢN XUẤT KINH 
DOANH
• Chi phí sản xuất kinh doanh bao gồm toàn bộ chi phí chi ra trong quá
trình sản xuất và tiêu thụ sản phẩm
Chi phí sản xuất
Chi phí phát sinh trong
quá trình sản xuất:
• Chi phí nguyên vật
liệu
• Tiền lương
• Khấu hao
• Chi phí chung
• Chi phí quản lý.
Chi phí phân
phối và bán
hàngChi ra trong quá trình
phân phối và bán
hàng:
• Chi phí vận chuyển
thiết bị bán hàng
• Chi phí bảo quản
• Dự trữ
• Bao gói
• Thuê kho
• Bốc vác
• Hoa hồng cho đại
lý.
Chi ra cho hoạt động:
• Quảng cáo
• Khuyến mại
• Nghiên cứu thị
trường
• Giới thiệu sản
phẩm
• Bảo hành
Chi phí
marketing
PHÂN LOẠI CHI PHÍ
Theo công
dụng chi phí
Theo tính
chất mỗi
loại chi phí
Theo mối
liên hệ với
SP sản xuất
Theo mối
quan hệ với
khối lượng
sản phẩm
được sản xuất
PHÂN LOẠI CHI PHÍ THEO TÍNH 
CHẤT MỖI LOẠI CHI PHÍ
Nguyên
vật liệu
chính
Vật liệu
phụ
Tiền công
Tiền
lương
Nhiên liệu
động lực
Khấu hao
tài sản cố
định
Thuê đất, 
sử dụng
vốn
Khác
PHÂN LOẠI CHI PHÍ THEO MỐI LIÊN 
HỆ VỚI SẢN PHẨM ĐƯỢC SẢN 
XUẤT
• Chi phí phát sinh trong quá trình sản xuất và tiêu thụ sản
phẩm
• Chỉ liên quan đến sản phẩm đó
 Tính trực tiếp cho loại sản phẩm nhất định
Chi phí
trực tiếp
• Chi phí phát sinh trong quá trình sản xuất và tiêu thụ sản
phẩm
• liên quan đến nhiều sản phẩm đó 
 không Tính trực tiếp cho loại sản phẩm nhất 
định
Chi phí
gián tiếp
PHÂN LOẠI CHI PHÍ THEO KHỐI 
LƯỢNG SẢN PHẨM SẢN XUẤT RA
• Chi phí không thay đổi khi khối lượng sản
xuất thay đổi
Chi phí
cố định
Chi phí
Biến đổi
• Chi phí thay đổi khi khối lượng sản xuất thay
đổi
PHÂN LOẠI CHI PHÍ THEO CÔNG 
DỤNG CHI PHÍ
• Chi phí tiền lương trực tiếp
• Chi phí vật tư trực tiếp
• Chi phí chung
• Chi phí quản lý doanh nghiệp
• Chi phí phân phối và bán hàng
• Chi phí mar
CÁC CHỈ TIÊU CHI PHÍ
• Tổng chi phí: toàn bộ chi phí cần thiết phải chi ra
để sản xuất và tiêu thụ một khối lượng hàng hóa
nhất định.
• Ý nghĩa: 
– Tổng chi phí là yếu tố quan trọng để xác định lợi nhuận
thực tế hay dự kiến.
– Tổng chi phí quyết định mức chi phí cho một đơn vị sản
phẩm tại các mức sản lượng nhất định
CHI PHÍ MỘT ĐƠN VỊ SẢN PHẨM
MỘT SỐ CHỈ TIÊU CHI PHÍ KHÁC
Chi phí cơ hội: khoản thu nhập phải từ bỏ khi doanh nghiệp
lựa chọn quyết định sản xuất sản phẩm này và phải từ bỏ
quyết định sản xuất sản phẩm khác trong điều kiện sử dụng
cùng một tập hợp yếu tố đầu vào nhất định.
SỰ VẬN ĐỘNG CỦA CHI PHÍ THEO 
KHỐI LƯỢNG
AC
AC
Chi phí
Khối lượng
Qo
Khi Q < Qo, thì Q tăng, AC giảm
Khi Q = Qo, AC min
Khi Q > Qo, thì Q tăng, AC tăng
SỰ VẬN ĐỘNG CỦA CHI PHÍ THEO 
KINH NGHIỆM – ĐƯỜNG KINH 
NGHIỆM
200
400
600
800
0
2
4
6
8
10
0 200 400 600 800 1000
Chi phí bình quân
Chi phí bình quân
Chi phí
• Sự giảm dần chi phí bình quân theo kinh nghiệm SX tích lũy được gọi là
đường kinh nghiệm (Experience Curve)
• Sử dụng để định giá năng động hoặc định giá cạnh tranh
VAI TRÒ CỦA CHI PHÍ TRONG HÌNH 
THÀNH GIÁ• Chi phí quyết định mức giá sàn của sản phẩm.
• Chi phí là căn cứ trực tiếp để hình thành mức giá dự
kiến của doanh nghiệp.
• Chi phí là một trong những căn cứ quan trọng để
lựa chọn chiến lược giá cạnh tranh
• Sự biến động về chi phí sẽ quyết định sự thay đổi
giá
PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐINH CHI PHÍ
• Đối tượng và đơn vị xác định chi phí
• Căn cứ xác định chi phí.
• Phương pháp xác định chi phí
ĐƠN VỊ VÀ ĐỐI TƯỢNG XÁC ĐỊNH 
CHI PHÍ
• Đối tượng và đơn vị xác định chi phí phải
phù hợp với đối tượng và đơn vị xác định giá
cả.
– Đối tượng xác định chi phí là số lượng hàng hóa
tiêu thụ (được bán ra thị trường)
– Đơn vị xác định chi phí là tùy thuộc vào đặc điểm
từng loại sản phẩm
CĂN CỨ XÁC ĐỊNH CHI PHÍ
• Căn cứ vào mức tiêu hao thực tế
• Định mức thời gian
• Đơn giá giờ công
• Các định mức chi phí theo chế độ kế toán hiện hành
• Các định mức chi phí của doanh nghiệp
• Hệ thông giá cả hiện hành
• Một số loại căn cứ cụ thể khác
• Lưu ý: Trong một số trường hợp không tồn tại một hệ thống định mức
nào cho việc xác định chi phí. Do đó có thể căn cứ vào những chỉ tiêu chi 
phí phát sinh thực tế được đánh giá là hợp lý trong những điều kiện và
hoàn cảnh cụ thể
TÍNH CHI PHÍ ĐẦY ĐỦ
TÍNH CHI PHÍ DỰA TRÊN TIẾP CẬN 
ĐÓNG GÓP
Số sản phẩm
Chi phí 5000 7500 8000 500
CPCĐ 10000 10000 10000
CPBĐ 1500 2250 2400 150
Tổng CP 11500 12250 12400
CP 1 sản phẩm 2.3 1.66 1.55 0.3
XÁC ĐỊNH NGUYÊN VẬT LIỆU TRỰC 
TIẾP
XÁC ĐỊNH CHI PHÍ NGUYÊN VẬT 
LIỆU
TÍNH TIỀN LƯƠNG TRỰC TIẾP
TÍNH CHI PHÍ GIÁN TIẾP
• Chi phí gián tiếp bao gồm các chi phí chung, chi phí quản lý
doanh nghiệp, chi phí phân phối, bán hàng gián tiếp, chi phí
mar gián tiếp.
• Trình tự:
– Liệt kê các chi phí cần phân bổ theo khoản mục và theo các trung
tâm chi phí được hình thành trong doanh nghiệp như phân
xưởng, phòng ban chức năng cấp doanh nghiệp,
– Xác định chi phí từng loại và tổng chi phí gián tiếp từng bộ phận
– Lựa chọn tiêu thức phân bổ và xác định hệ số phân bổ.
– Xác định chi phí gián tiếp cho từng sản phẩm
XÁC ĐỊNH HỆ SỐ PHÂN BỔ VÀ CHI 
PHÍ GIÁN TIẾP CHO SẢN PHẨM
Những cân nhắc khi lựa chọn chỉ tiêu 
chi phí trong xác định giá
• Chi phí được xác định cho những đơn vị sản phẩm bị
ảnh hưởng bởi quyết định sẽ được đưa ra
• Mức độ phản ánh chi phí trong mỗi điều kiện và hoàn 
cảnh cụ thể sẽ khác nhau
• Chi phi tăng thêm thích hợp cho việc định giá là chi 
phí thực cho những đơn vị sản phẩm bị ảnh hưởng 
bởi quyết định giá
• Chi phí khấu hao nên dựa trên việc dự đoán sự giảm 
thiểu thực tế của giá trị thị trường của tài sản
• Cần tính tới các chi phí rủi ro, chi phí cơ hội khi định 
giá