Luận án Nghiên cứu khi động, trao đổi nhiệt và vòng đời của công nghệ lớp sôi tuần hoàn

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
-----------------------------------------
NGUYỄN MINH TIẾN
NGHIÊN CỨU KHI ĐỘNG, TRAO ĐỔI NHIỆT VÀ VÒNG ĐỜI CỦA CÔNG NGHỆ LỚP SÔI TUẦN HOÀN
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KỸ THUẬT NHIỆT
HÀ NỘI-2018
HÀ NỘI – 10/2013
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
-----------------------------------------
NGUYỄN MINH TIẾN
NGHIÊN CỨU KHI ĐỘNG, TRAO ĐỔI NHIỆT VÀ VÒNG ĐỜI CỦA CÔNG NGHỆ LỚP SÔI TUẦN HOÀN
Chuyên ngành: Kỹ thuật nhiệt
	Mã số: 62520115
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KỸ THUẬT NHIỆT
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS PHẠM HOÀNG LƯƠNG
HÀ NỘI-2018
Hà Nội-2016
HÀ NỘI – 10/2013
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu được trích dẫn có nguồn gốc. Các kết quả trình bày trong luận án là trung thực và chưa từng được tác giả nào công bố trong bất kỳ công trình nào.
 	 Tác giả luận án 	
	NGUYỄN MINH TIẾN
LỜI CẢM ƠN
Với tất cả sự kính trọng và biết ơn sâu sắc nhất, tác giả xin chân thành cảm ơn thầy giáo hướng dẫn PGS.TS Phạm Hoàng Lương đã tận tình chỉ bảo và động viên trong suốt quá trình nghiên cứu và viết luận án để tác giả có thể hoàn thành bản luận án này.
Tác giả xin trân trọng cảm ơn cảm ơn tập thể các Thầy cô giáo Phòng nghiên cứu năng lượng bền vững, Viện Tiên tiến khoa học và công nghệ, Viện Khoa học và Công nghệ Nhiệt-Lạnh, Viện Đào tạo sau đại học của Trường đại học Bách Khoa Hà Nội đã tận tình góp ý và giúp đỡ tác giả trong quá trình thực hiện luận án.
Tác giả xin trân trọng cảm ơn Viện Tiên tiến khoa học và công nghệ, Chương trình giáo sư UNESCO (Đại học Bách khoa Hà Nội) đã hỗ trợ tài chính trong việc cải tạo mô hình buồng đốt lớp sôi tuần hoàn hiện có tại Viện Khoa học và Công nghệ Nhiệt-Lạnh, các cán bộ kỹ thuật tại các Công ty nhiệt điện Na Dương, Cao Ngạn, Uông Bí đã cung cấp số liệu thông tin về hiện trạng khai thác vận hành lò lớp sôi tuần hoàn (CFB), lò than phun (PF) tại các công ty này.
Cuối cùng Tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới gia đình và các bạn bè đã động viên, giúp đỡ tác giả trong suốt thời gian nghiên cứu, thực hiện luận án.
MỤC LỤC
DANH MỤC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT
Ký hiệu đại lượng (theo chữ Latinh)
TT
Ký hiệu
Tên đại lượng
Thứ nguyên
1
A
Diện tích mặt cắt ngang của lớp hạt
[m2]
2
AR
Diện tích mặt cắt ngang ống lên
[m2]
3
AD
Diện tích mặt cắt ngang ống xuống
[m2]
4
Ab
Diện tích vách nhận bức xạ
[m2]
5
Ahtp
Diện tích mặt cắt ngang của thiết bị đo thăm dò truyền nhiệt
[m2]
6
B
Thông số trong phương trình (1.64)
[-]
7
Ccp
Nhiệt dung riêng của cụm hạt (cp: cluster of particle)
[kJ/kg.K]
8
Cg
Nhiệt dung riêng của khí (g: gas)
[kJ/kg.K]
9
ch
Hệ số hiệu chuẩn trong phương trình (1.80)
[-]
10
Cp
Nhiệt dung riêng của hạt (p: particle)
[kJ/kg.K]
11
cv
Nồng độ thể tích hạt trung bình
[-]
12
Cvs
Nồng độ thể tích hạt trung bình tại mặt cắt ngang
[-]
13
CD
Hệ số nâng, tại phương trình 1.31
[-]
14
Cl
Hệ số điều chỉnh đối với chiều dài ống
[-]
15
Cpp
Hệ số hiệu chỉnh phản ánh sự tham dự của hạt trong pha phân tán
[-]
16
Ct
Hệ số hiệu chỉnh về sự khác biệt nhiệt độ giữa vách và môi trường
[-]
17
D
Đường kính buồng đốt/ống lên
[m]
18
Db
Đường kính bọt
[m]
19
DD
Đường kính trong của ống nhựa Acrylic
[m]
20
DLV
Đường kính trong của van L
[m]
21
DLV,h
Đường kính trong van L (theo phương ngang của van L) 
[m]
22
Dbmax
Kích thước cực đại của bọt khí 
[m]
23
dpt
Đường kính của hạt thô
[m]
24
dp
Đường kính hạt (p: particle)
[m]
25
dpi
Đường kính hạt có tỷ phần xi 
[m]
26
dt
Đường kính ống
[m]
27
eb
Độ đen của lớp (b: bed)
[-]
28
ed
Độ đen của pha phân tán (d: dilute phase)
[-]
29
eg
Độ đen của khí (g: gas)
[-]
30
ep
Độ đen của hạt (p: particle)
[-]
31
ecp
Độ đen của cụm hạt (cp: cluster of particle)
[-]
32
ew
Độ đen của vách
[-]
33
ewall
Độ đen của bề mặt trao đổi nhiệt
[-]
34
ewt
Độ đen của vật liệu vách
[-]
35
f
Tỷ phần trung bình diện tích theo thời gian của vách được bao phủ bởi hạt
[-]
36
fc
Tỷ phần hạt trong cụm hạt
[-]
37
fcp
Tỷ số vách được bao phủ bởi cụm hạt là hàm số độ rỗng trung bình tại mặt cắt ngang lớp sôi
[-]
38
Phần diện tích được bao phủ bởi khí
[-]
39
Tỷ phần thể tích hạt trong lớp
[-]
40
Phần diện tích được bao phủ bởi hạt
[-]
41
F
Tỷ số độ lớn của hạt trong pha loãng
[-]
42
FD
Lực nâng hạt
[N]
43
g
Gia tốc trọng trường 
[m/s2]
44
gc
Hệ số chuyển đổi
=1(kg.m/N.s2)
45
Gd
Dòng khối lượng hạt di chuyển xuống 
[kg/m2.s]
47
G0
Lưu lượng gió sơ cấp
[m3/s]
48
gp
Khối lượng hạt tuần hoàn
[kg/s]
49
Gp
Tốc độ tuần hoàn hạt
[kg/m2.s]
50
GR
Lưu lượng gió tuần hoàn hạt
[m3/s]
51
Gu
 Dòng khối lượng hạt di chuyển lên 
[kg/m2.s]
52
K
Hệ số trao đổi nhiệt từ lớp tới vách
[W/m2.K]
53
KAR
Hệ số trao đổi nhiệt từ lớp tới vách dọc theo chiều cao ống lên
[W/m2.K]
54
Kgpb
Hệ số truyền nhiệt khí hạt cho toàn bộ lớp (gpb: gas to particle of bed)
[W/m2.K]
55
Kccp
Hệ số truyền nhiệt đối lưu của cụm hạt (ccp: cluster of particle convective) 
[W/m2.K]
56
Kcb
Hệ số trao đổi nhiệt cục bộ từ lớp tới vách 
[W/m2.K ]
57
Kdcp
Hệ số trao đổi nhiệt do bởi dẫn nhiệt của cụm hạt (dcp: cluster of particle conductive)
[W/m2.K]
58
Kc
Hệ số truyền nhiệt đối lưu (c: convective)
[W/m2.K]
59
Krcp
Hệ số truyền nhiệt bức xạ của cụm hạt (rcp: radial of particle cluster)
[W/m2.K]
60
Kcd
Hệ số truyền nhiệt đối lưu của pha phân tán (cd: convective of dilute phase)
[W/m2.K]
61
Kp
Hệ số trao đổi nhiệt tương ứng với đường kính hạt dp.
[W/m2.K]
62
Krd
Hệ số truyền nhiệt bức xạ của pha phân tán (rd: Radial of dilute phase)
[W/m2.K]
63
Kcg
Hệ số truyền nhiệt đối lưu của khí (cg: convective of gas)
[W/m2.K]
64
Kgpp
Hệ số truyền nhiệt khí-hạt của hạt đơn (gas-particle)
[W/m2.K]
65
Kcp
Hệ số truyền nhiệt đối lưu của hạt (cp: convective of particle)
[W/m2.K]
66
Kr
Hệ số truyền nhiệt bức xạ (r: radial)
[W/m2.K]
67
Kw
Hệ số truyền nhiệt do bởi dẫn nhiệt qua lớp khí giữa cụm hạt và vách
[W/m2.K]
68
Kx
Hệ số truyền nhiệt được tính toán tại độ cao x từ đỉnh của lớp
[W/m2.K]
69
H
Chiều cao ống lên (buồng đốt) tính từ mặt ghi
[m]
70
HTG
Chiều cao phía trên ghi phân phối
[m]
71
Hv
Chiều cao lớp theo phương thẳng đứng được đo từ mặt của ghi
[m]
72
I
Cường độ dòng điện
[A]
73
Kt
Hệ số chính xác trong phương trình (1.36) và (1.37).
[-]
74
l
Chiều cao thiết bị đo truyền nhiệt
[m]
75
L
Chiều cao lớp
[m]
76
La
Chiều cao đo hạt tuần hoàn
[m]
77
Lb
Chiều dài tia trung bình
[m]
78
Lc
Chiều dài di chuyển tiêu biểu của cụm hạt trên vách
[m]
79
LD
Chiều dài đoạn ống được sử dụng để đo thời gian rơi của hạt
[m]
80
LLV,h
Chiều dài theo thương ngang van L
[m]
81
Lmf
Chiều cao của lớp ở vận tốc sôi tối thiểu
[m]
82
ma
Dòng khối lượng hạt qua mặt ghi phân phối
[kg/s]
83
mp
Khối lượng hạt
[kg]
84
PL
Giáng áp tại van L (theo phương ngang của van)
[Pa]
85
q
Dòng nhiệt 
[W]
86
qbw
Dòng nhiệt truyền từ lớp tới bề mặt vách
[W/m2]
87
r
Khoảng cách bán kính từ trục của buồng đốt
[m]
88
r1, r2
Khoảng cách từ cặp nhiệt đến tâm ống
[m]
89
R
Bán kính hay ½ chiều rộng buồng đốt
[m]
90
Ra
Tốc độ mài mòn hạt
[kg/s]
91
Rcp
Nhiệt trở dẫn nhiệt trong cụm hạt
[m2.K/W]
92
Rw
Nhiệt trở tiếp xúc giữa cụm hạt và vách
[m2.K/W]
93
tcp
Thời gian cư trú của cụm hạt trên vách
[s]
94
Tb
Nhiệt độ của lớp 
[K]
95
Tf
Nhiệt độ buồng đốt
[K]
96
Tw
Nhiệt độ bề mặt vách
[K]
97
Twall
Nhiệt độ bề mặt trao đổi nhiệt
[K]
98
U
Vận tốc khí trên bề mặt, được xác định như là tốc độ dòng khí trên một mặt cắt ngang qua của lớp.
[m/s]
99
Ucp
Vận tốc của cụm hạt (cp: Cluster of particle)
[m/s]
100
Uch
Vân tốc chèn (ch: Chocking – Chèn) là vận tốc mà tại đó lớp cố định bắt đầu chuyển sang lớp sôi nhanh
[m/s]
101
Ucl
Vận tốc trung bình của cụm hạt trên vách
[m/s]
102
Upt
Vận tốc của hạt thô là vận tốc của hạt thô có đường kính dcp trong lớp hạt có đường kính trung bình là dpLoại bỏ đại lượng này !
[m/s]
103
UE
Tốc độ cấp nước vào ống lên ứng với giá trị cứ đại của độ rỗng lớp hạt =1 (nghĩa là không có hạt rắn trong ống lên)
[m/s]
104
Ug, ug
Vận tốc dòng khí trên bề mặt tương ứng với tổng tốc độ dòng khí
[m/s]
105
Umf
Vận tốc sôi tối thiểu
[m/s]
106
UO,LV
Vận tốc khí trên bề mặt tại van L
[m/s]
107
Ut
=(U-Up), Vận tốc tới hạn của hạt
[m/s]
108
V
Thể tích lớp
[m3]
109
Ve
Điện áp 
[V]
110
Vem
Điện áp đo được từ đồng hồ
[mV]
111
Vm
Vận tốc rơi cực đại của cụm hạt trên vách
[m/s]
112
Vp
Vận tốc rơi trung bình của hạt trong ống xuống
[m/s]
113
Vt
Vận tốc tới hạn của lớp hạt trung bình
[m/s]
114
W
Tổng khối lượng lớp hạt
[kg]
115
Wb
Khối lượng hạt 
[kg]
116
WD
Khối lượng hạt được rút ra từ đoạn ống đo
 [kg]
117
WF
Khối lượng hạt trong buồng lửa
 [kg]
118
x
Khoảng cách cụm tính từ bề mặt cánh 
[m]
119
xa
Tỷ phần trọng lượng của hạt sau mài mòn tại dpi
[-]
120
xi
Tỷ phần trọng lượng hạt có đường kính dpi
[-]
121
X
Khoảng cách ở phía trên ghi phân phối
[m]
122
Y
Tỷ phần thể tích hạt trong pha phân tán
[-]
123
z
Trục tọa độ
[m]
124
Z
Thông số trong phương trình (1.80)
[-]
Ký hiệu đại lượng (theo số không thứ nguyên )
TT
Ký hiệu
Tên đại lượng
Thứ nguyên
1
Ar
Archimedes
[-]
2
Nu
Số Nusselt
[-]
3
Nubed
Số Nusselt dựa trên hệ số truyền nhiệt khí-hạt cho toàn bộ lớp
[-]
4
Nucb
Số Nusselt cục bộ
[-]
5
Nup
Số Nusselt dựa trên hệ số truyền nhiệt khí-hạt (Kgpdp/)
[-]
6
NuTB
Số Nusselt trung bình cho toàn bộ chiều cao của ống lên
[-]
7
NuTBTN
Số Nusselt trung bình theo thực nghiệm
[-]
8
NuTNHQ
Số Nusselt trung bình theo hồi quy
[-]
9
Nuwp
Số Nusselt của hạt-vách = hgp.dp/Kg
[-]
10
Re
Số Reynold
[-]
11
Rec
Số Reynold ở chế độ bắt đầu sôi rối được xác định theo phương trình (1.7)
[-]
12
Rept
Số Reynold của hạt thô, dựa trên vận tốc trượt khí-hạt
[-]
13
Rep
Số Reynold của hạt = 
[-]
14
Rep,mf
Số Reynold của hạt ở điều kiện sôi
[-]
15
Rek
Số Reynold ở chế độ chuyển sang sôi rối hoàn toàn, được xác định theo phương trình (1.8)
[-]
16
Ret
Số Reynold dựa trên cột lớp trong ống (column) = U.dt. /
[-]
Ký hiệu đại lượng (theo chữ Hy Lạp )
TT
Ký hiệu
Tên đại lượng
Thứ nguyên
1
Chênh lệch áp suất trên một đơn vị chiều dài 
[mmH2O/m]
2
Chiều dày không thứ nguyên của khe khí giữa vách và cụm hạt
[-]
3
Chiều dày của hình vành khuyên
[m]
4
Độ rỗng lớp hạt
[-]
5
Độ rỗng trung bình tại mặt cắt ngang của pha loãng
[-]
6
Độ rỗng trung bình của lớp
[-]
7
ec
Độ rỗng lớp ở trạng thái chèn
[-]
8
ecp
Độ rỗng cụm hạt
[-]
9
Độ rỗng lớp hạt di chuyển trong ống xuống
[-]
10
Độ rỗng lớp hạt ở điều kiện sôi tối thiểu
[-]
11
Độ rỗng lớp hạt gần vách
[-]
12
Độ rỗng lớp hạt gần vách, [-]
[-]
13
Độ cầu của các hạt trong lớp 
[-]
14
Hệ số dẫn nhiệt của cụm hạt (cp: cluster of partical)
[W/m.k]
15
Hệ số dẫn nhiệt của pha phân tán (d: dilute-phân tán)
[W/m.k]
16
Hệ số dẫn nhiệt hiệu quả của một cụm hạt gần vách (cw: cluster nearby wall – cụm hạt gần vách)
[W/m.K]
17
Hệ số dẫn nhiệt của khí (g: gas-khí)
[W/m.K]
18
Hệ số dẫn nhiệt của hợp kim Inconel 
(W/m.K)
19
Hệ số dẫn nhiệt của hạt 
[W/m.K]
20
Độ nhớt động học của môi chất tạo sôi
[kg/m.s]
21
Độ nhớt động học của khí 
[kg/m.s]
22
Độ nhớt động học của nước
[kg/m.s]
23
Khối lượng riêng cụm hạt
[kg/m3]
24
Khối lượng riêng của khí
[kg/m3]
25
Khối lượng riêng của hạt
[kg/m3]
26
Khối lượng riêng lớp hạt 
[kg/m3]
27
Khối lượng riêng trung bình lớp hạt tại mặt cắt ngang 
[kg/m3]
28
Hằng số Stefan Boltzmann (5,67.10-11)
kW/m2.K4
DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 1.1 So sánh các điểm đặc trưng của các quá trình tiếp xúc khí-rắn ở trên [87].	6
Bảng 1.2 Biểu thức thực nghiệm xác định vận tốc sôi tối thiểu của một số tác giả [38, 95]	11
Bảng1.3 Chi tiết các nghiên cứu thực nghiệm về tốc độ tuần hoàn của các tác giả khác	21
Bảng 1.4 Các quá trình trao đổi nhiệt trong lò hơi lớp sôi tuần hoàn[87]	25
Bảng 1.5. Các mô hình lý thuyết về truyền nhiệt trong lớp sôi nhanh [86]	33
Bảng 1.6 Chi tiết các nghiên cứu thực nghiệm về trao đổi nhiệt từ lớp tới vách trong lớp sôi nhanh của một số tác giả khác	50
Bảng 1.7. Cơ sở dữ liệu cơ bản được sử dụng để xác định đặc tính các công nghệ năng lượng được so sánh [70].	54
Bảng 2.1. Phân bố cỡ hạt của 3 loại cát được làm thí nghiệm	61
Bảng 2.2. Kết quả xác định đường kính trung bình tính toán của 3 loại cát được sử dụng cho thí nghiệm	62
Bảng 2.3 Phân bố áp suất dọc theo chiều cao ống lên của 03 cỡ hạt có đường kính trung bình 200 µm, 300 µm và 400 µm	76
Bảng 2.4. Kết quả thí nghiệm ảnh hưởng của các thông số vận hành đối với tốc độ tuần hoàn hạt	78
Bảng 2.5. Kết quả xác định các hệ số của biểu thức hồi quy (2.18) bằng phần mềm Microsoft exel	82
Bảng 2.6 Các số liệu đo được từ thí nghiệm trao đổi nhiệt	97
Bảng 2.7 Quan hệ giữa khối lượng riêng lớp hạt, vận tốc gió sơ cấp và tốc độ tuần hoàn hạt với hệ số trao đổi nhiệt từ lớp tới tường ống lên	98
Bảng 2.8 Số liệu đo từ thí nghiệm trao đổi nhiệt dọc theo chiều cao ống lên khi không có hạt	101
Bảng 2.9 Quan hệ giữa thông số vận hành với trao đổi nhiệt từ lớp tới vách dọc theo chiều cao ống lên	102
Bảng 2.10. Kết quả xác định các hệ số của biểu thức hồi quy (2.27) bằng phần mềm Microsoft exel	103
Bảng 2.11 Ảnh hưởng của khối lượng riêng lớp sôi tới trao đổi nhiệt lớp-vách dọc theo chiều cao ống lên	105
Bảng 2.12. Kết quả xác định các hệ số của biểu thức hồi quy (2.29) bằng phần mềm Microsoft exel	108
Bảng 2.13. Hệ số trao đổi nhiệt trung bình tính cho toàn bộ chiểu cao lớp sôi	109
Bảng 3.1. Ưu điểm và tồn tại chính của phương pháp so sánh công nghệ dựa trên một tập các chỉ số/hiển thị.	115
Bảng 3.2 Ưu điểm và tồn tại chính của phương pháp mô hình hoá hệ thống chi phí tối thiểu để so sánh năng lượng	116
Bảng 3.3. Ưu điểm và tồn tại chính của phương pháp tư vấn để so sánh công nghệ	117
Bảng 3.4. Một số chỉ tiêu kinh tế, kỹ thuật, vận hành của 2 tổ máy 55MW [1]	122
Bảng 3.6 Thông số vận hành kỹ thuật, kinh tế và môi trường lò hơi số 5 + lò hơi số 6 [1]	126
Bảng 3.7 Thông số vận hành kỹ thuật, kinh tế và môi trường lò hơi số 7 + lò hơi số 8 [1]	126
Bảng 3.8 Đặc tính kỹ thuật dầu FO [1]	127
Bảng 3.9 Kết quả quan trắc phát thải khí từ nhà máy điện Uông Bí [1]	128
Bảng 3.10. Thông số nhiên liệu than sử dụng cho nhà máy nhiệt điện Na Dương [ 5 ]	130
Bảng 3.11 Đặc tính đá vôi sử dụng cho nhà máy nhiệt điện Na Dương [ 5 ]	130
Bảng 3.12 Kết quả phân tích thành phần tro xỉ sử dụng cho nhà máy nhiệt điện Na Dương [ 5 ]	131
Bảng 3.13 Sản lượng điện hàng năm của NMNĐ Na Dương [5]	132
Bảng 3.14 Thời gian vận hành liên tục không bị sự cố dừng lò [5 ]	132
Bảng 3.15 Thời gian vận hành của các tổ máy trong một năm [ 5 ]	132
Bảng 3.16 Các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật, môi trường đạt được [5 ]	133
Bảng 3.17. Thông số định mức của từng nhà máy	134
Bảng 3.18. Các kết quả tính toán về phát t ...  Experiments and CFD simulation, Chemical Engineering Journal (2011) 803-811.
N. Chovichien, S. Pipatmanomai, S. Chungpaibulpatana (2013) Estimate of solids circulation rate through an L-valve in a CFB operating at elevated temperature, Powder Technology 235 (2013) 886-900.
N. Eskin, A. Kılıç (1995) Calculation of steady-state operation characteristics of fluidized bed coal combustors, Bulletin of Istanbul Technical University 48 (1995) 11–36.
Nag, P.K., and Ali, M.S., (1992) Effect of operating parameters on bed to wall heat transfer in a high temperature circulating fluidized beds, international Journal of Energy Reseảrch. Vol 16, pp 61-73.
Nguyen Minh Tien and Pham Hoang Luong (2012), “Development of an experimental correlation for solid circulation rate in a circulation fluidized bed, Journal of Science & Technology (Technical Universities), no. 86-2012, 81-86 pp.
Noymer, P. D. and Glicksman, L. R.,(2000) Descent velocities of particle clusters at the wall of a circulating fluidized bed, Chem. Eng. Sci., 55, 5283–5289, 2000.
Pamela L. Spath, Margaret K. Mann and Dawn R.Kerr (1999) Life cycle assessment of coal fired power production, NREL, USA.
Pham Hoang Luong and S.C. BHATTACHARYA (1993) A study of solid circulation rate in a circulating fluidized bed, International Journal of Energy Reseach, Vol 17, 479-490 (1993).
Prabir Basu, P and Konuche, F., (1988), radiative heat transfer from a fast fluidized bed, In a Circulating Fluidized Bed Technology II (Editted by P.Basu and J.F.Large), pp 245-254. Pergamon Press. Oxford.
Prabir Basu, (1990) Heat transfer in fast fluidized bed combustors, Chem. Eng. Sci., 45(10), 3123–3136.
Prabir Basu, ScottA.Fraser (1991) Circulating Fluidized bed boiler, design and operations.
Prabir. Basu and P.K NAG (1996) Heat transfer to wall of a circulating fluidized bed furnace, Chemical Engineering Science, Vol.51, No.1, pp.1-26.
Prabir Basu.,(2006) Combustion and Gasification in Fluidized Beds, Taylor & Francis Group.LLC.
P.Kalita, U.K.Saha, P.Mahanta (2013) Parametric study on the hydrodynamics and heat transfer along the riser of a pressurized circulating fluidized bed unit-Experimental Thermal and Fluid Science 44 (2013) 620–630.
Perry, R. H. and Green, D. W., (1997), Perry’s Chemical Engineers’ Handbook, McGraw-Hill, New York, pp. 5–17.
	 Pettyjohn, E.A and Christiansen, E.B.,(1948) Chem. Eng.Prog., 44, 157.
Qi, C.and Farag, I.H., 1993, Heat transfer mechanism due to particle convection in circulating fluidized bed, preprint volume, 4th International Conference on CFB, August 1-5 Pittsburgh, USA, pp. 396-401.
Ranz, W.E. and Marshall, W.R., (1952), Chem.Eng. Prog., 48, 247.
S.C Bhattacharya and Pham Hoang Luong (1994) Modelling heat transfer in a circulating fluidized bed, International Joural of energy Research, vol.18, pp 1-7 (1994).
Senior, R.C. and Brereton, C., 1992, Modelling of circulating fluidized bed solids flow and distribution. Chem. Engng Sci.47, 281-296.
Simeon N.Oka Fuidized Bed Combustion-2004.
Subbarao, D. and Basu, P., (1986), A model for heat transfer in circulating fluidized beds, Int. J. Heat Mass Transfer, 39(3), 487–489
Sung Won Kim, Sang Done Kim (2002) Effects of particle properties on solids recycle in loop-seal of a circulating fluidized bed, Powder Technology 124 (2002)76-84.
Tatjana, Kaluđerović Radoičić, MihalĐuriš, Radmila Garić-Grulović, Zorana Arsenijević and Željko Grbavčić (2014) “Solid circulation rate and particle collisions in quasi two-dimensional water fluidized beds of spherical particles”, Powder Technology 253 (2014) 295–303. Bổ sung đánh số tài liệu tham khảo
Tung, Y., Li, J.and Kwauk, M., (1988) Radial voidage profile in a fast fluidied bed, in Fluidization 88 (Editted by M.Kwauk and D.Kunii), PP. 139-145. Science Press, Beijing. 
Tzeng Lim, Shusheng Pang, Justin Nijdam (2012) Investigation of solids circulation in a cold model of a circulating fluidized bed, Powder Technology 226 (2012) 57-67.
Walter Short, Daniel J.Packey, and Thomas Holt (1995) National Renewable Energy Laboratory, A Manual for the Economic Evaluation of Energy Efficiency and Renewable Energy Technologies.
Watanabe, T., Yong, C., Hasatani, M., Yushen, X., and Naruse, I., (1991) Gas to particle heat transfer in fast fluidized bed, In Circulating Fluidized Bed Technology III, Basu, P., Hasatani, M., and Horio, M., Eds., Pergamon Press, Oxford, pp. 283–287.
Wen, C.Y. and Miller, E.N. (1961), Heat transfer in solid-gas transport lines, Ind, Eng.Chem., 53 pp 51-53.
Werdermann, C.C. and Werther J., 1994, Heat transfer in large-scale circulating fluidized bed combustors of different sizes, in Circulating Fluidized Bed Technology IV 9Editted by A. Avidan), pp 428-435. AIChE, New York.
Wirth, K.E. and Seiter, M., (1991), Solid concentration and solids velocity in the wall region of circulating fluidized beds, Proceedings of the 1991 International Conference on Fluidized Bed Combustion (Editted by E.J.Anthony), Vol. 1, pp. 311-316. Montreal.
Wirth, K.E., 1994, Prediction of heat transfer in circulating fluidized beds, in Circulating Fluidized Bed Technology IV (Editted by A. Avian), pp. 291-296. AIChE, New York
Wu, R. L., Grace, J. R., and Brereton, C. M. H., (1990) Instantaneous local heat transfer and hydrodynamics in a circulating fluidized bed., Int. J. Heat Mass Transfer, 34, 2019–2027.
Ziegler, E.N., Koppel, L.B and Brazelton, W.T., (1964) Effects of solid thermal properties on the heat transfer to gas fluidized beds. Ind. Engng Chem. Fudam. 3, 324-328.
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA LUẬN ÁN
Nguyễn Minh Tiến, Phạm Hoàng Lương (2015), “Nghiên cứu thực nghiệm về trao đổi nhiệt trong lớp sôi tuần hoàn”, Tạp chí Khoa học và Công nghệ các trường đại học kỹ thuật số 109/2015, trang 92-97.
Nguyễn Minh Tiến, Phạm Hoàng Lương, “ Phân tích và lựa chọn biểu thức xác định tốc độ tuần hoàn hạt trong buồng đốt lớp sôi tuần hoàn” (2016), Tạp chí Năng lượng nhiệt số 129-5/2016, trang 7-10.
Nguyễn Minh Tiến, Phạm Hoàng Lương, (2017) “So sánh công nghệ nhiệt điện đốt than theo quan điểm phát thải vòng đời CO2”, Tạp chí Năng lượng nhiệt, NLN*134-3/2017, 06 trang. 
PHỤ LỤC
Hình PL .1 Phân bố áp suất dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,44 m/s, W=30kg, dp=400)
Hình PL.2 Phân bố áp suất dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,42 m/s, W=30kg, dp=400)
Hình PL.3 Phân bố áp suất dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,46 m/, W=25kg, dp=300)
Hình PL.4 Phân bố áp suất dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,46 m/s -W=30kg, d300)
Hình PL.5 Phân bố áp suất dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,44 m/s, W=30kg, dp=300)
Hình PL.6 Phân bố áp suất dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,44 m/s, W=25kg, dp=300)
Hình PL.7 Phân bố áp suất dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,42 m/s, W=30kg, dp=300)
Hình PL.8 Phân bố áp suất dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,42 m/s, W=25kg, dp=300)
Hình PL.9 Phân bố áp suất dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,46 m/s, W=25kg, dp=200)
Hình PL.10 Phân bố áp suất dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,46 m/s, W=30kg, dp=200)
Hình PL.11 Phân bố áp suất dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,46 m/s, W=20kg, dp=200)
Hình PL.12 Phân bố áp suất dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,44 m/s, W=30kg, dp=200)
Hình PL.13 Phân bố áp suất dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,44 m/s, W=25kg, dp=200)
Hình PL.14 Phân bố áp suất dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,44 m/s, W=20kg, dp=200)
Hình PL.15 Phân bố áp suất dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,42 m/s, W=30kg, dp=200)
Hình PL.16 Phân bố áp suất dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,42 m/s, W=25kg, dp=200)
Hình PL.17 Phân bố áp suất dọc theo chiều cao ống lên
(Ur=0,42 m/s, W=25kg, dp=200)
Hình PL.18 Ảnh hưởng của gió sơ cấp đến tốc độ tuần hoàn hạt ở các giá trị vận tốc gió tuần hoàn hạt khác nhau (W=30kg, dp=300)
Hình PL.19 Ảnh hưởng của gió sơ cấp đến tốc độ tuần hoàn hạt ở các giá trị vận tốc gió tuần hoàn hạt khác nhau (W=30kg, dp=200)
Hình PL.20 Ảnh hưởng của gió sơ cấp đến tốc độ tuần hoàn hạt ở các giá trị vận tốc gió tuần hoàn hạt khác nhau (W=25kg, dp=200)
Hình PL.21 Ảnh hưởng của gió sơ cấp đến tốc độ tuần hoàn hạt ở các giá trị vận tốc gió tuần hoàn hạt khác nhau (W=20kg, dp=200)
Hình PL.22 Ảnh hưởng của vận tốc gió tuần hoàn hạt đến tốc độ tuần hoàn hạt tại các giá trị gió sơ cấp khác nhau (W=25kg, dp=300)
Hình PL.23 Ảnh hưởng của vận tốc gió tuần hoàn hạt đối với tốc độ tuần hoàn hạt tại các giá trị gió sơ cấp khác nhau (W=30kg, dp=400)
Hình PL.24 Ảnh hưởng của vận tốc gió tuần hoàn hạt đến tốc độ tuần hoàn hạt tại các giá trị gió sơ cấp khác nhau( W=30kg, dp=200)
Hình PL.25 Ảnh hưởng của vận tốc gió tuần hoàn hạt đến tốc độ tuần hoàn hạt tại các giá trị gió sơ cấp khác nhau (W=25kg, dp=200)
Hình PL.26 Ảnh hưởng của vận tốc gió tuần hoàn hạt đến tốc độ tuần hoàn hạt tại các giá trị gió sơ cấp khác nhau( W=25kg, dp=200)
Hình PL.27 Ảnh hưởng của khối lượng lớp đến tốc độ tuần hoàn hạt với các giá trị khác nhau của gió sơ cấp ( Ur=0,44 m/s, dp=200)
Hình PL.28 Ảnh hưởng của khối lượng lớp đến tốc độ tuần hoàn hạt với các giá trị khác nhau của gió sơ cấp (Ur=0,42 m/s, dp=200)
Hình PL.29 Ảnh hưởng của khối lượng lớp đến tốc độ tuần hoàn hạt với các giá trị khác nhau của gió sơ cấp ( Ur=0,46 m/s, dp=300)
HìnhPL.30 Ảnh hưởng của khối lượng lớp đến tốc độ tuần hoàn hạt với các giá trị khác nhau của gió sơ cấp (Ur=0,44 m/s, dp=300)
Hình PL.31 Ảnh hưởng của khối lượng lớp đến tốc độ tuần hoàn hạt với các giá trị khác nhau của gió sơ cấp ( Ur=0,42 m/s, dp=300)
Hình PL.32 Ảnh hưởng của đường kính hạt đến tốc độ tuần hoàn hạt với các kích thước hạt khác nhau (Ur=0,44 m/s,W=30kg)
Hình PL.33 Ảnh hưởng của đường kính hạt đến tốc độ tuần hoàn hạt với các kích thước hạt khác nhau (Ur=0,42 m/s,W=30kg)
Hình PL.34 Ảnh hưởng của đường kính hạt đến tốc độ tuần hoàn hạt với các kích thước hạt khác nhau (Ur=0,46 m/s,W=25kg)
Hình PL.35 Ảnh hưởng của đường kính hạt đến tốc độ tuần hoàn hạt với các kích thước hạt khác nhau (Ur=0,42 m/s,W=30kg)
Hình PL.36 Ảnh hưởng của đường kính hạt đến tốc độ tuần hoàn hạt với các kích thước hạt khác nhau (Ur=0,42 m/s,W=25kg)
Hình PL.37 Phân bố chênh lệch áp suất dọc theo chiều cao ống lên theo nhiệt độ lớp sôi (Ur=0,46 m/s, W=30kg, U0=6,07 m/s dp=200)
Hình PL.38 Phân bố chênh lệch áp suất dọc theo chiều cao ống lên theo nhiệt độ lớp sôi (Ur=0,46 m/s, W=25kg, U0=5,46 m/s, dp=200)
Hình PL.39 Phân bố chênh lệch áp suất dọc theo chiều cao ống lên theo nhiệt độ lớp sôi (Ur=0,46 m/s, W=30kg, U0=5,46 m/s, dp=200)
Hình PL.40 Phân bố chênh lệch áp suất dọc theo chiều cao ống lên theo nhiệt độ lớp sôi (Ur=0,46 m/s, W=25kg, U0=5,16 m/s, dp=200)
Hình PL.41 Phân bố chênh lệch áp suất dọc theo chiều cao ống lên theo nhiệt độ lớp sôi (Ur=0,46 m/s, W=30kg, U0=5,16 m/s, dp=200)
Hình PL.42 Phân bố chênh lệch áp suất dọc theo chiều cao ống lên theo nhiệt độ lớp sôi (Ur=0,46 m/s, W=30kg, U0=6,07 m/s, dp=300)
Hình PL.43 Phân bố chênh lệch áp suất dọc theo chiều cao ống lên theo nhiệt độ lớp sôi (Ur=0,46 m/s, W=25kg, U0=6,07 m/s, dp=300)
Hình PL.44 Phân bố chênh lệch áp suất dọc theo chiều cao ống lên theo nhiệt độ lớp sôi (Ur=0,46 m/s, W=30kg, U0=5,46 m/s, dp=300)
Hình PL.45 Phân bố chênh lệch áp suất dọc theo chiều cao ống lên theo nhiệt độ lớp sôi (Ur=0,46 m/s, W=25kg, U0=5,46 m/s, dp=300)
Hình PL.46 Phân bố chênh lệch áp suất dọc theo chiều cao ống lên theo nhiệt độ lớp sôi (Ur=0,46 m/s, W=30kg, U0=5,16 m/s, dp=300)
Hình PL.47 Phân bố chênh lệch áp suất dọc theo chiều cao ống lên theo nhiệt độ lớp sôi (Ur=0,46 m/s, W=25kg, U0=5,16 m/s, dp=300)
Hình PL.48 Phân bố chênh lệch áp suất dọc theo chiều cao ống lên theo nhiệt độ lớp sôi (Ur=0,46 m/s, W=30kg, U0=6,07 m/s, dp=400)
Hình PL.49 Phân bố chênh lệch áp suất dọc theo chiều cao ống lên theo nhiệt độ lớp sôi (Ur=0,46 m/s, W=30kg, U0=5,46 m/s, dp=400)
Hình PL.50 Phân bố khối lượng riêng lớp hạt dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,46 m/s, W=25kg, dp=200)
Hình PL.51 Phân bố khối lượng riêng lớp hạt dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,46 m/s, W=25kg, dp=300)
Hình PL.52 Phân bố khối lượng riêng lớp hạt dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,46 m/s, W=30kg, dp=300)
Hình PL.53 Phân bố khối lượng riêng lớp hạt dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,46 m/s, W=30kg, dp=400)
Hình PL.54 Hệ số trao đổi nhiệt cục bộ từ lớp tới vách dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,46 m/s, U0=5,16 m/s, W=30kg)
Hình PL.55 Hệ số trao đổi nhiệt cục bộ từ lớp tới vách dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,46 m/s, U0=6,07 m/s, W=30kg)
Hình PL.56 Hệ số trao đổi nhiệt cục bộ từ lớp tới vách dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,46 m/s, U0=5,16 m/s, W=25kg)
Hình PL.57 Hệ số trao đổi nhiệt cục bộ từ lớp tới vách dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,46 m/s, U0=5,46 m/s, W=25kg)
Hình PL.58 Hệ số trao đổi nhiệt cục bộ từ lớp tới vách dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,46 m/s, U0=6,07 m/s, W=25kg)
Hình PL.59 Ảnh hưởng của vận tốc gió sơ cấp đối với hệ số trao đổi nhiệt từ lớp tới vách dọc theo chiều cao ống lên
(Ur=0,46m/s, W=25kg, dp=200)
Hình PL.60 Ảnh hưởng của vận tốc gió sơ cấp đối với hệ số trao đổi nhiệt từ lớp tới vách dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,46m/s, W=30kg, dp=300)
Hình PL.61 Ảnh hưởng của vận tốc gió sơ cấp đối với hệ số trao đổi nhiệt từ lớp tới vách dọc theo chiều cao ống lên (Ur=0,46m/s, W=25kg, dp=300)
Hình PL.62 Sự thay đổi dọc theo chiều cao ống lên của hệ số trao đổi nhiệt từ lớp tới vách khi không có hạt (Ur=0,46m/s,U0=5,16-6,67 m/s)
Hình PL.63 Ảnh hưởng của nhiệt độ lớp sôi đối với hệ số trao đổi nhiệt từ lớp tới vách
Hình PL.64 Ảnh hưởng của khối lượng riêng hạt đối với hệ số trảo đổi nhiệt từ lớp tới vách
Bảng PL-01 Danh sách thiết bị đo
TT
Thiết bị đo
Hãng sản xuất, Model, 
Độ chính xác
Nước sản xuất/xuất xứ
1
Cân bàn có dải đo đến 30kg
Nhơn Hòa, PDM 074-2007 
0,15%-0,5%
Việt Nam
2
Đồng hồ đo lưu lượng gió sơ cấp
KROHNE -H250/M9
1,6%
Cộng hòa liên bang Đức
3
Đồng hồ đo lưu lượng tuần hoàn hạt
KROHNE- DK 46/47/48/800
1%-4%
Cộng hòa liên bang Đức
4
Đồng hồ đo áp suất
Siemen-SITRANS P, ZD series
0,5%
Cộng hòa liên bang Đức
5
Đồng hồ đo chênh lệch áp suất
Walcher-PU/PI, PS10
2%
Cộng hòa liên bang Đức
6
Bộ cảm biến đo đồng thời mật độ dòng nhiệt và nhiệt độ bề mặt vách
CAPTEC- model HFS 100FT
độ nhạy 68,5 V/(W/m2; Cặp nhiệt dạng T có dải đo từ -500C-1800C
Cộng hòa Pháp
7
Thiết bị hiển thị nhiệt độ bề mặt vách 
UDC 700 Universal Honeywell-Model DC70 1000000
0,01%
Cộng hòa Pháp
8
Thiết bị hiển thị dòng nhiệt từ lớp tới vách
Mastech - MS8218
±0.03%.
Cộng hòa Pháp
9
Cặp nhiệt đo nhiệt độ lớp sôi
Loại K (Ni/CrNi)
±1.5%
Cộng hòa liên bang Đức
Bảng PL-02. Một số hình ảnh màn hình máy tính trong quá trình tiến hành thí nghiệm
Chế độ thí nghiệm ảnh hưởng của thông số vận hành đến Gp:
dp=200; W=30kg; U0=170 m3/h; Ur=14,5 m3/h
Chế độ thí nghiệm ảnh hưởng của thông số vận hành đến Gp:
dp=200; W=30kg; U0=220 m3/h; Ur=14,5 m3/h
Chế độ thí nghiệm ảnh hưởng của thông số vận hành đến hệ số trao đổi nhiệt:
dp=200; W=30kg; U0=170 m3/h; Ur=14,5 m3/h
Chế độ thí nghiệm ảnh hưởng của thông số vận hành đến hệ số trao đổi nhiệt:
dp=300; W=30kg; U0=170 m3/h; Ur=14,5 m3/h