Điện, Điện tử - Bài 4: Lắp mạch đo lường tủ hạ thế trạm biến áp

Câu hỏi kiểm tra:
Vẽ và nêu nguyên lý đấu dây công tơ điện một pha đấu 
trực tiếp?
PHỤ 
TẢI
*
*A
0
Trả lời:
* Nguyên tắc đấu dây công tơ điện một pha đấu trực tiếp:
+ Cuộn dòng của công tơ mắc nối tiếp với nguồn và phụ tải. 
+ Cuộn áp của công tơ mắc song song với nguồn và phụ tải.
* Chú ý: đấu đúng cực tính. Đầu đầu cuộn dòng và đầu đầu cuộn áp (ký hiệu * 
trên hình vẽ) đấu về phía nguồn.
BÀI 4:
LẮP MẠCH ĐO LƯỜNG 
TỦ HẠ THẾ TRẠM BIẾN ÁP
I. Mục tiêu:
Sau khi học xong bài này, học sinh có khả năng:
• - Đọc và hiểu được sơ đồ nguyên lý đi dây của 
mạch đo lường tủ điện hạ thế;
• - Lắp được mạch đo theo đúng trình tự các bước 
và đúng sơ đồ;
• - Tiết kiêm vật tư, đảm bảo kỹ thuật, mỹ thuật, 
an toàn cho người và thiết bị trong quá trình 
thực hành.
II. Điều kiện cho bài thực hành:
1. Dụng cụ:
Stt Tªn dông cô - Quy c¸ch ®¬n vÞ Sè lîng Ghi chó
1 K×m v¹n n¨ng 500V C¸i 01
2 K×m tuèt d©y 500V C¸i 01
3 K×m c¾t 500V C¸i 01
4 K×m Ðp ®Çu cèt 500V C¸i 01
5 Tuèc n¬ vÝt C¸i 02 DÑt, vu«ng
6 ®ång hå v¹n n¨ng C¸i 01
2. Vật tư:
Stt Tªn vËt t - Quy c¸ch ®¬n vÞ Sè lîng Ghi chó
1 D©y dÉn PVC 1x2,5 mm2 m D©y c¸c mµu: 
vµng, xanh, 
®á, tr¾ng.
®ñ cho mét 
nhãm thùc 
tËp.
2 B¨ng c¸ch ®iÖn Cuén 01
3 D©y nÞt nhùa C¸i
4 ®Çu cèt nhÞ thø 2 C¸i
5 Hµng kÑp 6 lç C¸i 06
3. Thiết bị :
Stt Tªn thiÕt bÞ - Quy c¸ch ®¬n vÞ Sè lîng Ghi chó
1 Ampemet 0  5A - 500V C¸i 03
2 Volmet 0  500V C¸i 01
3 M¸y biÕn dßng ®iÖn
250/5A
C¸i 03 Theo c«ng 
suÊt m¸y 
biÕn ¸p
4 Kho¸ chuyÓn m¹ch KV
600V - 16A
C¸i 01
5 C«ng t¬ t¸c dông 1 pha
220V – 5A(20)
C¸i 03
6 Phô t¶i bãng ®Ìn sîi ®èt
500W - 220V
C¸i 03 Dïng ®Ó 
thö m¹ch
4. Sơ đồ đi dây:
A1 A2 1 2 3 4A1 A2 1 2 3 4 A1 A2 1 2 3 4
A B C 0 k1 l1 k2 l2 k3 l3 R S T N
III. Biện pháp an toàn:
1. Nối đất tủ điện hạ thế trước khi đấu.
2. Nơi làm việc phải bố trí hợp lý, khoa học. Dụng 
cụ, vật tư để gọn gàng, ngăn nắp, phù hợp với vị 
trí làm việc.
3. Sử dụng thiết bị, dụng cụ đúng chức năng, thiết bị 
làm việc đúng chế độ định mức.
4. Tuyệt đối không được làm hở mạch thứ cấp của 
BI.
5. Kiểm tra cẩn thận toàn bộ mạch điện, báo cáo giáo 
viên nghiệm thu rồi mới đóng điện thử mạch.
IV. Trình tự tiến hành:
1. Sơ đồ mạch đo lường tủ điện hạ thế:
a. Sơ đồ nguyên lý
PHỤ TẢI
KWh 3
1 2 3 4
KWh 1
1 2 3 4
KWh 2
1 2 3 4
R
S
T
N
V1
V2
A1 VA2 A3
ATM
A B C 0
BI
K1 K2
K3
L1 L2 L3
l1 l2 l3
k1 k2 k3
KV
b. Sơ đồ đi dây
A1 A2 1 2 3 4A1 A2 1 2 3 4 A1 A2 1 2 3 4
A B C 0 k1 l1 k2 l2 k3 l3 R S T N
2. Lắp mạch đo lường tủ điện hạ thế trạm biến áp:
Néi dung thùc hiÖn Yªu cÇu kü thuËt Ghi chó
- Dông cô - vËt t -
thiÕt bÞ
- N¬i n¾p ®Æt
- ChÝnh x¸c, hîp lý
- §¶m b¶o ®ñ sè l-
îng, chÊt lîng 
* Chuẩn bị:
* Đi dây mạch nhị thứ pha A (công tơ 1):
Ghi chúYêu cầu kỹ thuậtNội dung thực hiện
* Mạch dòng điện:
- Từ thứ cấp k1 của BI chân A1
của Ampemet A1.
- Từ chân A2 của Ampemet A1 
chân số 1 của công tơ 1.
- Từ chân số 2 của công tơ 1 cực 
thứ cấp l1 của BI.
* Mạch điện áp:
- Từ pha A thứ cấp k1 của BI.
- Cầu gửi từ đầu đầu cuôn dòng 
sang đầu đầu cuộn áp trên công tơ.
- Từ chân số 3 của công tơ 1 
trung tính 0 của nguồn. 
- Đúng sơ đồ.
- Tiếp xúc tốt.
- Đi dây gọn gàng, 
đảm bảo cách điện.
Dây pha 
màu 
vàng, dây 
trung tính 
màu 
trắng. 
A1 A2 1 2 3 4A1 A2 1 2 3 4 A1 A2 1 2 3 4
A B C 0 k1 l1 k2 l2 k3 l3 R S T N
* Đi dây mạch nhị thứ pha B (công tơ 2):
Ghi chúYêu cầu kỹ thuậtNội dung thực hiện
* Mạch dòng điện:
- Từ thứ cấp k2 của BI chân A1
của Ampemet A2.
- Từ chân A2 của Ampemet A2 
chân số 1 của công tơ 2.
- Từ chân số 2 của công tơ 2 cực 
thứ cấp l2 của BI.
* Mạch điện áp:
- Từ pha A thứ cấp k2 của BI.
- Cầu gửi từ đầu đầu cuôn dòng 
sang đầu đầu cuộn áp trên công tơ.
- Từ chân số 3 của công tơ 2 
chân số 4 của công tơ 1 . 
- Đúng sơ đồ.
- Tiếp xúc tốt.
- Đi dây gọn gàng, 
đảm bảo cách điện.
Dây pha 
màu 
xanh, dây 
trung tính 
màu 
trắng 
* Đi dây mạch nhị thứ pha C (công tơ 3):
Ghi chúYêu cầu kỹ thuậtNội dung thực hiện
* Mạch dòng điện:
- Từ thứ cấp k3 của BI chân A1
của Ampemet A3.
- Từ chân A2 của Ampemet A3 
chân số 1 của công tơ 3.
- Từ chân số 2 của công tơ 3 cực 
thứ cấp l3 của BI.
* Mạch điện áp:
- Từ pha A thứ cấp k3 của BI.
- Cầu gửi từ đầu đầu cuôn dòng 
sang đầu đầu cuộn áp trên công tơ.
- Từ chân số 3 của công tơ 3 
chân số 4 của công tơ 2 . 
- Đúng sơ đồ.
- Tiếp xúc tốt.
- Đi dây gọn gàng, 
đảm bảo cách điện.
Dây pha 
màu đỏ, 
dây trung 
tính màu 
trắng 
A1 A2 1 2 3 4A1 A2 1 2 3 4 A1 A2 1 2 3 4
A B C 0 k1 l1 k2 l2 k3 l3 R S T N
* Đi dây khoá chuyển mạch KV
Sử dụng 
dây dẫn các 
màu tương 
ứng với các 
pha. 
- Đúng sơ đồ.
- Tiếp xúc tốt.
- Đi dây gọn gàng, 
đảm bảo cách điện.
- Cực R của KV pha A.
- Cực S của KV pha B.
- Cực T của KV pha C.
- Cực N của KV chân số 4 
của công tơ 3.
Ghi chúYêu cầu kỹ thuậtNội dung thực hiện
A1 A2 1 2 3 4A1 A2 1 2 3 4 A1 A2 1 2 3 4
A B C 0 k1 l1 k2 l2 k3 l3 R S T N
* Kiểm tra mạch điện:
Néi dung thùc hiÖn Yªu cÇu kü thuËt Ghi chó
KiÓm tra thùc hiÖn tõng 
pha theo s¬ ®å. 
- KiÓm tra m¹ch dßng 
®iÖn.
- KiÓm tra m¹ch ®iÖn ¸p.
- §óng s¬ ®å.
- TiÕp xóc tèt.
- §i d©y gän gµng, 
®¶m b¶o c¸ch ®iÖn.
A1 A2 1 2 3 4A1 A2 1 2 3 4 A1 A2 1 2 3 4
A B C 0 k1 l1 k2 l2 k3 l3 R S T N
* Vệ sinh công nghiệp, đóng điện bàn giao:
Quan sát sự 
làm việc 
của các 
thiết bị. 
An toàn cho người 
và thiết bị, các thiết 
bị làm việc tốt. 
Đóng điện vận hành 
mạch điện. 
Ghi chúYêu cầu kỹ thuậtNội dung thực hiện
V. Các sai phạm thường gặp, nguyên 
nhân và cách khắc phục bình:
-Kiểm tra điện áp nguồn.
-Kiểm tra dây dẫn, thiết bị.
Mất một phaCác thiết bị đo và phụ tải
ở một pha không làm
việc.
-Kiểm tra lại việc đi dây
đúng sơ đồ.
-Kiểm tra lại tiếp xúc.
-đi dây không đúng sơ
đồ.
-Mạch dòng điện tiếp
xúc không tốt.
Khi kiểm tra: mạch
dòng điện không thông.
Kiểm tra lại tiếp xúc.Mạch điện áp của công
tơ tiếp xúc không tốt.
Volmet và Ampemet làm
việc bình thường nhưng
công tơ không quay.
Biện pháp khắc phụcNguyên nhânDạng sai phạm
VI. Tổ chức luyện tập:
• Phân công luyện tập theo phiếu hướng dẫn 
thực hành. 
Phiếu hướng dẫn thực hành
Thời gian: 270 phút
Lớp: 
Tên bài thực hành:
Lắp mạch đo lường tủ điện hạ thế trạm biến áp
* Nhóm thực tập số: .............
Họ và tên học sinh:
1.....................................................................
2.....................................................................
3.....................................................................
4.....................................................................
* Nội dung thực hành:
Lắp mạch đo lường tủ điện hạ thế trạm biến áp sử dụng 3 công tơ 1 pha.
*Yêu cầu:
- Đọc được sơ đồ.
- Dự trù được vật tư, thiết bị, dụng cụ.
- Lắp được mạch đo theo đúng trình tự các bước và đúng sơ đồ.
- Đảm bảo kỹ thuật, mỹ thuật và mạch điện vận hành an toàn.
* Nhận xét của giáo viên hướng dẫn:
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
Ngày tháng năm 2010
Giáo viên hướng dẫn
Nguyễn Đức Khoa