Luận án Nghiên cứu đặc điểm bệnh lý và kết quả thông tiểu ngắt quãng sạch điều trị bàng quang thần kinh ở bệnh nhân sau phẫu thuật tủy - Màng tủy chuyên ngành: Ngoại tiết niệu

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ 
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI 
NGUYỄN DUY VIỆT 
NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM BỆNH LÝ VÀ 
KẾT QUẢ THÔNG TIỂU NGẮT QUÃNG 
SẠCH ĐIỀU TRỊ BÀNG QUANG 
THẦN KINH Ở BỆNH NHÂN SAU 
PHẪU THUẬT TỦY - MÀNG TỦY 
Chuyên ngành : Ngoại Tiết niệu 
Mã số : 62720126 
LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC 
Người hướng dẫn khoa học: 
HÀ NỘI - 2021 
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ 
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI 
NGUYỄN DUY VIỆT 
NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM BỆNH LÝ VÀ 
KẾT QUẢ THÔNG TIỂU NGẮT QUÃNG 
SẠCH ĐIỀU TRỊ BÀNG QUANG 
THẦN KINH Ở BỆNH NHÂN SAU 
PHẪU THUẬT TỦY - MÀNG TỦY 
Chuyên ngành : Ngoại Tiết niệu 
Mã số : 62720126 
LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC 
Người hướng dẫn khoa học: 
GS.TS. NGUYỄN THANH LIÊM 
HÀ NỘI - 2021 
 ỜI CẢ N 
Vớ ọng : 
GS.TS. Nguyên Thanh Liêm, Viện trưởng Viện Gen và Tế bào Bệnh 
viện Đa khoa Vinmec, Chủ tịch Hội phẫu thuật Ngoại Nhi Việt Nam, ngu n 
 i m ốc ệnh viện hi Trung ư ng, nguyên Trưởng khoa ngoại Bệnh viện 
 hi Trung ư ng. gư i th v i ng nhiệt hu ết tru ền th kiến thức v 
tr c tiếp hư ng ẫn, s a ch a ng g p cho t i nhiều kiến thức qu u t i 
ho n th nh uận n n . 
T ỏ ớ : 
Đ ủ G Đ S ọ ộ 
N T ờ Đ ọ Y H Nội gi p v tạo iều kiện thuận i trong 
qu tr nh h c tập v nghi n cứu của t i. 
 ố ị ồ hoa Tiết iệu 
- ệnh viện hi Trung ư ng u n gi p , ộng vi n t i trong qu tr nh ho n 
thiện uận n n . 
C ố ứ 
 ị nứ ốt sống ị N T 
nhiệt t nh tham gia nghi n cứu, ủng hộ, tin tưởng t i ho n th nh uận n n . 
G ờ u n n cạnh t i, c ng t i chia s kh kh n, 
 ộng vi n, kh ch ệ v hết ng gi p t i ho n th nh uận n n . 
 N i g 18 th g 06 ăm 2021 
T 
N V 
 ỜI C Đ N 
T i N V t, nghi n cứu sinh kh a 32, Trư ng Đại h c 
 ội, chu n ng nh Ngoại Tiết niệu, m số: 62720126 in cam oan. 
1. Đ uận n o ản th n t i tr c tiếp th c hiện ư i s hư ng ẫn 
của S.TS. gu n Thanh i m. 
2. C ng tr nh n kh ng tr ng p v i ất k nghi n cứu n o kh c 
 ư c c ng ố tại Việt am. 
3. C c số iệu v th ng tin trong nghi n cứu ho n to n ch nh x c, 
trung th c v kh nh quan, ư c c nhận v chấp thuận của c 
sở n i nghi n cứu. 
Tôi in chịu ho n to n tr ch nhiệm trư c ph p uật về nh ng cam kết n . 
 N i g 18 th g 06 ăm 2021 
T 
N V 
C C CHỮ VIẾT TẮT 
ACG : Vùng não gi a (anterior cingulate gyrus) 
ALBQ : Áp l c bàng quang 
BQ - NQ : Bàng quang - niệu quản 
BT - NQ : B thận - niệu quản 
BQTK : Bàng quang th n kinh 
CGBQ : Co giãn bàng quang 
CIC : Th ng ti u ng t qu ng sạch (Clean Intermittent Catherterization) 
CNBQ : Chức n ng ng quang 
DLPP : Áp l c c ng quang tại th i i m xuất hiện rỉ nư c ti u 
 Detrusor leak point pressure 
cs : Cộng s 
DTPA : Xạ hình thận chức n ng (Tc99m Diethylen Triamin Penta Acid) 
DMSA : Xạ hình thận hình th (Dimercap - tosuccinic acid) 
DSD : Bất ồng vận c ng quang - c th t niệu ạo 
 (Detrusor - Sphincter Dyssynergia) 
DT ĐS : Dị tật nứt ốt sống bẩm sinh 
DTBQ : Dung tích bàng quang 
ICS : Hội t chủ Quốc tế (International Continence Society) 
 Đ - BQ : Niệu ạo - bàng quang 
NKĐTN : Nhi m khuẩn ư ng tiết niệu 
n : Số bệnh nhân 
PAG : Chất m quanh cống n o (Periaqueductal gray) 
PFC : Vùng trán, prefrontal cortex 
PMC : Trung tâm iều hòa ti u tiện ở c u não (Pontine micturition center) 
TTBQ : Th tích bàng quang 
MỤC LỤC 
ĐẶT VẤ ĐỀ ................................................................................................... 1 
Chư ng 1: TỔNG QUAN ................................................................................. 3 
1.1. Giải phẫu hệ tiết niệu ư i, sinh ti u tiện ........................................... 3 
1.1.1. Giải phẫu hệ tiết niệu ư i ............................................................... 3 
1.1.2. Chi phối th n kinh ............................................................................ 4 
1.1.3. Sinh lý ti u tiện ................................................................................ 7 
1.2. Nguyên nhân và phân loại bàng quang th n kinh ................................... 9 
1.2.1. Nguyên nhân bàng quang th n kinh ................................................ 9 
1.2.2. Phân loại bàng quang th n kinh ..................................................... 13 
1.3. C chế bệnh sinh và hậu quả của bàng quang th n kinh ...................... 14 
1.3.1. C chế sinh lý bệnh ........................................................................ 14 
1.3.2. Hậu quả bàng quang th n kinh ...................................................... 17 
1.4. Chẩn o n ng quang th n kinh .......................................................... 20 
1.4.1. Chẩn o n m s ng ....................................................................... 20 
1.4.2. Chẩn o n cận lâm sàng ................................................................ 22 
1.5. Điều trị bàng quang th n kinh ............................................................... 33 
1.5.1. Điều trị nội khoa ............................................................................ 33 
1.5.2. Điều trị ngoại khoa......................................................................... 37 
Chư ng 2: ĐỐI TƯỢ VÀ P ƯƠ P ÁP IÊ CỨU .................. 41 
2.1. Đối tư ng nghiên cứu ........................................................................... 41 
2.1.1. Tiêu chuẩn l a ch n ....................................................................... 41 
2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ ......................................................................... 42 
2.2. Phư ng ph p nghi n cứu ...................................................................... 42 
2.3. Thiết kế nghiên cứu ............................................................................... 42 
2.3.1. C mẫu nghiên cứu ........................................................................ 42 
2.3.2. C c ư c tiến hành nghiên cứu...................................................... 42 
2.3.3. Nội dung nghiên cứu ...................................................................... 53 
2.3.4. Phư ng ph p lý số liệu ............................................................. 60 
2.3.5. Đạo ức nghi n cứu ....................................................................... 60 
Chư ng 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ........................................................... 61 
3.1. Đ c i m lâm sàng và cận lâm sàng ..................................................... 61 
3.1.1. Đ c i m lâm sàng ......................................................................... 61 
3.1.2. Đ c i m cận lâm sàng .................................................................. 65 
3.2. Kết quả thông ti u ng t quãng sạch ...................................................... 76 
3.2.1. Kết quả thông ti u ng t quãng sạch ối v i hệ tiết niệu trên ........ 76 
3.2.2. Cải thiện chức n ng ng quang sau th ng ti u ng t quãng sạch . 81 
3.2.3. Cải thiện tình trạng rỉ ti u sau thông ti u ng t quãng sạch............ 84 
3.3. Kết quả t ng ung t ch bàng quang ở nhóm bệnh nhân thông ti u ng t 
quãng sạch không hiệu quả ................................................................... 84 
3.3.1. Đ c i m bệnh nh n trư c mổ ....................................................... 84 
3.3.2. Kết quả mổ t ng ung t ch ng quang ......................................... 85 
3.4. Biến chứng v kh kh n khi t thông ti u ng t quãng sạch ............... 87 
Chư ng 4: BÀN LUẬN .................................................................................. 88 
4.1. Đ c i m lâm sàng và cận lâm sàng ..................................................... 88 
4.1.1. Đ c i m lâm sàng ......................................................................... 88 
4.1.2. Đ c i m cận lâm sàng .................................................................. 97 
4.2. Kết quả thông ti u ng t quãng sạch .................................................... 108 
4.2.1. Kết quả thông ti u ng t quãng sạch ối v i hệ tiết niệu trên ...... 108 
4.2.2. Cải thiện chức n ng ng quang sau th ng ti u ng t quãng sạch 112 
4.2.3. Cải thiện tình trạng rỉ ti u sau thông ti u ng t quãng sạch.......... 115 
4.3. Đ c i m và kết quả t ng ung t ch ng quang ở nhóm bệnh nhân 
thông ti u ng t quãng sạch không hiệu quả ....................................... 115 
4.4. Biến chứng v kh kh n khi t thông ti u ng t quãng sạch ............. 120 
 ẾT UẬ ................................................................................................... 122 
 IẾ .................................................................................................. 124 
CÁC C TR O C C TÁC IẢ 
C IÊ QU TR C TIẾP ĐẾ ỘI U C UẬ Á 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
PHỤ LỤC 
DANH MỤC BẢNG 
Bảng 1.1. Phân loại bàng quang th n kinh theo va Gool ................................... 13 
Bảng 3.1. Phân bố bệnh nhân theo nhóm tuổi ..................................................... 61 
Bảng 3.2. Kết quả cấ nư c ti u ........................................................................... 65 
Bảng 3.3. Đ c i m vi khuẩn................................................................................. 66 
Bảng 3.4. Tỷ lệ giãn BT - Q trư c khi CIC ....................................................... 66 
Bảng 3.5. Liên quan gi a giãn BT - Q v ĐT ......................................... 67 
Bảng 3.6. Tỷ lệ tr o ngư c BQ - Q trư c khi CIC ........................................... 67 
Bảng 3.7. Mức ộ tr o ngư c BQ - NQ bên trái ................................................ 68 
Bảng 3.8. Mức ộ tr o ngư c BQ - NQ bên phải ............................................... 68 
Bảng 3.9. Liên quan gi a tr o ngư c BQ - Q v ĐT .............................. 69 
Bảng 3.10. Liên quan gi a tr o ngư c BQ - NQ và giãn BT - NQ ..................... 70 
Bảng 3.11. Chức n ng ng quang ......................................................................... 70 
Bảng 3.12. Kết quả o p c bàng quang .............................................................. 71 
Bảng 3.13. Liên quan chức n ng ng quang v i giãn BT - NQ ......................... 71 
Bảng 3.14. Liên quan chức n ng ng quang v i tr o ngư c BQ - NQ ............. 72 
Bảng 3.15. Tổn thư ng sẹo thận trên xạ hình thận ................................................ 73 
Bảng 3.16. Một số yếu tố ngu c g tổn thư ng sẹo thận................................. 74 
Bảng 3.17. Tình trạng giãn BT - Q trư c và sau CIC ........................................ 76 
Bảng 3.18. Chức n ng ng quang ở nhóm bệnh nhân giãn BT - NQ sau CIC ..... 76 
Bảng 3.19. Tình trạng tr o ngư c BQ - Q trư c và sau CIC ............................. 77 
Bảng 3.20. Chức n ng ng quang ở nhóm bệnh nh n tr o ngư c BQ - NQ 
sau CIC ................................................................................................... 77 
Bảng 3.21. Chức n ng ng quang sau CIC .......................................................... 81 
Bảng 3.22. Kết quả o p c bàng quang sau CIC ............................................... 81 
Bảng 3.23. Chức n ng ng quang trư c và sau CIC ........................................... 82 
Bảng 3.24. Chức n ng ng quang trư c và sau CIC .......................................... 82 
Bảng 3.25. Đ c i m nhóm bệnh nhân tiếp t c CIC ............................................. 83 
Bảng 3.26. Đ c i m nhóm bệnh nhân chỉ ịnh mổ ............................................. 83 
Bảng 3.27. Cải thiện t nh trạng rỉ ti u sau CIC ...................................................... 84 
Bảng 3.28. Cải thiện rỉ ti u trư c mổ và sau mổ.................................................... 85 
Bảng 3.29. Tình trạng gi n T - Q sau mổ ......................................................... 86 
Bảng 3.30. T nh trạng tr o ngư c Q - Q sau mổ ............................................. 86 
Bảng 3.31. Chức n ng ng quang trư c và sau mổ ............................................. 86 
 ảng 3.32. T n suất v tỷ ệ nhi m khuẩn ư ng tiết niệu khi CIC .................... 87 
Bảng 4.1. Tỷ lệ gi i so v i một số nghiên cứu .................................................... 88 
Bảng 4.2. Vị trí tổn thư ng T ĐS bẩm sinh .................................................... 92 
Bảng 4.3. Tỷ lệ rỉ ti u ở một số nghiên cứu ......................................................... 93 
Bảng 4.4. Tỷ lệ nhi m khuẩn ư ng tiết niệu ở một số nghiên cứu .................. 95 
Bảng 4.5. Tỷ lệ táo bón, són phân ở một số nghiên cứu ..................................... 96 
Bảng 4.6. Tỷ lệ tr o ngư c BQ - NQ ở một số nghiên cứu ................................ 98 
Bảng 4.7. Tỷ lệ giãn BT - NQ ở một số nghiên cứu ........................................... 99 
Bảng 4.8. Tỷ lệ tổn thư ng sẹo thận ở một số nghiên cứu ...............................103 
Bảng 4.9. Tỷ lệ suy thận mạn tính ở bệnh nhân T ĐS bẩm sinh ................107 
Bảng 4.10. Cải thiện tình trạng rỉ ti u sau CIC kết h p thuốc kháng giao cảm ....115 
Bảng 4.11. Tỷ lệ mổ t ng ung t ch ng quang sau khi CIC ............................116 
Bảng 4.12. Đ c i m hệ tiết niệu trên ở nhóm mổ t ng ung t ch ng quang ..117 
Bảng 4.13. Chức n ng ng quang ở nhóm mổ t ng ung t ch ng quang ....117 
DANH MỤC BIỂU ĐỒ 
Bi u ồ 3.1. Vị trí thoát vị ........................................................................... 62 
Bi u ồ 3.2. Phân loại thoát vị .................................................................... 63 
Bi u ồ 3.3. Triệu chứng tiết niệu và tiền s nhi m khuẩn ư ng tiết niệu .... 63 
Bi u ồ 3.4. Dấu hiệu nhi m khuẩn ư ng tiết niệu ................................... 64 
Bi u ồ 3.5. Triệu chứng ại tiện ................................................................ 64 
Bi u ồ 3.6. Chức n ng vận ộng ............................................................... 65 
Bi u ồ 3.7. Tình trạng tr o ngư c BQ - NQ bên trái sau CIC .................. 78 
Bi u ồ 3.8. Xuất hiện m i tr o ngư c BQ - NQ bên trái .......................... 78 
Bi u ồ 3.9. Tình trạng tr o ngư c BQ - NQ bên phải sau CIC ................. 79 
Bi u ồ 3.10. Xuất hiện m i tr o ngư c BQ - NQ bên phải......................... 79 
Bi u ồ 3.11. Tổn thư ng sẹo thận ở nhóm mổ t ng T Q ........................ 85 
DANH MỤC HÌNH 
Hình 1.1. Giải phẫu hệ tiết niệu ư i ............................................................. 4 
 nh 1.2. Trung t m iều h a ti u tiện: v ng tr n, n o gi a, c u n o ........... 5 
 nh 1.3. Chi phối th n kinh hệ tiết niệu ư i v chất ẫn tru ền ................ 6 
Hình 1.4. Pha m y bàng quang ................................................................ 8 
Hình 1.5. Pha bài xuất nư c ti u .................................................................... 9 
 nh 1.6. Tho t vị tủ - m ng tủ v ng th t ưng c ng ở s sinh ............... 10 
Hình 1.7. Thoát vị tủy - màng tủy; thoát vị m - tủy màng tủy ................... 11 
Hình 1.8. Vị trí tổn thư ng th n kinh ........................................................... 16 
Hình 1.9. Tr o ngư c bàng quang - niệu quản 2 n ộ V .......................... 19 
 nh 1.10. ức ộ tr o ngư c ng quang - niệu quản .......................... ... lair O., et al (1993). Bacteriuria in 
Intermittent Catheterization Users: The Effect of Sterile Versus Clean 
Reused Catheters. Rehabilitation Nursing, 18(5): 306-309. 
PHỤ LỤC 
Phụ lục 1: B nh án nghiên cứu b nh nhân sau mổ DTNĐS b m sinh 
Phụ lục 2: Câu hỏi ch ối lo n ti u ti n 
Phụ lục 3: Câu hỏi ch n ó ựa vào ti u chu n rome III 
Phụ lục 4: Ch ó 
Phụ lục 5: Mô t k t qu siêu âm h ti t ni u th n, ni u qu n, bàng quang 
Phụ lục 6: Mô t tổ ột sống trên phim chụp MRI sau mổ 
Phụ lục 7: Mô t k t qu xét nghi m c n lâm sàng 
Phụ lục 8: Hằng số K ổi theo lứa tuổi trong công thức Schwartz 
Phụ lục 9: G n suy th n m n tính theo kdigo 2012 
Phụ lục 10: K t qu ực bàng quang 
Phụ lục 11: Hình nh minh họa 
Phụ lục 12: 
PHỤ LỤC 1 
BỆNH ÁN NGHIÊN CỨU BỆNH NHÂN SAU MỔ DTNĐS BẨM SINH 
I. Hành chính 
1. Mã hồ s :....... 
2. H v t n:... 
3. g sinh..//. 
4. P 
5. Ngày mổ ch a T ĐS// 
6. Tuổi mổ ch a T ĐS 
7. g hư ng dẫn t CIC // 
8. Tuổi b t u nghiên cứu CIC  
9. Gi i t nh:.nam/n  
10. Con thứ mấ trong gia nh 
11. Địa chỉ: 
12. Số iện thoại:  
13. H tên bố  
14. Tuổi bố 
15. Nghề nghiệp của bố 
16. H tên mẹ 
17. Tuổi mẹ 
18. Nghề nghiệp của mẹ 
II. Ch ớc sinh 
19. Siêu âm chẩn o n trư c sinh : có / không 
20. Phát hiện dị tật cột sống: có / không 
21. Vị trí dị tật cột sống: 
22. Dị tật khác phối h p có / không 
23. Dị tật g :... 
24. Đ thư ng / mổ : 
25. Đ ủ th ng / non tháng: 
26. P sau :... 
27. Mẹ ư c d phòng A. Folic lúc mang thai: có / không 
28. Mẹ ư c uống d ph ng g c mang thai:.. 
29. Mẹ ư c tiêm d ph ng g c mang thai:.. 
30. ia nh c ngư i m c cùng dị tật: c / kh ng 
III. ý n khám b nh 
31. ga sau phát hiện khối thoát vị: c / kh ng. 
32. ch thư c khối thoát vị:. 
33. ga sau phát hiện khối thoát vị v có / không 
34. Mổ cấp cứu: có / không 
35. Ngày mổ:. 
36. Khám phát hiện tình c khối thoát vị c / kh ng. 
37. Có bi u hiện RLTT, khám phát hiện c / kh ng. 
38. Có bi u hiện RLDT, khám phát hiện c / kh ng. 
39. Triệu chứng rối loạn ti u tiện: bộ câu hỏi. 
40. Triệu chứng rối loạn ại tiện: bộ câu hỏi. 
41. Triệu chứng kh c:.. 
IV. Đ n khám sau khi ph u thu t 
42. Mô tả triệu chứng rối loạn ti u tiện: bộ câu hỏi. 
43. Mô tả triệu chứng rối loạn ại tiện: bộ câu hỏi............ 
44. Triệu chứng th n kinh, s não: 
- Chu vị v ng u:. 
- Não úng thủy: có / không 
- Đ t van NTOB: có / không 
- g t:. 
- Tuổi t:. 
- Liệt tay: có / không 
- Liệt chân: có / không 
- Đi ại kh kh n có / không 
- Đi ại có tr giúp có / không 
- Khám ph c hồi chức n ng:.. 
- . 
45. Mô tả tổn thư ng cột sống trên film MRI: 
46. Mô tả tổn thư ng tr n si u m hệ tiết niệu: 
47. Xét nghiệm CTM, CRP 
48. Hóa sinh máu 
49. Tổng ph n t ch nư c ti u 
50. Cấ nư c ti u 
51. Xạ hình thận 
52. Niệu ộng h c 
PHỤ LỤC 2 
CÂU HỎI CHẨN Đ N RỐI LOẠN TIỂU TIỆN 
 S:... 
H v t n:.... 
Chẩn o n:... 
 g :... 
1. Cháu còn khả n ng i ti u thành dòng không có / không 
2. Ch u i ti u thành dòng mạnh có / không 
3. Ch u i ti u thành dòng yếu có / không 
4. Có nhận biết ư c khi ti u tiện có / không 
5. Khi nhận biết ư c , khi không có / không 
6. Cháu có xuất hiện rỉ nư c ti u không có / không 
7. Cháu xuất hiện rỉ nư c ti u liên t c có / không 
8. Cháu xuất hiện rỉ nư c ti u từng t có / không 
9. Cháu xuất hiện rỉ ti u nhiều h n khi v n ộng có / không 
10. Cháu xuất hiện rỉ nư c ti u khi ngủ ngày có / không 
11. Cháu xuất hiện rỉ ti u khi ngủ m có / không 
12. Dùng tay ấn thành b ng khi i ti u có / không 
13. Cháu phải r n, co c th nh ng khi i ti u có / không 
14. Cháu có xuất hiện ti u gấp không có / không 
15. Viêm da xung quang bộ phân sinh d c có / không 
16. ư c ti u trong: có / không 
17. ư c ti u c: có / không 
18. ư c ti u màu hồng, máu có / không 
19. Có khi nào phải vào viện iều trị NKTN c / kh ng 
20. CIC có / không 
21. CIC: 
 ch thư c son e:.. 
T n suất:..... 
Th tích: ........ 
Còn rỉ nư c ti u gi a 2 l n CIC: không: có: 
PHỤ LỤC 3 
CÂU HỎI CHẨN Đ N T N 
DỰA VÀO TIỂU CHUẨN ROME III 
 S: 
H v t n: 
Chẩn o n: 
Ngày: 
Triệu chứng xuất hi n ao u: 
1. Ch u i ại tiện mấy l n trong 1 tu n: 
2. Cháu có xuất hiện són phân không: 
C :../ tu n 
 h ng: . 
3. Cháu có cảm giác ứ ng phân trong lòng ại tràng không, hay có phải 
 u tr tư thế gi ph n trong ng ại tràng không: 
C : . 
 h ng:  
4. Cháu có cảm gi c au ha ph n cứng khi phân di chuy n trong ng ại 
tràng không: 
C : . 
 h ng:  
5. Khám hâu môn 
Trư ng c c th t hậu m n: 
Khối phân l n trong ng ại tr ng:. 
Phân cứng lổn nhổn:. 
Phân mềm: 
Mô tả kh c:... 
6. Cháu i ngo i v i k ch thư c phân l n có th gây t c toilet không: 
C : 
 h ng: . 
Mô t các tri u chứ è : 
7. Cháu có cảm giác khó chịu không: c :kh ng: 
8. Cháu có cảm gi c ch n n kh ng: c :kh ng:.. 
9. Cháu có cảm giác no s m không: c :kh ng:.. 
10. C c phư ng ph p hỗ tr i ngo i:.. 
11. Th t hậu môn 2 ngày 1 l n: c :kh ng... 
PHỤ LỤC 4 
CHẨN Đ N T N 
Rasquin et al. (2006) 
I. Tiêu chu R III ối với b - 4 tuổi: 
Bệnh nhân có 2 ho c nhiều h n 2 ti u chuẩn ư i trong v ng t nhất 1 
tháng: 
1. Có 2 ho c t h n 2 n ại tiện trong 1 tu n. 
2. Có ít nhất 1 l n xuất hiện són phân trong 1 tu n. 
3. Có hiện tư ng ứ ong ph n trong ng tr c tràng. 
4. Bệnh nh n au ho c phân cứng khi phân di chuy n trong c ại tiện. 
5. Khám phát hiện thấy khối phân l n trong lòng tr c tràng. 
6. ch thư c phân l n, có th gây t c toilet 
Triệu chứng i kèm c th là: cảm giác khó chịu, ch n n v ho c cảm giác 
no s m. Các triệu chứng i kèm sẽ hết nga sau khi ph n ư c sạch trong long ruột. 
II. Tiêu chu R III ối với b 4 ổi: 
Bệnh nhân có 2 ho c nhiều h n 2 ti u chuẩn ư i trong v ng t nhất 2 tháng: 
1. Có 2 ho c t h n 2 n ại tiện trong 1 tu n. 
2. Có ít nhất 1 l n xuất hiện són phân trong 1 tu n. 
3. Bệnh nhân nhận biết ư c hiện tư ng ứ ng phân ho c phải u tr tư thế 
gi phân trong lòng tr c tràng. 
4. Bệnh nh n au ho c phân cứng khi phân di chuy n trong c ại tiện. 
5. Khám phát hiện thấy khối phân l n trong lòng tr c tràng. 
6. ch thư c phân l n, có th gây t c toilet 
III. Tri u chứng táo bón: 
Lancet 1996 
Són phân 75 - 90 
T n suất < 3 l n / tu n 75 
Khối phân lòng tr c tràng 75 
R n thành b ng khi ại tiện 35 
Đau khi ại tiện 50-80 
Tư thế kiềm chế 35-45 
Đau b ng 10-70 
Ch n n 25 
Ti u d m/ NKTN 30 
Ảnh hưởng tâm lý 20 
PHỤ LỤC 5 
MÔ TẢ KẾT QUẢ SIÊU ÂM HỆ TIẾT NIỆU THẬN, NIỆU 
QUẢN, BÀNG QUANG 
 S: 
H v t n: 
Chẩn o n: 
 g :.. 
1. B thận phải gi n: 
2. B thận phải kh ng gi n:  
3. B thận tr i gi n:  
4. B thận tr i kh ng gi n:  
5. Niệu quản phải gi n:  
6. Niệu quản phải kh ng gi n:  
7. Niệu quản tr i gi n: 
8. Niệu quản tr i kh ng gi n: 
9. Bàng quang thành d kh ng ều: có / không 
10. Bàng quang có nhiều túi thừa: có / không 
11. Bàng quang thành mỏng: có / không 
12. ư c ti u trong: có / không 
13. ư c ti u c: có / không 
14. Nhu mô thận phải phân biệt tủy vỏ rõ: có / không 
15. Nhu mô thận trái phân biệt tủy vỏ rõ: có / không 
16. Nhu mô thận phải ều: c / kh ng 
17. Nhu mô thận tr i ều: c / kh ng 
18. ch thư c thận phải nh thư ng: c / kh ng 
19. ch thư c thận tr i nh thư ng: c / kh ng 
20. Tổn thư ng kh c:. 
PHỤ LỤC 6 
MÔ TẢ TỔN THƯ NG CỘT SỐNG 
TRÊN PHIM CHỤP MIR SAU MỔ 
 S: 
H và t n: 
Chẩn o n: 
 g : 
1. Chiều cong sinh lý cột sống nh thư ng: có / không 
2. Chiều cao th n ốt sống nh thư ng: có / không 
3. Có hiện tư ng trư t ốt sống: có / không 
4. Hở ốt sống: có / không 
Đĩa ệm nh thư ng: có / không 
5. Thoát vị màng tủy: có / không 
Tủy bám thấp: có / không 
 ch thư c ống sống nh thư ng có / không 
6. Khối trong ống sống có / không 
Khối ngoài ống sống có / không 
Có hiện tư ng chèn ép th n kinh có / không 
7. Tổn thư ng kh c: 
Kết luận MIR: 
PHỤ LỤC 7 
MÔ TẢ KẾT QUẢ XÉT NGHIỆM CẬN LÂM SÀNG 
 S:. 
H và t n:..... 
Chẩn o n:.... 
 g :. 
1. Công thức m u: 
Số ư ng bạch c u: 
CRP: 
2. Chức n ng thận: 
Creatinin: 
Ure: 
3. Tổng ph n t ch nư c ti u: 
Có bạch c u niệu có / không 
Hồng c u niệu có / không 
4. Cấ nư c ti u: 
Có vi khuẩn: có / không 
5. Ch p bàng quang: 
C tr o ngư c bàng quang niệu quản: có / không 
Độ I: 
Độ II: 
Độ III: 
Độ IV: 
Độ V: 
PHỤ LỤC 8 
HẰNG SỐ K TH Y ĐỔI THEO LỨA TUỔI TRONG CÔNG 
THỨC SCHWARTZ 
Lứa tuổi Creatinin (mg/dl) Creatinin (mcmol/l) 
S sinh nhẹ cân ≤ 1 tuổi 0.33 29.2 
S sinh ủ tháng ≤ 1 tuổi 0.45 39.8 
Tr em 2 - 12 tuổi 0.55 48.6 
N 13 - 21 tuổi 0.55 48.6 
Nam 13 - 21 tuổi 0.70 61.9 
PHỤ LỤC 9 
GI I Đ ẠN SUY THẬN MẠN TÍNH THEO KDIGO 2012 
GFR GFR (mL/min/1.73m
2
) Mứ ộ 
G1 ≥ 90 nh thư ng ho c cao 
G2 60 - 89 Giảm nhẹ 
G3a 45 - 59 Giảm nhẹ ến trung bình 
G3b 30 - 44 Giảm trung nh ến n ng 
G4 15 - 29 Giảm n ng 
G5 < 15 Suy thận 
PHỤ LỤC 10 
KẾT QUẢ Đ ỰC BÀNG QUANG 
 S:  t:...... 
H và Tên:. ... 
 g sinh:..//..tuổi:..... 
Chẩn o n:.. 
 g m:.././.......................... 
L n............................................................................................... 
1. Tố ộ truy n: 5-10m /ph t.tư thế bệnh nh n.n m/mẹ bế 
2. Th tích dịch truy n:  
 CC: m  
3. Chứ : 
- Ít ho c kh ng c tha ổi áp l c bàng quang (Pves, Pdet) và không xuất 
hiện co c ng quang m c dù có kích thích:.. 
- Hiện tư ng co c ng quang ngẫu nhi n ha o k ch th ch khi o p c 
bàng quang và áp l c c ng quang t ng tr n 15cm 2O so v i ư ng c 
bản.. 
- Khi th tích truyền vư t quá th tích bàng quang theo tuổi mà không xuất 
hiện co c . 
- K t lu n: 
o nh thư ng: 
o T ng hoạt ộng 
o Giảm hoạt ộng 
4. Quan sát hi ợng rỉ ớc ti u: 
- Không / có hiện tư ng rỉ nư c ti u:... 
- Rỉ ớc ti u do: 
o C ng quang t ng hoạt ộng 
o C th t niệu ạo giảm hoạt ộng 
o C s n chậu giảm hoạt ộng 
- Có hiện tư ng rỉ nư c ti u:.. 
o P et:cm 2O.. 
o Pves: cmH2O .. 
o Pa :. . cmH2O . 
o V:m . 
o P: cmH2O ... 
5. Chứ t ni o: 
 nh thư ng: 
T ng hoạt ộng: ..khi P > 40 cmH2O  
Giảm hoạt ộng:..khi P < 40 cmH2O  
o PP: ư c xem xét là cách tốt nhất o hoạt ộng của c th t. 
o LPP > 40 cmH2O: chứng tỏ t ni ộng ho c 
không có tổn thư ng th n kinh phân bố cho c th t niệu ạo. 
o Pves > 40 cmH2O và không có hi ợng rỉ ớc ti u: phản ảnh 
hiện tư ng bất ồng vận gi a hoạt ộng của c ng quang v hoạt 
 ộng của c th t niệu ạo (DSD) ho c hoạt ộng c th t niệu ạo bình 
thư ng ng n không rỉ ớc ti u. 
6. Áp lực: 
- P et:... t u:..kết th c:.. 
- Pves:.. t u:..kết th c:.. 
- Pa :.. t u:.kết th c:.. 
7. Compliance (ml/cmH2O): 
- ∆V/∆P m cm 2O:... 
- nh thư ng:. 
- Giảm comp iance: 
- Nguyên t c ngón tai cái: áp l c c ng quang 10cm 2O ho c nhỏ h n 
tại th tích bàng quang theo lứa tuổi, như vậy có th chấp nhận ư c 
nghĩa comp iance nh thư ng. 
- Dạng ư ng bi u di n khi o p c ng quang quan trong h n gi trị 
của compliance. 
8. N ớc ti u tồ ớc ti u rỉ: 
- ư c ti u tồn ư: 
- Th t ch nư c ti u rỉ:. 
Kết luận:. 
Điều trị::.. 
1. actrim 480mg2 mg /kg/ngày............................................... 
2. CIC
Hẹn khám lại: 
PHỤ LỤC 11 
HÌNH ẢNH MINH HỌA 
1. B Đỗ Quỳnh T, mã hồ 130111553. 
Hình ảnh thoát vị mỡ tủy màng tủy vùng cùng cụt 
trên phim chụp MRI thắ lưng - cùng cụt. 
2. B nh nhân Tr n Duy Ph, mã hồ 130245404. 
Hình ảnh trong mổ ăng DTBQ bằng quai hồi tràng. 
3. B nh nhân Hà Ph m Ngọc B, mã hồ 130956151 
Hình ảnh ngược BQ-NQ bên i độ IV h nh i ước phẫu thuật, 
hế ngược BQ-NQ (hình phải) sau phẫu thuật. 
 hi đ ALBQ ước phẫu thuật có giả độ CGBQ, ALBQ cao, TTBQ là 96 
ml nhỏ h n ới tuổi. 
 hi đ ALBQ sau phẫu thuậ độ CGBQ b nh hường, ALBQ ≤ 5 c 2O, 
TTBQ là 261 ml phù hợp với tuổi. 
4. B N N ọ K H ã ồ 130190765 
 ngược BQ-NQ bên ẹ hận ALBQ cao 41 cmH2O, suy thận. 
. 
5. B T T ị C ã ồ 050109746. 
 ngược BQ-NQ bên ẹ hận ALBQ cao 53 cmH2O, suy thận. 
PHỤ LỤC 12 
 NH S CH ỆNH NH N 
 ÀNG QU NG THẦN KINH S U HẪU THUẬT TNĐS Ẩ SINH 
TẠI ỆNH VIỆN NHI TRUNG Ư NG 
TỪ 01/ 2013 n 31/03/2019 
Stt Họ ê N G ớ Đị ỉ 
T ổ 
ngiên 
 ứ 
Số ữ 
1 g c ạnh 05.08.2011 Nam Thanh a 3.5 150030677 
2 gu n inh Ch 23.01.2013 c iang 1.5 130965615 
3 Đỗ Qu nh Tr 26.05.2013 ội 1 130111553 
4 ghi m u ền Tr 28.12.2012 c iang 1.5 130684435 
5 g iệu 03.04.2011 Vĩnh Ph c 3.3 110895154 
6 Triệu Thị Th 03.07.2003 o Cai 11 140798955 
7 gu n Đ ng h 23.01.2014 Nam c iang 0.75 140040597 
8 gu n Thị U 16.11.2012 ưng n 1.5 120020096 
9 ư ng Thị h nh h 10.08.2013 ghệ n 0.67 130635344 
10 gu n i im g 30.11.2010 c iang 3 100332091 
11 Phạm nh Ph 18.08.2012 Nam Quảng inh 3 120335790 
12 Đỗ ảo 17.08.2013 ội 1.1 140632579 
13 Phạm Thanh 05.08.2013 ội 0.75 140063717 
14 Đinh u h 28.10.2010 Nam Ph Th 3.33 100246692 
15 Vư ng ồng 01.01.2006 ội 9 060044174 
16 gu n Vũ 04.09.2009 Nam Tĩnh 5.92 090248757 
17 gu n Qu nh 14.08.2013 ghệ n 2 130268858 
18 i V n 19.05.2009 Nam Vĩnh Ph c 6 090985258 
19 ạc Tr n V n C 08.12.2014 Nam ải ư ng 0.58 150026604 
20 Thị ai 25.08.2010 c inh 5.33 150173586 
21 gu n n Ph 20.01.2014 Nam Tĩnh 0.5 140085460 
22 gu n ia 15.08.2013 Nam Quảng nh 1.6 140269855 
23 Lê Thanh T 05.02.2014 Nam Thanh a 1.5 150494906 
24 Trư ng ia 14.05.2015 Nam am 0.58 150165050 
25 Ph ng u h 01.01.2014 am Đinh 1.92 140408832 
26 Đỗ Thiên L 07.01.2015 Nam ội 1.67 150492073 
27 Tr n Đ ng h nh 25.10.2015 am Định 0.75 150490690 
28 gu n Th i 25.03.2014 a nh 2.42 140435413 
29 Thị ảo g 24.12.2011 ưng n 3 140411954 
30 Tr n Thu Th 16.04.2011 c iang 4 130040125 
31 gu n Thị Thu T 17.06.2008 ải ư ng 5.83 080111181 
32 gu n Th 21.06.2015 Thanh a 0.33 150243973 
33 gu n Thị g c 20.01.2013 c iang 4.83 130055865 
34 Tr n Thị Ch 18.11.2003 am 10.75 050109746 
35 Tr n u Ph 08.09.2002 Nam am Định 11.50 130245404 
36 gu n Thị Phư ng 25.09.2011 inh nh 2.58 110256403 
37 Phạm g c 21.01.2010 Ph Th 4.67 130956151 
38 u V 17.01.2012 Nam ghệ n 3 140349219 
39 gu n g c h nh 04.10.2012 c inh 2.08 130190765 
40 Phạm g c ảo Ch 28.10.2007 ội 7.83 080102628 
41 Đinh g c 25.07.2009 am Định 6 090138011 
42 gu n Thế 09.12.2004 Nam ưng n 10.67 150278067 
43 ư ng Thế Th 28.09.2010 Nam Th i gu n 5 110192100 
44 gu n Tr 02.10.2014 Thanh a 2.58 160212416 
45 Đinh Thị 24.07.2012 S n a 3 120245291 
46 Thị g c 14.05.2014 Thanh a 1.08 150999974 
47 gu n Trung 17.05.2010 Nam iang 1.83 12647513 
48 ồ Việt 16.12.2013 Nam ghệ n 1.08 14147787 
49 g ảo g 27.07.2015 Thanh a 1.75 160141625 
50 gu n an 05.07.2015 ội 2.17 150404971 
51 gu n u ia 19.07.2014 Nam ội 3.50 140223788 
52 Đỗ inh Đ 15.12.2015 Nam ội 0.58 160055046 
53 Tr n nh T 07.10.2014 Nam a nh 3.00 140294099 
54 Đ o Sinh 02.08.2014 Nam ội 1.08 140099439 
55 gu n g c 12.02.2013 c iang 2.17 13043438 
56 Võ T ng 13.01.2006 Nam ghệ n 3.75 150319234 
57 Đ ng Thị kim 06.03.2014 ưng n 0.25 140129869 
58 Phạm Quốc h 07.08.2014 Nam ưng n 0.5 140241127 
59 Ph ng ải A 25.10.2009 Nam Th i nh 4.67 13404242 
60 Nguyen Bao Ngoc 19.12.2014 ưng n 2.75 150074470 
61 Le Trung Kien 18.03.2014 Nam Ph Th 2 140110560 
62 gu n u 07.12.2011 Nam inh nh 3 110339387 
Hà N i g 2 th g 4 ăm 2020 
 C NHẬN 
CỦ THẦY HƯỚNG ẪN 
 C NHẬN 
CỦ H NG KẾ H ẠCH TỔNG HỢ 
 ỆNH VIỆN NHI TRUNG Ư NG 
GS.TS. N T ê