Luận án Nghiên cứu nấm botrytis cinerea gây bệnh thối xám trên một số cây trồng tại miền bắc Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT 
VIỆN KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM 
MAI VĂN QUÂN 
NGHIÊN CỨU NẤM BOTRYTIS CINEREA GÂY BỆNH THỐI XÁM 
TRÊN MỘT SỐ CÂY TRỒNG TẠI MIỀN BẮC VIỆT NAM 
LUẬN ÁN TIẾN SĨ NÔNG NGHIỆP 
Hà Nội -2021 
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT 
VIỆN KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM 
MAI VĂN QUÂN 
NGHIÊN CỨU NẤM BOTRYTIS CINEREA GÂY BỆNH THỐI XÁM 
TRÊN MỘT SỐ CÂY TRỒNG TẠI MIỀN BẮC VIỆT NAM 
Chuyên ngành: Bảo vệ thực vật 
Mã số: 9620112 
LUẬN ÁN TIẾN SĨ NÔNG NGHIỆP 
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: 
1: TS. Đặng Vũ Thị Thanh 
2: TS. Trịnh Xuân Hoạt 
Hà Nội –Năm 2021 
i 
LỜI CAM ĐOAN 
Tôi xin cam Ďoan các kết quả nghiên cứu Ďược trình bày trong luận án “Nghiên 
cứu nấm Botrytis cinerea gây bệnh thối xám trên một số cây trồng tại miền Bắc Việt 
Nam‖ là do tôi thực hiện. Các số liệu và kết quả nghiên cứu trình bày trong luận án là 
trung thực và chưa từng Ďược tác giả khác công bố trên bất kỳ công trình nghiên cứu 
trước Ďây. Các tài liệu trích dẫn và kế thừa Ďã Ďược chỉ rõ nguồn gốc. 
 Hà Nội, ngày tháng năm 2021 
TÁC GIẢ LUẬN ÁN 
Mai Văn Quân 
ii 
LỜI CẢM ƠN 
Trong quá trình thực hiện Ďề tài “Nghiên cứu nấm Botrytis cinerea gây bệnh 
thối xám trên một số cây trồng tại miền Bắc Việt Nam‖, Tôi Ďã nhận Ďược rất nhiều sự 
giúp Ďỡ, tạo Ďiều kiện của tập thể lãnh Ďạo, các nhà khoa học, cán bộ, chuyên viên, tập 
thể Ban Thông tin và Đào tạo, Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, tập thể Ban 
lãnh Ďạo, cán bộ nghiên cứu Viện Bảo vệ thực vật. Tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn chân 
thành về sự giúp Ďỡ Ďó. 
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Đặng Vũ Thị Thanh, TS. Trịnh Xuân 
Hoạt những thầy giáo trực tiếp hướng dẫn và chỉ bảo cho tôi hoàn thành luận án này. 
Tôi xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc Ďến PGS.TS. Hà Viết Cường Ďã giúp Ďã tôi trong 
quá trình thực hiện luận án. 
Các thí nghiệm nghiên cứu Ďược triển khai tại một số vùng trồng dâu tây tại 
Mộc Châu tỉnh Sơn La, tôi Ďã nhận Ďược sự tạo Ďiều kiện, giúp Ďỡ của người dân và 
chính quyền Ďịa phương trong suốt quá trình thực hiện Ďề tài. Tôi chân thành cảm ơn 
sự giúp Ďỡ quý báu Ďó. 
Tôi xin chân thành cảm ơn bạn bè, Ďồng nghiệp của tôi Ďang công tác tại Viện 
Bảo vệ thực vật và gia Ďình luôn Ďộng viên, khích lệ, tạo Ďiều kiện và giúp Ďỡ tôi trong 
suốt quá trình thực hiện và hoàn thành luận án này. 
 Hà Nội, ngày.. tháng.. năm 2021 
TÁC GIẢ LUẬN ÁN 
Mai Văn Quân 
iii 
MỤC LỤC 
LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................... i 
LỜI CẢM ƠN .............................................................................................................. ii 
MỤC LỤC ................................................................................................................... iii 
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................................ viii 
DANH MỤC BẢNG .................................................................................................... ix 
DANH MỤC HÌNH ..................................................................................................... xi 
MỞ ĐẦU ........................................................................................................................ 1 
1. Tính cấp thiết của đề tài ........................................................................................... 1 
2. Mục tiêu nghiên cứu ................................................................................................. 2 
3. Tính mới và những đóng góp của đề tài ................................................................. 2 
4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài................................................................ 3 
4.1. Ý nghĩa khoa học ..................................................................................................... 3 
4.2. Ý nghĩa thực tiễn ..................................................................................................... 3 
5. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................... 3 
5.1. Đối tượng nghiên cứu ............................................................................................ 3 
5.2. Phạm vi nghiên cứu................................................................................................ 3 
CHƢƠNG I. TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ....................................... 4 
1.1. Cơ sở khoa học của đề tài .................................................................................. 4 
1.2. Những nghiên cứu ở ngoài nƣớc ....................................................................... 4 
1.2.1. Vị trí phân loại và đặc điểm hình thái của nấm B. cinerea ............................... 4 
1.2.2. Đặc điểm gây hại, phạm vi ký chủ và tác hại của nấm ...................................... 8 
1.2.3. Sự phát sinh gây hại của nấm B. cinerea ......................................................... 11 
1.2.4. Đặc điểm sinh học của nấm B. cinerea ............................................................ 14 
1.2.5. Phương pháp định danh nấm B. cinerea ......................................................... 18 
1.2.6. Sự đa dạng di truyền của nấm B. cinerea ........................................................ 21 
1.2.6.1. Sự tiến hóa và biến đổi di truyền của nấm B. cinerea ...................................... 21 
1.2.6.2. Sự đa dạng di truyền của các dòng nấm B. cinerea ......................................... 22 
1.2.6.3. Nghiên cứu tính kháng thuốc giữa các nhóm di truyền của nấm ..................... 26 
iv 
1.2.7. Sự kháng thuốc của nấm B. cinerea trên đồng ruộng .................................... 27 
1.2.8. Nghiên cứu phòng trừ ....................................................................................... 29 
1.2.8.1. Dự tính, dự báo bệnh thối xám ......................................................................... 29 
1.2.8.2. Biện pháp canh tác và vệ sinh đồng ruộng ...................................................... 30 
1.2.8.3. Biện pháp sinh học ........................................................................................... 31 
1.2.8.4. Biện pháp hóa học ............................................................................................ 32 
1.3 Tình hình nghiên cứu trong nƣớc ....................................................................... 34 
1.3.1 Phổ ký chủ và sự gây hại của nấm B. cinerea .................................................. 34 
1.3.2 Nghiên cứu đặc điểm sinh học của nấm B. cinerea ......................................... 35 
1.3.3 Biện pháp phòng trừ nấm B. cinerea ................................................................ 36 
1.4. Đặc điểm thực vật học của dâu tây .................................................................... 38 
1.5. Nhận xét chung và vấn đề quan tâm .................................................................. 39 
CHƢƠNG II. VẬT LIỆU, NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ... 41 
2.1. Vật liệu nghiên cứu .............................................................................................. 41 
2.2. Nội dung nghiên cứu............................................................................................ 41 
2.3. Địa điểm và thời gian nghiên cứu ....................................................................... 42 
2.3.1. Địa điểm nghiên cứu .......................................................................................... 42 
2.3.2 Thời gian nghiên cứu ......................................................................................... 43 
2.4. Phƣơng pháp nghiên cứu .................................................................................... 43 
2.4.1. Xác định nguyên nhân gây bệnh thối xám và phổ ký chủ của nấm B. 
cinerea trên cây trồng tại các vùng sinh thái khác nhau ........................................ 43 
2.4.1.1. Điều tra, thu thập mẫu bệnh thối xám .............................................................. 43 
2.4.1.2. Phân lập nấm từ mẫu bệnh thối xám. ............................................................... 43 
2.4.1.3. Định danh nấm B. cinerea. ............................................................................... 45 
2.4.2. Nghiên cứu sự đa dạng di truyền, đặc điểm sinh học và gây bệnh của nấm 
B. cinerea gây hại trên một số cây trồng tại các vùng sinh thái khác nhau. ......... 46 
2.4.2.1. Nghiên cứu sự đa dạng của nấm B. cinerea gây hại trên một số cây trồng tại 
vùng sinh thái khác nhau ............................................................................................... 46 
v 
2.4.2.2. Nghiên cứu đặc điểm sinh học của nấm B. cinerea tại các vùng sinh thái khác 
nhau. .............................................................................................................................. 49 
2.4.2.3.Nghiên cứu khả năng gây bệnh cho dâu tây và táo tây của các nguồn nấm B. 
Cinerea............. ............................................................................................................. 51 
2.4.3. Nghiên cứu ảnh hƣởng của một số biện pháp canh tác đến sự phát sinh, 
phát triển của nấm B. cinerea gây bệnh thối xám trên dâu tây tại Mộc Châu- Sơn 
La .................................................................................................................................. 52 
2.4.3.1. Nghiên cứu sự phát sinh phát triển của bệnh thối xám trên một số giống dâu 
tây trồng phổ biến tại Mộc Châu-Sơn La ...................................................................... 52 
2.4.3.2. Nghiên cứu ảnh hưởng của che phủ luống đến sự phát sinh phát triển của 
bệnh thối xám trên dâu tây ............................................................................................ 54 
2.4.3.3. Nghiên cứu ảnh hưởng của mái che đến sự phát sinh phát triển của bệnh thối 
xám trên dâu tây. ........................................................................................................... 54 
2.4.4. Nghiên cứu biện pháp sử dụng thuốc BVTV phòng trừ bệnh thối xám cây 
dâu tây tại Mộc Châu-Sơn La. ................................................................................... 54 
2.4.4.2. Nghiên cứu hiệu lực của thuốc BVTV hóa học đến phát triển của nấm B. 
cinerea trên môi trường. ................................................................................................ 56 
2.4.4.4. Nghiên cứu phòng trừ bệnh thối xám dâu tây tại Mộc Châu-Sơn La, năm 2017.57 
2.4.5. Phƣơng pháp xử lý số liệu ................................................................................ 58 
CHƢƠNG III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ............................... 59 
3.1. Xác định nguyên nhân gây bệnh thối xám và phổ ký chủ của nấm B. cinerea 
gây hại trên cây trồng tại các vùng sinh thái khác nhau ........................................ 59 
3.1.1. Kết quả thu thập các mẫu nấm gây bệnh thối xám.......................................... 59 
3.1.2 Xác định nấm B. cinerea bằng đặc điểm hình thái........................................... 65 
3.1.3. Định danh nấm B. cinerea bằng sinh học phân tử .......................................... 66 
3.1.4. Sự phát triển của 24 nguồn nấm B. cinerea trên môi trường PDA ................ 68 
3.1.5. Cây ký chủ của nấm B. cinerea được phát hiện tại Việt Nam ........................ 71 
3.2. Sự đa dạng di truyền của nấm B. cinerea gây hại trên cây trồng tại các vùng 
sinh thái khác nhau ..................................................................................................... 76 
vi 
3.2.1. Xác định sự đa dạng di truyền của nấm B. cinerea bằng chỉ thị microsatellite 
(SSR) ............................................................................................................................. 77 
3.2.2 Xác định dòng gen của các nguồn nấm B. cinerea .......................................... 82 
3.3. Nghiên cứu đặc điểm sinh học của các nguồn nấm B. cinerea ......................... 84 
3.3.1. Ảnh hưởng của dinh dưỡng tới sự phát triển của các nguồn nấm B. cinerea 85 
3.3.2. Ảnh hưởng của pH tới phát triển của nấm B. cinerea ..................................... 91 
3.3.3. Ảnh hưởng của nhiệt độ tới sự phát triển của nấm B. cinerea ........................ 95 
3.3.4. Ảnh hưởng của thời gian chiếu sáng tới sự phát triển của nấm B. cinerea ... 99 
3.4. Khả năng gây bệnh cho dâu tây và táo tây của các nguồn nấm B. cinerea... 104 
3.4.1. Khả năng gây bệnh cho lá dâu tây của nấm B. cinerea ................................. 104 
3.4.2. Khả năng gây bệnh cho quả dâu tây qua vết thương cơ giới của các nguồn 
nấm B. cinerea ............................................................................................................ 106 
3.4.3. Khả năng gây bệnh khi bào tử nấm B. cinerea tiếp xúc với quả dâu tây ............... 107 
3.4.4. Khả năng gây bệnh của các nguồn nấm B. cinerea trên quả táo tây ............ 109 
3.5. Ảnh hƣởng của biện pháp canh tác đến phát sinh, phát triển của bệnh thối 
xám dâu tây ............................................................................................................... 111 
3.5.1. Tình hình sản xuất dâu tây ở Mộc Châu-Sơn La ........................................... 111 
3.5.2. Sự phát sinh phát triển của bệnh thối xám trên một số giống dâu tây trồng 
phổ biến tại Mộc Châu-Sơn La. ................................................................................. 113 
3.5.3. Ảnh hưởng của che phủ luống đến sự phát sinh phát triển của bệnh thối xám 
trên dâu tây ................................................................................................................. 116 
3.5.4. Ảnh hưởng của mái che đến sự phát sinh phát triển của bệnh thối xám trên 
dâu tây ......................................................................................................................... 118 
3.6. Nghiên cứu biện pháp sử dụng thuốc BVTV phòng trừ bệnh thối xám cây 
dâu tây tại Mộc Châu-Sơn La .................................................................................. 121 
3.6.1. Hiệu lực của một số thuốc BVTV đến khả năng nảy mầm của bào tử nấm B. 
cinerea ......................................................................................................................... 121 
3.6.2. Hiệu lực của thuốc BVTV hóa học đến phát triển của nấm B. cinerea trên 
môi trường ................................................................................................................... 122 
vii 
3.6.3 Hiệu lực của thuốc BVTV sinh học đến phát triển của nấm B. cinerea trên 
môi trường. ................................................................................................................. 123 
3.6.4. Hiệu lực phòng trừ bệnh thối xám dâu tây tại Mộc Châu-Sơn La, năm 2017124 
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ ...................................................................................... 127 
 ... risons Test of KTTB for CT 
CT Mean Homogeneous Groups 
 4 6.0300 A 
 7 5.5800 B 
 1 5.3800 C 
 2 5.3700 C 
 6 5.1400 D 
 3 5.0600 D 
 5 4.6200 E 
Alpha 0.05 Standard Error for Comparison 0.0436 
Critical T Value 2.064 Critical Value for Comparison 0.0901 
Error term used: LN*CT, 24 DF 
There are 5 groups (A, B, etc.) in which the means 
are not significantly different from one another. 
176 
3. Sự phát triển của nấm B. cinerea ở nhiệt độ 20oC 
Statistix - 30 Day Trial Version 9.0 30/09/2020, 3:55:09 PM 
Randomized Complete Block AOV Table for KTTB 
Source DF SS MS F P 
LN 4 0.0139 0.00346 
CT 6 15.0834 2.51390 325.88 0.0000 
Error 24 0.1851 0.00771 
Total 34 15.2824 
Grand Mean 7.0086 CV 1.25 
Tukey's 1 Degree of Freedom Test for Nonadditivity 
Source DF SS MS F P 
Nonadditivity 1 0.00008 0.00008 0.01 0.9203 
Remainder 23 0.18506 0.00805 
Relative Efficiency, RCB 0.94 
Means of KTTB for CT 
CT Mean 
 1 7.6200 
 2 7.1000 
 3 5.9200 
 4 8.0000 
 5 7.1800 
 6 6.3600 
 7 6.8800 
Observations per Mean 5 
Standard Error of a Mean 0.0393 
Std Error (Diff of 2 Means) 0.0555 
Statistix - 30 Day Trial Version 9.0 30/09/2020, 3:55:22 PM 
LSD All-Pairwise Comparisons Test of KTTB for CT 
CT Mean Homogeneous Groups 
 4 8.0000 A 
 1 7.6200 B 
 5 7.1800 C 
 2 7.1000 C 
 7 6.8800 D 
 6 6.3600 E 
 3 5.9200 F 
Alpha 0.05 Standard Error for Comparison 0.0555 
Critical T Value 2.064 Critical Value for Comparison 0.1146 
Error term used: LN*CT, 24 DF 
There are 6 groups (A, B, etc.) in which the means 
are not significantly different from one another. 
177 
4. Sự phát triển của nấm B. cinerea ở nhiệt độ 25oC 
Statistix - 30 Day Trial Version 9.0 30/09/2020, 3:55:58 PM 
Randomized Complete Block AOV Table for KTTB 
Source DF SS MS F P 
LN 4 0.0267 0.00668 
CT 6 30.6367 5.10612 548.83 0.0000 
Error 24 0.2233 0.00930 
Total 34 30.8867 
Grand Mean 3.7371 CV 2.58 
Tukey's 1 Degree of Freedom Test for Nonadditivity 
Source DF SS MS F P 
Nonadditivity 1 0.00398 0.00398 0.42 0.5245 
Remainder 23 0.21930 0.00953 
Relative Efficiency, RCB 0.97 
Means of KTTB for CT 
CT Mean 
 1 2.3200 
 2 3.5300 
 3 2.8400 
 4 4.9300 
 5 5.0800 
 6 3.5800 
 7 3.8800 
Observations per Mean 5 
Standard Error of a Mean 0.0431 
Std Error (Diff of 2 Means) 0.0610 
Statistix - 30 Day Trial Version 9.0 30/09/2020, 3:56:12 PM 
LSD All-Pairwise Comparisons Test of KTTB for CT 
CT Mean Homogeneous Groups 
 5 5.0800 A 
 4 4.9300 B 
 7 3.8800 C 
 6 3.5800 D 
 2 3.5300 D 
 3 2.8400 E 
 1 2.3200 F 
Alpha 0.05 Standard Error for Comparison 0.0610 
Critical T Value 2.064 Critical Value for Comparison 0.1259 
Error term used: LN*CT, 24 DF 
There are 6 groups (A, B, etc.) in which the means 
are not significantly different from one another. 
178 
IV. Sự phát triển của nấm B. cinerea ở thời gian chiếu sáng khác nhau trên môi 
trƣờng PDA 
1. Ảnh hưởng của thời gian chiếu sáng hoàn toàn tới sự phát triển của nấm B. 
cinerea 
Statistix - 30 Day Trial Version 9.0 30/09/2020, 3:59:19 PM 
Randomized Complete Block AOV Table for KTTB 
Source DF SS MS F P 
LN 4 0.0067 0.00168 
CT 6 19.0899 3.18164 397.11 0.0000 
Error 24 0.1923 0.00801 
Total 34 19.2889 
Grand Mean 7.1057 CV 1.26 
Tukey's 1 Degree of Freedom Test for Nonadditivity 
Source DF SS MS F P 
Nonadditivity 1 0.00094 0.00094 0.11 0.7399 
Remainder 23 0.19135 0.00832 
Relative Efficiency, RCB 0.91 
Means of KTTB for CT 
CT Mean 
 1 8.3400 
 2 6.8700 
 3 5.6400 
 4 7.2700 
 5 7.3000 
 6 7.0600 
 7 7.2600 
Observations per Mean 5 
Standard Error of a Mean 0.0400 
Std Error (Diff of 2 Means) 0.0566 
Statistix - 30 Day Trial Version 9.0 30/09/2020, 3:59:42 PM 
LSD All-Pairwise Comparisons Test of KTTB for CT 
CT Mean Homogeneous Groups 
 1 8.3400 A 
 5 7.3000 B 
 4 7.2700 B 
 7 7.2600 B 
 6 7.0600 C 
 2 6.8700 D 
 3 5.6400 E 
Alpha 0.05 Standard Error for Comparison 0.0566 
Critical T Value 2.064 Critical Value for Comparison 0.1168 
Error term used: LN*CT, 24 DF 
There are 5 groups (A, B, etc.) in which the means 
are not significantly different from one another. 
179 
2. Ảnh hưởng của 12 h sáng/tối xen kẽ tới sự phát triển của nấm B. cinerea 
Statistix - 30 Day Trial Version 9.0 30/09/2020, 4:01:06 PM 
Randomized Complete Block AOV Table for KTTB 
Source DF SS MS F P 
LN 4 0.0576 0.01439 
CT 6 29.1104 4.85174 817.54 0.0000 
Error 24 0.1424 0.00593 
Total 34 29.3104 
Grand Mean 7.6314 CV 1.01 
Tukey's 1 Degree of Freedom Test for Nonadditivity 
Source DF SS MS F P 
Nonadditivity 1 0.00244 0.00244 0.40 0.5325 
Remainder 23 0.13998 0.00609 
Relative Efficiency, RCB 1.17 
Means of KTTB for CT 
CT Mean 
 1 8.5000 
 2 7.6300 
 3 5.7400 
 4 8.4300 
 5 8.4200 
 6 7.1600 
 7 7.5400 
Observations per Mean 5 
Standard Error of a Mean 0.0345 
Std Error (Diff of 2 Means) 0.0487 
Statistix - 30 Day Trial Version 9.0 30/09/2020, 4:01:18 PM 
LSD All-Pairwise Comparisons Test of KTTB for CT 
CT Mean Homogeneous Groups 
 1 8.5000 A 
 4 8.4300 A 
 5 8.4200 A 
 2 7.6300 B 
 7 7.5400 B 
 6 7.1600 C 
 3 5.7400 D 
Alpha 0.05 Standard Error for Comparison 0.0487 
Critical T Value 2.064 Critical Value for Comparison 0.1006 
Error term used: LN*CT, 24 DF 
There are 4 groups (A, B, etc.) in which the means 
are not significantly different from one another. 
180 
3. Ảnh hưởng của thời gian tối hoàn toàn tới sự phát triển của nấm B. cinerea 
Statistix - 30 Day Trial Version 9.0 30/09/2020, 4:02:17 PM 
Randomized Complete Block AOV Table for KTTB 
Source DF SS MS F P 
LN 4 0.0521 0.01304 
CT 6 30.6487 5.10812 791.66 0.0000 
Error 24 0.1549 0.00645 
Total 34 30.8557 
Grand Mean 7.5571 CV 1.06 
Tukey's 1 Degree of Freedom Test for Nonadditivity 
Source DF SS MS F P 
Nonadditivity 1 0.00893 0.00893 1.41 0.2476 
Remainder 23 0.14593 0.00634 
Relative Efficiency, RCB 1.12 
Means of KTTB for CT 
CT Mean 
 1 8.4600 
 2 7.2700 
 3 5.5600 
 4 8.4700 
 5 7.8200 
 6 7.2600 
 7 8.0600 
Observations per Mean 5 
Standard Error of a Mean 0.0359 
Std Error (Diff of 2 Means) 0.0508 
Statistix - 30 Day Trial Version 9.0 30/09/2020, 4:02:45 PM 
LSD All-Pairwise Comparisons Test of KTTB for CT 
CT Mean Homogeneous Groups 
 4 8.4700 A 
 1 8.4600 A 
 7 8.0600 B 
 5 7.8200 C 
 2 7.2700 D 
 6 7.2600 D 
 3 5.5600 E 
Alpha 0.05 Standard Error for Comparison 0.0508 
Critical T Value 2.064 Critical Value for Comparison 0.1049 
Error term used: LN*CT, 24 DF 
There are 5 groups (A, B, etc.) in which the means 
are not significantly different from one another. 
181 
V. Khả năng gây bệnh cho dâu tây và táo tây của các nguồn nấm B. cinerea. 
1. Khả năng gây bệnh cho lá dâu tây của nấm B. cinerea 
a) Khả năng gây bệnh cho lá dâu tây của nấm B. cinerea sau 3 ngày 
Statistix - 30 Day Trial Version 9.0 10/15/2017, 5:53:24 AM 
Randomized Complete Block AOV Table for S3N 
Source DF SS MS F P 
LN 2 0.04571 0.02286 
CT 6 0.85071 0.14179 49.63 0.0000 
Error 12 0.03429 0.00286 
Total 20 0.93071 
Grand Mean 1.4143 CV 3.78 
Tukey's 1 Degree of Freedom Test for Nonadditivity 
Source DF SS MS F P 
Nonadditivity 1 0.00199 0.00199 0.68 0.4282 
Remainder 11 0.03230 0.00294 
Relative Efficiency, RCB 1.67 
Means of S3N for CT 
CT Mean 
 1 1.6000 
 2 1.6500 
 3 1.6000 
 4 1.1000 
 5 1.3000 
 6 1.2000 
 7 1.4500 
Observations per Mean 3 
Standard Error of a Mean 0.0309 
Std Error (Diff of 2 Means) 0.0436 
Statistix - 30 Day Trial Version 9.0 10/15/2017, 5:52:25 AM 
LSD All-Pairwise Comparisons Test of S3N for CT 
CT Mean Homogeneous Groups 
 2 1.6500 A 
 1 1.6000 A 
 3 1.6000 A 
 7 1.4500 B 
 5 1.3000 C 
 6 1.2000 D 
 4 1.1000 E 
Alpha 0.05 Standard Error for Comparison 0.0436 
Critical T Value 2.179 Critical Value for Comparison 0.0951 
Error term used: LN*CT, 12 DF 
There are 5 groups (A, B, etc.) in which the means 
are not significantly different from one another. 
182 
b) Khả năng gây bệnh cho lá dâu tây của nấm B. cinerea sau 3 ngày 
Statistix - 30 Day Trial Version 9.0 10/15/2017, 5:53:24 AM 
Randomized Complete Block AOV Table for S5N 
Source DF SS MS F P 
LN 2 0.01786 0.00893 
CT 6 2.27786 0.37964 20.98 0.0000 
Error 12 0.21714 0.01810 
Total 20 2.51286 
Grand Mean 2.4214 CV 5.56 
Tukey's 1 Degree of Freedom Test for Nonadditivity 
Source DF SS MS F P 
Nonadditivity 1 0.02924 0.02924 1.71 0.2175 
Remainder 11 0.18790 0.01708 
Relative Efficiency, RCB 0.93 
Means of S5N for CT 
CT Mean 
 1 2.6000 
 2 2.8500 
 3 2.7500 
 4 1.8500 
 5 2.3500 
 6 2.1000 
 7 2.4500 
Observations per Mean 3 
Standard Error of a Mean 0.0777 
Std Error (Diff of 2 Means) 0.1098 
Statistix - 30 Day Trial Version 9.0 10/15/2017, 5:52:25 AM 
LSD All-Pairwise Comparisons Test of S5N for CT 
CT Mean Homogeneous Groups 
 2 2.8500 A 
 3 2.7500 AB 
 1 2.6000 BC 
 7 2.4500 CD 
 5 2.3500 D 
 6 2.1000 E 
 4 1.8500 F 
Alpha 0.05 Standard Error for Comparison 0.1098 
Critical T Value 2.179 Critical Value for Comparison 0.2393 
Error term used: LN*CT, 12 DF 
There are 6 groups (A, B, etc.) in which the means 
are not significantly different from one another 
183 
2. Khả năng gây bệnh cho quả táo tây của nấm B. cinerea 
a) Khả năng gây bệnh cho táo tây của nấm B. cinerea sau 3 ngày 
Statistix - 30 Day Trial Version 9.0 10/16/2017, 5:34:49 AM 
Randomized Complete Block AOV Table for S3N 
Source DF SS MS F P 
LN 2 0.5441 0.27206 
CT 6 9.3665 1.56109 126.33 0.0000 
Error 12 0.1483 0.01236 
Total 20 10.0589 
Grand Mean 2.4857 CV 4.47 
Tukey's 1 Degree of Freedom Test for Nonadditivity 
Source DF SS MS F P 
Nonadditivity 1 0.02700 0.02700 2.45 0.1459 
Remainder 11 0.12128 0.01103 
Relative Efficiency, RCB 3.05 
Means of S3N for CT 
CT Mean 
 1 2.5700 
 2 2.3300 
 3 2.0300 
 4 3.3000 
 5 2.8000 
 6 1.2000 
 7 3.1700 
Observations per Mean 3 
Standard Error of a Mean 0.0642 
Std Error (Diff of 2 Means) 0.0908 
Statistix - 30 Day Trial Version 9.0 10/16/2017, 5:34:02 AM 
LSD All-Pairwise Comparisons Test of S3N for CT 
CT Mean Homogeneous Groups 
 4 3.3000 A 
 7 3.1700 A 
 5 2.8000 B 
 1 2.5700 C 
 2 2.3300 D 
 3 2.0300 E 
 6 1.2000 F 
Alpha 0.05 Standard Error for Comparison 0.0908 
Critical T Value 2.179 Critical Value for Comparison 0.1978 
Error term used: LN*CT, 12 DF 
There are 6 groups (A, B, etc.) in which the means 
are not significantly different from one another. 
184 
b) Khả năng gây bệnh cho táo tây của nấm B. cinerea sau 5 ngày 
Statistix - 30 Day Trial Version 9.0 10/16/2017, 5:34:49 AM 
Randomized Complete Block AOV Table for S5N 
Source DF SS MS F P 
LN 2 0.1650 0.08251 
CT 6 21.8301 3.63834 147.61 0.0000 
Error 12 0.2958 0.02465 
Total 20 22.2909 
Grand Mean 4.2986 CV 3.65 
Tukey's 1 Degree of Freedom Test for Nonadditivity 
Source DF SS MS F P 
Nonadditivity 1 0.00016 0.00016 0.01 0.9399 
Remainder 11 0.29561 0.02687 
Relative Efficiency, RCB 1.21 
Means of S5N for CT 
CT Mean 
 1 4.7000 
 2 4.0300 
 3 3.5000 
 4 5.3300 
 5 5.0300 
 6 2.3000 
 7 5.2000 
Observations per Mean 3 
Standard Error of a Mean 0.0906 
Std Error (Diff of 2 Means) 0.1282 
Statistix - 30 Day Trial Version 9.0 10/16/2017, 5:34:02 AM 
LSD All-Pairwise Comparisons Test of S5N for CT 
CT Mean Homogeneous Groups 
 4 5.3300 A 
 7 5.2000 AB 
 5 5.0300 B 
 1 4.7000 C 
 2 4.0300 D 
 3 3.5000 E 
 6 2.3000 F 
Alpha 0.05 Standard Error for Comparison 0.1282 
Critical T Value 2.179 Critical Value for Comparison 0.2793 
Error term used: LN*CT, 12 DF 
There are 6 groups (A, B, etc.) in which the means 
are not significantly different from one another. 
185 
VI. Nghiên cứu phòng trừ bệnh thối xám dâu tây tại Mộc Châu - Sơn La, năm 2017 
1. Chỉ số bệnh thối xám sau 3 ngày 
Statistix 10.0 (30-day Trial) 5/2/2017, 9:36:18 AM 
Randomized Complete Block AOV Table for CS3B 
Source DF SS MS F P 
LN 2 0.00062 0.00031 
CT 3 2.53167 0.84389 1155.13 0.0000 
Error 6 0.00438 0.00073 
Total 11 2.53667 
Grand Mean 0.7467 
CV 3.62 
Tukey's 1 Degree of Freedom Test for Nonadditivity 
Source DF SS MS F P 
Nonadditivity 1 3.518E-03 3.518E-03 20.34 0.0063 
Remainder 5 8.650E-04 1.730E-04 
Relative Efficiency, RCB 0.85 
Means of CS3B for CT 
CT Mean 
 1 0.3733 
 2 0.3767 
 3 0.7367 
 4 1.5000 
Observations per Mean 3 
Standard Error of a Mean 0.0156 
Std Error (Diff of 2 Means) 0.0221 
Statistix 10.0 (30-day Trial) 5/2/2017, 9:36:48 AM 
LSD All-Pairwise Comparisons Test of CS3B for CT 
CT Mean Homogeneous Groups 
 4 1.5000 A 
 3 0.7367 B 
 2 0.3767 C 
 1 0.3733 C 
Alpha 0.05 Standard Error for Comparison 0.0221 
Critical T Value 2.447 Critical Value for Comparison 0.0540 
There are 3 groups (A, B, etc.) in which the means 
are not significantly different from one another. 
186 
2. Chỉ số bệnh thối xám sau 5 ngày 
Statistix 10.0 (30-day Trial) 5/2/2017, 9:37:32 AM 
Randomized Complete Block AOV Table for CS5B 
Source DF SS MS F P 
LN 2 0.04415 0.02208 
CT 3 7.74709 2.58236 295.78 0.0000 
Error 6 0.05238 0.00873 
Total 11 7.84363 
Grand Mean 1.0425 
CV 8.96 
Tukey's 1 Degree of Freedom Test for Nonadditivity 
Source DF SS MS F P 
Nonadditivity 1 2.686E-11 2.686E-11 0.00 1.0000 
Remainder 5 0.05238 0.01048 
Relative Efficiency, RCB 1.21 
Means of CS5B for CT 
CT Mean 
 1 0.3400 
 2 0.4567 
 3 1.0100 
 4 2.3633 
Observations per Mean 3 
Standard Error of a Mean 0.0539 
Std Error (Diff of 2 Means) 0.0763 
Statistix 10.0 (30-day Trial) 5/2/2017, 9:38:00 AM 
LSD All-Pairwise Comparisons Test of CS5B for CT 
CT Mean Homogeneous Groups 
 4 2.3633 A 
 3 1.0100 B 
 2 0.4567 C 
 1 0.3400 C 
Alpha 0.05 Standard Error for Comparison 0.0763 
Critical T Value 2.447 Critical Value for Comparison 0.1867 
There are 3 groups (A, B, etc.) in which the means 
are not significantly different from one another. 
187 
3. Chỉ số bệnh thối xám sau 7 ngày 
Statistix 10.0 (30-day Trial) 5/2/2017, 9:38:45 AM 
Randomized Complete Block AOV Table for CS7B 
Source DF SS MS F P 
LN 2 0.0269 0.01343 
CT 3 23.1178 7.70592 92.79 0.0000 
Error 6 0.4983 0.08304 
Total 11 23.6429 
Grand Mean 1.5208 
CV 18.95 
Tukey's 1 Degree of Freedom Test for Nonadditivity 
Source DF SS MS F P 
Nonadditivity 1 0.02285 0.02285 0.24 0.6447 
Remainder 5 0.47542 0.09508 
Relative Efficiency, RCB 0.81 
Means of CS7B for CT 
CT Mean 
 1 0.3067 
 2 0.5200 
 3 1.4500 
 4 3.8067 
Observations per Mean 3 
Standard Error of a Mean 0.1664 
Std Error (Diff of 2 Means) 0.2353 
Statistix 10.0 (30-day Trial) 5/2/2017, 9:38:58 AM 
LSD All-Pairwise Comparisons Test of CS7B for CT 
CT Mean Homogeneous Groups 
 4 3.8067 A 
 3 1.4500 B 
 2 0.5200 C 
 1 0.3067 C 
Alpha 0.05 Standard Error for Comparison 0.2353 
Critical T Value 2.447 Critical Value for Comparison 0.5757 
There are 3 groups (A, B, etc.) in which the means 
are not significantly different from one another.