Luận án Nghiên cứu nâng cao năng suất, chất lượng một số dòng lúa kháng bệnh bạc lá bằng phương pháp đột biến và chỉ thị phân tử

 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN 
VIỆN KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM 
--------------------***-------------------- 
NGUYỄN THỊ HỒNG 
NGHIÊN CỨU NÂNG CAO NĂNG SUẤT, CHẤT LƯỢNG MỘT SỐ 
DÒNG LÚA KHÁNG BỆNH BẠC LÁ BẰNG PHƯƠNG PHÁP 
ĐỘT BIẾN VÀ CHỈ THỊ PHÂN TỬ 
LUẬN ÁN TIẾN SĨ NÔNG NGHIỆP 
HÀ NỘI – 2020 
 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN 
VIỆN KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM 
--------------------***-------------------- 
NGUYỄN THỊ HỒNG 
NGHIÊN CỨU NÂNG CAO NĂNG SUẤT, CHẤT LƯỢNG MỘT SỐ 
DÒNG LÚA KHÁNG BỆNH BẠC LÁ BẰNG PHƯƠNG PHÁP 
ĐỘT BIẾN VÀ CHỈ THỊ PHÂN TỬ 
Chuyên ngành : Di truyền và Chọn giống cây trồng 
Mã số : 9.62.01.11 
LUẬN ÁN TIẾN SĨ NÔNG NGHIỆP 
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC 
GS. TS. LÊ HUY HÀM 
HÀ NỘI – 2020 
i 
LỜI CAM ĐOAN 
Tôi xin cam đoan công trình nghiên cứu này do tôi trực tiếp thực 
hiện; các kết quả đƣợc trình bày trong luận án là trung thực; khách quan 
và chƣa từng đƣợc công bố. Mọi sự hỗ trợ, giúp đỡ đều đã đƣợc gửi lời 
cảm ơn đầy đủ; các thông tin trích dẫn đều đƣợc chỉ rõ nguồn gốc. 
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về những điều cam đoan ở trên. 
Hà Nội, ngày 12 tháng 03 năm 2020 
Tác giả luận án 
 Nguyễn Thị Hồng 
ii 
LỜI CẢM ƠN 
Trƣớc hết, tôi xin đƣợc cảm ơn cơ sở đào tạo Viện Khoa học 
Nông nghiệp Việt Nam, với cơ vật chất hiện đại, đội ngũ cán bộ khoa 
học, giáo sƣ, phó giáo sƣ, tiến sỹ giỏi về chuyên môn cũng nhƣ tâm 
huyết với ngành nông nghiệp, đã tận tình đào tạo, hƣớng dẫn và giúp đỡ 
các cán bộ trẻ nhƣ tôi trên con đƣờng nghiên cứu. Đặc biệt, tôi xin đƣợc 
bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới GS.TS. Lê Huy Hàm, ngƣời thầy đã định 
hƣớng cũng nhƣ hết lòng hƣớng dẫn, động viên, khuyến khích, giúp đỡ 
tôi trong suốt thời gian làm nghiên cứu sinh cho tới nay. Tôi xin gửi lời 
cảm ơn tới TS. Võ Thị Minh Tuyển, Trƣởng Bộ môn Đột biến & Ƣu thế 
lai, đã luôn tạo điều kiện cũng nhƣ đƣa ra nhiều góp ý quý báu về lĩnh 
vực chọn giống lúa. Tôi xin cám ơn TS. Yoshikazu Tanaka, Trung tâm 
nghiên cứu Năng lƣợng Wakasa-wan, Fukui, Nhật Bản đã tận tình giúp 
đỡ, chỉ bảo các kiến thức chuyên môn thuộc lĩnh vực sinh học phân tử. 
Lời cảm ơn từ đáy lòng xin đƣợc gửi tới bạn bè, đồng nghiệp và ngƣời 
thân đã luôn ở bên động viên, sẻ chia mọi khó khăn cũng nhƣ hỗ trợ mọi 
mặt để tôi hoàn thành bản luận án này. 
Luận án đƣợc thực hiện dựa trên đề tài KC.05.09/11-15 "Nghiên 
cứu kỹ thuật chiếu xạ tia gamma kết hợp với công nghệ sinh học tạo vật 
liệu khởi đầu cho chọn tạo giống lúa" của Bộ Khoa học & Công nghệ, do 
Viện Di truyền Nông nghiệp chủ trì; một phần đƣợc thực hiện tại Trung 
tâm nghiên cứu Năng lƣợng Wakasa-wan, Fukui, Nhật Bản với sự tài trợ 
của Chƣơng trình học bổng “Fukui International Human Resourses 
Development Center For Atomic Energy (FIHRDC)/FY 2016. 
Tác giả xin đƣợc trân trọng cảm ơn! 
iii 
MỤC LỤC 
LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................... i 
LỜI CẢM ƠN ........................................................................................... ii 
MỤC LỤC ................................................................................................ iii 
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT, KÝ HIỆU ....................................... vi 
DANH MỤC BẢNG ............................................................................... vii 
DANH MỤC HÌNH .................................................................................. x 
CHƢƠNG 1 ............................................................................................... 4 
TỔNG QUAN TÀI LIỆU VÀ CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA ĐỀ TÀI ........ 4 
1.1. Đột biến trong nghiên cứu, chọn tạo giống cây trồng ........................ 4 
1.1.1. Phân loại các tác nhân gây đột biến ............................................... 4 
1.1.2. Bức xạ ion beam trong chọn tạo giống cây trồng ........................... 5 
1.1.3. Thành tựu của chọn giống đột biến trên thế giới ............................ 8 
1.1.4. Thành tựu của chọn giống đột biến trong nước ............................ 12 
1.2. Bệnh bạc lá lúa ................................................................................. 17 
1.2.1. Nguyên nhân và triệu chứng bệnh ................................................ 17 
1.2.2. Quy luật phát sinh, phát triển bệnh............................................... 18 
1.2.3. Đặc điểm truyền lan và bảo tồn .................................................... 19 
1.2.4. Các chủng sinh lý .......................................................................... 20 
1.2.5. Một số thống kê thiệt hại do bệnh bạc lá gây ra trên lúa ............. 23 
1.3. Chỉ thị phân tử trong chọn giống đột biến ....................................... 24 
1.3.1. Chỉ thị phân tử và phân loại ......................................................... 24 
1.3.2. Chỉ thị phân tử trong phân tích đa dạng di truyền ....................... 27 
1.3.3. Chỉ thị phân tử trong chọn giống lúa kháng bạc lá ...................... 28 
1.4. Một số gen quy định năng suất hạt....................................................32 
1.4.1. Một số gen quy định nên tính trạng hạt.........................................32 
1.4.2. Gen Ghd7......................................................................................37 
iv 
1.5. Một số thông tin quan trọng và nhận xét rút ra từ tổng quan ......... 39 
CHƢƠNG 2 ............................................................................................. 41 
VẬT LIỆU, NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU........... 41 
2.1. Vật liệu nghiên cứu .......................................................................... 41 
2.1.1. Dòng, giống lúa ............................................................................. 41 
2.1.2. Các chỉ thị phân tử ........................................................................ 41 
2.1.3. Vi khuẩn gây bệnh bạc lá .............................................................. 42 
2.2. Nội dung nghiên cứu ........................................................................ 42 
2.3. Phƣơng pháp nghiên cứu .................................................................. 43 
2.3.1. Phương pháp chọn giống đột biến (FAO/IAEA, 2011) ................. 43 
2.3.2. Phương pháp đánh giá các dòng triển vọng ................................. 44 
2.3.3. Phương pháp chỉ thị phân tử......................................................... 47 
2.3.4. Phương pháp đánh giá nhân tạo bệnh bạc lá (JICA, 2003) ......... 48 
CHƢƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ................ 49 
3.1. Đánh giá, chọn lọc nguồn vật liệu khởi đầu .................................... 49 
3.1.1. Tính kháng bạc lá của các dòng vật liệu ...................................... 49 
3.1.2. Đặc điểm nông sinh học chính của dòng lúa vật liệu chiếu xạ .... 53 
3.2. Tạo vật liệu khởi đầu ở lúa bằng chiếu xạ tia gamma. .................... 54 
3.2.1. Ảnh hưởng của liều lượng chiếu xạ đến tỷ lệ sống sót ................. 54 
3.2.2. Ảnh hưởng của liều chiếu xạ đến thế hệ M1 ................................. 60 
3.2.3. Ảnh hưởng của liều lượng chiếu xạ đến thế hệ M2 ...................... 64 
3.2.4. Chọn dòng đột biến có ý nghĩa cho chọn giống............................ 69 
3.3. Chỉ thị phân tử trong nghiên cứu và chọn giống lúa đột biến.......... 75 
3.3.1. Chọn dòng lúa đột biến kháng bệnh bạc lá .................................. 75 
3.3.2. Nghiên cứu sai khác di truyền giữa các dòng lúa đột biến .......... 81 
3.4. Đánh giá một số dòng lúa đột biến kháng bệnh bạc lá có triển vọng
 ................................................................................................................. 89 
3.4.1. Đánh giá dòng lúa đột biến triển vọng từ chiếu xạ tia gamma .... 90 
v 
3.4.2. Đánh giá dòng lúa đột biến triển vọng D14 từ chiếu xạ ion beam
 ................................................................................................................. 96 
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ ................................................................... 107 
CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN 108 
vi 
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT, KÝ HIỆU 
ADN : Axit Deoxyribonucleic 
FAO : Food Agriculture Oganization 
FNCA: Forum of Nuclear Cooporative Asia 
HTX : Hợp tác xã 
IAEA : International Atomic Energy Agency 
IRRI : International Rice Research Institute 
JICA : Japan International Cooperation Agency 
MAS : Marker Assited Selection 
NST : Nhiễm sắc thể 
PCR : Polymerase Chain Reaction 
QTL : Quantitative Trait Locus 
EXON : Vùng mã hóa 
INTRON : Vùng không mã hóa 
CTPT : Chỉ thị phân tử 
NSLT : Năng suất lý thuyết 
NSTT : Năng suất thực thu 
vii 
DANH MỤC BẢNG 
Bảng 1.1. Tác động của một số tác nhân gây đột biến khác nhau lên hệ 
gen của Arabidopsis Thaliana ................................................................... 7 
Bảng 1.2. Danh sách dòng NILs sử dụng cho nghiên cứu bệnh bạc lá .. 21 
Bảng 2.1. CTPT liên kết gen kháng bạc lá sử dụng trong nghiên cứu ... 41 
Bảng 2.2. Thông tin các chủng vi khuẩn gây bệnh bạc lá ...................... 42 
Bảng 2.3. Phân cấp chiều dài hạt gạo ..................................................... 45 
Bảng 2.4. Phân cấp hình dạng hạt gạo .................................................... 45 
Bảng 2.5. Thang điểm với từng chỉ tiêu hạt gạo ..................................... 46 
Bảng 2.6. Xếp hạng chất lƣợng cảm quan của cơm ............................... 46 
Bảng 3.1. Phản ứng của các dòng vật liệu với bệnh bạc lá (vụ Mùa 2012, 
HTX Thƣợng Cát) ................................................................................... 52 
Bảng 3.2. Đặc điểm nông sinh học chính của dòng lúa vật liệu chiếu xạ 
(vụ Mùa 2012, HTX Thƣợng Cát ) ......................................................... 53 
Bảng 3.3. Ảnh hƣởng của liều chiếu xạ đến tỷ lệ sống sót ở thế hệ M1 
khi chiếu xạ hạt khô ................................................................................ 56 
Bảng 3.4. Ảnh hƣởng của liều chiếu xạ đến tỷ lệ sống sót ở thế hệ M1 
khi chiếu xạ hạt ƣớt ................................................................................. 58 
Bảng 3.5. Ảnh hƣởng của liều chiếu xạ đến biến dị ở thế hệ M1 (vụ Mùa 
2012, HTX Thƣợng Cát) ......................................................................... 61 
Bảng 3.6. Ảnh hƣởng của liều chiếu xạ đến tần số đột biến một số tính 
trạng hình thái ở thế hệ M2 (vụ Xuân 2013, HTX Thƣợng Cát) ............ 66 
Bảng 3.7. Ảnh hƣởng của liều chiếu xạ đến tần số đột biến các yếu tố 
cấu thành năng suất ở thế hệ M2 (vụ Xuân 2013, HTX Thƣợng Cát) .... 68 
Bảng 3.8. Chọn lọc đột biến có ý nghĩa qua các thế hệ .......................... 70 
Bảng 3.9. Đặc điểm chính của 52 dòng đột biến có ý nghĩa cho chọn 
giống (vụ xuân 2015, HTX Thƣợng Cát) ................................................ 71 
viii 
Bảng 3.10. Chọn lọc dòng đột biến mang gen kháng bệnh bạc lá .......... 77 
Bảng 3.11. Phản ứng của gen kháng với vi khuẩn gây bệnh .................. 78 
Bảng 3.12. Khả năng kháng/nhiễm bệnh bạc lá của các dòng đột biến (vụ 
Xuân 2014 HTX Thƣợng Cát) ................................................................ 80 
Bảng 3.13. Các dòng lúa đột biến sử dụng trong phân tích sai khác di 
truyền bằng chỉ thị SSR ........................................................................... 81 
Bảng 3.14. Khảo sát các cặp mồi SSR với các nhóm lúa ....................... 82 
Bảng 3.15. Các chỉ tiêu về allele, chỉ số đa dạng PIC của các locus SSR 
đa hình nhận biết trên 41 dòng lúa Nhóm I............................................. 84 
Bảng 3.16. Các chỉ tiêu về allele, chỉ số đa dạng PIC của các locus SSR 
đa hình nhận biết trên 10 dòng lúa Nhóm II ........................................... 85 
Bảng 3.17. Đặc điểm hình thái, nông sinh học của dòng đột biến triển 
vọng từ BT62.1 (vụ Mùa 2017) .............................................................. 91 
Bảng 3.18. Đặc điểm hình thái, nông sinh học của dòng đột biến triển 
vọng từ HC62.2 (vụ Mùa 2017) .............................................................. 92 
Bảng 3.19. Năng suất thực thu các dòng đột biến triển vọng từ BT62.1 
(vụ Mùa 2017) ......................................................................................... 94 
Bảng 3.20. Năng suất thực thu các dòng đột biến triển vọng từ HC62.2 
(vụ Mùa 2017) ......................................................................................... 95 
Bảng 3.21. Chất lƣợng cơm các dòng lúa triển vọng từ chiếu xạ tia 
gamma ..................................................................................................... 96 
Bảng 3.22. Phản ứng của dòng lúa đột biến triển vọng D14 với ba chủng 
vi khuẩn gây bệnh bạc lá ......................................................................... 98 
Bảng 3.23. Đặc điểm hình thái, nông sinh học của dòng lúa đột biến triển 
vọng D14 (vụ Mùa 2017) ........................................................................ 99 
Bảng 3.24. Năng suất thực thu dòng lúa đột biến triển vọng D14 (vụ 
Mùa 2017) ............................................................................................. 101 
Bảng 3.25. Chất lƣợng gạo dòng lúa đột biến triển vọng D14 ............. 102 
ix 
Bảng 3.26. Chất lƣợng cơm dòng lúa đột biến triển vọng D14 ............ 103 
Bảng 3.27. Phân tích sai khác trên vùng mã hóa của gen Ghd7 ........... 106 
x 
DANH MỤC HÌNH 
Hình 3.1. Kiểm tra gen Xa4 (a), Xa7 (b) và Xa21(c) dòng lúa vật liệu .. 50 
Hình 3.2. Phản ứng của dòng lúa vật liệu với chủng vi khuẩn gây bệnh 
bạc lá (vụ Mùa 2013) ............................................................................... 51 
Hình 3.3. Ảnh hƣởng của liều chiếu xạ đến sinh trƣởng, phát triển và tỷ 
lệ sống sót giai đoạn mạ .......................................................................... 55 
Hình 3.4. Ảnh hƣởng của liều chiếu xạ đến tỷ lệ sống sót khi chiếu xạ 
hạt khô dòng BT62.1 ............................................................................... 57 
Hình 3.5. Ảnh hƣởng của liều chiếu xạ đến tỷ lệ sống sót khi chiếu xạ 
hạt khô dòng HC62.2 .............................................................................. 57 
Hình 3.6. Ảnh hƣởng của liều chiếu xạ đến tỷ lệ sống sót khi chiếu xạ 
hạt ƣớt dòng BT62.1 ............................................................................... 59 
Hình 3.7. Ảnh hƣởng của liều chiếu xạ đến tỷ lệ sống sót khi chiếu xạ 
hạt ƣớt dòng HC62.2 ............................................................................... 59 
Hình 3.8. Một số đột biến ghi nhận ở các thế hệ .................................... 65 
Hình 3.9. Chọn lọc các dòng đột biến mang gen kháng Xa7 và Xa21 ... 77 
Hình 3.10. Phản ứng của các dòng đẳng gen với vi khuẩn gây bệnh bạc 
lá (chủng 3) .............................................................................................. 79 
Hình 3 ... 
chắc/ 
bông 
P1000 
hạt (g) 
NSLT 
(tạ/ha) 
Góc lá 
đòng 
Góc thân Màu sắc hạt 
 Đ/c 105 106.5 4.18 143.60 22.32 57.59 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
 Liều chiếu xạ 200 Gy hạt khô 
1 HC62.2-2 101 108.8 6.25 155.19 21.30 92.97 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
2 HC62.2-3 103 112.0 6.02 153.95 21.58 89.98 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
3 HC62.2-7 110 100.4 5.29 146.75 20.36 71.13 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
7 HC62.2-16 106 115.2 5.18 159.07 20.32 75.35 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
8 HC62.2-17 106 109.0 6.14 146.81 21.58 87.54 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
9 HC62.2-18 107 117.0 5.66 136.06 24.26 84.07 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
 Liều chiếu xạ 250 Gy hạt khô 
1 HC62.2-20 100 116.6 6.50 134.56 21.60 85.02 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
2 HC62.2-23 106 111.4 6.60 154.60 20.34 93.39 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
3 HC62.2-27 103 113.4 6.80 144.80 21.47 95.13 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
4 HC62.2-28 106 104.2 6.40 151.60 22.73 99.23 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
5 HC62.2-29 110 101.8 6.60 142.15 20.63 87.10 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
6 HC62.2-31 107 104.4 6.80 151.70 20.23 93.93 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
10 HC62.2-38 100 107.6 6.40 141.77 21.66 88.44 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
11 HC62.2-41 105 105.4 6.20 138.91 22.35 86.62 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
 Liều chiếu xạ 300 Gy hạt khô 
1 HC62.2-48 110 107.6 5.33 148.33 22.73 80.91 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
2 HC62.2-49 100 108.0 4.83 146.00 22.90 72.71 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
3 HC62.2-51 105 105.3 5.00 138.92 24.61 76.93 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
4 HC62.2-52 100 111.0 4.75 155.93 24.60 82.00 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
5 HC62.2-53 101 109.4 5.21 142.56 24.16 80.74 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
8 HC62.2-64 100 110.0 5.40 146.16 24.47 86.90 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
 Liều chiếu xạ 150 Gy hạt ướt 
2 HC62.2-69 94 98.3 5.00 133.96 24.39 73.53 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
5 HC62.2-74 105 108.2 5.33 155.30 24.38 90.87 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
6 HC62.2-75 104 107.4 5.63 144.35 24.48 89.44 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
7 HC62.2-77 106 105.6 5.30 133.36 22.45 71.42 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
9 HC62.2-85 104 109.8 4.25 148.72 24.58 69.90 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
12 HC62.2-89 100 108.4 4.20 185.42 24.31 85.19 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
13 HC62.2-90 110 109.0 6.00 148.92 24.38 98.03 Nửa đứng Đứng Vàng sáng 
13 HC62.2-91 107 107.8 6.60 131.93 22.77 89.21 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
 Liều chiếu xạ 200 Gy hạt ướt 
1 HC62.2-92 106 105.8 8.00 137.40 16.76 82.91 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
2 HC62.2-96 105 109.5 5.33 138.28 24.15 80.14 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
3 HC62.2-98 104 107.4 6.29 155.87 22.58 99.54 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
4 HC62.2-99 102 107.6 5.33 148.68 24.37 86.97 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
5 HC62.2-101 100 108.2 6.48 149.70 24.31 106.11 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
7 HC62.2-104 110 119.5 5.00 139.62 24.35 76.49 Đứng Nửa đứng Vàng sáng 
10 HC62.2-107 102 105.4 5.50 149.36 24.57 90.83 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
11 HC62.2-112 110 108.6 5.00 134.35 24.48 73.99 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
 Liều chiếu xạ 250 Gy hạt ướt 
1 HC62.2-115 104 105.8 5.83 143.21 24.39 91.70 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
2 HC62.2-116 101 109.0 5.50 155.34 22.86 87.90 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
3 HC62.2-117 106 97.8 4.50 167.41 24.48 82.98 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
4 HC62.2-119 97 106.8 5.00 133.97 24.58 74.09 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
5 HC62.2-120 110 108.5 7.60 132.78 24.15 109.66 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
6 HC62.2-124 102 106.6 5.33 190.88 20.36 93.27 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
7 HC62.2-125 103 105.7 4.83 143.00 24.37 75.81 Đứng Nửa đứng Vàng sáng 
8 HC62.2-126 100 108.4 4.29 161.10 24.38 75.75 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
10 HC62.2-130 104 107.6 5.20 138.80 24.58 79.83 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
11 HC62.2-132 106 105.4 4.80 165.90 24.15 86.53 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
12 HC62.2-134 100 106.8 5.23 158.40 24.37 90.86 Nửa đứng Đứng Vàng sáng 
14 HC62.2-139 111 120 6.60 143.64 22.66 96.68 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sẫm 
15 HC62.2-151 105 108.64 5.30 133.36 22.45 71.42 Nửa đứng Nửa đứng Vàng sáng 
Phụ lục 4. Kết quả chọn gen kháng bạc lá bằng CTPT 
1. Nguồn từ dòng BT62.1 
Dòng đột 
biến 
Gen kháng 
Kết luận 
 Dòng đột 
biến 
Gen kháng 
Kết luận 
Xa7 Xa21 Xa7 Xa21 
BT62.1-2 + - Xa7 BT62.1-80 - + Xa21 
BT62.1-4 - - None BT62.1-84 + - Xa7 
BT62.1-6 + + Xa7, Xa21 BT62.1-86 + + Xa7, Xa21 
BT62.1-7 + - Xa7 BT62.1-87 + + Xa7, Xa21 
BT62.1-9 + - Xa7 BT62.1-89 + - Xa7 
BT62.1-13 + - Xa7 BT62.1-90 + - Xa7 
BT62.1-14 + + Xa7, Xa21 BT62.1-91 + + Xa7, Xa21 
BT62.1-15 + + Xa7, Xa21 BT62.1-92 + + Xa7, Xa21 
BT62.1-18 + + Xa7, Xa21 BT62.1-93 + + Xa7, Xa21 
BT62.1-25 + - Xa7 BT62.1-97 + + Xa7, Xa21 
BT62.1-28 + + Xa7, Xa21 BT62.1-98 + + Xa7, Xa21 
BT62.1-30 + - Xa7 BT62.1-99 + + Xa7, Xa21 
BT62.1-34 - - None BT62.1-102 + + Xa7, Xa21 
BT62.1-36 + - Xa7 BT62.1-103 + + Xa7, Xa21 
BT62.1-41 + + Xa7, Xa21 BT62.1-104 + + Xa7, Xa21 
BT62.1-43 + + Xa7, Xa21 BT62.1-105 - + Xa21 
BT62.1-44 + + Xa7, Xa21 BT62.1-107 + + Xa7, Xa21 
BT62.1-46 - - None BT62.1-108 + + Xa7, Xa21 
BT62.1-49 - - None BT62.1-110 + - Xa7 
BT62.1-50 + + Xa7, Xa21 BT62.1-111 + + Xa7, Xa21 
BT62.1-52 + + Xa7, Xa21 BT62.1-113 + + Xa7, Xa21 
BT62.1-54 + + Xa7, Xa21 BT62.1-115 + + Xa7, Xa21 
BT62.1-55 + + Xa7, Xa21 BT62.1-118 + - Xa7 
BT62.1-56 + + Xa7, Xa21 BT62.1-119 + + Xa7, Xa21 
BT62.1-60 + + Xa7, Xa21 BT62.1-120 - + Xa21 
BT62.1-64 + + Xa7, Xa21 BT62.1-121 + - Xa7 
BT62.1-68 + - Xa7 BT62.1-122 + + Xa7, Xa21 
BT62.1-70 + + Xa7, Xa21 BT62.1-124 - + Xa21 
BT62.1-71 + + Xa7, Xa21 BT62.1-125 - + Xa21 
BT62.1-72 + + Xa7, Xa21 BT62.1-127 - + Xa21 
BT62.1-74 + + Xa7, Xa21 BT62.1-128 + + Xa7, Xa21 
BT62.1-76 + - Xa7 BT62.1-129 + + Xa7, Xa21 
BT62.1-77 + + Xa7, Xa21 BT62.1-130 + + Xa7, Xa21 
BT62.1-78 + - Xa7 BT62.1-132 + + Xa7, Xa21 
BT62.1-79 - + Xa21 
Số dòng 
mang gen 
Xa7: 
58 
Xa21: 
49 
Xa7 & 
Xa21: 42 
2. Nguồn từ dòng HC62.2 
Dòng đột 
biến 
Gen kháng 
Kết luận 
 Dòng đột 
biến 
Gen kháng 
Kết luận 
Xa7 Xa21 Xa7 Xa21 
HC62.2-2 + + Xa7,Xa21 HC62.2-85 + + Xa7,Xa21 
HC62.2-3 + - Xa7 HC62.2-89 + + Xa7,Xa21 
HC62.2-7 + + Xa7,Xa21 HC62.2-90 + + Xa7,Xa21 
HC62.2-16 + - Xa7 HC62.2-91 + + Xa7,Xa21 
HC62.2-17 + + Xa7,Xa21 HC62.2-92 + + Xa7,Xa21 
HC62.2-18 + + Xa7,Xa21 HC62.2-96 + - Xa7 
HC62.2-20 + + Xa7,Xa21 HC62.2-98 - - None 
HC62.2-23 + + Xa7,Xa21 HC62.2-99 - - None 
HC62.2-27 + + Xa7,Xa21 HC62.2-101 + - Xa7 
HC62.2-28 + + Xa7,Xa21 HC62.2-104 + + Xa7,Xa21 
HC62.2-29 + + Xa7,Xa21 HC62.2-107 + + Xa7,Xa21 
HC62.2-31 + - Xa7 HC62.2-112 + + Xa7,Xa21 
HC62.2-38 + + Xa7,Xa21 HC62.2-115 - + Xa21 
HC62.2-41 + + Xa7,Xa21 HC62.2-116 + + Xa7,Xa21 
HC62.2-48 + + Xa7,Xa21 HC62.2-117 + + Xa7,Xa21 
HC62.2-49 + + Xa7,Xa21 HC62.2-119 - + Xa21 
HC62.2-51 + + Xa7,Xa21 HC62.2-120 - + Xa21 
HC62.2-52 + + Xa7,Xa21 HC62.2-124 + + Xa7,Xa21 
HC62.2-53 + + Xa7,Xa21 HC62.2-125 + - Xa7 
HC62.2-56 + + Xa7,Xa21 HC62.2-126 + + Xa7,Xa21 
HC62.2-60 + + Xa7,Xa21 HC62.2-130 + - Xa7 
HC62.2-64 + + Xa7,Xa21 HC62.2-132 + - Xa7 
HC62.2-69 + - Xa7 HC62.2-134 + + Xa7,Xa21 
HC62.2-74 + - Xa7 HC62.2-139 + + Xa7,Xa21 
HC62.2-75 + + Xa7,Xa21 HC62.2-151 - + Xa21 
HC62.2-77 + + Xa7,Xa21 
Số dòng 
mang gen 
Xa7:45 Xa21:39 
Xa7 &Xa21 
: 35 
Phụ lục 5. Kết quả giải trình tự gen Ghd7 
Giống gốc 
Exon 1. 
ATGTCGATGGGACCAGCAGCCGGAGAAGGATGTGGCCTGTGCGGCGCCGACGGTGGC
GGCTGTTGCTCCCGCCATCGCCACGATGATGATGGATTCCCCTTCGTCTTCCCGCCGAG
TGCGTGCCAGGGGATCGGCGCCCCGGCGCCACCGGTGCACGAGTTCCAGTTCTTCGGC
AACGACGGCGGCGGCGACGACGGCGAGAGCGTGGCCTGGCTGTTCGATGACTACCCG
CCGCCGTCGCCCGTTGCTGCCGCCGCCGGGATGCATCATCGGCAGCCGCCGTACGACG
GCGTCGTGGCGCCGCCGTCGCTGTTCAGGAGGAACACCGGCGGCGGAGGGCTCACGT
TCGACGTCTCCCTCGGCGGACGGCCCGACCTGGACGCCGGGCTCGGCCTCGGCGGCGG
CAGCGGCCGGCACGCCGAGGCCGCGGCCAGCGCCACCATC 
Exon 2. 
ATGTCATATTGTGGGAGCACGTTCACTGACGCAGCGAGCTCGATGCCCAAGGAGATGG
TGGCCGCCATGGCCAATGTTGGGGAGAGCTTGAACCCAAACACGGTGGTTGGCGCAAT
GGTGGAGAGGGAGGCCAAGCTGATGAGGTACAAGGAGAAGAGGAAGAAGAGGTGCT
ACGAGAAGCAAATCCGGTACGCGTCCAGAAAAGCCTATGCCGAGATGAGGCCCCGAG
TGAGAGGTCGCTTCGCCAAAGAACCTGATCAGGAAGCTGTCGCACCGCCATCCACCTA
TGTCGATCCTAGTAGGCTTGAGCTTGGACAATGGTTCAGATAG 
Dòng đột biến 
Exon 1. 
ATGTCGATGGGACCAGCAGCCGGAGAAGGATGTGGCCTGTGCGGCGCCGACGGTGGC
GGCTGTTGCTCCCGCCATCGCCACGATGATGATGGATTCCCCTTCGTCTTCCCGCCGAG
TGCGTGCCAGGGGATCGGCGCCCCGGCGCCACCGGTGCACGAGTTCCAGTTCTTCGGC
AACGACGGCGGCGGCGACGACGGCGAGAGCGTGGCCTGGCTGTTCGATGACTACCCG
CCGCCGTCGCCCGTTGCTGCCGCCGCCGGGATGCATCATCGGCAGCCGCCGTACGACG
GCGTCGTGGCGCCGCCGTCGCTGTTCAGGAGGAACACCGGCGCCGGCGGGCTCACGTT
CGACGTCTCCCTCGGCGGACGGCCCGACCTGGACGCCGGGCTCGGCCTCGGCGGCGGC
AGCGGCCGGCACGCCGAGGCCGCGGCCAGCGCCACCATC 
Exon 2. 
ATGTCATATTGTGGGAGCACGTTCACTGACGCAGCGAGCTCGATGCCCAAGGAGATGG
TGGCCGCCATGGCCGATGTTGGGGAGAGCTTGAACCCAAACACGGTGGTTGGCGCAAT
GGTGGAGAGGGAGGCCAAGCTGATGAGGTACAAGGAGAAGAGGAAGAAGAGGTGCT
ACGAGAAGCAAATCCGGTACGCGTCCAGAAAAGCCTATGCCGAGATGAGGCCCCGAG
TGAGAGGTCGCTTCGCCAAAGAAGCTGATCAGGAAGCTGTCGCACCGCCATCCACCTA
TGTCGATCCTAGTAGGCTTGAGCTTGGACAATGGTTCAGATAG. 
Phụ lục 6. Kết quả xử lý số liệu 
KẾT QUẢ PHÂN TÍCH PHƯƠNG SAI SỐ LIỆU TỶ LỆ SỐNG SÓT KHI 
CHIẾU XẠ HẠT KHÔ 
SINGLE EFFECT ANOVA FOR UNBALANCED DATA FILE HONG2 
23/ 3/** 0:57 
 -------------------------------------- PAGE 1 
 ANOVA FOR SINGLE EFFECT - LIEU$ 
 VARIATE TREATMENT MS - DF RESIDUAL MS - DF 
F-RATIO F-PROB 
 SONG 8417.2 13 11.157 148 
754.41 0.000 
 ANOVA FOR SINGLE EFFECT - DONG$ 
 VARIATE TREATMENT MS - DF RESIDUAL MS - DF 
F-RATIO F-PROB 
 SONG 402.64 35 769.70 126 
0.52 0.986 
 ANOVA FOR SINGLE EFFECT - LIEU$*DONG$ 
 VARIATE TREATMENT MS - DF RESIDUAL MS - DF 
F-RATIO F-PROB 
 SONG 872.11 127 9.3049 34 
93.73 0.000 
 TABLE OF MEANS FOR FACTORIAL EFFECTS FILE HONG2 
23/ 3/** 0:57 
 ---------------------------------------- PAGE 2 
 MEANS FOR EFFECT LIEU$ 
 SE(N= 12) 0.964249 
 5%LSD 148DF 2.69444 
 MEANS FOR EFFECT DONG$ 
 SE(N= 5) 12.4073 
 5%LSD 126DF 34.7202 
 MEANS FOR EFFECT LIEU$*DONG$ 
 SE(N= 1) 4.69794 
 5%LSD 87DF 13.2041 
 ANALYSIS OF VARIANCE SUMMARY TABLE FILE HONG2 
23/ 3/** 0:57 
 --------------------------------------- PAGE 3 
 F-PROBABLIITY VALUES FOR EACH EFFECT IN THE MODEL. 
SECTION - 1 
 VARIATE GRAND MEAN STANDARD DEVIATION C 
OF V |NLAI |LIEU$ |DONG$ |LIEU$*DO| 
 (N= 162) -------------------- 
SD/MEAN | | | |DONG$ | 
 NO. BASED ON BASED ON 
% | | | | | 
 OBS. TOTAL SS RESID SS 
| | | | | 
 SONG 162 51.253 27.399 4.6979 
4.2 0.7294 0.0000 0.4066 0.0000 
KẾT QUẢ PHÂN TÍCH PHƯƠNG SAI SỐ LIỆU TỶ LỆ SỐNG SÓT KHI 
CHIẾU XẠ HẠT ƯỚT 
SINGLE EFFECT ANOVA FOR UNBALANCED DATA FILE HONG4 
23/ 3/** 2: 18 
 --------------------------------------- PAGE 1 
 ANOVA FOR SINGLE EFFECT - LIEU$ 
 VARIATE TREATMENT MS - DF RESIDUAL MS - DF 
F-RATIO F-PROB 
 SONG 19824. 9 15.539 152 
1275.73 0.000 
 ANOVA FOR SINGLE EFFECT - DONG$ 
 VARIATE TREATMENT MS - DF RESIDUAL MS - DF 
F-RATIO F-PROB 
 SONG 930.83 35 1176.2 126 
0.79 0.786 
 ANOVA FOR SINGLE EFFECT - LIEU$*DONG$ 
 VARIATE TREATMENT MS - DF RESIDUAL MS - DF 
F-RATIO F-PROB 
 SONG 1567.3 115 11.727 46 
133.64 0.000 
TABLE OF MEANS FOR FACTORIAL EFFECTS FILE HONG4 
23/ 3/** 2: 18 
 ---------------------------------------- PAGE 2 
 MEANS FOR EFFECT LIEU$ 
 SE(N= 16) 0.985494 
 5%LSD 152DF 2.75321 
 MEANS FOR EFFECT DONG$ 
 SE(N= 5) 15.3373 
 5%LSD 126DF 42.9197 
 MEANS FOR EFFECT LIEU$*DONG$ 
 SE(N= 2) 2.45526 
 5%LSD 100DF 6.88814 
ANALYSIS OF VARIANCE SUMMARY TABLE FILE HONG4 23/ 
3/** 2:18 
 ---------------------------------------- PAGE 3 
 F-PROBABLIITY VALUES FOR EACH EFFECT IN THE MODEL. 
SECTION - 1 
 VARIATE GRAND MEAN STANDARD DEVIATION C 
OF V |NLAI |LIEU$ |DONG$ |LIEU$*DO| 
 (N= 162) -------------------- 
SD/MEAN | | | |NG$ | 
 NO. BASED ON BASED ON 
% | | | | | 
 OBS. TOTAL SS RESID SS 
| | | | | 
 SONG 162 41.660 31.895 3.4723 
3.3 0.9879 0.0000 0.8786 0.0000 
KẾT QUẢ PHÂN TÍCH PHƯƠNG SAI SỐ LIỆU NĂNG SUẤT CÁC DÕNG KHẢO 
NGHIỆM TẠI THÁI BÌNH ĐÔNG ANH VÀ THANH OAI HÀ NỘI 
Analysis of Variance Table for NSUAT 
Source DF SS MS F 
P 
DIEM 2 180.85 90.43 11.57 
0.0016 
Error DIEM*N 12 93.79 7.82 
GIONG 6 8815.63 1469.27 309.95 
0.0000 
Error DIEM*GIONG 12 56.88 4.74 
Error DIEM*N*GIONG 72 672.42 9.34 
Total 104 9819.58 
Grand Mean 58.235 
 CV(DIEM*N) 4.80 
 CV(DIEM*GIONG) 3.74 
 CV(DIEM*N*GIONG) 5.25 
Analysis of Variance Table for NSUAT 
Source DF SS MS F 
P 
DIEM 2 180.85 90.43 11.57 
0.0016 
Error DIEM*N 12 93.79 7.82 
GIONG 6 8815.63 1469.27 157.32 
0.0000 
DIEM*GIONG 12 56.88 4.74 0.51 
0.9033 
Error DIEM*N*GIONG 72 672.42 9.34 
Total 104 9819.58 
Grand Mean 58.235 
 CV(DIEM*N) 4.80 
 CV(DIEM*N*GIONG) 5.25 
KẾT QUẢ SO SÁNH NĂNG SUẤT TRUNG BÌNH CÁC DÕNG VÀ CÁC ĐIỂM 
THEO TURKEY 
Tukey HSD All-Pairwise Comparisons Test of NSUAT for DIEM 
DIEM Mean Homogeneous Groups 
thaibinh 59.968 A 
thanhoai 57.943 B 
donganh 56.793 B 
Alpha 0.05 Standard Error for Comparison 
0.6683 
Critical Q Value 3.783 Critical Value for Comparison 
1.7878 
Error term used: DIEM*N, 12 DF 
There are 2 groups (A and B) in which the means 
are not significantly different from one another. 
Tukey HSD All-Pairwise Comparisons Test of NSUAT for GIONG 
GIONG Mean Homogeneous Groups 
HC62.2-125 66.147 A 
D14 65.766 A 
BT621-84 64.069 AB 
HC622-74 62.477 BC 
BT621-56 61.243 C 
BT62.1 44.397 D 
HC62.2 43.544 D 
Alpha 0.05 Standard Error for Comparison 
0.7950 
Critical Q Value 4.943 Critical Value for Comparison 
2.7790 
Error term used: DIEM*GIONG, 12 DF 
There are 4 groups (A, B, etc.) in which the means 
are not significantly different from one another. 
KẾT QUẢ SO SÁNH NĂNG SUẤT TRUNG BÌNH CỦA TỪNG DÕNG KHẢO 
NGHIỆM TẠI TỪNG ĐIỂM (THÁI BÌNH ĐÔNG ANH VÀ THANH OAI HÀ 
NỘI)THEO TURKEY 
Tukey HSD All-Pairwise Comparisons Test of NSUAT for 
DIEM*GIONG 
DIEM GIONG Mean Homogeneous Groups 
thaibinh HC62.2-125 69.008 A 
thaibinh D14 67.180 AB 
thaibinh BT621-84 66.488 AB 
thanhoai D14 65.628 AB 
donganh HC62.2-125 65.090 ABC 
donganh D14 64.490 ABC 
thanhoai HC62.2-125 64.344 ABC 
thaibinh BT621-56 63.650 ABC 
thanhoai BT621-84 63.452 ABC 
thaibinh HC622-74 63.134 ABC 
thanhoai HC622-74 62.838 ABC 
donganh BT621-84 62.268 ABC 
thanhoai BT621-56 61.828 ABC 
donganh HC622-74 61.458 BC 
donganh BT621-56 58.252 C 
thaibinh BT62.1 45.242 D 
thaibinh HC62.2 45.074 D 
thanhoai BT62.1 44.442 D 
donganh BT62.1 43.508 D 
thanhoai HC62.2 43.072 D 
donganh HC62.2 42.486 D 
Comparisons of means for the same level of DIEM 
 Alpha 0.05 Standard Error for Comparison 
1.9328 
 Critical Q Value 5.236 Critical Value for Comparison 
7.1555 
 Error term used: DIEM*N*GIONG, 72 DF 
Comparisons of means for different levels of DIEM 
 Alpha 0.05 Standard Error for Comparison 
1.9101 
 Critical Q Value 5.361 Critical Value for Comparison 
7.2412 
 Error terms used: DIEM*N and DIEM*N*GIONG 
There are 4 groups (A, B, etc.) in which the means 
are not significantly different from one another.