Luận án Thực trạng kiểm soát nhiễm khuẩn tại cơ sở răng hàm mặt công lập tuyến quận, huyện của thành phố Hồ Chí Minh và hiệu quả can thiệp

 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ 
VIỆN VỆ SINH DỊCH TỄ TRUNG ƯƠNG 
------------------*------------------ 
NGUYỄN ĐỨC HUỆ 
THỰC TRẠNG KIỂM SOÁT NHIỄM KHUẨN 
TẠI CƠ SỞ RĂNG HÀM MẶT CÔNG LẬP 
TUYẾN QUẬN, HUYỆN CỦA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 
VÀ HIỆU QUẢ CAN THIỆP 
LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC 
HÀ NỘI - 2017 
i 
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ 
VIỆN VỆ SINH DỊCH TỄ TRUNG ƯƠNG 
------------------*------------------ 
NGUYỄN ĐỨC HUỆ 
THỰC TRẠNG KIỂM SOÁT NHIỄM KHUẨN 
TẠI CƠ SỞ RĂNG HÀM MẶT CÔNG LẬP 
TUYẾN QUẬN, HUYỆN CỦA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 
VÀ HIỆU QUẢ CAN THIỆP 
Chuyên ngành: Vệ sinh Xã hội học - Tổ chức Y tế 
Mã số: 62 72 01 64 
LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC 
Người hướng dẫn khoa học: 
1. PGS.TS. Phan Trọng Lân 
2. TS. Trịnh Xuân Tùng 
HÀ NỘI – 2017 
1 
LỜI CAM ĐOAN 
Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu và kết 
quả trong đề tài là trung thực và chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình của 
tác giả nào khác. 
 Hà Nội, ngày tháng năm 2017 
 Tác giả 
 Nguyễn Đức Huệ 
2 
LỜI CẢM ƠN 
Tôi xin trân trọng bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc nhất tới PGS.TS 
Phan Trọng Lân, TS Trịnh Xuân Tùng, những người Thầy đã nhiệt tình chỉ bảo, 
hướng dẫn, động viên tôi trong suốt thời gian nghiên cứu và viết luận án. 
Tôi xin chân thành cảm ơn Quý Thầy, Cô tại Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, 
Phòng Quản lý sau Đại học của Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương luôn giúp đỡ 
nhiệt tình và tạo mọi điều kiện để tôi học tập, nghiên cứu và hoàn thành tốt kết quả 
học tập. 
Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám Đốc Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương 
– TP.HCM, Khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn đã luôn giúp đỡ và động viên tôi trong quá 
trình học tập và thực hiện đề tài nghiên cứu. 
Tôi xin trân trọng cảm ơn Lãnh đạo Sở Y tế - TP.HCM, Ban Giám đốc Bệnh 
viện Răng Hàm Mặt – TP.HCM, Khoa Kiểm soát Nhiễm khuẩn, Phòng Chỉ đạo tuyến 
đã tạo điều kiện, giúp đỡ, động viên để tôi thực hiện đề tài nghiên cứu. 
Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám đốc Bệnh viện Quận 7, Quận Bình Thạnh, 
Quận Tân Phú và lãnh đạo khoa RHM, khoa KSNK của 24 quận huyện tại TP.HCM 
đã chấp thuận, luôn giúp đỡ, động viên và tạo mọi điều kiện thuận lợi để tôi thực 
hiện đề tài nghiên cứu. 
Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp và người thân 
trong gia đình đã luôn động viên, giúp đỡ tôi về mọi mặt trong suốt quá trình học tập 
và công tác. 
Nguyễn Đức Huệ 
3 
MỤC LỤC 
Danh mục từ viết tắt 
Danh mục thuật ngữ anh–việt 
Danh mục hình 
Danh mục sơ đồ 
Danh mục biểu đồ 
Danh mục bảng 
Danh mục hộp phỏng vấn 
Đặt vấn đề 1 
Chương 1. Tổng quan tài liệu 3 
1.1. Một số khái niệm về kiểm soát nhiễm khuẩn chuyên ngành răng hàm mặt ....3 
1.1.1. Một số khái niệm và thuật ngữ ......................................................................... 3 
1.1.2. Những nguy cơ lây nhiễm trong điều trị răng hàm mặt ................................... 4 
1.1.3. Một số phương thức lây truyền trong điều trị răng hàm mặt. .......................... 7 
1.1.4. Vai trò của kiểm soát nhiễm khuẩn và chất lượng bệnh viện. ......................... 9 
1.2. Các biện pháp kiểm soát nhiễm khuẩn chuyên ngành răng hàm mặt ............ 10 
1.2.1. Lịch sử hình thành phát triển công tác kiểm soát nhiễm khuẩn. .................... 10 
1.2.2. Những hướng dẫn về thực hành kiểm soát nhiễm khuẩn ............................... 15 
1.2.3. Thực hành kiểm soát nhiễm khuẩn trong quá trình điều trị ........................... 20 
1.2.4. Đánh giá vi sinh không khí, dụng cụ, tay nhân viên y tế ............................... 21 
1.2.5. Đánh giá vi sinh nguồn nước sử dụng trong nha khoa................................... 22 
1.3. Hiệu quả kiểm soát nhiễm khuẩn tại các cơ sở răng hàm mặt........................ 23 
1.3.1. Một số nghiên cứu về kiểm soát nhiễm khuẩn trên thế giới .......................... 23 
1.3.2. Hiệu quả kiểm soát nhiễm khuẩn tại Việt Nam ............................................. 26 
1.3.3. Một số yếu tố ảnh hưởng đến công tác kiểm soát nhiễm khuẩn .................... 29 
Chương 2. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu 32 
2.1. Đối tượng nghiên cứu .......................................................................................... 32 
2.2. Địa điểm nghiên cứu ............................................................................................ 32 
2.3. Thời gian nghiên cứu ........................................................................................... 32 
4 
2.4. Phương pháp nghiên cứu ..................................................................................... 32 
2.4.1. Thiết kế nghiên cứu ........................................................................................ 32 
2.4.2. Nghiên cứu mô tả cắt ngang........................................................................... 34 
2.4.3. Nghiên cứu can thiệp...................................................................................... 49 
2.5. Khống chế sai số................................................................................................... 54 
2.5.1.Kiểm soát sai lệch thông tin ............................................................................ 54 
2.5.2. Sai lệch chọn lựa ............................................................................................ 54 
2.6. Xử lý số liệu .......................................................................................................... 54 
2.7. Đạo đức trong nghiên cứu ................................................................................... 55 
2.8. Hạn chế của đề tài ................................................................................................ 56 
Chương 3 Kết quả nghiên cứu 57 
3.1. Thực trạng kiểm soát nhiễm khuẩn tại các cơ sở răng hàm mặt công lập 
tuyến quận, huyện thành phố Hồ Chí Minh, năm 2015. ......................................... 57 
3.1.1. Đặc điểm chung về đối tượng nghiên cứu...................................................... 57 
3.1.2. Thực trạng kiểm soát nhiễm khuẩn tại cơ sở răng hàm mặt .......................... 60 
3.1.3. Kiến thức kiểm soát nhiễm khuẩn của nhân viên y tế.................................... 62 
3.1.4. Thực hành kiểm soát nhiễm khuẩn của nhân viên y tế .................................. 66 
3.1.5. Thực trạng về chất lượng tiệt khuẩn dụng cụ và xét nghiệm vi sinh ............. 70 
3.1.6. Đánh giá của người bệnh về công tác vệ sinh và thực hành kiểm soát nhiễm 
khuẩn tại các cơ sở răng hàm mặt ............................................................................ 71 
3.1.7. Một số yếu tố ảnh hưởng đến công tác kiểm soát nhiễm khuẩn .................... 74 
3.2. Hiệu quả can thiệp kiểm soát nhiễm khuẩn tại một số cơ sở răng hàm mặt 
công lập tuyến quận, huyện của thành phố hồ chí minh, năm 2016 – 2017. ....... 76 
3.2.1. Đánh giá về công tác tổ chức, cơ sở vật chất và điều kiện thực hành............ 76 
3.2.2. Đánh giá hiệu quả can thiệp kiến thức của nhân viên y tế về KSNK ............ 80 
3.2.3. Đánh giá hiệu quả thay đổi về thực hành kiểm soát nhiễm khuẩn ................. 83 
3.2.4. Đánh giá của nhân viên y tế về công tác kiểm soát nhiễm khuẩn.................. 88 
3.2.5. Đánh giá của người bệnh về thực hành KSNK của NVYT ........................... 91 
Chương 4 Bàn luận 93 
4.1. Thực trạng kiểm soát nhiễm khuẩn tại các cơ sở răng hàm mặt công lập 
tuyến quận, huyện, thành phố Hồ Chí Minh, năm 2015 ......................................... 93 
5 
4.1.1. Thực trạng nguồn lực liên quan thực hành kiểm soát nhiễm khuẩn tại cơ sở 
răng hàm mặt công lập tuyến quận huyện. thành phố Hồ Chí Minh........................ 93 
4.1.2. Kiến thức kiểm soát nhiễm khuẩn của nhân viên y tế tại cơ sở răng hàm mặt 
công lập tuyến quận, huyện,thành phố Hồ Chí Minh............................................... 95 
4.1.3. Thực hành kiểm soát nhiễm khuẩn tại các cơ sở răng hàm mặt..................... 98 
4.1.4. Thực trạng về các kết quả xét nghiệm vi sinh .............................................. 108 
4.1.5. Đánh giá của người bệnh về công tác vệ sinh và thực hành kiểm soát nhiễm 
khuẩn tại các cơ sở răng hàm mặt .......................................................................... 109 
4.1.6. Một số yếu tố ảnh hưởng đến công tác kiểm soát nhiễm khuẩn .................. 110 
4.2. Đánh giá hiệu quả can thiệp công tác kiểm soát nhiễm khuẩn tại một số cơ sở 
răng hàm mặt công lập tuyến quận, huyện thành phố Hồ Chí Minh................... 113 
4.2.1. Đánh giá công tác tổ chức, quản lý về kiểm soát nhiễm khuẩn ................... 113 
4.2.2. Đánh giá hiệu quả thay đổi kiến thức về kiểm soát nhiễm khuẩn................ 114 
4.2.3. Đánh giá hiệu quả thay đổi về thực hành kiểm soát nhiễm khuẩn ............... 117 
4.2.4. Đánh giá của nhân viên y tế và người bệnh về kiểm soát nhiễm khuẩn ...... 123 
4.3. Một số đóng góp và hạn chế của đề tài ........................................................... 124 
4.3.1. Những điểm mới về khoa học và giá trị thực tiễn của đề tài........................ 124 
4.3.2. Một số điểm hạn chế của đề tài nghiên cứu ................................................. 125 
4.3.3. Một số khó khăn khi thực hiện đề tài nghiên cứu ........................................ 126 
4.3.4. Một số đề xuất giúp duy trì các nội dung sau can thiệp ............................... 126 
Kết luận 128 
Kiến nghị 130 
Danh mục công trình đã công bố 
Tài liệu tham khảo 
Phụ lục 
6 
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT 
AIDS Acquired Immuno Deficiency Syndrome 
ADA The American Dental Association 
AHA The American Hospital Association 
APSIC Asia Pacific of Society for Infection Control 
BS Bác sĩ 
BV Bệnh viện 
DC Dụng cụ 
CDC The Center for Disease Control and Prevention 
CSHQ Chỉ số hiệu quả 
HQCT Hiệu quả can thiệp 
HBV Hepatitis B virus 
HCV Hepatitis C virus 
HICPAC Hospital Infection Control Practices Advisory Committee 
HIV Human Inmunodeficiency Virus 
H1N1 Hemagglutinin 1 - Neuraminidase 1 
H5N1 Hemagglutinin 5 - Neuraminidase 1 
KK Khử khuẩn 
KSNK Kiểm soát nhiễm khuẩn 
NKBV Nhiễm khuẩn bệnh viện 
NVYT Nhân viên y tế 
OSHA The Occupational Safety and Health Administration 
OSAP The Organization for Safety and Asepsis Procedures 
RHM Răng hàm mặt 
SARS Severe Acute Respiratory Syndrom 
SL Số lượng 
TK Tiệt khuẩn 
7 
DANH MỤC THUẬT NGỮ ANH–VIỆT 
Tên tiếng Anh Tên tiếng Việt 
 Acquired Immuno Deficiency Syndrome Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải 
 American Dental Association Hiệp hội nha khoa của Hoa Kỳ 
 American Hospital Association Hiệp hội bệnh viện của Hoa Kỳ 
 AsiaPacific of Society for Infection Control Hội kiểm soát nhiễm khuẩn khu vực Châu 
Á - Thái Bình Dương 
 Autoclave Lò hấp hơi nước bảo hòa 
 Center for Diseases Control and Prevention Trung tâm dự phòng và kiểm soát bệnh 
 Critical Items Vật dụng thiết yếu 
 Decontamination Khử nhiễm 
 Disinfection Khử khuẩn 
 Hepatitis B virus Virút viêm gan B 
 Hepatitis C virus Virút viêm gan C 
Hemagglutinin 1 - Neuraminidase 1 Cúm H1N1 
Hemagglutinin 5 - Neuraminidase 1 Cúm H5N1 
 High level disinfection Khử khuẩn mức độ cao 
 Human inmunodeficiency virus Vi rút gây suy giảm miễn dịch ở người 
 Infection control in dentistry Kiểm soát nhiễm khuẩn chuyên ngành răng 
hàm mặt 
 Intermediate- level disinfection Khử khuẩn mức độ trung bình 
 Low level disinfection Khử khuẩn mức độ thấp 
 Semi critical items Vật dụng bán thiết yếu 
 Sterile Vô khuẩn 
 Sterilization Tiệt khuẩn 
 Standard precautions Phòng ngừa chuẩn 
 Universal precautions Phòng ngừa phổ thông 
 Non critical items Vật dụng không thiết yếu 
8 
DANH MỤC HÌNH 
Hình Nội dung Trang 
1.1. Môi trường dễ lây nhiễm do tiếp xúc trực tiếp với máu và dụng cụ. .................... 7 
1.2. Minh họa những nơi dễ vấy bẩn trên ghế nha khoa. ............................................... 8 
1.3. Minh họa đường lây truyền qua không khí............................................................... 9 
1.4. Minh họa một số thao tác vệ sinh tay ......................................................................16 
1.5. Sử dụng phương tiện phòng hộ cá nhân của nhân viên y tế. ................................17 
1.6. Minh họa tấm che mặt sử dụng trong nha khoa .....................................................17 
1.7. Minh họa khẩu trang bị dính máu khi điều trị nha khoa .......................................18 
1.8. Minh họa găng tay bị dính máu khi điều trị nha khoa...........................................18 
1.9. Minh họa sự vấy nhiễm máu, không khí khi điều trị nha khoa ............................21 
1.10. Minh họa cách lấy mẫu đánh giá vi sinh dụng cụ nha khoa...............................22 
1.11. Minh họa cách lấy mẫu đánh giá vi sinh nước của tay khoan nha khoa...........23 
DANH MỤC SƠ ĐỒ 
Sơ đồ Nội dung Trang 
1.1. Các yếu tố thuận lợi cho sự truyền nhiễm ................................................................ 5 
1.2. Mô tả các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng bệnh viện.........................................10 
1.3. Quy trình xử lý dụng cụ tại các khoa lâm sàng ......................................................19 
1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác kiểm soát nhiễm khuẩn. ..............................31 
2.1. Thiết kế nghiên cứu cắt ngang và dịch tễ học can thiệp .......................................33 
2.2. Tóm tắt nội dung nghiên cứu cắt ngang mô tả. ......................................................34 
DANH MỤC BIỂU ĐỒ 
 Biểu đồ Nội dung Trang 
3.1. Trình độ chuyên môn của đối tượng nghiên cứu là nhân viên y tế .....................58 
3.2. Thời gian công tác của đối tượng nghiên cứu là nhân viên y tế ..........................58 
3.3. Tỷ lệ nhân viên y tế bị kim đâm, dao cắt và chủng ngừa viêm gan B ................69 
1 
DANH MỤC BẢNG 
Bảng Nội dung Trang 
3.1. Thông tin chung về đối tượng nghiên cứu và nội dung khảo sát .........................57 
3.2. Đặc điểm dân số, xã hội của người bệnh ................................................................59 
3.3. Thực trạng kiểm soát nhiễm khuẩn về điều kiện làm việc và vệ sinh tay tại cơ 
sở răng hàm mặt..........................................................................................................60 
3.4. Thực trạng kiểm soát nhiễm khuẩn về khử khuẩn, tiệt khuẩn và xử lý chất thải 
tại cơ sở răng hàm mặt ...............................................................................................61 
3.5. Nhu cầu tập huấn và mức độ tiếp nhận thông tin kiểm soát nhiễm khuẩn của 
nhân viên y tế ..............................................................................................................62 
3.6. Nhu cầu, mức độ tiếp nhận thông tin kiểm soát nhiễm khuẩn của NVYT .........63 
3.7. Đánh giá của nhân viên y tế về tầm quan trọng của công tác KSNK .................63 
3.8. Kiến thức đúng của NVYT về kiểm soát nhiễm khuẩn chuyên ngành RHM ....64 
3.9. Kiến thức đúng của NVYT về xử lý m ... ng nước o Sau tiếp xúc dịch, máu o RT xà phòng nước 
o Sau điều trị, sau TXBN o Quên rửa tay o Sau điều trị, sau TXBN o Quên rửa tay 
o Sau tiếp xúc quanh BN - QT  Đúng,  sai o Sau tiếp xúc quanh BN - QT  Đúng,  sai 
Cơ 
hội 
Đối tượng: Bác sĩ  Cơ hội Đối tượng: Y sĩ, Điều dưỡng  
Chỉ định Động tác Chỉ định Động tác 
5 
o Trước tiếp xúc BN o Găng/ mới 
5 
o Trước tiếp xúc BN o Găng/ mới 
o Trước thủ thuật vô khuẩn o RT nhanh - Cồn o Trước thủ thuật vô khuẩn o RT nhanh - Cồn 
o Sau tiếp xúc dịch, máu o RT xà phòng nước o Sau tiếp xúc dịch, máu o RT xà phòng nước 
o Sau điều trị, sau TXBN o Quên rửa tay o Sau điều trị, sau TXBN o Quên rửa tay 
o Sau tiếp xúc quanh BN - QT  Đúng,  sai o Sau tiếp xúc quanh BN - QT  Đúng,  sai 
 Người giám sát :.. 
... Người giám sát: ....... .. 
MẪU 1 
PHIẾU GIÁM SÁT PHƯƠNG TIỆN BẢO VỆ CÁ NHÂN 
KHOA .. 
Ngày: .. 
Nội dung 
Kết quả 10 cơ hội quan sát 
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 
o Mặc áo bloue đúng quy định khi điều trị 
o Mang khẩu trang đúng quy định khi điều trị 
o Đội đón đúng quy định khi điều trị 
o Mang kính bảo vệ mắt khi điều trị có phun sương 
o Mang tấm che mặt khi điều trị có phun sương 
Ngày: .. 
Nội dung 
Kết quả 10 cơ hội quan sát 
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 
o Mặc áo bloue đúng quy định khi điều trị 
o Mang khẩu trang đúng quy định khi điều trị 
o Đội đón đúng quy định khi điều trị 
o Mang kính bảo vệ mắt khi điều trị có phun sương 
o Mang tấm che mặt khi điều trị có phun sương 
Ghi chú: X Có và làm tốt, O: Không làm hoặc làm không đúng quy định 
Người đánh giá:  Đại diện khoa: . 
MẪU 2 
PHIẾU GIÁM SÁT TIÊM AN TOÀN 
KHOA .. 
Ngày: .. 
Nội dung 
Kết quả 10 cơ hội quan sát 
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 
o Dùng kim mới sử dụng một lần 
o Dùng thuốc tê mới sử dụng một lần 
o Dùng ống chích nha khoa mới / BN 
o Đậy kim bằng kỹ thuật 1 tay 
o Phân loại rác thải sắc nhọn đúng quy định 
Ngày: .. 
Nội dung 
Kết quả 10 cơ hội quan sát 
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 
o Dùng kim mới sử dụng một lần 
o Dùng thuốc tê mới sử dụng một lần 
o Dùng ống chích nha khoa mới / BN 
o Đậy kim bằng kỹ thuật 1 tay 
o Phân loại rác thải sắc nhọn đúng quy định 
Ghi chú: X : Có và làm tốt, O: Không làm hoặc làm không đúng quy định 
Người đánh giá:  Đại diện khoa: . 
MẪU 3 
PHIẾU GIÁM SÁT SỬ DỤNG VẬT LIỆU TRONG NHA KHOA 
KHOA .. 
Ngày: .. 
 Nội dung 
Kết quả 10 cơ hội quan sát 
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 
o Sử dụng mũi khoan đã tiệt khuẩn cho BN 
o Sử dụng trâm tủy đã tiệt khuẩn cho BN 
o Sử dụng ống hút nước bọt một lần cho BN 
o Sử dụng ly nhựa 1 lần cho BN 
o Sử dụng khăn che ngực 1 lần cho BN 
Ngày: .. 
 Nội dung 
Kết quả 10 cơ hội quan sát 
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 
o Sử dụng mũi khoan đã tiệt khuẩn cho BN 
o Sử dụng trâm tủy đã tiệt khuẩn cho BN 
o Sử dụng ống hút nước bọt một lần cho BN 
o Sử dụng ly nhựa 1 lần cho BN 
o Sử dụng khăn che ngực 1 lần cho BN 
Ghi chú: X: Có và làm tốt, O: Không làm hoặc làm không đúng quy định 
Người đánh giá: . Đại diện khoa: ... 
MẪU 4 
PHIẾU GIÁM SÁT - CHE PHỦ TRONG THỰC HÀNH NHA KHOA 
KHOA .. 
Ngày: .. 
Nội dung Kết quả 10 cơ hội quan sát 
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 
o Có che phủ tay chỉnh đèn trước khi điều 
trị bằng giấy chuyên dụng 
o Có che phủ bàn phím, nút chỉnh ghế bằng 
giấy chuyên dụng 
o Có che phủ bàn dụng cụ khi điều trị 
o Có khăn che ngực bệnh nhân khi điều trị 
Ngày: .. 
Nội dung Kết quả 10 cơ hội quan sát 
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 
o Có che phủ tay chỉnh đèn trước khi điều 
trị bằng giấy chuyên dụng 
o Có che phủ bàn phím, nút chỉnh ghế bằng 
giấy chuyên dụng 
o Có che phủ bàn dụng cụ khi điều trị 
o Có khăn che ngực bệnh nhân khi điều trị 
Ghi chú: X Có và làm tốt, O: Không làm hoặc làm không đúng quy định 
Người đánh giá:  Đại diện khoa: . 
MẪU 5 
PHIẾU GIÁM SÁT SỬ DỤNG DỤNG CỤ NHA KHOA 
KHOA .. 
Ngày: .. 
Nội dung Kết quả 10 cơ hội quan sát 
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 
o Sử dụng DC đã tiệt khuẩn điều trị cho 
BN, từ túi chuyên dụng 
o Túi DC có ghi hạn sử dụng 
o Sử dụng DC đã tiệt khuẩn điều trị cho 
BN, từ hộp lưu trữ 
o Sau khi sử dụng, DC được ngâm và xử 
lý ban đầu tại khoa theo quy trình 
Ngày: .. 
Nội dung 
Kết quả 10 cơ hội quan sát 
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 
o Sử dụng DC đã tiệt khuẩn điều trị cho 
BN, từ túi chuyên dụng 
o Túi DC có ghi hạn sử dụng 
o Sử dụng DC đã tiệt khuẩn điều trị cho 
BN, từ hộp lưu trữ 
o Sau khi sử dụng, DC được ngâm và xử 
lý ban đầu tại khoa theo quy trình 
Ghi chú: X : Có và làm tốt, O: Không làm hoặc làm không đúng quy định 
Người đánh giá:  Đại diện Khoa: . 
MẪU 6 
PHIẾU GIÁM SÁT XỬ LÝ – KHỬ KHUẨN TAY KHOAN NHA KHOA 
KHOA .. 
Ngày: .. 
 Nội dung 
Kết quả 10 cơ hội quan sát 
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 
o Xả hơi, nước 15 - 20 giây 
o Tháo rời mũi khoan 
o Lau khử khuẩn tay khoan sau điều trị 
bằng khăn khử khuẩn hay dung dịch 
khử khuẩn nhanh 
o Tay khoan được xử lý và tiệt khuẩn 
sau điều trị 
Ngày: .. 
 Nội dung 
Kết quả 10 cơ hội quan sát 
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 
o Xả hơi, nước 15 - 20 giây 
o Tháo rời mũi khoan 
o Lau khử khuẩn tay khoan sau điều trị 
bằng khăn khử khuẩn hay dung dịch 
khử khuẩn nhanh 
o Tay khoan được xử lý và tiệt khuẩn 
sau điều trị 
Ghi chú: X: Có và làm tốt, O: Không làm hoặc làm không đúng quy định 
Người đánh giá: . Đại diện khoa: . 
MẪU 7 
PHIẾU GIÁM SÁT GIAI ĐOẠN NGÂM XỬ LÝ DỤNG CỤ BAN ĐẦU 
KHOA .. 
Ngày: .. 
Nội dung 
Kết quả 10 cơ hội quan sát 
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 
o Có nơi ngâm xử lý dụng cụ riêng, đúng 
quy định 
o Pha dung dịch khử khuẩn đúng quy định 
o Làm sạch DC trước khi ngâm khử nhiễm 
- khử khuẩn 
o Ngâm ngập DC, đủ thời gian và có nắp 
đậy kín 
o Rửa sạch DC dưới vòi nước chảy và để 
khô DC trước khi chuyển về trung tâm 
tiệt khuẩn. 
Ngày: .. 
Nội dung 
Kết quả 10 cơ hội quan sát 
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 
o Có nơi ngâm xử lý dụng cụ riêng, đúng 
quy định 
o Pha dung dịch khử khuẩn đúng quy định 
o Làm sạch DC trước khi ngâm khử nhiễm 
- khử khuẩn 
o Ngâm ngập DC, đủ thời gian và có nắp 
đậy kín 
o Rửa sạch DC dưới vòi nước chảy và để 
khô DC trước khi chuyển về trung tâm 
tiệt khuẩn. 
Ghi chú: X : Có và làm tốt, O: Không làm hoặc làm không đúng quy định 
Người đánh giá: .. Đại diện khoa: .. 
MẪU 8 
PHIẾU GIÁM SÁT - CÓ NHÂN VIÊN HỖ TRỢ KHI ĐIỀU TRỊ NHA KHOA 
KHOA .. 
Ngày: .. 
Nội dung 
Kết quả 10 cơ hội quan sát 
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 
o Có YS hay ĐD chuẩn bị DC trước khi điều 
trị 
o Có YS hay ĐD hỗ trợ khi nhổ răng, chữa 
răng, làm phục hình, điều trị nha chu 
khi quan sát 
o Có YS hay ĐD phụ trách hồ sơ bệnh án 
o Thực hiện kỹ thuật 4 tay khi điều trị nha 
khoa 
Ngày: .. 
Nội dung 
Kết quả 10 cơ hội quan sát 
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 
o Có YS hay ĐD chuẩn bị DC trước khi điều 
trị 
o Có YS hay ĐD hỗ trợ khi nhổ răng, chữa 
răng, làm phục hình, điều trị nha chu 
khi quan sát 
o Có YS hay ĐD phụ trách hồ sơ bệnh án 
o Thực hiện kỹ thuật 4 tay khi điều trị nha 
khoa 
Ghi chú: X : Có và làm tốt, O : Không làm hoặc làm không đúng quy định 
Người đánh giá:  Đại diện khoa: .. 
MẪU 9 
PHIẾU GIÁM SÁT PHÂN LOẠI RÁC THẢI 
KHOA .. 
Ngày: .. 
Nội dung 
Kết quả 10 cơ hội quan sát 
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 
o Phân loại rác thải sinh hoạt đúng quy định 
o Phân loại rác thải y tế đúng quy định 
o Phân loại rác tái chế đúng quy định 
o Phân loại rác sắc, nhọn đúng quy định 
o Hộp chứa rác sắc, nhọn không quá >2/3 
quy định 
Ngày: .. 
Nội dung 
Kết quả 10 cơ hội quan sát 
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 
o Phân loại rác thải sinh hoạt đúng quy định 
o Phân loại rác thải y tế đúng quy định 
o Phân loại rác tái chế đúng quy định 
o Phân loại rác sắc, nhọn đúng quy định 
o Hộp chứa rác sắc, nhọn không quá >2/3 
quy định 
Ghi chú: X : Có và làm tốt, O: Không làm hoặc làm không đúng quy định 
Người đánh giá: .. Đại diện khoa: .. 
MẪU 10 
Phụ lục 6. 
HƯỚNG DẪN THẢO LUẬN DÀNH CHO CÁN BỘ QUẢN LÝ 
VỀ CÔNG TÁC KIỂM SOÁT NHIỄM KHUẨN 
TẠI CÁC CƠ SỞ RĂNG HÀM MẶT 
Anh, chị vui lòng cho biết thực trạng, lý do và góp ý 
nhằm làm tốt công tác kiểm soát nhiễm khuẩn tại các cơ sở RHM 
PHẦN 1. HÀNH CHÍNH 
- Số người tham gia: ....................................................................................... 
- Họ tên: ........................................................................................................., 
- Trình độ chuyên môn, chức vụ: ........................................ ............................. 
PHẦN 2. NỘI DUNG THẢO LUẬN 
(Các câu hỏi hướng dẫn thảo luận) 
1) Đánh giá về điều kiện thực hành công tác KSNK tại cơ sở RHM. 
- Máy ghế nha khoa sạch. 
- Điều kiện làm việc, khoa phòng sạch, thoáng mát. 
- Đủ điều kiện phục vụ cho công tác điều trị và công tác KSNK. 
2) Đánh giá về điều kiện vệ sinh tay. 
- Phương tiện vệ sinh tay. 
- Xà bông, dung dịch vệ sinh tay. 
- Phương tiện làm khô tay. 
- Thực hiện đúng các thời điểm vệ sinh tay. 
- Kinh phí cho chương trình vệ sinh tay. 
3) Đánh giá về phương tiện bảo vệ. 
- Cách sử dụng áo choàng, găng tay, khẩu trang, kính che mặt. 
- Kinh phí cho các phương tiện bảo vệ. 
4) Đánh giá về nhân lực thực hiện công tác KSNK. 
- Đủ, thiếu nhân viên phụ trách công tác KSNK. 
- Nhân viên có an tâm công tác. 
5) Đánh giá về giá viện phí, thu có đủ chi cho công tác KSNK. 
- Giá viện phí hiện nay là hợp lý hay chưa. 
- Giá viện phí, thu có đủ chi cho các công tác KSNK theo quy định của Bộ Y 
tế. 
6) Đánh giá về sự quan tâm về công tác KSNK 
- Sự quan tâm của lãnh đạo bệnh viện. 
- Sự quan tâm của lãnh đạo khoa. 
- Sự quan tâm của nhân viên y tế về công tác KSNK. 
7) Đánh giá, nhận xét về công tác KSNK tại cơ sở 
- Tốt, chưa tốt. 
- Lý do. 
- Giải pháp. 
8) Các góp ý của cán bộ quản lý giúp làm tốt công tác kiểm soát nhiễm khuẩn. 
............................................................................................................................. 
............................................................................................................................. 
.................................................... ......................................................................... 
............................................................................................................................. 
XIN CHÂN THÀNH CÁM ƠN SỰ THAM GIA CỦA ANH/ CHỊ ! 
Phụ lục 7. 
HƯỚNG DẪN THẢO LUẬN DÀNH CHO NHÂN VIÊN Y TẾ 
VỀ CÔNG TÁC KIỂM SOÁT NHIỄM KHUẨN 
TẠI CÁC CƠ SỞ RĂNG HÀM MẶT 
Anh, chị vui lòng cho biết thực trạng, lý do và góp ý 
nhằm làm tốt công tác kiểm soát nhiễm khuẩn tại các cơ sở RHM 
PHẦN 1. HÀNH CHÍNH 
- Số người tham gia: ....................................................................................... 
- Họ tên: ....................................................................................................... .., 
 ......................................................................................................... 
- Trình độ chuyên môn, chức vụ: ..................................................................... 
PHẦN 2. NỘI DUNG THẢO LUẬN 
(Các câu hỏi hướng dẫn thảo luận) 
1) Đánh giá về điều kiện thực hành công tác KSNK tại cơ sở RHM. 
- Máy ghế nha khoa sạch. 
- Điều kiện làm việc, khoa phòng sạch, thoáng mát. 
- Đủ điều kiện phục vụ cho công tác điều trị và công tác KSNK. 
2) Đánh giá về điều kiện vệ sinh tay. 
- Phương tiện vệ sinh tay. 
- Xà bông, dung dịch vệ sinh tay. 
- Phương tiện làm khô tay. 
- Thực hiện đúng các thời điểm vệ sinh tay. 
- Kinh phí cho chương trình vệ sinh tay. 
3) Đánh giá về phương tiện bảo vệ. 
- Cách sử dụng áo choàng, găng tay, khẩu trang, kính che mặt. 
- Kinh phí cho các phương tiện bảo vệ. 
4) Đánh giá về nhân lực thực hiện công tác KSNK. 
- Đủ, thiếu nhân viên phụ trách công tác KSNK. 
- Nhân viên có an tâm công tác. 
5) Đánh giá về giá viện phí, thu có đủ chi cho công tác KSNK. 
- Giá viện phí hiện nay là hợp lý hay chưa. 
- Giá viện phí, thu có đủ chi cho các công tác KSNK theo quy định của Bộ Y 
tế. 
6) Đánh giá về sự quan tâm về công tác KSNK 
- Sự quan tâm của lãnh đạo bệnh viện. 
- Sự quan tâm của lãnh đạo khoa. 
- Sự quan tâm của nhân viên y tế về công tác KSNK. 
7) Đánh giá, nhận xét về công tác KSNK tại cơ sở 
- Tốt, chưa tốt. 
- Lý do. 
- Giải pháp. 
8) Các góp ý của cán bộ quản lý giúp làm tốt công tác kiểm soát nhiễm khuẩn. 
............................................................................................................................. 
............................................................................................................................. 
............................................................................................................................. 
............................................................................................................................. 
XIN CHÂN THÀNH CÁM ƠN SỰ THAM GIA CỦA ANH/ CHỊ ! 
Phụ lục 8 
MỘT SỐ HÌNH MINH HỌA KHI TIẾN HÀNH NGHIÊN CỨU 
TẠI CÁC QUẬN HUYỆN CỦA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 
1. Tập huấn cho nhóm nghiên cứu 
Ảnh 1. Tập huấn cho các điều tra viên tham gia nhóm nghiên cứu 
Ảnh 2. Tập huấn kiến thức và thực hành KSNK cho nhân viên y tế 
Bệnh viện Quận Tân Phú – TP.HCM 
2. Hướng dẫn thực hành KSNK cho NVYT tại cơ sở RHM 
Ảnh 4. Hướng dẫn thực hành che phủ tay chỉnh đèn của ghế nha khoa 
Ảnh 5. Thảo luận tại các khoa RHM bệnh viện quận Tân Bình 
3. Giám sát tại trung tâm tiệt khuẩn dụng cụ của bệnh viện tuyến quận, huyện 
Ảnh 6. Một số dạng lò hấp hơi nước còn sử dụng tại các khoa RHM và khoa 
KSNK 
Ảnh 7. Nhóm nghiên cứu làm việc tại khoa KSNK của BV Quận Bình Thạnh 
4. Giám sát chất lượng tiệt khuẩn dụng cụ tại khoa RHM và khoa KSNK 
Ảnh 8. Đánh giá chất lượng tiệt khuẩn dụng cụ tại các khoa RHM và khoa KSNK 
Ảnh 9. Dụng cụ còn chứa trong hộp – chưa đóng gói bằng túi giấy chuyên dụng 
Ảnh 10. Kềm và nạy nhổ răng còn chứa trong hộp chưa đóng gói bằng túi giấy 
chuyên dụng 
5. Đóng gói dụng cụ trước và sau can thiệp 
Ảnh 11. Đóng gói dụng cụ 
Ảnh 12. Tay khoan nha khoa được đóng gói bằng túi giấy chuyên dụng 
Ảnh 13. Kềm nhổ răng được đóng gói bằng túi giấy chuyên dụng sau can thiệp 
Dụng cụ được đóng gói 
bằng khăn vải 
Dụng cụ được đóng gói 
bằng túi giấy chuyên dụng 
6. Nhân viên y tế điều trị cho bệnh nhân 
Ảnh 14. Bác sĩ điều trị không có trợ thủ hỗ trợ 
Ảnh 15. Bác sĩ điều trị có điều dưỡng trợ thủ hỗ trợ 
7. Lấy mẫu đánh giá vi sinh dụng cụ nha khoa 
Ảnh 16. Lấy mẫu đánh giá vi sinh tay khoan nha khoa 
Ảnh 17. Lấy mẫu đánh giá vi sinh tay chỉnh đèn của ghế nha khoa 
8. Tài liệu tập huấn kiến thức và thực hành KSNK chuyên ngành RHM 
Năm 2012, Quyết định 3671/ QĐ-
BYT, ngày 27/9/2012 của Bộ Y Tế về việc 
phê duyệt các hướng dẫn kiểm soát nhiễm 
khuẩn tại các cơ sở khám chữa bệnh. 
Ảnh 17. Tài liệu tập huấn kiến thức và thực hành KSNK chuyên ngành RHM 
9. Thực hành che phủ máy ghế nha khoa trước và sau can thiệp 
Ảnh 18. Thực hành che phủ tay chỉnh đèn của máy ghế nha khoa 
Ảnh 19. Nhân viên y tế đang thức hành xử lý ghế nha kho