Chuẩn mực số 501 Bằng chứng kiểm toán bổ sung đối với các khoản mục và sự kiện đặc biệt

 107 
CHUẨN MỰC SỐ 501 
BẰNG CHỨNG KIỂM TOÁN BỔ SUNG 
ĐỐI VỚI CÁC KHOẢN MỤC VÀ SỰ KIỆN ĐẶC BIỆT 
(Ban hành theo Quyết định số 28/2003/QĐ-BTC 
ngày 14 tháng 3 năm 2003 của Bộ trởng Bộ Tài chính) 
Quy định chung 
01. Mục đích của chuẩn mực này là quy định các nguyên tắc, thủ tục cơ bản và hƣớng dẫn thể 
thức áp dụng các nguyên tắc, thủ tục cơ bản liên quan đến việc thu thập thêm các bằng 
chứng kiểm toán các khoản mục và sự kiện đặc biệt trong quá trình kiểm toán báo cáo tài 
chính. Các nguyên tắc và thủ tục quy định trong chuẩn mực này bổ sung cho các nguyên 
tắc và thủ tục quy định trong Chuẩn mực số 500 “Bằng chứng kiểm toán”. 
02. Việc áp dụng các nguyên tắc và thủ tục đƣợc trình bày trong chuẩn mực này sẽ giúp kiểm 
toán viên và công ty kiểm toán thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp đối 
với các khoản mục đặc biệt trong báo cáo tài chính và một số sự kiện liên quan 
khác. 
03. Chuẩn mực này áp dụng cho kiểm toán báo cáo tài chính và cũng đƣợc vận dụng cho 
kiểm toán thông tin tài chính khác và các dịch vụ có liên quan của công ty kiểm toán. 
Kiểm toán viên và công ty kiểm toán phải tuân thủ các quy định của chuẩn mực 
này trong quá trình thực hiện kiểm toán. 
Đơn vị đƣợc kiểm toán (khách hàng) và các bên sử dụng kết quả kiểm toán phải có 
những hiểu biết cần thiết về chuẩn mực này để phối hợp công việc và xử lý các mối quan 
hệ liên quan đến quá trình cung cấp và thu thập bằng chứng kiểm toán các khoản mục và 
sự kiện đặc biệt. 
Nội dung chuẩn mực 
04. Các khoản mục và sự kiện đặc biệt trong kiểm toán báo cáo tài chính, thƣờng 
gồm: 
- Hàng tồn kho; 
- Các khoản phải thu; 
- Các khoản đầu t dài hạn; 
- Các vụ kiện tụng và tranh chấp; 
- Thông tin về các lĩnh vực hoặc khu vực địa lý. 
Các khoản mục và sự kiện đƣợc xác định là đặc biệt tuỳ thuộc vào từng đơn vị đƣợc 
kiểm toán theo đánh giá của kiểm toán viên. Khi đƣợc xác định là khoản mục hoặc sự kiện 
đặc biệt thì kiểm toán viên phải tiến hành các công việc sau đây: 
Tham gia kiểm kê hàng tồn kho 
05. Đơn vị đƣợc kiểm toán phải thiết lập các thủ tục kiểm kê và thực hiện kiểm kê hiện vật 
hàng tồn kho ít nhất mỗi năm một lần làm cơ sở kiểm tra độ tin cậy của hệ thống kê khai 
thƣờng xuyên và lập báo cáo tài chính. 
 108 
06. Trƣờng hợp hàng tồn kho đƣợc xác định là trọng yếu trong báo cáo tài chính thì kiểm 
toán viên phải thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp về sự hiện hữu và tình 
trạng của hàng tồn kho bằng cách tham gia công việc kiểm kê hiện vật, trừ khi việc tham 
gia là không thể thực hiện đƣợc. Khi đơn vị thực hiện kiểm kê, kiểm toán viên chỉ giám 
sát hoặc có thể tham gia trực tiếp kiểm kê chọn mẫu hàng tồn kho, để thu thập bằng 
chứng về sự tuân thủ các thủ tục kiểm kê và kiểm tra độ tin cậy của các thủ tục này. 
07. Trƣờng hợp kiểm toán viên không thể tham gia kiểm kê hiện vật vào ngày đơn vị thực 
hiện kiểm kê, thì phải tham gia kiểm kê lại một số mặt hàng vào thời điểm khác, và khi 
cần thiết, phải kiểm tra biến động hàng tồn kho trong khoảng thời gian giữa thời điểm 
kiểm kê lại và thời điểm đơn vị thực hiện kiểm kê. 
08. Trƣờng hợp kiểm toán viên không thể tham gia kiểm kê, chẳng hạn do tính chất và địa 
điểm của công việc kiểm kê này, thì kiểm toán viên phải xác định xem mình có thể thực 
hiện các thủ tục kiểm tra thay thế nhằm thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp 
về sự hiện hữu và tình trạng của hàng tồn kho, để tránh phải đa ra ý kiến ngoại trừ vì 
phạm vi kiểm toán bị giới hạn, nh kiểm tra chứng từ về bán hàng sau ngày kiểm kê hiện 
vật có thể cung cấp bằng chứng kiểm toán thích hợp. 
09. Trƣờng hợp kiểm toán viên có kế hoạch tham gia kiểm kê hiện vật hoặc thực hiện các thủ 
tục kiểm tra thay thế thì phải xem xét đến các yếu tố sau: 
- Đặc điểm của hệ thống kế toán và hệ thống kiểm soát nội bộ liên quan đến hàng tồn 
kho; 
- Các rủi ro tiềm tàng, rủi ro kiểm soát, rủi ro phát hiện, và tính trọng yếu của khoản mục 
hàng tồn kho; 
- Các thủ tục kiểm kê đã đƣợc thiết lập và hƣớng dẫn đến ngƣời thực hiện kiểm kê hay 
cha; 
- Kế hoạch kiểm kê; 
- Địa điểm kiểm kê hàng tồn kho; 
- Sự cần thiết phải tham gia kiểm kê của chuyên gia. 
10. Trƣờng hợp kiểm toán viên đã tham gia kiểm kê hiện vật một hoặc một số lần trong năm, 
thì chỉ cần quan sát việc thực hiện các thủ tục kiểm kê và kiểm tra chọn mẫu hàng tồn 
kho. 
11. Nếu đơn vị thực hiện ớc tính số lƣợng hàng tồn kho, nh ớc tính khối lƣợng của một đống 
than, thì kiểm toán viên phải xem xét đến tính hợp lý của phơng pháp ớc tính này. 
12. Trƣờng hợp kiểm kê hiện vật hàng tồn kho đƣợc tiến hành cùng một lúc tại nhiều địa 
điểm thì kiểm toán viên phải lựa chọn địa điểm phù hợp để tham gia kiểm kê tuỳ theo 
mức độ trọng yếu của loại hàng tồn kho và sự đánh giá về rủi ro tiềm tàng và rủi ro kiểm 
soát đối với các địa điểm này. 
13. Kiểm toán viên phải soát xét các quy định của đơn vị đƣợc kiểm toán về kiểm kê hàng 
tồn kho: 
a) Việc áp dụng các thủ tục kiểm soát, nh soát xét phơng pháp cân, đong, đo, đếm, 
nhập, xuất hàng tồn kho; thủ tục ghi chép sổ kho, thẻ kho, việc ghi chép phiếu kiểm 
kê, tổng hợp kết quả kiểm kê; 
b) Việc xác định sản phẩm dở dang, hàng chậm luân chuyển, lỗi thời, hoặc bị h hại, 
hàng gửi đi gia công, hàng gửi đại lý, ký gửi, hàng nhận gia công, hàng nhận bán 
đại lý,...; 
 109 
c) Việc xác định các thủ tục thích hợp liên quan đến hàng lu chuyển nội bộ, hàng 
nhập, xuất trớc và sau ngày kiểm kê. 
14. Để đảm bảo các thủ tục kiểm kê do đơn vị quy định đƣợc thi hành nghiêm chỉnh, kiểm 
toán viên phải giám sát việc thực hiện các thủ tục kiểm kê và có thể tham gia trực tiếp 
kiểm kê chọn mẫu. Kiểm toán viên phải kiểm tra lại độ chính xác và đầy đủ của các 
phiếu kiểm kê bằng cách chọn và kiểm tra lại một số mặt hàng thực tế tồn trong kho để 
đối chiếu với phiếu kiểm kê hoặc chọn và kiểm tra một số phiếu kiểm kê để đối chiếu 
với hàng thực tế tồn trong kho. Trong các phiếu kiểm kê đã đƣợc kiểm tra, kiểm toán 
viên cần phải xem xét nên lu giữ những phiếu kiểm kê nào để giúp cho việc kiểm tra và 
soát xét sau này. 
15. Kiểm toán viên cũng phải xem xét thủ tục kết thúc niên độ, chủ yếu là các chi tiết của giá 
trị hàng tồn kho lu chuyển ngay trớc, trong và sau khi kiểm kê để có thể kiểm tra đƣợc 
việc hạch toán giá trị hàng lu chuyển này. 
16. Trong thực tế, kiểm kê hiện vật hàng tồn kho có thể đƣợc thực hiện vào thời điểm khác 
với thời điểm kết thúc niên độ. Thông thƣờng, cách làm này chỉ đƣợc áp dụng cho 
trƣờng hợp kiểm toán khi rủi ro kiểm soát đƣợc đánh giá là thấp hoặc trung bình. Trƣờng 
hợp này, kiểm toán viên phải thực hiện các thủ tục thích hợp để xem xét sự biến động 
của hàng tồn kho giữa ngày kiểm kê và ngày kết thúc niên độ có đƣợc hạch toán mộtƣ 
cách chính xác hay không. 
17. Trƣờng hợp đơn vị đƣợc kiểm toán áp dụng phơng pháp kiểm kê định kỳ để kế toán hàng 
tồn kho thì giá trị hàng tồn kho đƣợc xác định vào cuối niên độ, nhng kiểm toán viên vẫn 
phải tiến hành một số thủ tục bổ sung để đánh giá xem các chênh lệch lớn giữa số liệu 
kiểm kê và số liệu trên sổ kế toán có đƣợc đơn vị xác định nguyên nhân và kiểm tra xem 
số chênh lệch đó đã đƣợc điều chỉnh cha. 
18. Kiểm toán viên phải kiểm tra danh mục hàng tồn kho cuối năm đã đƣợc kiểm kê để xác 
định xem có phản ánh đầy đủ, chính xác số tồn kho thực tế hay không. 
19. Trƣờng hợp hàng tồn kho đƣợc bên thứ ba kiểm soát hoặc bảo quản thì kiểm toán viên 
phải yêu cầu bên thứ ba xác nhận trực tiếp về số lƣợng và tình trạng của hàng tồn kho 
mà bên thứ ba đang giữ hộ cho đơn vị. Tuỳ theo mức độ trọng yếu của số hàng tồn kho 
này, kiểm toán viên cần phải xem xét các nhân tố sau: 
- Tính chính trực và độc lập của bên thứ ba; 
- Sự cần thiết phải trực tiếp tham gia kiểm kê hoặc để kiểm toán viên hoặc công ty kiểm 
toán khác tham gia kiểm kê; 
- Sự cần thiết phải có báo cáo của kiểm toán viên khác về tính thích hợp của hệ thống kế 
toán và hệ thống kiểm soát nội bộ của bên thứ ba để có thể đảm bảo công việc kiểm kê 
là đúng đắn và hàng tồn kho đƣợc giữ gìn cẩn thận; 
- Sự cần thiết phải kiểm tra các tài liệu liên quan đến hàng tồn kho do bên thứ ba giữ; Ví 
dụ: Phiếu nhập kho, hoặc đƣợc bên khác xác nhận hiện đang giữ cầm cố các tài sản 
này. 
Xác nhận các khoản phải thu 
20. Trƣờng hợp các khoản phải thu đƣợc xác định là trọng yếu trong báo cáo tài 
chính và có khả năng khách nợ sẽ phúc đáp th yêu cầu xác nhận các khoản nợ thì 
kiểm toán viên phải lập kế hoạch yêu cầu khách nợ xác nhận trực tiếp các khoản 
phải thu hoặc các số liệu tạo thành số d của khoản phải thu. 
 110 
21. Sự xác nhận trực tiếp sẽ cung cấp bằng chứng kiểm toán đáng tin cậy về sự hiện hữu 
của các khoản phải thu và tính chính xác của các số d. Tuy nhiên, sự xác nhận này thông 
thƣờng cha cung cấp đầy đủ bằng chứng về khả năng thu hồi các khoản phải thu hoặc 
còn các khoản phải thu khác không đƣợc hạch toán. 
22. Trƣờng hợp kiểm toán viên xét thấy các khách nợ sẽ không phúc đáp th xác nhận các 
khoản phải thu thì phải dự kiến các thủ tục thay thế; Ví dụ: Kiểm tra các tài liệu tạo 
thành số d phải thu. 
23. Kiểm toán viên có thể chọn ra các khoản nợ phải thu cần xác nhận để đảm bảo sự hiện 
hữu và tính chính xác của các khoản phải thu trên tổng thể, trong đó có tính đến các 
khoản phải thu có tác động đến rủi ro kiểm toán đã đƣợc xác định và các thủ tục kiểm 
toán dự kiến khác. 
24. Th yêu cầu xác nhận nợ phải thu do kiểm toán viên gửi, trong đó nói rõ sự uỷ quyền 
của đơn vị đƣợc kiểm toán và cho phép khách nợ trực tiếp cung cấp thông tin cho kiểm 
toán viên. 
25. Th yêu cầu xác nhận nợ phải thu (có thể gồm cả xác nhận nợ phải trả) bằng Đồng Việt 
Nam và bằng ngoại tệ (nếu có) của kiểm toán viên có 2 dạng: 
- Dạng A: ghi rõ số nợ phải thu và yêu cầu khách nợ xác nhận là đúng hoặc bằng 
bao nhiêu (Xem Phụ lục số 01); 
- Dạng B: không ghi rõ số nợ phải thu mà yêu cầu khách nợ ghi rõ số nợ phải thu 
hoặc có ý kiến khác (Xem Phụ lục số 02). 
26. Xác nhận Dạng A (Xem đoạn 25) cung cấp bằng chứng kiểm toán đáng tin cậy hơn là 
xác nhận Dạng B (Xem đoạn 25). Việc lựa chọn dạng yêu cầu xác nhận nào phụ thuộc 
vào từng trƣờng hợp và sự đánh giá về rủi ro tiềm tàng và rủi ro kiểm soát của kiểm toán 
viên. Xác nhận Dạng A thích hợp hơn khi rủi ro tiềm tàng và rủi ro kiểm soát đƣợc đánh 
giá là cao. 
27. Kiểm toán viên có thể thực hiện kết hợp cả hai dạng xác nhận trên. Ví dụ: Khi tổng các 
khoản phải thu bao gồm một số lƣợng hạn chế các khoản phải thu lớn và một số lƣợng 
lớn các khoản phải thu nhỏ thì kiểm toán viên có thể yêu cầu xác nhận theo Dạng A toàn 
bộ hay một số các khoản phải thu lớn, và chấp nhận xác nhận theo Dạng B số lƣợng lớn 
các khoản phải thu nhỏ. 
28. Sau khi gửi th xác nhận nợ một khoảng thời gian hợp lý, nếu các khách nợ cha phúc 
đáp thì kiểm toán viên phải gửi th thúc giục. Th xác nhận các trƣờng hợp ngoại lệ cần 
đƣợc điều tra đầy đủ hơn. 
29. Kiểm toán viên phải thực hiện các thủ tục thay thế hoặc phải tiếp tục điều tra, phỏng vấn 
khi: 
- Không nhận đƣợc th phúc đáp; 
- Th phúc đáp xác nhận số nợ khác với số d của đơn vị đƣợc kiểm toán; 
- Th phúc đáp có ý kiến khác. 
Sau khi thực hiện các thủ tục thay thế hoặc tiếp tục điều tra, phỏng vấn, nếu vẫn 
không có đủ bằng chứng tin cậy hoặc không thể thực hiện đƣợc thủ tục thay thế, thì sự 
 111 
khác biệt đƣợc coi là sai sót. Ví dụ: Thực hiện thủ tục thay thế nh kiểm tra hóa đơn bán 
hàng và các phiếu thu tiền của khoản nợ phải thu không nhận đƣợc th phúc đáp. 
30. Trên thực tế, khi rủi ro kiểm soát đƣợc đánh giá là thấp, kiểm toán viên có thể yêu cầu 
xác nhận số d các khoản nợ phải thu tại một thời điểm khác với ngày kết thúc năm tài 
chính. Ví dụ: Trƣờng hợp kiểm toán viên phải hoàn thành công việc kiểm toán trong một 
thời hạn rất ngắn sau ngày kết thúc niên độ thì kiểm toán viên phải kiểm tra các nghiệp 
vụ xảy ra giữa thời điểm số d phải thu đƣợc xác nhận và ngày kết thúc năm tài chính. 
31. Trƣờng hợp Giám đốc đơn vị đƣợc kiểm toán yêu cầu kiểm toán viên không gửi th yêu 
cầu xác nhận đến một số khách nợ thì kiểm toán viên phải xem xét yêu cầu này có 
chính đáng hay không. Ví dụ: Trƣờng hợp một khoản phải thu đang còn tranh 
chấp giữa hai bên, hoặc trƣờng hợp yêu cầu xác nhận nợ phải thu sẽ ảnh hởng không tốt 
đến những thơng lƣợng đang diễn ra giữa đơn vị và khách nợ. Trớc khi chấp thuận yêu 
cầu này, kiểm toán viên phải xem xét những bằng chứng chứng minh cho giải thích của 
Giám đốc. Trƣờng hợp này, kiểm toán viên phải áp dụng các thủ tục thay thế đối với 
số d của những khoản phải thu không đƣợc gửi th xác nhận. 
Đánh giá và trình bày các khoản đầu t dài hạn 
32. Trƣờng hợp các khoản đầu t dài hạn đƣợc xác định là trọng yếu trong báo cáo tài chính 
thì kiểm toán viên phải thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp về việc đánh 
giá và trình bày các khoản đầu t dài hạn. 
32. Thủ tục kiểm toán các khoản đầu t dài hạn thƣờng để xác định xem đơn vị có khả năng 
và có ý định nắm giữ các khoản đầu t này dài hạn không và phải thu thập các bản giải 
trình về khoản đầu t dài hạn. 
34. Thủ tục kiểm toán thƣờng bao gồm việc kiểm tra báo cáo tài chính và các thông tin khác 
có liên quan, nh xác định và so sánh giá chứng khoán trên thị trƣờng với giá trị ghi sổ 
của các khoản đầu t dài hạn đến ngày ký báo cáo kiểm toán. 
35. Nếu giá thị trƣờng thấp hơn giá trị ghi sổ thì kiểm toán viên phải xét đến sự cần thiết 
phải lập dự phòng giảm giá. Nếu xét thấy có nghi ngờ về khả năng thu hồi khoản đầu t 
thì kiểm toán viên phải xem xét đến các điều chỉnh và thuyết minh thích hợp trình bày 
trong báo cáo tài chính. 
Các vụ kiện tụng, tranh chấp 
36. Các vụ kiện tụng, tranh chấp liên quan đến đơn vị đƣợc kiểm toán có thể có ảnh hởng 
trọng yếu tới báo cáo tài chính thì phải trình bày trong báo cáo tài chính theo quy định. 
37. Kiểm toán viên phải tiến hành các thủ tục để xác định các vụ kiện tụng, tranh chấp có 
liên quan đến đơn vị và có thể ảnh hởng trọng yếu tới báo cáo tài chính. Các thủ tục 
này gồm: 
- Trao đổi với Giám đốc và yêu cầu cung cấp bản giải trình; 
- Xem xét các biên bản họp Hội đồng quản trị và các th từ trao đổi với chuyên gia tƣ vấn 
pháp luật của đơn vị; 
- Kiểm tra các khoản phí tƣ vấn pháp luật; 
- Sử dụng mọi thông tin có liên quan đến các vụ kiện tụng, tranh chấp. 
38. Khi các vụ kiện tụng, tranh chấp đã đƣợc xác định hoặc khi kiểm toán viên nghi ngờ có 
kiện tụng, tranh chấp thì phải yêu cầu chuyên gia tƣ vấn pháp luật của đơn vị trực tiếp 
cung cấp thông tin. Bằng cách đó, kiểm toán viên sẽ thu thập đƣợc đầy đủ bằng 
chứng kiểm toán thích hợp về các vụ việc và mức thiệt hại làm ảnh hởng đến báo cáo tài 
chính của đơn vị. 
 112 
39. Th yêu cầu chuyên gia tƣ vấn pháp luật của đơn vị cung cấp thông tin về các vụ kiện 
tụng, tranh chấp phải do đơn vị đƣợc kiểm toán ký và do kiểm toán viên gửi đi, gồm 
các nội dung sau: 
- Danh sách các vụ kiện tụng, tranh chấp; 
- Đánh giá của Giám đốc đơn vị đƣợc kiểm toán về hậu quả của các vụ kiện tụng, 
tranh chấp và ớc tính ảnh hởng về mặt tài chính của vụ việc đó, kể cả các chi phí 
pháp lý có liên quan; 
- Yêu cầu chuyên gia tƣ vấn pháp luật của đơn vị xác nhận tính hợp lý trong các đánh 
giá của Giám đốc và cung cấp cho kiểm toán viên các thông tin bổ sung. 
40. Kiểm toán viên phải xem xét diễn biến của các vụ kiện tụng, tranh chấp cho đến ngày ký 
báo cáo kiểm toán. Khi cần thiết, kiểm toán viên có thể thu thập thêm thông tin cập nhật 
từ phía chuyên gia tƣ vấn pháp luật. 
41. Trƣờng hợp vụ việc rất phức tạp hoặc không có sự nhất trí giữa Giám đốc đơn vị đƣợc 
kiểm toán và chuyên gia tƣ vấn pháp luật thì kiểm toán viên phải gặp trực tiếp chuyên 
gia tƣ vấn pháp luật để trao đổi về hậu quả của vụ việc. Cuộc trao đổi này phải có sự 
đồng ý của Giám đốc đơn vị đƣợc kiểm toán và cần có đại diện Ban Giám đốc đơn vị 
đƣợc kiểm toán tham dự. 
42. Trƣờng hợp Giám đốc đơn vị đƣợc kiểm toán không cho phép kiểm toán viên trao đổi với 
chuyên gia tƣ vấn pháp luật của đơn vị sẽ là sự giới hạn về phạm vi kiểm toán và kiểm 
toán viên phải đa ra ý kiến chấp nhận từng phần hoặc ý kiến từ chối đa ra ý kiến. 
Trƣờng hợp chuyên gia tƣ vấn pháp luật của khách hàng từ chối trả lời với lý do thỏa 
đáng và kiểm toán viên cũng không thể thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán thông qua 
thủ tục thay thế, thì kiểm toán viên phải xác định xem điều này có tạo nên sự giới hạn 
trong phạm vi kiểm toán và có thể phải đa ra ý kiến chấp nhận từng phần hoặc ý kiến từ 
chối đa ra ý kiến. 
Thông tin về các lĩnh vực hoặc khu vực địa lý 
43. Trƣờng hợp thông tin liên quan đến các lĩnh vực và khu vực địa lý đƣợc xác định là trọng 
yếu trong báo cáo tài chính thì kiểm toán viên phải thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm 
toán thích hợp về các thông tin cần đƣợc trình bày trong báo cáo tài chính phù hợp 
với chuẩn mực kế toán hiện hành. 
44. Kiểm toán viên phải xem xét các thông tin liên quan đến các lĩnh vực và khu vực địa lý 
trong mối liên hệ với báo cáo tài chính trên bình diện tổng thể. Kiểm toán viên không bắt 
buộc phải áp dụng các thủ tục kiểm toán để đa ra ý kiến riêng về các thông tin liên quan 
đến các lĩnh vực và khu vực địa lý, tuy nhiên khái niệm trọng yếu phải chứa đựng cả yếu 
tố định lƣợng và định tính và các thủ tục của kiểm toán viên để xác định thông tin trọng 
yếu phải tính đến điều này. 
45. Các thủ tục kiểm toán cho phần thông tin liên quan đến các lĩnh vực và khu vực địa lý 
thƣờng gồm thủ tục phân tích và thử nghiệm kiểm toán phù hợp với từng hoàn cảnh cụ 
thể. 
46. Kiểm toán viên cần trao đổi với Giám đốc đơn vị đƣợc kiểm toán về các phơng pháp 
đƣợc sử dụng để thu thập các thông tin liên quan đến các lĩnh vực và khu vực địa lý, và 
xác định xem các phơng pháp này có phù hợp với chuẩn mực kế toán hiện hành và đảm 
bảo rằng các phơng pháp này đƣợc áp dụng nghiêm chỉnh. Để thực hiện điều này, kiểm 
toán viên phải xem xét doanh thu bán hàng, chi phí chuyển giao giữa các lĩnh vực hay 
khu vực địa lý; loại trừ các khoản phát sinh trong nội bộ một lĩnh vực hay một khu vực; 
so sánh với kế hoạch và các dự toán khác; Ví dụ: Tỷ lệ % lợi nhuận trên doanh thu bán 
hàng và việc phân bổ tài sản và chi phí giữa các bộ phận có nhất quán với các giai đoạn 
trớc hay không và có trình bày đầy đủ trên báo cáo tài chính không khi không có sự nhất 
quán./. 
 113 
 114 
Phụ lục số 01 (Dạng A) 
(Mẫu thƣ yêu cầu xác nhận số dƣ) 
Ngày ... tháng ... năm ... 
Kính gửi: Công ty ...................................................... (Khách nợ) 
Địa chỉ: ........................................................................... 
Fax: ................................................................................. 
Th: Yêu cầu xác nhận số d 
Theo yªu cÇu kiÓm to¸n, chóng t«i kÝnh ®Ò nghÞ Quý c«ng ty ®èi chiÕu sè d díi 
®©y víi sæ cña c«ng ty t¹i thêi ®iÓm ngµy ................................ và xác nhận số d này (1/ 
Công ty phải thu và 2/ Công ty phải trả) là đúng, hoặc bằng bao nhiêu. Th xác nhận gửi trực 
tiếp hoặc fax cho kiểm toán viên của chúng tôi theo địa chỉ trên mẫu xác nhận dƣới đây: 
1/ Nợ phải trả: ................................. (bằng chữ: ..........................................................) 
2/ Nợ phải thu: ................................. (bằng chữ: .........................................................) 
Th xác nhận này không phải là yêu cầu thanh toán mà chỉ nhằm phục vụ mục đích kiểm 
toán. Các khoản nợ và các khoản thanh toán sau ngày nói trên không bao gồm trong số d xác 
nhận. 
 Giám đốc hoặc ngƣời đại 
diện 
(Đơn vị đƣợc kiểm toán) 
 (Họ tên, chữ ký và đóng dấu) 
Kính gửi: Công ty kiểm toán ....................................................................... 
(Họ và tên kiểm toán viên: ...........................................................) 
Địa chỉ: .......................................................................................... 
Fax: ................................................................................................ 
Chúng tôi xác nhận số d trên sổ sách kế toán ngày .............................. của chúng tôi là 
đúng với số d nói trên, hoặc là: 
- ...................................................................................................... 
- ...................................................................................................... 
 Giám đốc hoặc ngƣời đại diện (Khách nợ) 
 (Họ tên, chữ ký và đóng dấu) 
 115 
phụ lục số 02 (Dạng B) 
(Mẫu thƣ yêu cầu xác nhận số dƣ) 
Ngày ... tháng ... năm ... 
Kính gửi: Công ty ......................................................... (Khách nợ) 
Địa chỉ: ........................................................................... 
Fax: ................................................................................. 
Th: Yêu cầu xác nhận số d 
Theo yêu cầu kiểm toán, chúng tôi kính đề nghị Quý công ty căn cứ số d trên sổ kế toán 
của công ty tại thời điểm ngày ....................... và xác nhận số d hoặc có ý kiến khác vào mẫu 
dƣới đây. Th xác nhận gửi trực tiếp hoặc fax cho kiểm toán viên của chúng tôi theo địa chỉ 
ghi dƣới. 
Th xác nhận này không phải là yêu cầu thanh toán mà chỉ nhằm phục vụ mục đích kiểm 
toán. Các khoản nợ và các khoản thanh toán sau ngày nói trên không bao gồm trong số d xác 
nhận. 
 Giám đốc hoặc ngƣời đại 
diện 
(Đơn vị đƣợc kiểm toán) 
 (Họ tên, chữ ký và đóng dấu) 
Kính gửi: Công ty kiểm toán ................................................................... 
(Họ và tên kiểm toán viên:........................................................) 
Địa chỉ: ....................................................................................... 
Fax: ............................................................................................ 
Chúng tôi xác nhận số d trên sổ sách kế toán ngày ..................... của chúng tôi là: 
1/ Nợ chúng tôi phải thu: ................................. (bằng chữ: .....................................) 
2/ Nợ chúng tôi phải trả: ................................. (bằng chữ: .....................................) 
3/ ý kiến khác: ........................................................................................................ 
 Giám đốc hoặc ngƣời đại diện (Khách nợ) 
 (Họ tên, chữ ký và đóng dấu)