Đánh giá hiệu quả gây tê tuỷ sống bằng levobupivacaine liều thấp kết hợp sufentanil trong phẫu thuật nội soi tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt
Gây tê tủy sống (GTTS) hiện nay đang là
phương pháp vô cảm được lựa chọn trong phẫu
thuật nội soi cắt đốt phì đại tuyến tiền liệt (TLT)
do hiệu quả vô cảm tốt, kĩ thuật dễ thực hiện và
không đòi hỏi các trang thiết bị hỗ trợ đắt tiền.
Bên cạnh đó, sự phối hợp thuốc tê với các thuốc
khác, nhằm tăng cường hiệu quả giảm đau, giảm
liều độc và tác dụng phụ của thuốc, rút ngắn
thời gian khởi tê, kéo dài thời gian giảm đau
trong và sau phẫu thuật cũng được nghiên cứu
áp dụng thành công trong GTTS(3,6,7).
Trong thực hành gây tê và giảm đau,
levobupivacain và bupivacain tạo ra sự phong
bế cảm giác để phẫu thuật tương đương và các
tác dụng ngoại ý tương tự nhau. Tuy nhiên, sự
phục hồi vận động nhanh chóng sau GTTS với
levobupivacain rõ hơn với bupivacain. Mặt khác,
tăng sinh lành tính TTL là bệnh lí đặc trưng của
người cao tuổi và phân vùng tê thấp, việc sử
dụng levobupivacaine liều thấp phối hợp
sufentanil vẫn đảm bảo giảm đau đủ mà còn hạn
chế tụt huyết áp(1,5).
Hiện nay, nhu cầu phẫu thuật tăng sinh lành
tính TTL ngày càng cao, đặc biệt các phẫu thuật
kỹ thuật cao như nội soi cắt đốt TTL chiếm một
tỉ lệ lớn. GTTS đáp ứng tốt yêu cầu vô cảm
nhưng bệnh nhân vẫn tỉnh táo có thể quan sát
tổn thương và phương pháp điều trị của thầy
thuốc, là phương pháp vô cảm mà phẫu thuật
viên ưa thích và làm hài lòng bệnh nhân. Chính
vì vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài
“Đánh giá hiệu quả GTTS bằng levobupivacain
liều thấp kết hợp sufentanil trong phẫu thuật nội
soi tăng sinh lành tính TTL” với câu hỏi nghiên
cứu là TTS với levobupivacain liều 8 mg kết hợp
sufentanil 3 mcg có hiệu quả vô cảm như
bupivacain liều 8 mg kết hợp sufentanil 3 mcg
trong phẫu thuật nội soi tăng sinh lành tính
tuyến tiền liệt, với ít phong bế vận động và tác
dụng phụ hơn ?
Tóm tắt nội dung tài liệu: Đánh giá hiệu quả gây tê tuỷ sống bằng levobupivacaine liều thấp kết hợp sufentanil trong phẫu thuật nội soi tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015 Chuyên Đề Ngoại Khoa 430 ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ GÂY TÊ TUỶ SỐNG BẰNG LEVOBUPIVACAINE LIỀU THẤP KẾT HỢP SUFENTANIL TRONG PHẪU THUẬT NỘI SOI TĂNG SINH LÀNH TÍNH TUYẾN TIỀN LIỆT Phan Ngọc Dũng*, Nguyễn Hồng Sơn**, Nguyễn Thị Tuý Phượng*** TÓM TẮT Mục tiêu: So sánh hai thuốc trong tê tủy sống, bupivacain và levobupivacain về tác động của chúng trên phong bế vận động, cảm giác, huyết động ở những bệnh nhân ≥65 tuổi trong phẫu thuật nội soi cắt đốt phì đại tuyến tiền liệt Phương pháp: Thử nghiệm lâm sàng, ngẫu nhiên, không mù, có nhóm chứng. 90 bệnh nhân: 45 nhóm L và 45 nhóm B Các bệnh nhân dự kiến phẫu thuật nội soi cắt đốt phì đại tuyến tiền liệt được chọn ngẫu nhiên để nhận 8 mg levobupivacain 0,5% kết hợp 3 mcg sufentanil (nhóm L) hoặc 8 mg bupivacain 0,5% kết hợp 3 mcg sufentanil (nhóm B) để gây tê tủy sống . Thời gian khởi tê, mức phong bế, thời gian đạt mức phong bế cao nhất cảm giác và vận động cũng như sự thay đổi các thông số huyết động được ghi nhận. Kết quả: Nghiên cứu ngẫu nhiên 90 bệnh nhân: 45 nhóm L và 45 nhóm B. Levobupivacain không gây ra bất kỳ thay đổi đáng kể trong các thông số huyết động học, bao gồm cả huyết áp tâm thu, và cho thấy mức phong bế cảm giác thời gian khởi đầu tương tự so với bupivacain, nhưng levobupivacain ít làm suy yếu vận động và thời gian phục hồi vận động sớm hơn bupivacaine. Kết luận: 8 mg levobupivacain 0,5% kết hợp với 3mcg sufentanil có hiệu quả tương tự như 8mg bupivacain 0,5% kết hợp với 3 mcg sufentanil trong phẫu thuật nội soi cắt đốt phì đại tuyến tiền liệt. Tuy nhiên, levobupivacain ít làm suy yếu vận động hơn. Từ khóa: gây tê tủy sống, bupivacain, levobupivacain, phẫu thuật tuyến tiền liệt. ABSTRACT SPINAL ANESTHESIA WITH LOW DOSE OF LEVOBUPIVACAIN PLUS SUFENTANIL FOR ENDOSCOPIC SURGICAL BENIGN PROSTATIC HYPERPLASIA Phan Ngoc Dung, Nguyen Hong Son, Nguyen Thi Tuy Phuong * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 19 - Supplement of No 1 - 2015: 430 - 435 Objectives: The aim of the study was to compare two intrathecal anaesthetics, bupivacaine and levobupivacaine, for their effects on motor and sensory blockade and haemodynamics in patients aged ≥65 years undergoing transurethral resection of the prostate. Methods: Patients scheduled to undergo transurethral resection of the prostate were randomized to receive either 8 mg isobaric levobupivacaine 0.5% with 3 mcg sufentanil (group L) or 8 mg of isobaric bupivacaine 0.5 % with 3 mcg sufentanil (group B) for spinal anaesthesia. The onset time, maximum level and time to reach the maximum level of sensory and motor blockade were recorded. Changes to haemodynamic parameters were also recorded. Results: The study randomized 90 patients: 45 to group L and 45 to group B. Levobupivacaine did not cause any significant changes in haemodynamic parameters, including systolic blood pressure, and showed a similar sensory block onset time compared with bupivacaine, but levobupivacaine produced less motor block and time * Khoa Gây Mê Hồi Sức BV Quân Dân Y Miền Đông ** Bệnh viện Quân y 175 *** Bộ Môn Gây Mê Hồi Sức - ĐH Y Dược Tp.HCM Tác giả liên lạc: BS.CK2. Phan Ngọc Dũng ĐT: 0907201582 Email: dung123.tgiang@gmail.com Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015 Nghiên cứu Y học Gây Mê Hồi Sức 431 recovery early mobilization bupivacaine. Conclusion: We concluded that the clinical efficacy of 8 mg isobaric bupivacain 0,5% with 3 mcg sufentanil was equal to the 8 mg isobaric bupivacain 0,5% with 3mcg sufentanil in spinal anesthesia for undergoing transurethral resection of the prostate. But levobupivacain produced less motor block. Keywords: Spinal anesthesia, transurethral resection of prostate, levobupivacain, bupivacain MỞ ĐẦU Gây tê tủy sống (GTTS) hiện nay đang là phương pháp vô cảm được lựa chọn trong phẫu thuật nội soi cắt đốt phì đại tuyến tiền liệt (TLT) do hiệu quả vô cảm tốt, kĩ thuật dễ thực hiện và không đòi hỏi các trang thiết bị hỗ trợ đắt tiền. Bên cạnh đó, sự phối hợp thuốc tê với các thuốc khác, nhằm tăng cường hiệu quả giảm đau, giảm liều độc và tác dụng phụ của thuốc, rút ngắn thời gian khởi tê, kéo dài thời gian giảm đau trong và sau phẫu thuật cũng được nghiên cứu áp dụng thành công trong GTTS(3,6,7). Trong thực hành gây tê và giảm đau, levobupivacain và bupivacain tạo ra sự phong bế cảm giác để phẫu thuật tương đương và các tác dụng ngoại ý tương tự nhau. Tuy nhiên, sự phục hồi vận động nhanh chóng sau GTTS với levobupivacain rõ hơn với bupivacain. Mặt khác, tăng sinh lành tính TTL là bệnh lí đặc trưng của người cao tuổi và phân vùng tê thấp, việc sử dụng levobupivacaine liều thấp phối hợp sufentanil vẫn đảm bảo giảm đau đủ mà còn hạn chế tụt huyết áp(1,5). Hiện nay, nhu cầu phẫu thuật tăng sinh lành tính TTL ngày càng cao, đặc biệt các phẫu thuật kỹ thuật cao như nội soi cắt đốt TTL chiếm một tỉ lệ lớn. GTTS đáp ứng tốt yêu cầu vô cảm nhưng bệnh nhân vẫn tỉnh táo có thể quan sát tổn thương và phương pháp điều trị của thầy thuốc, là phương pháp vô cảm mà phẫu thuật viên ưa thích và làm hài lòng bệnh nhân. Chính vì vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài “Đánh giá hiệu quả GTTS bằng levobupivacain liều thấp kết hợp sufentanil trong phẫu thuật nội soi tăng sinh lành tính TTL” với câu hỏi nghiên cứu là TTS với levobupivacain liều 8 mg kết hợp sufentanil 3 mcg có hiệu quả vô cảm như bupivacain liều 8 mg kết hợp sufentanil 3 mcg trong phẫu thuật nội soi tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt, với ít phong bế vận động và tác dụng phụ hơn ? Mục tiêu nghiên cứu 1. Đánh giá hiệu quả gây tê tủy sống bằng levobupivacain liều thấp kết hợp sufentanil trong phẫu thuật nội soi cắt đốt tăng sinh lành tính TTL. 2. Đánh giá sự an toàn của phương pháp vô cảm này trên bệnh nhân cao tuổi qua các chỉ số tuần hoàn, hô hấp và các tai biến, tác dụng phụ. ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Thiết kế nghiên cứu Thử nghiệm lâm sàng, ngẫu nhiên, không mù, có nhóm chứng. Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân Có chỉ định phẫu thuật chương trình nội soi cắt đốt tăng sinh lành tính TTL, ASA I – III. Bệnh nhân đồng ý tham gia nghiên cứu. Tiêu chuẩn loại trừ Có chống chủ định với GTTS, dị ứng với thuốc tê và opioid, không đồng ý tham gia nghiên cứu. Thời gian và địa điểm nghiên cứu: từ tháng 8 năm 2013 đến tháng 5 năm 2014, tại Bệnh viện Nhân Dân 115 Tp. HCM. Cỡ mẫu 90 bệnh nhân, được chọn ngẫu nhiên bằng cách bốc thăm chia thành 2 nhóm - Nhóm L: GTTS bằng levobupivacain 0,5% 8 mg + sufentanil 3 mcg. - Nhóm B: GTTS bằng bupivacain 0,5% 8 mg + sufentanil 3 mcg. Qui trình nghiên cứu Tất cả bệnh nhân đều được khám tiền mê trước mổ, để xác định nguy cơ phẫu thuật, nguy Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015 Chuyên Đề Ngoại Khoa 432 cơ của kĩ thuật gây mê hoặc gây tê vùng. Giải thích rõ về kĩ thuật sẽ làm, cũng như các tai biến, tác dụng phụ có thể gặp và cách xử trí của phương pháp GTTS. Người bệnh kí giấy cam kết đồng ý tham gia nghiên cứu. Bệnh nhân được GTTS tư thế ngồi. Dùng kim 25G chọc qua da, đường giữa khe liên đốt TL 3 - 4, hướng kim vuông góc mặt phẳng da, mũi vát của kim hướng lên đầu bệnh nhân. Sau khi qua dây chằng vàng người gây tê có cảm giác đầu kim qua tổ chức chắc, đồng thời có cảm giác nhẹ tay, rút cây thông nòng thấy DNT trong suốt chảy ra. Lắp bơm tiêm đã rút sẵn thuốc tê gắn vào đốc kim, tiến hành bơm thuốc tê chậm. Nhóm L: levobupivacain 0,5% 8 mg + sufentanil 3 mcg. Nhóm B: bupivacain 0,5% 8 mg + sufentanil 3 mcg. Sau mổ chuyển qua phòng hồi tỉnh, bệnh nhân được theo dõi mạch, huyết áp, nhịp thở trên monitoring, ghi nhận thời điểm bệnh nhân có cảm giác đau nơi mổ và cử động chân được hoàn toàn (VAS ≥ 3, bromage = 0), theo dõi các biến chứng, tác dụng phụ sau mổ để kịp thời xử trí. Các đánh giá và theo dõi Hiệu quả vô cảm trong mổ Đánh giá hiệu quả vô cảm trong mổ: tốt, khá, thất bại phải chuyển phương pháp vô cảm cũng như lượng thuốc giảm đau, an thần dùng thêm trong mổ. Ghi nhận thời gian phong bế cảm giác tới mức T10, mức độ phong bế vận động. Hiệu quả giảm đau sau mổ Thang điểm đau VAS tại các thời điểm trong 24 giờ đầu. Tỉ lệ loại thuốc giảm đau sử dụng - số lần sử dụng thuốc sau phẫu thuật. Thời gian phong bế cảm giác, vận động. Tai biến, tác dụng phụ liên quan tới kĩ thuật Ghi nhận tỉ lệ chọc vào mạch máu, tụt huyết áp, lạnh run, ngứa, nôn buồn nôn, nhức đầu, đau lưng. Số liệu được nhập và xử lý bằng phần mềm SPSS 16.0. Kết quả được trình bày dưới dạng bảng, biểu đồ. Các biến định tính được trình bày dưới dạng tần số, tỉ lệ phần trăm. Các biến định lượng được trình bày bằng trung bình và độ lệch chuẩn nếu biến số có phân phối chuẩn. Nếu biến số không có phân phối chuẩn, được trình bày bằng các giá trị: trung vị, giá trị lớn nhất và nhỏ nhất. Có ý nghĩa thống kê khi p < 0,05. KẾT QUẢ Bảng 1. Đặc điểm chung của mẫu nghiên cứu Đặc điểm chung Nhóm L Nhóm B p Tuổi (năm) 73,2 ±10,2 71,3 ± 7,9 0,3 Chiều cao(cm) 163,8 ± 6,2 164,1 ± 1,7 0,2 Cân nặng (kg) 58,7 ± 10,1 61,5 ± 11,8 0,3 BMI 21,8 ± 1,62 22,8 ± 6,9 0,4 ASA I II III 0 (0) 35(77,8) 10(22,2) 1(2,3) 34(75) 10(22,7) 0,3 Tg phẫu thuật (phút) 68,4 ± 2,2 72,3 ± 1,2 0,3 Tg thực hiện gây tê (phút) 3,3 ± 1 3,1 ± 0,9 0,6 Số liệu trình bày: trung bình ± độ lệch chuẩn, số BN(phần trăm) Bảng 2. Hiệu quả vô cảm trong mổ Tỉ lệ thành công Nhóm L Nhóm B p Tốt 40 (88,9) 39 (86,7) 0,89 Khá 4 (8,9) 5 (11,4) Thất bại (chuyển mê) 1 (2,2) 1 (2,2) Số liệu trình bày: số BN (phần trăm) Bảng 3. Hiệu quả giảm đau sau mổ VAS Nhóm L Nhóm B p Sau 1 giờ 1,5 ± 0,8 2,1 ± 0,7 0,001 Sau 3 giờ 2,8 ± 6,6 3,3 ± 0,7 0,04 Sau 6 giờ 2,7 ± 0,7 2,9 ± 0,7 0,2 Sau 12 giờ 2,5 ± 0,6 2,7 ± 0,6 0,2 Sau 18 giờ 2,3 ± 0,6 2,4 ± 0,6 0,8 Sau 24 giờ 1,8 ± 0,6 2,2 ± 0,6 0,02 Số liệu trình bày: trung bình ± độ lệch chuẩn Bảng 4. Tỉ lệ sử dụng thuốc giảm đau Thuốc giảm đau Nhóm L Nhóm B p Paracetamol 1g lần 1 45(100) 45(100) > 0,05 Paracetamol 1g lần 2 45 (100) 45 (100) > 0,05 Paracetamol 1g lần 3 3 (6,7) 11 (24,4) < 0,05 Mobic 15 mg lần 1 45 (100) 45 (100) > 0,05 Mobic15 mg lần 2 45 (100) 45 (100) > 0,05 Số liệu trình bày: số BN (phần trăm) Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015 Nghiên cứu Y học Gây Mê Hồi Sức 433 Bảng 5. Tác dụng phụ của kĩ thuật Tác dụng phụ Nhóm L Nhóm B p Nhức đầu 2 (4,4) 4 (8,9) 0,6 Đau lưng 3 (6,7) 5 (11,1) 0,7 Ngứa 4 (8,9) 3 (6,7) 0,5 Nôn 3 (6,7) 5 (11,1) 0,7 Buồn nôn 5 (11,1) 8 (17,8) 0,6 Tụt HA 6 (13,3) 8 (17,7) 0,5 Mạch chậm 4 (8,9) 7 (15,6) 0,5 Số liệu trình bày: số BN(phần trăm) Bảng 6. Một số đặt điểm liên quan tới tê tủy sống Đặc điểm Nhóm L Nhóm B p Mức phong bế cao nhất T5 – T10 T6 – T10 Thời gian khởi tê (phút) 7,7 ± 2,5 8,3 ± 2,4 0,07 Thời gian mất vận động (phút) 15,9 ± 1,4 15,5 ± 3,2 0,08 Thời gian tê T10 (phút) 14,6 ± 2 14,3±1,9 0,3 Thời gian tê cao nhất (phút) 12,7±2,3 13,9±2,9 0,05 Thời gian phong bế cảm giác tối đa (phút) 14,1±2,2 15,3±2,3 0,1 Thời gian phong bế vận động (phút) 105,8±12,8 118,2±11,1 0,001 Số liệu trình bày: trung bình ± độ lệch chuẩn BÀN LUẬN Đặc điểm chung của mẫu nghiên cứu Tuổi trung bình của các bệnh nhân trong nghiên cứu của chúng tôi ở 2 nhóm lần lượt là 73,2 ± 10,2 và 71,3 ± 7,9 tuổi. Tương tự kết quả nghiên cứu của các tác giả trong nước, so sánh với tác giả Abbady A và cs (1), Arkan Vaus Akaboy và cs(2), Begin Akan và cs(3), thì độ tuổi thấp hơn, trung bình trong khoảng 65 – 68 tuổi, có thể chế độ tầm soát bệnh, nhận thức bệnh của nước ngoài là tốt hơn chúng ta. Độ tuổi trung bình phản ảnh bệnh lí tăng sinh lành tính TTL thường gặp trên người cao tuổi. Cân nặng và chiều cao, BMI trong nghiên cứu của chúng tôi lần lượt là 58,7 ± 10,1 và 61,5 ± 11,8 kg, 163,8 ± 6,2 cm, 22,8 ± 6,9 (kg/m2) phù hợp với thể tạng của người Châu Á nói chung và người Việt Nam nói riêng, tương tự kết quả nghiên cứu của các tác giả trong nước so sánh với các kết quả của các tác giả nước ngoài thì thể trạng của người Việt Nam là thấp bé, nhẹ cân hơn . Thời gian phẫu thuật nội soi cắt đốt tăng sinh lành tính TTL tương đối ngắn trong khoảng 1 giờ(4,6,7). Hiệu quả vô cảm trong mổ Levobupivacain 0,5% là thuốc tê thuộc nhóm amino - amide có thời gian tiềm phục khoảng 10 – 30 phút, tương tự như bupivacain đẳng trọng. Hiệu quả của TTS rất cao ở nhóm L có 40 (88,9%), nhóm B có 39 (86,7%) trường hợp đạt hiệu quả tê rất tốt, trong mổ không sử dụng thêm loại thuốc giảm đau nào. Ở nhóm L có 4 (8,9%), nhóm B có 5 (11,4%) trường hợp chúng tôi xếp vào loại khá. Trong phẫu thuật sử dụng thêm 1 - 2 mcg sufentanil kết hợp thêm 1 mg midazolam, sau đó cuộc phẫu thuật vẫn diễn ra thuận lợi. Nghiên cứu này cho thấy rằng levobupivacaine 0,5% 8 mg kết hợp với sufentanil 3 mcg và bupivacain 0,5% 8 mg kết hợp 3 mcg sufentanyl trong gây tê tủy sống có phong bế cảm giác tốt, ổn định huyết học trong phẫu thuật nội soi tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt trên bệnh nhân cao tuổi. So sánh kết quả với các tác giả trong nước thì kết quả của chúng tôi tương tự, so với các tác giả nước ngoài: Abbady A và cs(1), Begin Akan và cs(3), Arkan Vaus Akaboy và cs(2), Kim SY và cs(5) thì kết quả của chúng tôi thấp hơn.Tuy nhiên số lượng trong nghiên cứu của các tác giả trên chỉ tối đa 30 trường hợp nên thật sự chưa mang tính đại diện. Lượng thuốc, tỉ lệ sử dụng thêm thuốc an thần giảm đau trong phẫu thuật Trong 11 (22,4%) trường hợp ở nhóm L và 12 (16,7%) trường hợp ở nhóm B, sử dụng thêm từ 1 – 2 mcg sufentanil trong phẫu thuật chủ yếu trong thì rạch da. Tỉ lệ sử dụng thêm midazolam từ 1 – 2 mg ở nhóm L là 15 (33,3%) trường hợp, thấp hơn 19 (42,2%) trường hợp so với nhóm B. Chủ yếu trong giai đoạn đầu phẫu thuật khi bệnh nhân còn tâm lí lo lắng, không có trường hợp nào sử dụng thêm trong các thời điểm khác. Tuy nhiên tỉ lệ thêm thuốc giảm đau và an thần giữa 2 nhóm thay đổi không có ý nghĩa thống kê với p > 0,05. Chúng tôi sử dụng an thần và giảm đau sau khi thực hiện xong thủ thuật GTTS với Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015 Chuyên Đề Ngoại Khoa 434 liều nhỏ giúp bệnh nhân giảm bớt lo lắng, hợp tác tốt hơn trong khi cuộc phẫu thuật diễn ra mà bệnh nhân còn hoàn toàn tỉnh táo. Điều này cũng phù hợp với các nguyên tắc trong gây tê vùng. Hiệu quả giảm đau sau phẫu thuật Trong nghiên cứu của chúng tôi ở nhóm L có thời gian giảm đau sau mổ là 217,3 ± 9,3 phút dài hơn nhóm B là 195 ± 28,6 phút, so sánh với nghiên cứu của Akaboy EY và cs(2), Doger C và cs(4), Ozgun và cs(7), khi sử dụng với liều thuốc tê và phối hợp thuốc tương tự như chúng tôi thì kết quả cũng gần như nhau. Ngoại trừ kết quả của Kim SY và cs(5) cao hơn nhiều so với chúng tôi. Như vậy khi phối hợp thuốc tê với một thuốc thuộc nhóm thuốc phiện vừa có tác dụng làm tăng hiệu quả của thuốc tê kéo dài thời gian giảm đau sau phẫu thuật, giảm liều thuốc tê, là lựa chọn phù hợp trong GTTS phẫu thuật nội soi tăng sinh lành tính TTL trên người cao tuổi(3,5,7). Kết quả nghiên cứu cho thấy GTTS bằng levobupivacain liều 8 mg kết hợp sufentanil 3 mcg giúp bệnh nhân cải thiện đáng kể mức độ đau sau phẫu thuật. Thay đổi thang điểm VAS của 2 nhóm rõ nhất sau 3 giờ đầu sau phẫu thuật và có ý nghĩa thống kê với p < 0,001. Ở nhóm L có điểm đau trung bình thấp hơn nhóm B. Tuy nhiên điểm đau của cả 2 nhóm đều < 4 điểm. Thang điểm đau VAS của 2 nhóm giảm dần khi dùng thuốc và theo thời gian. Thuốc giảm đau và qui trình cho thuốc giảm đau sau phẫu thuật Chúng tôi tiến hành cho thuốc giảm đau sau phẫu thuật khi đánh giá điểm đau VAS ≥ 3 điểm, hoặc khi bệnh nhân có nhu cầu dùng thuốc giảm đau. Trung điểm thời gian cho thuốc giảm đau sau mổ nhóm L dài hơn nhóm so sánh có ý nghĩa về mặt thống kê. Qui trình giảm đau của chúng tôi theo trình tự. Tiến hành cho paracetamol 1 g tĩnh mạch khi có VAS > 3, cách mỗi 4 – 6 giờ, kết hợp mobic 15 mg tiêm bắp cách mỗi 8 giờ. Thêm paracetamol 1g khi chưa có hiệu quả hoặc bệnh nhân yêu cầu thêm giảm đau hoặc có VAS > 3. Ở nhóm L có tỉ lệ sử dụng paracetamol 1g và mobic 15 mg lần 1 và lần 2 là 100%. Tỉ lệ sử dụng paracetamol 1g lần 3 nhóm L có 3 (6,7%) tường hợp thấp hơn nhóm B là 11(24,4%) trường hợp. Cả 2 nhóm không có trường hợp nào sử dụng mobic lần 3. Một số đặc điểm liên quan tới tê tủy sống Không có sự khác biệt thời gian khởi tê, mất vận động, thời gian tê đạt tới mức T10, tê cao nhất và thời gian để đạt tới mức phong bế cảm giác tối đa của 2 nhóm nghiên cứu. Tuy nhiên thời gian phong bế vận động của nhóm L thấp hơn so với nhóm B và có ý nghĩa về mặt thống kê với p = 0,001. Thời gian liệt vận động của nhóm levobupivacain là 105,8 ±12,8 phút, ngắn hơn so với nhóm bupivacain 118,2 ± 11,1 phút, tương tự với nghiên cứu của các tác giả nước ngoài Casati và cs(4), Begin Akan và cs(3), Abbady A và cs (1) khi sử dụng cùng thể tích và liều lượng thuốc tê như của chúng tôi. Là ưu điểm lựa chọn của levobupivacain, đặc biệt trên người cao tuổi. Giúp tập vận động sớm, phòng ngừa các tai biến, biến chứng do nằm lâu. Tai biến, tác dụng phụ của kĩ thuật Tỉ lệ tai biến, tác dụng phụ như tụt huyết áp, nôn, buồn nôn, ngứa nhức đầu, đau lưng giữa 2 nhóm ít, dễ xử lí thay đổi không có ý nghĩa thống kê tương tự như kết quả của các tác giả trong và ngoài nước thay đổi không nhiều. KẾT LUẬN Tóm lại, phẫu thuật nội soi tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt, đòi hỏi mức tê da ít nhất là T10. Levopubivacain 8 mg kết hợp sufentanil 3mcg cho hiệu quả vô cảm tốt tương tự như bupivacain 8 mg kết hợp sufentanil 3mcg trong tê tủy sống phẫu thuật nội soi tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt. Levobupivacain có tính an toàn cao, ổn định các chỉ số mạch, huyết áp hạn chế các tai biến, tác dụng phụ trong phẫu thuật, thời gian phục hồi vận động ngắn hơn bupivacain có hiệu quả giảm đau trong các giờ đầu sau phẫu thuật tốt hơn so với bupivacain. Levobupivacain Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015 Nghiên cứu Y học Gây Mê Hồi Sức 435 có tác dụng phụ ít tương tự bupivacain, là một lựa chọn tốt trong GTTS phẫu thuật nội soi cắt đốt tăng sinh lành tính TTL đặc biệt trên người cao tuổi với nhiều bệnh lí nền kết hợp. TÀI LIỆU THAM KHẢO. 1. Abbady A, Ahmed, Mohamed Sayed (2010), “Low dose Bupivacain – Fentanyl spinal anesthesia for transuretheral prostatectomy: the suitability and impact of adding magnesium”, El – Minia, Med, Vol 21, No 2. 2. Akcaboy EY, (2011) “Low dow Levobupivacain with Fentanyl in spinal anaesthesia for transurethral resection of prostate surgery”, J Res Med Sci: 68 – 73. 3. Begin Akan, Ozgun Akan (2012), “Comparison of levobupivacain alon and in combination with fentanyl and sufentanyl in patients undergoing transurethral resection of the prostate”, Journal of Rescarch In Medical Science,18: 378 - 382. 4. Casati A, Baciarello M (2006), "Enantiomeric local anesthetics: can ropivacaine and levobupivacain improve our practice?" Current Drug Therapy, 1, pp. 85 - 89. 5. Kim SY, Choi JE, Hong IJ (2009), “comparision of intrathecal fentanyl and sufentanil in low dose dilute Bupivacain spinal anesthresia for transurethral prostatectomy”, Br, J Anaesth 103: 750 – 754. 6. Nguyễn Thị Quỳnh Lưu (2011), “Nghiên cứu hiệu quả của levobupivacain trong gây tê tủy sống để phẫu thuật thay khớp háng”, Luận văn thạc sĩ, Trường Đại Học Y Dược, Tp. Hồ Chí Minh. 7. Ozgun Cuvas, Hul YA, Basas (2010), “Spinal anesthesia for transurethral resection operations: levobupivacain with or without fentanyl”, Med, J. Anesthesiol 20(4). 8. Trần Đức, Trần Đức Hòe (2000), “Sử dụng IPSS, QoL, và đo lưu lượng nước tiểu trong đánh giá kết quả phẫu thuất tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt”, Y học thực hành, (7), tr. 32-36. Ngày nhận bài báo: 12/11/2014. Ngày phản biện nhận xét bài báo: 07/12/2014. Ngày bài báo được đăng: 10/01/2015.
File đính kèm:
- danh_gia_hieu_qua_gay_te_tuy_song_bang_levobupivacaine_lieu.pdf