Luận án Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh và giá trị của cộng hưởng từ trong chẩn đoán một số u não hố sau ở trẻ em

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ 
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI 
TRẦN PHAN NINH 
NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM HÌNH ẢNH 
VÀ GIÁ TRỊ CỦA CỘNG HƯỞNG TỪ 
TRONG CHẨN ĐOÁN MỘT SỐ U NÃO 
HỐ SAU Ở TRẺ EM 
LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC 
HÀ NỘI – 2018
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ 
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI 
======= 
TRẦN PHAN NINH 
NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM HÌNH ẢNH 
VÀ GIÁ TRỊ CỦA CỘNG HƯỞNG TỪ 
TRONG CHẨN ĐOÁN MỘT SỐ U NÃO 
HỐ SAU Ở TRẺ EM 
Chuyên ngành: Chẩn đoán hình ảnh 
Mã số : 62720166 
LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC 
Người hướng dẫn khoa học: 
1. GS.TS. Hoàng Đức Kiệt 
2. PGS.TS. Ninh Thị Ứng 
HÀ NỘI - 2018 
LỜI CAM ĐOAN 
Tôi là Trần Phan Ninh, nghiên cứu sinh khóa 30, Trường Đại học Y Hà 
Nội, chuyên ngành: Chẩn đoán hình ảnh, xin cam đoan. 
1. Đây là Luận văn do bản thân tôi trực tiếp thực hiện dưới sự hướng 
dẫn của GS.TS. Hoàng Đức Kiệt và PGS.TS Ninh Thị Ứng. 
2. Công trình này không trùng lặp với bất kỳ nghiên cứu nào khác đã 
được công bố tại Việt Nam. 
3. Các số liệu và thông tin trong nghiên cứu là hoàn toàn chính xác, trung 
thực và khách quan, đã được xác nhận và chấp nhận của cơ sở nơi nghiên cứu. 
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về những cam kết này. 
Hà Nội, ngày tháng năm 2018 
Người viết cam đoan 
Trần Phan Ninh 
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT 
ADC : Hệ số khuyếch tán biểu kiến 
CHT : Cộng hưởng từ 
CLVT : Cắt lớp vi tính 
GPB : Giải phẫu bệnh 
UNBT : U nguyên bào tuỷ 
USBL : U sao bào lông 
UMNT : U màng não thất 
Se : Sensitivity (độ nhạy) 
Sp : Specificity (độ đặc hiệu) 
PPV : Positive Predictive Value (giá trị dự báo dương tính) 
NPV : Negative Predictive Value (giá trị dự báo âm tính) 
AC : Accuracy (độ chính xác) 
ROC : Đường cong đặc tính hoạt động tiếp nhận (đường cong ROC) 
ROI : Vùng quan tâm 
T1W : T1 weighted (chuỗi xung T1) 
T2W : T2 weighted (chuỗi xung T2) 
WHO : Tổ chức y tế thế giới 
MỤC LỤC 
ĐẶT VẤN ĐỀ .................................................................................................. 1 
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN .......................................................................... 3 
1.1. Phân loại u não ....................................................................................... 3 
1.2. Đặc điểm dịch tễ u não hố sau ở trẻ em ................................................. 4 
1.2.1. U sao bào lông ................................................................................ 4 
1.2.2. U nguyên bào tuỷ ............................................................................ 5 
1.2.3. U màng não thất .............................................................................. 5 
1.2.4. U khác ............................................................................................. 6 
1.3. Đặc điểm lâm sàng u não hố sau ở trẻ em ............................................. 6 
1.4. Đặc điểm giải phẫu bệnh một số u não hố sau ở trẻ em. ....................... 7 
1.4.1. U sao bào lông ................................................................................ 7 
1.4.2. U nguyên bào tuỷ ............................................................................ 8 
1.4.3. U màng não thất .............................................................................. 9 
1.5. Các phương pháp chẩn đoán u não hố sau ........................................... 10 
1.5.1. XQ thường quy ............................................................................. 10 
1.5.2. Siêu âm ......................................................................................... 10 
1.5.3. Chụp mạch .................................................................................... 10 
1.5.4. Cắt lớp vi tính ............................................................................... 11 
1.5.5. Cộng hưởng từ .............................................................................. 13 
1.5.6. Y học hạt nhân .............................................................................. 20 
1.6. Hình ảnh CHT một số u não hố sau ở trẻ em ....................................... 20 
1.6.1. U sao bào lông .............................................................................. 20 
1.6.2. U màng não thất ............................................................................ 22 
1.6.3. U nguyên bào tuỷ .......................................................................... 24 
1.6.4. U khác ........................................................................................... 27 
1.7. Tình hình nghiên cứu ........................................................................... 32 
1.7.1. Trên thế giới ................................................................................. 32 
1.7.2. Trong nước ................................................................................... 33 
CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......... 35 
2.1. Đối tượng nghiên cứu .......................................................................... 35 
2.1.1. Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân .......................................................... 35 
2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ ........................................................................ 35 
2.2. Phương pháp nghiên cứu ..................................................................... 35 
2.2.1. Thiết kế nghiên cứu ...................................................................... 35 
2.2.2. Cách chọn mẫu và cỡ mẫu nghiên cứu ......................................... 35 
2.2.3. Phương tiện nghiên cứu ................................................................ 36 
2.2.4. Phương pháp thu thập thông tin .................................................... 37 
2.2.5. Nội dung nghiên cứu .................................................................... 37 
2.3. Các bước tiến hành .............................................................................. 45 
2.3.1. Quy trình chụp CHT ..................................................................... 45 
2.3.2. Xử lý hình ảnh .............................................................................. 47 
2.3.3. Phân tích và xử lý số liệu .............................................................. 48 
2.4. Đạo đức y học của đề tài ...................................................................... 50 
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ................................................... 52 
3.1 Đặc điểm đối tượng nghiên cứu ............................................................ 52 
3.1.1. Tuổi ............................................................................................... 52 
3.1.2. Giới ............................................................................................... 53 
3.1.3. Đặc điểm giải phẫu bệnh .............................................................. 54 
3.1.4. Một số đặc điểm lâm sàng ............................................................ 55 
3.2. Mục tiêu 1: Đặc điểm hình ảnh CHT u hố sau. ................................... 55 
3.2.1. Vị trí .............................................................................................. 55 
3.2.2. Kích thước .................................................................................... 57 
3.2.3. Cấu trúc ........................................................................................ 57 
3.2.4. Đặc điểm tín hiệu trên ảnh CHT thường quy ............................... 60 
3.2.5. Các thành phần khác ..................................................................... 62 
3.2.6. Đặc điểm ngấm thuốc đối quang từ các u hố sau ......................... 64 
3.2.7. Đặc điểm xâm lấn, di căn ............................................................. 65 
3.2.8. Các dấu hiệu gián tiếp .................................................................. 67 
3.2.9. Đặc điểm CHT khuyếch tán các u hố sau ..................................... 68 
3.3. Mục tiêu 2: Giá trị của CHT trong chẩn đoán một số u hố sau thường 
gặp ở trẻ em. ......................................................................................... 71 
3.3.1. Đường cong ROC tìm giá trị ngưỡng ADC ................................. 71 
3.3.2. Phân tích hồi quy logistic ............................................................. 73 
3.3.3. Đối chiếu chẩn đoán loại mô học u hố sau trên CHT với GPB. .. 79 
CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN ............................................................................ 82 
4.1. Đặc điểm mẫu nghiên cứu ................................................................... 82 
4.1.1. Tuổi ............................................................................................... 82 
4.1.2. Giới ............................................................................................... 83 
4.1.3. Đặc điểm lâm sàng ....................................................................... 84 
4.1.4. Đặc điểm GPB các u hố sau trong nghiên cứu. ............................ 85 
4.2. Đặc điểm hình ảnh u hố sau ................................................................. 86 
4.2.1. Vị trí u ........................................................................................... 86 
4.2.2. Kích thước u ................................................................................. 89 
4.2.3. Cấu trúc ........................................................................................ 90 
4.2.4. Đặc điểm tín hiệu trên ảnh CHT thường quy ................................. 92 
4.2.5. Các thành phần khác ..................................................................... 95 
4.2.6. Đặc điểm ngấm thuốc ................................................................... 97 
4.2.7. Vị trí xâm lấn và di căn. ............................................................... 98 
4.2.8. Các dấu hiệu gián tiếp ................................................................ 103 
4.2.9. Đặc điểm trên CHT khuyếch tán các u hố sau ........................... 104 
4.3. Giá trị của CHT trong chẩn đoán u hố sau ......................................... 107 
4.3.1. Đường cong ROC tìm giá trị ngưỡng ADC phân biệt các u hố sau. 107 
4.3.2. Mô hình hồi quy logistic đa biến liên quan giữa chẩn đoán u hố 
sau với các dấu hiệu trên CHT. ................................................... 109 
4.3.3. Đối chiếu kết quả CHT dự báo u hố sau với kết quả GPB. ........ 110 
KẾT LUẬN .................................................................................................. 117 
KHUYẾN NGHỊ ......................................................................................... 119 
DANH MỤC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG 
BỐ LIÊN QUAN LUẬN ÁN 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
PHỤ LỤC 
DANH MỤC BẢNG 
Bảng 1.1. So sánh đặc điểm ba loại u thường gặp vùng hố sau ...................... 31 
Bảng 2.1 Phân độ tín hiệu T1W và T2W trên ảnh CHT ................................. 39 
Bảng 3.1. Đặc điểm tuổi theo nhóm u ............................................................ 52 
Bảng 3.2. Phân bố u hố sau theo giới và nhóm u. ........................................... 53 
Bảng 3.3. Phân bố u hố sau hiếm gặp trong nghiên cứu. ................................ 54 
Bảng 3.4. Triệu chứng lâm sàng bệnh nhân u hố sau ..................................... 55 
Bảng 3.5. Phân bố các nhóm u hố sau theo vị trí trên CHT. ........................... 55 
Bảng 3.6. So sánh tỷ lệ các u hố sau theo vị trí trên CHT .............................. 56 
Bảng 3.7. Kích thước u hố sau theo trên CHT ................................................ 57 
Bảng 3.8. Cấu trúc các u hố sau trên CHT ...................................................... 57 
Bảng 3.9. So sánh tỷ lệ cấu trúc các u trên CHT ........................................... 58 
Bảng 3.10. Phân bố USBL theo cấu trúc và theo vị trí ................................... 58 
Bảng 3.11. Phân bố UNBT theo cấu trúc và theo vị trí .................................. 59 
Bảng 3.12. Phân bố UMNT theo cấu trúc và theo vị trí ................................. 59 
Bảng 3.13. Đặc điểm tín hiệu trên ảnh T1W các u hố sau . ............................ 60 
Bảng 3.14. So sánh tỷ lệ giảm tín hiệu T1W giữa các nhóm u hố sau. .......... 61 
Bảng 3.15. Đặc điểm tín hiệu ảnh T2W các u hố sau ..................................... 61 
Bảng 3.16. So sánh tỷ lệ tăng tín hiệu trên ảnh T2W giữa các u hố sau. ........ 62 
Bảng 3.17. Đặc điểm hoại tử trong u. ............................................................. 63 
Bảng 3.18. Đặc điểm xuất huyết trong các u hố sau. ...................................... 63 
Bảng 3.19. Đặc điểm ngấm thuốc đối quang từ các u hố sau ......................... 64 
Bảng 3.20. Các dạng ngấm thuốc đối quang từ u hố sau ................................ 64 
Bảng 3.21. Vị trí xâm lấn của các u hố sau trên CHT .................................... 65 
Bảng 3.22. So sánh đặc điểm xâm lấn lỗ Luschka hoặc Magendie các u hố sau ... 65 
Bảng 3.23. Vị trí di căn màng não tuỷ các u hố sau trên CHT ....................... 66 
Bảng 3.24. So sánh tỷ lệ di căn màng não tuỷ các nhóm u hố sau ................. 66 
Bảng 3.25. Dấu hiệu phù quanh u ................................................................... 67 
Bảng 3.26. Dấu hiệu giãn não thất. ................................................................. 67 
Bảng 3.27. Đặc điểm tín hiệu khuyếch tán các u hố sau ................................ 68 
Bảng 3.28. So sánh tỷ lệ tăng tín hiệu trên ảnh CHT khuyếch tán các u hố sau . 68 
Bảng 3.29. Giá trị ADC vùng mô não bình thường ở 3 nhóm u ..................... 69 
Bảng 3.30. Giá trị ADC vùng u theo GPB ...................................................... 69 
Bảng 3.31. Tỷ lệ ADCr theo GPB .................................................................. 70 
Bảng 3.32. Liên quan đặc điểm di căn màng não tuỷ với chẩn đoán UNBT .. 73 
Bảng 3.33. Liên quan đặc điểm tăng tín hiệu trên ảnh khuyếch tán với chẩn 
đoán UNBT ..................................................................................... 73 
Bảng 3.34. Liên quan vị trí bán cầu tiểu não với USBL ................................. 74 
Bảng 3.35. Liên quan đặc điểm cấu trúc u dạng nang với chẩn đoán USBL. 74 
Bảng 3.36. Liên quan đặc điểm hoại tử trong u với chẩn đoán UMNT. ......... 75 
Bảng 3.37. Liên quan đặc điểm xuất huyết trong u với chẩn đoán UMNT. ... 75 
Bảng 3.38. Liên quan đặc điểm xâm lấn lỗ Luschka hoặc Magendie với chẩn 
đoán UMNT .................................................................................... 75 
Bảng 3.39. Mô hình hồi quy logistic đa biến liên quan giữa chẩn đoán UNBT 
với các dấu hiệu trên CHT. ............................................................. 76 
Bảng 3.40: Mô hình hồi quy logistic đa biến liên quan giữa chẩn đoán USBL 
với các dấu hiệu CHT. .................................................................... 77 
Bảng 3.41. Mô hình hồi quy logistic đa biến liên quan giữa chẩn đoán UMNT 
với các dấu hiệu CHT. ....................... ... F cytologic analysis, timing of 
disease occurrence, and patient outcomes. AJNR Am J Neuroradiol, 
21(9), 1757-1765. 
76. Pierce, T. T.Provenzale, J. M. (2014). Evaluation of apparent diffusion 
coefficient thresholds for diagnosis of medulloblastoma using diffusion-
weighted imaging. Neuroradiol J, 27(1), 63-74. 
77. Koral K, Zhang S, Gargan L et al (2013). Diffusion MRI Improves the 
Accuracy of Preoperative Diagnosis of Common Pediatric Cerebellar 
Tumors among Reviewers with Different Experience Levels. AJNR Am J 
Neuroradiol(34), 2360-2365. 
78. Fruehwald-Pallamar, J., Puchner, S. B., Rossi, A. et al (2011). Magnetic 
resonance imaging spectrum of medulloblastoma. Neuroradiology, 
53(6), 387-396. 
79. Martinez Leon (2010). Review and update about medulloblastoma in 
children. Radiología, 53(2), 134-145. 
80. Pant, I., Chaturvedi, S., Jha, D. K. et al (2015). Central nervous system 
tumors: Radiologic pathologic correlation and diagnostic approach. J 
Neurosci Rural Pract, 6(2), 191-197. 
81. Warmuth-Metz, M., Kuhl, J., Rutkowski, S. et al (2003). Differential 
infratentorial brain tumor diagnosis in children. Radiologe, 43(11), 977-
985. 
82. Parwani, A. V., Stelow, E. B., Pambuccian, S. E. et al (2005). Atypical 
teratoid/rhabdoid tumor of the brain: cytopathologic characteristics and 
differential diagnosis. Cancer, 105(2), 65-70. 
83. Burger, P. C., Yu, I. T., Tihan, T. et al (1998). Atypical teratoid/rhabdoid 
tumor of the central nervous system: a highly malignant tumor of 
infancy and childhood frequently mistaken for medulloblastoma: a 
Pediatric Oncology Group study. Am J Surg Pathol, 22(9), 1083-1092. 
84. Arslanoglu, A., Aygun, N., Tekhtani, D. et al (2004). Imaging findings 
of CNS atypical teratoid/rhabdoid tumors. AJNR Am J Neuroradiol, 
25(3), 476-480. 
85. Chen SD, Hou PF, Lou L et al, (2014). The correlation between MR 
diffusion-weighted imaging and pathological grades on glioma. Eur Rev 
Med Pharmacol Sci, 18(13), 1904-1909. 
86. Kelly K.K (2005). "Neoplasms of the Posterior Fossa". Radiologic-
Pathologic Correlations from Head to Toe, Springer, Berlin, 69-85. 
87. T, William (2013). Imaging of primary posterior fossa brain tumore in 
children. J Am Osteopath Coll Radiol, 2(3), 2. 
88. Le Bihan, D., Breton, E., Lallemand, D. et al (1986). MR imaging of 
intravoxel incoherent motions: application to diffusion and perfusion in 
neurologic disorders. Radiology, 161(2), 401-407. 
89. Kan, P., Liu, J. K., Hedlund, G. et al (2006). The role of diffusion-
weighted magnetic resonance imaging in pediatric brain tumors. Childs 
Nerv Syst, 22(11), 1435-1439. 
90. Mabray, M. C., Barajas, R. F., Jr.Cha, S. (2015). Modern brain tumor 
imaging. Brain Tumor Res Treat, 3(1), 8-23. 
91. Lê Xuân Trung (1973). Đối chiếu lâm sàng và giải phẫu bệnh các u 
trong sọ tại Bệnh viện Việt Đức - Bệnh viện Thực hành của Trường Đại 
học Y khoa Hà Nội. Ngoại khoa, 1(4), 177-184. 
92. Kiệt, Hoàng Đức (1993). Một số nhận xét về dấu hiệu X quang cắt lớp vi 
tính qua 113 trường hợp u não đã mổ. Hội nghị khoa học bệnh viện Hữu 
Nghị Việt Xô. 
93. Dương Chạm Uyên, Nguyễn Như Bằng (1993). Vai trò của CT- Scanner 
trong chẩn đoán tính chất khối u não. Báo cáo khoa học bệnh viện Việt 
Đức. 
94. Trần Văn Học, Nguyễn Thanh Phúc, Nguyễn Thị Bích Vân và cs, 
(2010). Lâm sàng và phân loại mô bệnh học u não hố sau ở trẻ em tại 
Bệnh viện Nhi Trung ương. Tạp chí Nhi khoa,, 3(1), 56-62. 
95. Lê Văn Phước (2011). Giá trị kỹ thuật cộng hưởng từ khuyếch tán trong 
phân độ mô học u sao bào trước phẫu thuật. Tạp chí y học thực hành, 
3(5), 35-40. 
96. Trần Văn Học, Nguyễn Văn Thắng, Nguyễn Thanh Liêm , (2012). Kết 
quả điều trị u nguyên tuỷ bào ở trẻ em tại Bệnh viện Nhi Trung ương. 
Tạp chí nghiên cứu y hoc, 80(3), 52-58. 
97. Tanveer A et al (2014). MRI evaluation of medulloblastoma with 
histipathological correlation. Biomedica, 30(3), 1-5. 
98. F.F. Mohamed et al (2013). The role of apparent diffusion coefficient 
(ADC) value in the differentiation between the most common pediatric 
posterior fossa tumors. The Egyptian Journal of Radiology and Nuclear 
Medicine, 44(2), 349-355. 
99. Sasan K, Nicole M. P et al (2006). Advanced MR Techniques in Brain 
Tumor Imaging. Appl Radiol, 35(5), 9-18. 
100. sự, Phạm Ngọc Hoa và cộng (2008). Hình ảnh học sọ não- X quang cắt 
lớp điện toán, cộng hưởng từ, Nhà xuất bản Y học, Hố Chí Minh. 
101. Tuntiyatorn L, Nantawas B, Sirachainan N et al, (2013). Apparent 
diffusion coefficients in evaluation of pediatric brain tumors. J Med 
Assoc Thai, 96(2), 178-184. 
102. Jurkiewicz E, Pakula-Kosciesza I, Chelstowska S et al (2010). 
Infratentorial tumors in children - value of ADC in prediction of grade of 
neoplasms. Pol J Radiol, 75(4), 18-23. 
103. Rodriguez Gutierrez, D., Awwad, A., Meijer, L. et al (2014). Metrics and 
textural features of MRI diffusion to improve classification of pediatric 
posterior fossa tumors. AJNR Am J Neuroradiol, 35(5), 1009-1015. 
104. Ahmed N, Bhurgri Y, Sadiq S et al (2007). Pediatric brain tumours at a 
tertiary care hospital in Karachi. Asian Pac J Cancer Prev, 8(3), 399-404. 
105. Bilginer, B., Narin, F., Oguz, K. K. et al (2011). Benign cerebellar 
pilocytic astrocytomas in children. Turk Neurosurg, 21(1), 22-26. 
106. Koral, K., Gargan, L., Bowers, D. C. et al (2008). Imaging 
characteristics of atypical teratoid-rhabdoid tumor in children compared 
with medulloblastoma. AJR Am J Roentgenol, 190(3), 809-814. 
107. Stephen J (2009). The role of advanced MR imaging in understanding brain 
tumour pathology. British Journal of Neurosurgery, 21(6), 562-575. 
108. Meyers, S. P., Kemp, S. S.Tarr, R. W. (1992). MR imaging features of 
medulloblastomas. AJR Am J Roentgenol, 158(4), 859-865. 
109. Karajannis, M., Allen, J. C.Newcomb, E. W. (2008). Treatment of 
pediatric brain tumors. J Cell Physiol, 217(3), 584-589. 
110. Wanyoike P. K (2004). Posterior cranial fossa tumours in children at 
Kenyatta National Hospital, Nairobi. East Afr Med J, 81(5), 258-260. 
111. Bruzzone, M. G., D'Incerti, L., Farina, L. L. et al (2012). CT and MRI of 
brain tumors. Q J Nucl Med Mol Imaging, 56(2), 112-137. 
112. Mirone, G., Schiabello, L., Chibbaro, S. et al (2009). Pediatric primary 
pilocytic astrocytoma of the cerebellopontine angle: a case report. Childs 
Nerv Syst, 25(2), 247-251. 
113. Chang, T., Teng, M. M.Lirng, J. F. (1993). Posterior cranial fossa 
tumours in childhood. Neuroradiology, 35(4), 274-278. 
114. Koci, T. M., Chiang, F., Mehringer, C. M. et al (1993). Adult cerebellar 
medulloblastoma: imaging features with emphasis on MR findings. 
AJNR Am J Neuroradiol, 14(4), 929-939. 
115. Trasimeni G, Lenzi J, Di Biasi C et al, (2008). Midline medulloblastoma 
versus astrocytoma: the position of the superior medullary velum as a 
sign for diagnosis. Childs Nerv Syst, 24(9), 1037-1041. 
116. Strong JA, Hatten HP Jr, Brown MT et al, (1993). Pilocytic astrocytoma: 
correlation between the initial imaging features and clinical 
aggressiveness. Am J Roentgenol, 161(2), 369-372. 
117. Yeh-Nayre, L. A., Malicki, D. M., Vinocur, D. N. et al (2012). 
Medulloblastoma with excessive nodularity: radiographic features and 
pathologic correlate. Case Rep Radiol, 2012, 310359. 
118. Forbes J. A, Chambless L. B, Smith J. G et al (2011). Use of T2 signal 
intensity of cerebellar neoplasms in pediatric patients to guide 
preoperative staging of the neuraxis. J Neurosurg Pediatr, 7(2), 165-174. 
119. Koob, M.Girard, N. (2014). Cerebral tumors: specific features in 
children. Diagn Interv Imaging, 95(10), 965-983. 
120. Kabashi, S., Mucaj, S., Ahmetgjekaj, I. et al (2008). Radiological 
imaging detection of tumors localized in fossa cranii posterior. Med Arh, 
62(5-6), 271-274. 
121. Lee, C. S., Huh, J. S., Sim, K. B. et al (2009). Cerebellar pilocytic 
astrocytoma presenting with intratumor bleeding, subarachnoid 
hemorrhage, and subdural hematoma. Childs Nerv Syst, 25(1), 125-128. 
122. Woodrow, P. K., Gajarawala, J.Pinck, R. L. (1981). Computed 
tomographic documentation of a non-enhancing posterior fossa 
medulloblastoma: an uncommon presentation. J Comput Tomogr, 5(1), 
41-43. 
123. Ravi Shankar Prasad et al (2013). Radiological evaluation of Intracranial 
Ependymoma. World Journal of Medical Research, 4, 135-137. 
124. JM, U. King-Im, Taylor, M. D.Raybaud, C. (2010). Posterior fossa 
ependymomas: new radiological classification with surgical correlation. 
Childs Nerv Syst, 26(12), 1765-1772. 
125. Smith, A. B., Smirniotopoulos, J. G.Horkanyne-Szakaly, I. (2013). From 
the radiologic pathology archives: intraventricular neoplasms: 
radiologic-pathologic correlation. Radiographics, 33(1), 21-43. 
126. Blaser, S. I.Harwood-Nash, D. C. (1996). Neuroradiology of pediatric 
posterior fossa medulloblastoma. J Neurooncol, 29(1), 23-34. 
127. Chawla, A., Emmanuel, J. V., Seow, W. T. et al (2007). Paediatric 
PNET: pre-surgical MRI features. Clin Radiol, 62(1), 43-52. 
128. Sala, F., Talacchi, A., Mazza, C. et al (1998). Prognostic factors in 
childhood intracranial ependymomas: the role of age and tumor location. 
Pediatr Neurosurg, 28(3), 135-142. 
129. Law, M., Yang, S., Wang, H. et al (2003). Glioma grading: sensitivity, 
specificity, and predictive values of perfusion MR imaging and proton 
MR spectroscopic imaging compared with conventional MR imaging. 
AJNR Am J Neuroradiol, 24(10), 1989-1998. 
130. Al-Okaili, R. N., Krejza, J., Wang, S. et al (2006). Advanced MR 
imaging techniques in the diagnosis of intraaxial brain tumors in adults. 
Radiographics, 26 Suppl 1, S173-189. 
131. Bài, Nguyễn Quang (2000). Vài nhận xét qua 243 trường hợp u não trẻ 
em được mổ. Tạp chí y học thực hành, 325, 51-52. 
132. Grand S.D, Kremer S, Tropres I.M et al (2007). Perfusion-sensitive MRI of 
pilocytic astrocytomas: initial results. Neuroradiology, 49(7), 545-550. 
133. Gimi B, Fau, Cederberg K, Derinkuyu Betul et al (2012). Utility of 
apparent diffusion coefficient ratios in distinguishing common pediatric 
cerebellar tumors. Academic Radiology, 19(7), 794-800. 
134. Yeom, K. W., Mobley, B. C., Lober, R. M. et al (2013). Distinctive MRI 
features of pediatric medulloblastoma subtypes. AJR Am J Roentgenol, 
200(4), 895-903. 
135. Orasa Chawalparit et al (2010). Predictive Value of MRI and CT 
Findings in Childhood Medulloblastoma Studied in Thai Patients. Siriraj 
Med J 62, 112-115. 
136. Haque, M. Z., Karim Me Fau - Al-Azad, Salahuddin, Al-Azad, S. F. A. 
U. Mahmood-uz-jahan et al (2010). Role of computed tomography in the 
evaluation of pediatric brain tumor. 
137. Hilario, A., Ramos, A., Perez-Nunez, A. et al (2012). The added value of 
apparent diffusion coefficient to cerebral blood volume in the 
preoperative grading of diffuse gliomas. AJNR Am J Neuroradiol, 33(4), 
701-707. 
138. Tortori-Donati, P., Fondelli, M. P., Cama, A. et al (1995). Ependymomas 
of the posterior cranial fossa: CT and MRI findings. Neuroradiology, 
37(3), 238-243. 
139. Agaoglu F. Y, Ayan I, Dizdar Y et al (2005). Ependymal tumors in 
childhood. Pediatr Blood Cancer, 45(3), 298-303. 
140. Warmuth-Metz, M.Kuhl, J. (2002). Neuroradiological differential 
diagnosis in medulloblastomas and ependymomas: results of the HIT'91-
study. Klin Padiatr, 214(4), 162-166. 
PHỤ LỤC 
Phụ lục 1: Phân loại u não theo WHO năm 2007 
Loại u 
Bậc u 
I II III IV 
U tế bào hình sao (Astrocytoma) 
U tế bào hình sao khổng lồ dưới màng não thất 
(Subependymal giant cell astrocytoma) 
X 
USBL (Pilocytic astrocytoma) x 
USBL nhầy (Pilomyxoid astrocytoma) x 
U sao bào lan tỏa (Diffuse astrocytoma ) x 
U tế bào hình sao đa hình thái màu vàng 
(Pleomorphic xanthoastrocytoma) 
 x 
U không biệt hóa (Anaplastic astrocytoma) x 
U nguyên bào thần kinh đệm (Glioblastoma) x 
U nguyên bào thần kinh đệm tế bào khổng lồ 
(Giant cell glioblastoma) 
 x 
U sarcoma thần kinh đệm (Gliosarcoma) x 
Các u tế bào thần kinh đệm ít nhánh (Oligodendroglial tumours) 
U thần kinh đệm ít nhánh (Oligodendroglioma) x 
U thần kinh đệm ít nhánh không biệt hóa 
(Anaplastic oligodendroglioma) 
 x 
Các U tế bào sao ít nhánh (Oligoastrocytic tumours) 
U tế bào sao ít nhánh (Oligoastrocytoma) x 
U sao bào ít nhánh không biệt hóa (Anaplastic 
oligoastrocytoma) 
 x 
Loại u 
Bậc u 
I II III IV 
Các UMNT (Ependymal tumours) 
U dưới màng não thất (Subependymoma) 
U nhầy nhú màng não thất (Myxopapillary 
ependymoma) 
x 
UMNT không biệt hóa (Anaplastic 
ependymoma) 
 x 
Các u đám rối mạch mạc (Choroid plexus tumours) 
Các u thần kinh và u hỗn hợp thần kinh đệm 
Neuronal and mixed neuronal-glial tumours 
U tế bào hạch (Gangliocytoma) x 
U hạch tế bào thần kinh đệm (Ganglioglioma) x 
U hạch tế bào thần kinh đệm không biệt hóa 
(Anaplastic ganglioglioma) 
 x 
Các u tuyến tùng (Pineal tumours) 
Các u mô phôi (Embryonal tumours) 
Các u dây thần kinh nội sọ và cạnh cột sống 
(Tumours of the cranial and paraspinal nerves) 
Các u màng não (Meningeal tumours) 
Các u vùng tuyến yên (Tumours of the sellar region) 
MẪU BỆNH ÁN NGHIÊN CỨU 
Mã hồ sơ: .. 
Họ và tên:  Tuổi:Giới: Nam! Nữ! 
Địa chỉ: . 
Ngày chụp CHT 
Ngày mổ 
I. Lâm sàng: 
Lý do vào viện: . 
Hội chứng tăng áp lực nội sọ: Đau đầu ! Nôn ! 
 Mờ mắt ! Mạch chậm ! 
 Phù gai thị ! 
Hội chứng tiểu não: Rối loạn thăng bằng ! 
 Rung giật nhãn cầu ! 
 Rối loạn phối hợp động tác ! 
Triệu chứng khác:............. 
... 
II. Hình ảnh CHT: 
1. Dấu hiệu trực tiếp của u: 
Vị trí u: Bán cầu não ! Thùy nhộng ! 
 Thân não ! Não thất ! 
 Góc cầu tiểu não ! Vùng khác:.. 
Giới hạn: trong thùy nhộng ½ trên! trong thùy nhộng ½ dưới! 
Trần não thất IV ! 
Số lượng: 1 khối ! Nhiều khối !. 
Kích thước: 
Đặc điểm bờ khối: Đều ! Không đều !. 
Cấu trúc u: Đặc ! Nang với nốt ở thành ! 
 Nang ! Đặc chứa nang ! 
Đồng nhất ! Không đồng nhất ! 
Tín hiệu: T1W: Tăng ! Đồng ! 
 Giảm ! Hỗn hợp ! 
T2W: Tăng ! Đồng ! 
 Giảm ! Hỗn hợp ! 
Ngấm thuốc: Không ! Có ! 
Đều ! Không đều! 
Bất thường mạch: Có ! Không ! 
Chảy máu: Có ! Không ! 
Chảy máu mới ! Chảy máu cũ ! 
Hoại tử: Có ! Không ! 
Các tính chất khác: ... 
.. 
2. Dấu hiệu gián tiếp: 
Góc trên não thất IV: Hẹp ! Mở rộng! 
Đè đẩy các cấu trúc quanh u: Không ! Có ! 
 Tiểu não ! Thân não ! 
 Cống não ! Não thất IV ! Các bể ! 
Phù não: Có ! Không ! 
Mức độ phù não: Nhẹ ! Vừa ! Nặng ! 
Giãn não thất: Có ! Không ! 
Mức độ giãn não thất: Nhẹ ! Vừa ! Nặng ! 
3. Đánh giá xâm lấn của u: 
Lấp một phần não thất IV! Lấp đầy não thất IV ! 
Phát triển tới cống Sylvius ! lỗ Magendie ! lỗ Luschka! 
Xâm lấn bán cầu tiểu não ! 
U tới sàn não thất IV ! Xâm lấn thân não ! 
Di căn MNT: Có ! Không ! 
4. CHT khuyếch tán 
DWI Tăng ! Đồng ! 
 Giảm ! Hỗn hợp ! 
Giá trị ADC 
 Vùng u: 
 Vị trị 1: Vị trí 2: Vị trí 3: 
 Vùng mô lành: 
III. Kết luận chẩn đoán CHT: 
IV. Giải phẫu bệnh: