Nghiên cứu khả năng phân hủy dầu diesel của chủng vi khuẩn BTLD5 phân lập từ nước thải khu công nghiệp

 86 
33(4): 86-91 T¹p chÝ Sinh häc 12-2011 
NGHI£N CøU KH¶ N¡NG PH¢N HñY DÇU DIESEL CñA CHñNG VI KHUÈN 
BTLD5 PH¢N LËP Tõ N¦íC TH¶I KHU C¤NG NGHIÖP 
CUNG THÞ NGäC MAI, NGUYÔN THïY LINH, 
NGUYÔN V¡N B¾C, Vò THÞ THANH, 
NGHI£M NGäC MINH 
ViÖn C«ng nghÖ sinh häc 
Sau than ®¸, dÇu má lµ nguyªn liÖu hãa 
th¹ch thø hai ®−îc con ng−êi biÕt ®Õn vµ ®−a 
vµo khai th¸c, sö dông. KÓ tõ khi ph¸t hiÖn ra 
®Õn nay, dÇu má vÉn ®−îc coi nh− lµ mét nguån 
n¨ng l−îng kh«ng thÓ thiÕu còng nh− ch−a thÓ 
thay thÕ. ChÝnh v× cã mét vÞ trÝ quan träng ®èi 
víi loµi ng−êi mµ ngµnh c«ng nghiÖp dÇu má 
ngµy mét ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ ®G trë thµnh thÕ 
m¹nh kinh tÕ ®èi víi nh÷ng n−íc cã tiÒm n¨ng 
dÇu má. 
Tuy nhiªn, bªn c¹nh nguån lîi vÒ kinh tÕ do 
ngµnh c«ng nghiÖp nµy ®em l¹i lµ hiÓm häa « 
nhiÔm m«i tr−êng cã nguyªn nh©n tõ nh÷ng sù 
cè khai th¸c, vËn chuyÓn dÇu má trªn biÓn... g©y 
ra. Ngoµi sù cè trµn dÇu, ph¶i kÓ ®Õn mét sè 
l−îng kh«ng nhá cÆn th¶i x¨ng dÇu tån ®äng 
trong c¸c kho chøa, còng nh− hµm l−îng dÇu 
®−îc sö dông cho c¸c ®éng c¬, c¸c lo¹i d©y 
chuyÒn s¶n xuÊt c«ng nghiÖp còng lµm l−îng 
dÇu « nhiÔm cã trong n−íc th¶i c«ng nghiÖp vµ 
sinh ho¹t ngµy cµng gia t¨ng. VÊn ®Ò « nhiÔm 
dÇu ngµy nay ®ang trë thµnh nçi bøc xóc toµn 
cÇu. §øng tr−íc nh÷ng hiÓm häa « nhiÔm dÇu 
má vµ c¸c s¶n phÈm cña nã, ®Ó cã thÓ gi¶i quyÕt 
mét c¸ch triÖt ®Ó, ®ßi hái ph¶i cã sù kÕt hîp 
nghiªn cøu cña nhiÒu nhµ khoa häc, c«ng nghÖ 
vµ c¸c nhµ qu¶n lÝ m«i tr−êng còng nh− sù hîp 
t¸c gi÷a c¸c ®¬n vÞ vËn chuyÓn, kinh doanh vµ 
sö dông dÇu má. 
HiÖn nay, c«ng nghÖ ph©n hñy sinh häc 
(Bioremediation) ®G ®−îc ¸p dông réng rGi ®èi 
víi xö lý « nhiÔm dÇu vµ c¸c chÊt ®éc hãa häc, 
còng nh− c¸c chÊt « nhiÔm kh¸c do cã hiÖu qu¶ 
cao, chi phÝ thÊp vµ an toµn víi m«i tr−êng. B¶n 
chÊt cña c«ng nghÖ ph©n hñy sinh häc lµ kÝch 
thÝch sù ph©n hñy, sù ph¸t triÓn cña vi sinh vËt 
b¶n ®Þa cã kh¶ n¨ng ph©n hñy dÇu hoÆc c¸c chÊt 
g©y « nhiÔm kh¸c cã s½n trong tù nhiªn, b»ng 
c¸ch thay ®æi c¸c yÕu tè m«i tr−êng nh− ®é 
th«ng khÝ, c¸c chÊt dinh d−ìng nh− nguån nit¬ 
vµ photpho, c¸c chÊt vi l−îng, c¸c chÊt ho¹t 
®éng bÒ mÆt sinh häc... cã nghÜa lµ t¹o ra ®iÒu 
kiÖn tèi −u ®Ó vi sinh vËt sö dông c¸c thµnh 
phÇn dÇu má ph¸t triÓn vµ ho¹t ®éng ph©n huû. 
V× vËy, ®Ó gãp phÇn xö lý « nhiÔm dÇu diesel 
(dÇu DO) trong n−íc th¶i c«ng nghiÖp, chñng vi 
khuÈn BTLD5 ®G ®−îc ph©n lËp tõ n−íc th¶i 
khu c«ng nghiÖp (KCN) Tõ Liªm vµ ®¸nh gi¸ 
kh¶ n¨ng sö dông dÇu DO cña nã. 
I. PH¦¥NG PH¸P NGHI£N CøU 
1. Nguyªn liÖu 
Chñng vi khuÈn BTLD5 ®−îc ph©n lËp tõ 
n−íc th¶i t¹i bÓ chøa tËp trung cña KCN Tõ 
Liªm Hµ Néi ë c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau. 
2. Ph−¬ng ph¸p 
a. Ph©n lËp 
Ph−¬ng ph¸p lµm giµu 3 lÇn ®−îc dïng ®Ó 
ph©n lËp chñng vi khuÈn BTLD5. Hót 5 ml mÉu 
n−íc th¶i sau khi trén ®Òu vµo b×nh tam gi¸c 
250 ml chøa 45 ml m«i tr−êng kho¸ng cã bæ 
sung 5% dÇu DO, nu«i l¾c 5 - 7 ngµy ë 30oC víi 
tèc ®é 200 vßng/phót. Sau 5 - 7 ngµy, chuyÓn 
10% gièng ë lÇn lµm giµu thø nhÊt sang b×nh 
lµm giµu lÇn hai vµ lÇn ba. Sau lÇn lµm giµu thø 
ba, hót 0,5 ml dÞch nu«i cÊy, pha loGng vµ cÊy 
g¹t trªn m«i tr−êng hiÕu khÝ tæng sè, mÉu ®−îc 
nu«i tÜnh ë 30oC. Sau 7 ngµy, c¸c khuÈn l¹c mäc 
riªng rÏ sÏ ®−îc t¸ch riªng ra nu«i trªn 20 ml 
m«i tr−êng kho¸ng dÞch thÓ. 
b. Quan s¸t h×nh th¸i khuÈn l¹c vµ h×nh th¸i 
tÕ bµo 
H×nh th¸i khuÈn l¹c cña chñng vi khuÈn
 87
BTLD5 ®−îc quan s¸t trªn m«i tr−êng hiÕu khÝ 
tæng sè th¹ch. 
H×nh th¸i tÕ bµo cña chñng vi khuÈn ®−îc 
quan s¸t d−íi kÝnh hiÓn vi ®iÖn tö quÐt 
JSMLV5410 víi sù phèi hîp cña ViÖn 69, Bé 
T− LÖnh L¨ng. 
c. Nghiªn cøu kh¶ n¨ng ph©n hñy dÇu DO cña 
chñng BTLD5 
Chñng vi khuÈn BTLD5 ®−îc nu«i l¾c 200 
vßng/phót trªn m«i tr−êng muèi kho¸ng cã bæ 
sung 5% dÇu DO ë 30oC. Kh¶ n¨ng ph©n hñy 
dÇu cña chñng BTLD5 ®−îc thùc hiÖn theo 
ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch khèi l−îng cña TCVN 
4582-88. Qu¸ tr×nh ph©n tÝch dÇu ®−îc thùc hiÖn 
víi sù phèi hîp cña ViÖn Hãa häc c«ng nghiÖp. 
d. Ph©n lo¹i vi khuÈn dùa trªn viÖc so s¸nh 
tr×nh tù gen 16S rRNA 
DNA tæng sè cña chñng BTLD5 ®−îc t¸ch 
chiÕt theo h−íng dÉn cña bé kÝt (hGng Bioneer), 
sau ®ã DNA tæng sè ®−îc nh©n lªn víi cÆp måi 
27f vµ 1492r víi chu tr×nh ph¶n øng lµ: 94oC 
trong 5 phót; lÆp l¹i 32 chu kú: 94oC trong 1 
phót, 55oC trong 1 phót 30 gi©y, 72oC trong 1 
phót 30 gi©y; 72oC trong 7 phót; 4oC ®Ó gi÷.
TiÕp ®ã s¶n phÈm PCR (kÝch th−íc kho¶ng 1500 
bp) ®−îc g¾n vµo vector t¸ch dßng, biÕn n¹p vµo 
tÕ bµo kh¶ biÕn E. coli DH5α. Dßng plasmit 
chøa ®o¹n gen mong muèn ®−îc t¸ch chiÕt, tinh 
s¹ch vµ x¸c ®Þnh tr×nh tù trªn m¸y x¸c ®Þnh tr×nh 
tù gen tù ®éng (ABI PRISM 3100 Avant Genetic 
Analyzer). ViÖc so s¸nh tr×nh tù nucletit vµ x©y 
dùng c©y ph¸t sinh chñng lo¹i cña chñng 
BTLD5 víi c¸c chñng vi khuÈn ®¹i diÖn kh¸c sö 
dông phÇn mÒm Blast, Bioedit, Clustal X vµ 
Treeview. 
II. KÕT QU¶ Vµ TH¶O LUËN 
1. Ph©n lËp chñng BTLD5 tõ n−íc th¶i 
KCN Tõ Liªm, Hµ Néi 
Sau 3 lÇn lµm giµu, chóng t«i nhËn thÊy mµu 
s¾c vµ ®é ®ôc cña m«i tr−êng thay ®æi râ rÖt so 
víi mÉu n−íc th¶i ban ®Çu. So s¸nh kÕt qu¶ c¸c 
lÇn lµm giµu thø nhÊt, lÇn lµm giµu thø 2 vµ thø 
3 chóng t«i quan s¸t thÊy sau 24 giê, mµu m«i 
tr−êng thay ®æi râ rÖt vµ sinh khèi ngµy cµng 
t¨ng lªn, ®iÒu ®ã cho thÊy sù ph¸t triÓn nhanh 
chãng cña c¸c vi sinh vËt trong mÉu n−íc th¶i 
(h×nh 1). 
H×nh 1. MÉu lµm giµu lÇn 1, lÇn 2, lÇn 3 trªn m«i tr−êng kho¸ng cã bæ sung 5% dÇu DO 
H×nh 2. H×nh th¸i khuÈn l¹c (A) vµ h×nh th¸i tÕ bµo chñng BTLD5 víi ®é phãng ®¹i 7500 lÇn (B) 
 LÇn 1 LÇn 2 LÇn 3 
A B 
 88 
Sau khi pha loGng lÇn lµm giµu thø 3 vµ cÊy 
g¹t trªn m«i tr−êng hiÕu khÝ tæng sè th¹ch, råi 
cÊy chuyÓn sang m«i tr−êng kho¸ng dÞch chøa 
5% dÇu DO, chóng t«i nhËn thÊy chñng BTLD5 
lµ chñng vi khuÈn ph¸t triÓn nhanh nhÊt, sau 24h 
l−îng sinh khèi b¸m trªn thµnh b×nh vµ l−îng 
dÇu næi trªn bÒ mÆt dÞch còng biÕn mÊt nhanh 
nhÊt. V× vËy, chóng t«i sö dông chñng vi khuÈn 
nµy ®Ó dïng cho c¸c nghiªn cøu tiÕp theo. 
2. H×nh th¸i khuÈn l¹c vµ h×nh th¸i tÕ bµo 
chñng BTLD5 
Trªn m«i tr−êng hiÕu khÝ tæng sè th¹ch, 
khuÈn l¹c chñng vi khuÈn BTLD5 cã mµu tr¾ng 
®ôc, nhít, låi, ®−êng kÝnh kho¶ng 2 mm vµ tiÕt 
ra m«i tr−êng s¾c tè xanh lôc (h×nh 2A). D−íi 
kÝnh hiÓn vi ®iÖn tö quÐt víi ®é phãng ®¹i 7500 
lÇn, tÕ bµo chñng BTLD5 cã d¹ng h×nh que 
ng¾n, kÝch th−íc tõ 0,73 - 0,91 µm × 1 - 1,8 µm
(h×nh 2B). 
3. Nghiªn cøu kh¶ n¨ng ph©n hñy dÇu DO 
cña chñng BTLD5 
Chñng BTLD5 ®−îc nu«i l¾c trªn m«i tr−êng 
kho¸ng dÞch cã bæ sung 5% dÇu DO. Sau 7 ngµy 
nu«i l¾c ë 30oC, so víi mÉu ®èi chøng kh«ng cã 
vi sinh vËt (mÉu K), m«i tr−êng nu«i cÊy chñng 
BTLD5 ®G cã sù ®æi mµu râ rÖt vµ l−îng sinh 
khèi b¸m vµo thµnh b×nh còng lín (h×nh 3). V× 
vËy, cã thÓ phÇn nµo kh¼ng ®Þnh ®−îc kh¶ n¨ng 
ph©n hñy dÇu cña chñng vi khuÈn nµy. Tuy 
nhiªn, ®Ó ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c kh¶ n¨ng ph©n hñy 
dÇu DO, chóng t«i ®G göi ph©n tÝch ë ViÖn Hãa 
c«ng nghiÖp. B»ng ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch khèi 
l−îng, sau 7 ngµy nu«i l¾c hµm l−îng dÇu cßn l¹i 
lµ 3 g/l gi¶m 25 g/l so víi mÉu ®èi chøng (28 g/l). 
Tõ ®ã, chóng t«i tÝnh to¸n ®−îc l−îng dÇu do 
BTLD5 sö dông lµ 89,3%. 
H×nh 3. Kh¶ n¨ng sinh tr−ëng cña chñng BTLD5 trªn m«i tr−êng chøa 5% dÇu DO 
H×nh 4. S¶n phÈm nh©n ®o¹n gene 
mG hãa 16S rRNA cña chñng BTLD5 
M. Thang DNA chuÈn kÝch th−íc 1 kb; 
1. S¶n phÈm PCR cña chñng BTLD5. 
H×nh 5. S¶n phÈm ®iÖn di DNA plasmid cña dßng sè 2 
trªn gel agarose 1% 
C. DNA plasmid dßng khuÈn l¹c mµu xanh 
(®èi chøng); 1. DNA plasmid dßng khuÈn l¹c sè 2. 
4. Ph©n lo¹i vi khuÈn dùa trªn tr×nh tù ®o¹n 
gen 16S rRNA 
DNA tæng sè cña BTLD5 ®−îc chóng t«i
t¸ch chiÕt, nh©n ®o¹n gen 16S rRNA víi cÆp 
måi 27f vµ 1492r víi chu tr×nh nhiÖt ph¶n øng 
nªu ë phÇn ph−¬ng ph¸p. §iÖn di ®å s¶n phÈm 
K BTLD5 
 M 1 
1500 bp 
 C 1 
 89
PCR thu ®−îc 1 b¨ng râ nÐt, ®Æc hiÖu, cã kÝch 
th−íc kho¶ng 1500 bp, hoµn toµn phï hîp víi 
tÝnh to¸n lý thuyÕt (h×nh 4). S¶n phÈm PCR ®−îc 
tinh s¹ch, g¾n vµo vector t¸ch dßng pBT vµ biÕn 
n¹p vµo tÕ bµo kh¶ biÕn E. coli DH5α. Mét dßng 
khuÈn l¹c tr¾ng ®−îc t¸ch chiÕt DNA plasmit 
(h×nh 5). DNA plasmid cña dßng khuÈn l¹c nµy 
®−îc kiÓm tra b»ng c¸ch PCR lÇn 2 víi cÆp måi 
27f vµ 1492r víi DNA plasmid cña dßng khuÈn 
l¹c sè 2 lµm khu«n (thµnh phÇn ph¶n øng vµ chu
tr×nh nhiÖt nh− lÇn PCR thø nhÊt), kÕt qu¶ cho 
thÊy dßng khuÈn l¹c tr¾ng ®ã chøa ®óng ®o¹n 
gen cÇn thiÕt (1500 bp). Do ®ã, DNA plasmid 
cña dßng khuÈn l¹c ®ã ®−îc t¸ch chiÕt, tinh s¹ch 
vµ x¸c ®Þnh tr×nh tù gene. 
Tr×nh tù ®o¹n gen 16S rRNA cña chñng 
BTLD5 ®G ®−îc x¸c ®Þnh trªn m¸y ®äc tr×nh tù 
tù ®éng ABI PRISM 3100. Sau khi ph©n tÝch vµ 
xö lý sè liÖu, tr×nh tù ®o¹n gen 16S rRNA cña 
chñng vi khuÈn nµy ®−îc tr×nh bµy trªn h×nh 6.
1 tcctggattc agcggcggac gggtgagtaa tgcctaggaa tctgcctggt agtgggggat 
61 aacgtccgga aacgggcgct aataccgcat acgtcctgag ggagaaagtg ggggatcttc 
121 ggacctcacg ctatcagatg agcctaggtc ggattagcta gttggtgggg taaaggccta 
181 ccaaggcgac gatccgtaac tggtctgaga ggatgatcag tcacactgga actgagacac 
241 ggtccagact cctacgggag gcagcagtgg ggaatattgg acaatgggcg aaagcctgat 
301 ccagccatgc cgcgtgtgtg aagaaggtct tcggattgta aagcacttta agttgggagg 
361 aagggcagta agttaatacc ttgctgtttt gacgttacca acagaataag caccggctaa 
421 cttcgtgcca gcagccgcgg taatacgaag ggtgcaagcg ttaatcggaa ttactgggcg 
481 taaagcgcgc gtaggtggtt cagcaagttg gatgtgaaat ccccgggctc aacctgggaa 
541 ctgcatccaa aactactgag ctagagtacg gtagagggtg gtggaatttc ctgtgtagcg 
601 gtgaaatgcg tagatatagg aaggaacacc agtggcgaag gcgaccacct ggactgatac 
661 tgacactgag gtgcgaaagc gtgggggagc aaacaggatt agataccctg gtagtccacg 
721 ccgtaaacga tgtcgactag ccgttgggat ccttgagatc ttagtggcgc agctaacgcg 
781 ataagtcgac cgcctgggga gtacggccgc aaggttaaaa ctcagatgaa ttgactgggg 
841 gcccgcacaa gcggtggagc atgtggttta attcgaagca acgcgaagaa ccttacctgg 
901 ccttgacatg ctgagaactt tccagagatg gattggtgcc ttcgggaact cagacacagg 
961 tgctgcatgg ctgtcgtcag ctcgtgtcgt gagatgttgg gttaagtccc gtaacgagcg 
1021 caacccttgt ccttagttac cagcacctcg ggtgggcact ctaaggagac tgccggtgac 
1081 aaaccggagg aaggtgggga tgacgtcaag tcatcatggc ccttacggcc agggctacta 
1141 cacgtgctac aatggtcggt acaaagggtt gccaagccgc gaggtggagc taatcccata 
1201 aaaccgatcg tagtccggat cgcagtctgc aactcgactg cgtgaagtcg gaatcgctag 
1261 taatcgtgaa tcagaatgtc acggtgaata cgttcccggg ccttgtacac accgcccgtc 
1321 ccaccatggg atcgttgctc cagaagtatc tag 
H×nh 6. Tr×nh tù ®o¹n gen 16S rRNA cña chñng vi khuÈn BTLD5 
Dùa vµo viÖc so s¸nh tr×nh tù ®o¹n gen 16S 
rRNA cña chñng vi khuÈn BTLD5 víi tr×nh tù 
c¸c chñng vi sinh vËt prokaryote chuÈn kh¸c 
trªn LPSN (List of Prokaryotic names with 
Standing in Nomenclature), chóng t«i ®G thèng 
kª møc ®é t−¬ng ®ång cña c¸c chñng so s¸nh 
(b¶ng 1) vµ x©y dùng c©y ph¸t sinh chñng lo¹i 
cña chñng vi khuÈn nµy (h×nh 7). 
B¶ng 1 
Møc ®é t−¬ng ®ång cña BTLD5 so víi mét sè chñng vi khuÈn 
STT Tªn chñng vi khuÈn 
M· sè trªn 
NCBI 
Sè nucleotit 
so s¸nh 
Møc ®é 
t−¬ng ®ång 
1 Pseudomonas aeruginosa X06684 1329/1355 98% 
2 Pseudomonas agarici Z76652 1294/1371 94% 
3 Pseudomonas acidovorans AB02147 1147/1354 85% 
4 Pseudomonas abietaniphila AJ011504 1297/1369 95% 
5 Pseudomonas alcalophila AB030583 1311/1363 96% 
6 Aminobacter aminovorans AJ011759 806/956 84% 
7 Pseudomonas amygdale Z76654 1276/1359 94% 
8 Pseudomonas andropogonis X67037 1160/1372 85% 
9 Pseudomonas anguilliseptica X99540 1300/1349 96% 
 90 
H×nh 7. C©y ph¸t sinh chñng lo¹i cña chñng BTLD5 so víi c¸c loµi cã hä hµng gÇn gòi 
Quan s¸t trªn b¶ng 1 vµ h×nh 7 chóng t«i 
nhËn thÊy, chñng BTLD5 cã quan hÖ gÇn gòi víi 
c¸c chñng thuéc chi Pseudomonas, dùa trªn viÖc 
so s¸nh nucleotit th× chñng vi khuÈn nµy cã ®é 
t−¬ng ®ång cao víi chñng Pseudomonas 
aeruginosa (98%). Do ®ã, chóng t«i t¹m ®Æt tªn 
chñng vi khuÈn nµy lµ Pseudomonas sp. 
BTLD5. Chñng vi khuÈn nµy ®G ®−îc ®¨ng ký 
trªn ng©n hµng Genbank (NCBI) víi mG sè lµ 
JF750922. 
Mét sè t¸c gi¶ trªn thÕ giíi ®G c«ng bè vÒ 
kh¶ n¨ng ph©n hñy dÇu DO cña chi 
Pseudomonas. Nghiªn cøu míi nhÊt cña nhãm 
t¸c gi¶ Kaczorek vµ nnk. (2011) khi nghiªn cøu 
vÒ kh¶ n¨ng ph©n hñy sinh häc c¸c hîp chÊt 
hydrocarbon ®G ph©n lËp ®−îc chñng vi khuÈn 
Pseudomonas alcaligenes S22 cã kh¶ n¨ng ph©n 
hñy 92% dÇu DO sau 21 ngµy nu«i cÊy cã bæ 
sung thªm Triton X-100 [3]. N¨m 2009, t¸c gi¶ 
Adeline vµ nnk., ®G ph©n lËp ®−îc chñng 
Pseudomonas lundensis UTAR FPE2 tõ lß 
nhiªn liÖu cña nhµ m¸y cã kh¶ n¨ng ph©n hñy 
69% dÇu diesel trong 3 ngµy ®Çu tiªn [1]. N¨m 
2006, nhãm t¸c gi¶ Ueno A vµ nnk., ®G ph©n lËp 
®−îc chñng Pseudomonas aeruginosa WatG 
trong ®Êt « nhiÔm dÇu cã kh¶ n¨ng ph©n hñy 
51% tæng l−îng hydrocarbon m¹ch th¼ng cã 
trong dÇu DO [5]. N¨m 2004, nhãm t¸c gi¶ 
Hong vµ nnk. ®G ph©n lËp ®−îc chñng vi khuÈn 
Pseudomonas aeruginosa IU5 cã kh¶ n¨ng ph©n 
hñy 60% dÇu DO (8500 mg/kg) sau 13 ngµy 
nu«i cÊy [2]. 
ë ViÖt Nam ®G cã c«ng bè cña mét sè nhãm 
t¸c gi¶ vÒ c¸c chñng vi khuÈn cã kh¶ n¨ng sö 
dông dÇu DO. N¨m 2010, nhãm t¸c gi¶ t¹i 
Phßng Vi sinh vËt DÇu má, ViÖn C«ng nghÖ 
sinh häc ®G nghiªn cøu kh¶ n¨ng t¹o chÊt ho¹t 
®éng bÒ mÆt tõ chñng vi khuÈn Pseudomonas 
pseudomalei H24 gióp t¨ng c−êng kh¶ n¨ng 
ph©n hñy dÇu DO cña vi sinh vËt tõ mÉu c¸t 
biÓn cã kh¶ n¨ng ph©n hñy 67% vµ 37% víi 
nång ®é dÇu ban ®Çu lµ 39,2 g/l [4]. 
Nh− vËy, so s¸nh víi c¸c chñng vi khuÈn cã 
kh¶ n¨ng ph©n hñy dÇu DO trªn thÕ giíi vµ ViÖt 
Nam, chñng BTLD5 cña chóng t«i cã kh¶ n¨ng 
ph©n hñy dÇu kh¸ lín. Chñng vi khuÈn nµy còng 
®G chøng minh −u thÕ xö lý dÇu trong n−íc th¶i 
c«ng nghiÖp. Do ®ã, cã thÓ bæ sung chñng nµy 
vµo tËp ®oµn gièng t¹o bïn ho¹t tÝnh ®Ó n©ng 
cao hiÖu qu¶ xö lý n−íc th¶i c«ng nghiÖp. 
III. KÕT LUËN 
Chñng vi khuÈn BTLD5 cã khuÈn l¹c trßn, 
mµu tr¾ng ®ôc, nhít, låi, ®−êng kÝnh kho¶ng 2 
mm vµ tiÕt ra m«i tr−êng s¾c tè xanh lôc. D−íi 
kÝnh hiÓn vi ®iÖn tö quÐt, tÕ bµo chñng BTLD5 
cã d¹ng h×nh que ng¾n, kÝch th−íc tõ 0,73 - 0,91 
µm × 1 - 1,8 µm. 
Pseudomonas amygdale (Z76654) 
 Pseudomonas alcalophila (AB030583) 
Pseudomonas anguilliseptica (X99540) 
 ( BTLD5 (JF750922) 
Pseudomonas aeruginosa (X06684) 
 Aminobacter aminovorans (AJ011759) 
 ( 
Pseudomonas acidovorans (AB02147) 
 Pseudomonas andropogonis (X67037) 
 Pseudomonas amygdale (Z76654) 
 Pseudomonas abietaniphila (AJ011504) 
 91 
Chñng vi khuÈn BTLD5 cã kh¶ n¨ng ph©n 
hñy 89,3% dÇu DO víi hµm l−îng ban ®Çu lµ 28 
g/l sau 7 ngµy nu«i cÊy. 
KÕt qu¶ ph©n lo¹i th«ng qua viÖc x¸c ®Þnh 
tr×nh tù nucleotide cña ®o¹n gen mG hãa 16S 
rRNA cho thÊy, chñng BTLD5 cã mèi quan hÖ 
gÇn gòi víi c¸c loµi thuéc chi Pseudomonas. 
Tr×nh tù nucleotide cña ®o¹n gen mG hãa 16S 
rRNA ë chñng nµy cã ®é t−¬ng ®ång 98% so 
víi loµi Pseudomonas aeruginosa (X06684). V× 
vËy, chñng BTLD5 ®−îc ®Æt tªn lµ 
Pseudomonas sp. BTLD5. Tr×nh tù nucleotit cña 
®o¹n gen mG hãa 16S rRNA cña chñng nµy ®G 
®−îc ®¨ng ký trªn Ng©n hµng gen quèc tÕ NCBI 
víi mG sè lµ JF750922. 
Lêi c¶m ¬n: Bµi b¸o ®−îc hoµn thµnh nhê 
sù hç trî kinh phÝ tõ ®Ò tµi: “øng dông c«ng 
nghÖ vi sinh ®Ó xö lý n−íc th¶i cã chøa c¸c hîp 
chÊt h÷u c¬ hydrocacbon th¬m ®a vßng”, mG sè 
01C-09/02-2009-2, do Së Khoa häc vµ C«ng 
nghÖ Hµ Néi tµi trî. 
TµI LIÖU THAM KH¶O 
1. Adeline S. Y. Ting, Carol H. C. Tan and 
Aw C. S., 2009: Hydrocarbon-degradation 
by isolate Pseudomonas lundensis UTAR 
FPE2. Malaysian Journal of Microbiology, 
5(2): 104-108. 
2. Hong J. H., Kim J., Choi O. K., Cho K. S. 
and Ryu H. W., 2005: Characterization of a 
diesel-degrading bacterium, Pseudomonas 
aeruginosa IU5, isolated from oil-
contaminated soil in Korea. World Journal 
of Microbiology and Biotechnology, 21: 
381-384. 
3. Kaczorek E., Moszynska S., Olszanowski 
A., 2011: Modification of cell surface 
properties of Pseudomonas alcaligenes S22 
during hydrocarbon biodegradation. 
Biodegradation, 22(2): 359-366. 
4. L¹i Thóy HiÒn, NguyÔn ThÞ Thu HuyÒn, 
§ç Thu Ph−¬ng, Ph¹m ThÞ H»ng, V−¬ng 
ThÞ Nga, Lª ThÞ Nhi C«ng, NguyÔn ThÞ 
Yªn, NguyÔn B¸ Tó, Hoµng V¨n Th¾ng, 
2010: Nghiªn cøu t¹o chÊt ho¹t hãa bÒ mÆt 
sinh häc tõ vi sinh vËt nh»m øng dông trong 
c¸c ngµnh c«ng nghiÖp vµ xö lý m«i tr−êng: 
199-209. Héi nghÞ Khoa häc kû niÖm 35 n¨m 
ViÖn Khoa häc vµ C«ng nghÖ ViÖt Nam. 
5. Ueno A., Yukiya I., Isao Y., Hidetoshi O., 
2007: Isolation and characterization of 
bacteria from soil contaminated with diesel 
oil and the possible use of these in 
autochthonous biogaugmentation. World 
Journal of Microbiology & Technology, 
23(12): 1739-1745. 
STUDYING DIESEL OIL BIODEGRADATION OF THE BACTERIAL STRAIN 
BTLD5 ISOLATED FROM INDUSTRIAL WASTEWATER 
CUNG THI NGOC MAI, NGUYEN THUY LINH, 
NGUYEN VAN BAC, VU THI THANH, NGHIEM NGOC MINH 
SUMMARY 
The bacterial strain BTLD5 was isolated from wastewater of Tu Liem industrial zone. This strain had 
round and smooth colony with 2 mm diameter. The cell morphology of the strain BTLD5 was observed under 
the Scaning Electron Microcopy showed that it was a short rod with 0.73 - 0.91 µm in wide and 1 - 1.8 µm in 
length. 
The strain BTLD5 is able to utilize diesel oil as sole energy and carbon sources. After 7 days in shake 
cultivation, 89.3% adding oil was removed. The nucleotide sequence of the 16S rRNA gene had been used for 
taxonomy of the strain BTLD5. The result of the amplification of the nucleotide sequence with the primer 
27f/1492r indicated that the strain BTLD5 had high homology with the species of the genus Pseudomonas and 
was close to the Pseudomonas aeruginosa strain (X06684). Based on the morphology and the 16S rRNA gene 
nucleotide sequence, this strain belong to genus Pseudomonas and named Pseudomonas sp. BTLD5. The 
nucleotide sequence of the 16S rRNA gene was deposited in the NCBI genbank database with assession 
number JF750922. 
Ngµy nhËn bµi: 26-4-2011