Kế toán chi phí - Chương 1: Những vấn đề chung về kế toán chi phí

11
CHƯƠNG 1
NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ
KEÁ TOAÙN CHI PHÍ
GV: Nguyễn Ngọc Khaùnh Dung
2
Mục tiêu nghiên cứu

 Sự khác biệt và tương đồng giữa kế toán chi 
phí và kế toán quản trị.

 Kế toán quản trị liên quan đến việc hoạch định 
và kiểm tra như thế nào.

 Kế toán chi phí liên quan đến việc chuẩn bị
BCKQKD và BCĐKT.

 Kế toán chi phí và kế toán quản trị dựa trên dữ
liệu chung để thực hiện mục tiêu như thế nào 
3
Những caâu hoûi ñöôïc traû lôøi thoâng qua vieäc söû
duïng keá toaùn chi phí vaø keá toaùn quaûn trò
 Neáu Cty saùch McGraw- Hill coù 8.000 quyeån saùch 
toàn kho vaøo cuoái naêm taøi chính, nhöõng chi phí naøo 
seõ ñöôïc trình baøy treân BCÑKT
 Bao nhieâu quyeån saùch caàn phaûi baùn ñeå cty 
McGraw- Hill coù lôøi
 Nhöõng chi phí naøo ñeå coâng ty khoâng laøm oâ nhieãm 
khoâng khí
 Nhöõng chi phí naøo ñeå coâng ty Ford Motor tieát kieäm 
nhieân lieäu ôû möùc toái thieåu 
 .
1.1. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ VAØ KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ
24
Heä thoáng 
keá toaùn 
chi phí
Thoâng tin 
keá toaùn 
chi phí
Thoâng tin 
keá toaùn 
quaûn trò
Söû duïng ñeå laäp 
BCKQKD vaø BCÑKT
Hoã trôï cho nhaø quaûn 
lyù trong vieäc ñöa ra 
quyeát ñònh
1.1. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ VAØ KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ
5
Keá toaùn 
quaûn trò
Laäp keá
hoaïch
Kieåm soaùt
Thoâng tin cung 
caáp cho nhaø quaûn 
trò ñöôïc quyeát ñònh 
döïa treân khaùi nieäm 
söï thích hôïp
1.1. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ VAØ KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ
6

 Keá toaùn chi phí: lieân quan ñeán vieäc thu thaäp, 
toång hôïp vaø baùo caùo caùc döõ lieäu chi phí ñeå
laäp caùc baùo caùo taøi chính. Döõ lieäu keá toaùn chi 
phí ñöôïc duøng ñeå xaùc ñònh :
- Trò giaù haøng toàn kho baùo caùo treân Baûng 
CÑKT
- Giaù voán haøng baùn, CP baùn haøng, CP quaûn 
lyù doanh nghieäp
1.1. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ VAØ KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ
37
Caùc ñoái töôïng coù nhu caàu söû duïng
thoâng tin keá toaùn
_ Nhöõng ñoái töôïng beân ngoaøi doanh nghieäp
 Caùc chuû sôû höõu
 Caùc nhaø ñaàu tö
 Caùc cô quan chöùc naêng lieân quan
 Caùc nhaø cho vay vaø cung caáp haøng hoaù dòch vuï
_ Nhöõng ñoái töôïng beân trong doanh nghieäp
 Nhaø quaûn trò
 Nhaân vieân
8
Nhu cầu thông tin kế toán của các nhóm đối tượng 
khác nhau
Tính thuế, đánh giá tác động của DN đến môi 
trường kinh doanh
Chính phủ
Đánh giá tác động về kinh tế cùa doanh nghiệpCông chúng
Xác định tình hình, trình độ và hiệu để điều 
hành, quản lý, kiểm soát hoạt động SXKD
Nhà quản lý
Mua sản phẩm của doanh nghiệpKhách hàng
Đệ trình yêu cầu tăng lương, thay đổi việc làmNhân viên
Tăng, giảm hoặc giữ nguyên mức tín dụng nợChủ nợ
Mua, bán, hoặc nắm giữ cổ phiếuCổ đông
NHU CẦU THÔNG TINĐỐI TƯỢNG SỬDỤNG THÔNG TIN
9
Caùc chuyeân ngaønh keá toaùn
_ Keá toaùn taøi chính (KTTC)
Keá toaùn taøi chính phaûn aùnh söï hình thaønh vaø vaän ñoäng
cuûa taøi saûn, nguoàn voán; quaù trình kinh doanh vaø keát quaû
cuûa quaù trình kinh doanh trong moät ñôn vò cuï theå, nhaèm
cung caáp thoâng tin kinh teá- taøi chính
_ Keá toaùn chi phí (KTCP)
Là một lónh vöïc cuûa keá toaùn coù lieân quan chuû yeáu vôùi
vieäc ghi cheùp caùc khoaûn muïc chi phí nhaèm xaùc ñònh giaù
thaønh saûn phaåm, phaân tích söï bieán ñoäng cuûa chi phí qua 
ñoù phuïc vuï cho muïc tieâu kieåm soaùt vaø ra caùc quyeát ñònh
saûn xuaát cuûa nhaø quaûn trò
410
_ Keá toaùn quaûn trò (KTQT)
Keá toaùn quaûn trò cung caáp thoâng tin veà quaù trình hình thaønh
vaø phaùt sinh chi phí thu nhaäp khi thöïc hieän caùc keá hoaïch
ngaén haïn vaø daøi haïn theo muïc tieâu, chieán löôïc cuûa ñôn vò. 
Thoâng tin cuûa Keá toaùn quaûn trò linh hoaït vaø thöôøng gaén lieàn
vôùi töøng boä phaän cuï theå trong ñôn vò nhaèm phuïc vuï cho nhu
caàu quaûn trò ôû caùc caáp ñoä khaùc nhau
Caùc chuyeân ngaønh keá toaùn
11
Phaân bieät keá toaùn taøi chính, keá toaùn chi phí vaø
keá toaùn quaûn trò
Nhöõng ñieåm gioáng nhau giöõa caùc chuyeân ngaønh keá toaùn: 
 Caùc chuyeân ngaønh keá toaùn ñeàu ñeà caäp ñeán caùc söï kieän kinh teá, 
ñeàu quan taâm ñeán thu nhaäp, chi phí, taøi saûn vaø coâng nôï cuûa
Doanh nghieäp
 Caùc chuyeân ngaønh keá toaùn ñeàu döïa treân heä thoáng ghi cheùp ban 
ñaàu cuûa keá toaùn
 Cung caáp thoâng tin thöïc hieän caùc baùo caùo taøi chính
 Trong keá toaùn chi phí giuùp phaân tích caùc bieán ñoäng chi phí
trong quaù trình saûn xuaát cuûa Doanh nghieäp
 Trong keá toaùn quaûn trò thoâng tin naøy laø cô sôû ñeå nhaø quaûn trò
vaän duïng, xöû lyù nhaèm taïo ra thoâng tin thích hôïp phuïc
 Moãi chuyeân ngaønh keá toaùn ñeàu bieåu hieän traùch nhieäm cuûa
ngöôøi quaûn lyù
12
Những ñieåm khaùc nhau giöõa caùc chuyeân ngaønh keá
toaùn
Ñoái töôïng söû duïng thoâng tin
Ñaëc ñieåm thoâng tin
Baùo caùo söû duïng
Kỳ báo cáo
Phạm vi báo cáo
Phaân bieät keá toaùn taøi chính, keá toaùn chi phí vaø
keá toaùn quaûn trò
513
căn cứ phân biệt
Loại thông tin
Phạm vi báo cáo
Đối tượng
sử dụng
Đặc điểm
thông tin
Báo cáo
sử dụng
Kỳ báo cáo
KTTC KTCP KTQT
Bên ngoài DN Bên trong, 
ngoài DN Bên trong DN
Cố định, quá khứ,
nguyên tắc
Đáp ứng theo
yêu cầu
Linh hoạt, 
thích hợp, 
tương lai
Báo cáo tài chính -B/c CPSX
-P. CP b/phận
Báo cáo theo
y/c quản trị
Định kỳ quy định Định kỳ, thường xuyên
Định kỳ, 
thường xuyên
Toàn bộ DN Tùy theo y/c Chủ yếu bộ phận
Thông tin kế toán
Phaân bieät keá toaùn taøi chính, keá toaùn chi phí vaø
keá toaùn quaûn trò
14
1.2.1 Doanh nghiệp sản xuất
 Doanh nghiệp laø moät toå chöùc kinh teá thöïc hieän moät,moät soá
hoaëc taát caû caùc coâng ñoaïn cuûa quaù trình ñaàu tö, saûn xuaát ñeán 
tieâu thuï saûn phaåm hoaëc cung öùng dòch vuï treân thò tröôøng 
nhaèm muïc ñích sinh lôøi.
 DN saûn xuaát laø doanh nghieäp maø hoaït ñoäng cuûa noù goàm 3 
hoaït ñoäng chính:
+ Saûn xuaát
+ Baùn haøng
+ Quaûn lyù haønh chính
1.2. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIEÄP SX
15
1.2.2. Quy trình hoaït ñoäng cuûa DNSX
Giai ñoaïn 1: Mua caùc nguoàn löïc
Giai ñoaïn 2: Toàn tröõ nguoàn löïc
Giai ñoaïn 3: Quaù trình saûn xuaát
Giai ñoaïn 4: Toàn tröõ thaønh phaåm
Giai ñoaïn 5: Tieâu thuï
1.2. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIEÄP SX
616
1.2.3. Muïc tieâu cuûa keá toaùn chi phí
 Cung caáp caùc thoâng tin chi phí phuïc vuï cho
vieäc xaùc ñònh giaù thaønh SP, giaù baùn, lôïi nhuaän
 Giuùp cho Doanh nghieäp xaây döïng hoaøn thieän
hôn heä thoáng ñònh möùc chi phí
 Cung caáp thoâng tin phuïc vuï cho quaù trình kieåm
soaùt chi phí haï thaáp giaù thaønh SP trong ñieàu
kieän chaát löôïng SP ñöôïc naâng cao
1.2. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIEÄP SX
17
1.2.4. Ñaëc ñieåm cuûa keá toaùn chi phí
 Nhöõng thoâng tin veà chi phí saûn xuaát, giaù thaønh
saûn phaåm cung caáp cho nhaø quaûn trò ñeå thöïc
hieän caùc quyeát ñònh saûn xuaát, kinh doanh, kieåm
soaùt, ñaùnh giaù traùch nhieäm trong quaù trình hoaït
ñoäng thöôøng coù ñaëc ñieåm linh hoaït, kòp thôøi vaø
ñöôïc thieát laäp theo yeâu caàu quaûn lyù cuûa caùc
nhaø quaûn trò
1.2. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIEÄP SX
18
_Ñaëc ñieåm cuûa keá toaùn chi phí
 Nhöõng thoâng tin veà CPSX vaø giaù thaønh SP
phuïc vuï cho vieäc toång hôïp, coâng khai tình hình
taøi chính phuïc vuï cho caùc ñoái töôïng beân ngoaøi
DN, caùc thoâng tin naøy ñoøi hoûi phaûi tuaân thuû caùc
nguyeân taéc chuaån möïc chung.
 Caùc baùo caùo thöôøng ñöôïc thöïc hieän theo töøng
boä phaän vaø ñöôïc laäp thöôøng xuyeân hoaëc ñònh
kyø theo yeâu caàu cuûa nhaø quaûn trò
1.2. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIEÄP SX
719
Thoâng tin veà keát quaû kinh doanh cuûa DN, hoã trôï
cho vieäc kieåm soaùt chieán löôïc hoaëc ñieàu chænh 
chieán löôïc döïa treân nhöõng yeâu caàu khaùch quan 
cuûa thò tröôøng
Kieåm soaùt chieán 
löôïc
Cung caáp thoâng tin veà keát quaû cuûa caùc nhaø quaûn 
lyù cuõng nhö caùc ñôn vò KD
Kieåm soaùt quaûn lyù
Ño löôøng giaù voán cuûa caùc nguoàn löïc ñeå tính giaù
thaønh saûn phaåm hoaëc thöïc hieän vieäc cung caáp 
dòch vuï
Tính giaù thaønh saûn 
phaåm, dòch vuï
Cung caáp thoâng tin veà tính hieäu quaû vaø chaát 
löôïng cuûa coâng vieäc hoaøn thaønh
Kieåm soaùt hoaït 
ñoäng
Chöùc naêng cuûa keá toaùn chi phí
1.2. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIEÄP SX
20
Ñoái vôùi caùc DN SX caùc nhaø quaûn lyù caàn thoâng tin ñeå:
- Giuùp caùc kyõ sö thieát keá nhöõng saûn phaåm ñöôïc sx moät 
caùch hieäu quaû
- Baùo hieäu nôi naøo trong hoaït ñoäng sx caàn caûi tieán veà chaát 
löôïng, naêng suaát vaø toác ñoä
- Höôùng daãn caùc quyeát ñònh veà cô caáu saûn phaåm
- Löïa choïn giöõa caùc nhaø cung caáp
- Thöông löôïng giaù, caùc laäp ñaëc ñieåm saûn phaåm, chaát 
löôïng, phöông thöùc giao haøng vaø dòch vuï tôùi khaùch haøng
=> Nhöõng yeâu caàu môùi ñoái vôùi thoâng tin keá toaùn chi phí
1.2. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIEÄP SX
21
1.3. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ TRONG MOÂI TRÖÔØNG CAÏNH 
TRANH TOAØN CAÀU
1.3.1 Nhöõng yeâu caàu môùi ñoái vôùi thoâng tin KTCP
- Thoâng tin chính xaùc, thích hôïp veà hieäu quaû hoaït ñoäng 
cuûa DN
- Thoâng tin ñeå ño löôøng moät caùch chính xaùc CP vaø khaû
naêng sinh lôøi cuûa caùc SP, caùc boä phaän thò tröôøng
- Heä thoáng kieåm soaùt hoaït ñoäng giuùp hoï caûi tieán CP, caûi 
tieán chaát löôïng vaø giaûm thôøi gian laøm vieäc cuûa nhaân 
vieân
=> Heä thoáng tính giaù thaønh döïa treân cô sôû hoaït ñoäng (ABC)
=> Quaûn lyù döïa treân möùc ñoä hoaït ñoäng (ABM)
822
=> Heä thoáng tính giaù thaønh döïa treân cô sôû hoaït ñoäng (ABC)
Chi phí ñöôïc phaân boå cho caùc ñoái töôïng 
theo nguyeân nhaân phaùt sinh chi phí
Khaéc phuïc haïn cheá cuûa tính giaù thaønh 
theo phöông phaùp truyeàn thoáng
Phaân boå moät caùch chính xaùc chi phí giaùn tieáp
Giuùp nhaø
quaûn trò 
thaáy ñöôïc 
chi phí vaø
nguoán goác 
phaùt sinh 
chi phí => 
kieåm soaùt 
chi phí
1.3. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ TRONG MOÂI TRÖÔØNG CAÏNH 
TRANH TOAØN CAÀU