Luận án Đánh giá tính an toàn và tính sinh miễn dịch của vắc xin rotavin - M1 do Việt Nam sản xuất

 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ 
VIỆN VỆ SINH DỊCH TỄ TRUNG ƯƠNG 
.......................*.......................... 
BÙI ĐỨC NGUYÊN 
ĐÁNH GIÁ TÍNH AN TOÀN VÀ TÍNH SINH 
MIỄN DỊCH CỦA VẮC XIN ROTAVIN-M1 
DO VIỆT NAM SẢN XUẤT 
LUẬN ÁN TIẾN SỸ Y HỌC 
HÀ NỘI - 2014 
 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ 
VIỆN VỆ SINH DỊCH TỄ TRUNG ƯƠNG 
.......................*.......................... 
BÙI ĐỨC NGUYÊN 
ĐÁNH GIÁ TÍNH AN TOÀN VÀ TÍNH SINH 
MIỄN DỊCH CỦA VẮC XIN ROTAVIN-M1 
DO VIỆT NAM SẢN XUẤT 
Chuyên ngành: Dịch tễ học 
Mã số: 62.72.01.17 
LUẬN ÁN TIẾN SỸ Y HỌC 
 Người hướng dẫn khoa học 
 1. PGS.TS. Nguyễn Đăng Hiền 
 2. GS.TS. Đặng Đức Anh 
HÀ NỘI – 2014 
LỜI CAM ĐOAN 
Tôi xin cam đoan bản luận án tiến sỹ này là công trình nghiên cứu thực 
sự của cá nhân tôi. Các kết quả nghiên cứu và phân tích là trung thực và chưa 
từng được công bố dưới bất cứ hình thức nào bởi bất cứ ai khác. 
Tác giả 
Bùi Đức Nguyên 
 LỜI CẢM ƠN 
Hoàn thành luận án này, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc 
tới các thầy hướng dẫn của tôi: 
- PGS.TS. Nguyễn Đăng Hiền – Giám đốc Trung tâm nghiên cứu sản xuất vắc 
xin và sinh phẩm y tế 
- GS.TS. Đặng Đức Anh – Phó viện trưởng Viện Vệ Sinh Dịch Tễ Trung Ương. 
Các thầy đã luôn tận tâm giúp đỡ, khích lệ tôi trong suốt quá trình học tập, 
nghiên cứu và hoàn thành luận án. 
- Tôi xin cảm ơn PGS.TS. Lê Thị Luân, TS. Nguyễn Vân Trang, TS Vũ Đình 
Thiểm đã quan tâm giúp đỡ tôi trong suốt quá trình nghiên cứu. 
Tôi xin chân thành cảm ơn: 
- Viện Vệ Sinh Dịch Tễ Trung Ương và cơ sở đào tạo sau đại học của Viện đã 
giúp đỡ và tạo điều kiện để tôi hoàn thành luận án này. 
- Trung tâm nghiên cứu sản xuất vắc xin và sinh phẩm y tế đã tạo điều kiện, 
giúp đỡ tôi nghiên cứu và hoàn thành luận án. 
- Đảng ủy ban giám đốc bệnh viện Bạch Mai tạo điều kiện để tôi nghiên cứu 
và hoàn thành luận án. 
- Ban lãnh đạo khoa truyền nhiễm, các anh chị em đồng nghiệp và toàn thể 
nhân viên khoa truyền nhiễm bệnh viện Bạch Mai. 
- Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo trong hội đồng, các nhà khoa 
học đã đóng góp nhiều ý kiến quý báu để tôi hoàn thành luận án. 
Cuối cùng, tôi bày tỏ lòng biết ơn tới gia đình tôi và bạn bè thân thiết luôn 
ủng hộ và hỗ trợ về mọi mặt trong cuộc sống để tôi có thể hoàn thành luận án này. 
Xin trân trọng cảm ơn! 
Hà Nội, tháng 7 năm 2014 
Bùi Đức Nguyên 
 MỤC LỤC 
ĐẶT VẤN ĐỀ ............................................................................................... 1 
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN ........................................................................ 3 
1.1. Virut Rota ............................................................................................ 3 
1.1.1. Hình thái ....................................................................................... 5 
1.1.2. Cấu trúc ........................................................................................ 5 
1.1.3. Protein .......................................................................................... 7 
1.1.4. Khả năng gây bệnh ..................................................................... 10 
1.1.5. Dự phòng .................................................................................... 10 
1.1.6. Điều trị ....................................................................................... 11 
1.2. Dịch tễ học ........................................................................................ 11 
1.2.1. Đường lây truyền ........................................................................ 11 
1.2.2. Mùa bệnh .................................................................................... 12 
1.2.3. Lứa tuổi mắc bệnh ...................................................................... 12 
1.2.4. Chủng lưu hành .......................................................................... 12 
1.3. Tình hình nghiên cứu sản xuất vắc xin Rota trên thế giới .................. 17 
1.3.1. Vắc xin đơn giá ........................................................................... 17 
1.3.2. Vắc xin đa giá ............................................................................. 19 
1.3.3. Hướng phát triển vắc xin khác .................................................... 20 
1.4. Nghiên cứu sản xuất vắc xin Rota ở Việt Nam .................................. 21 
1.5. Các giai đoạn thử nghiệm lâm sàng .................................................. 26 
1.5.1. Giai đoạn tiền lâm sàng .............................................................. 27 
1.5.2. Giai đoạn I .................................................................................. 30 
1.5.3. Giai đoạn II ................................................................................. 31 
1.5.4. Giai đoạn III ............................................................................... 31 
1.5.5. Giai đoạn IV ............................................................................... 32 
 1.6. Các vấn đề cần lưu ý trong thử nghiệm vắc xin trên người ............... 32 
1.6.1. Đề cương nghiên cứu .................................................................. 34 
1.6.2. Lựa chọn đối tượng tình nguyện tham gia nghiên cứu ................ 35 
1.6.3. Phân nhóm .................................................................................. 37 
1.6.4. Giai đoạn giám sát ...................................................................... 38 
1.6.5. Các nghiên cứu sau khi vắc xin được cấp giấy phép ................... 40 
CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........ 44 
2.1. Đối tượng, phương pháp nghiên cứu .................................................. 44 
2.1.1. Đối tượng nghiên cứu ................................................................. 44 
2.1.2. Tiêu chuẩn lựa chọn .................................................................... 44 
2.1.3. Tiêu chuẩn loại trừ ...................................................................... 45 
2.2. Vật liệu nghiên cứu............................................................................ 46 
2.2.1. Các nguyên vật liệu, dụng cụ dùng cho uống vắc xin, lấy mẫu và 
xét nghiệm trong phòng thí nghiệm ............................................ 46 
2.2.2. Vắc xin thử nghiệm .................................................................... 47 
2.2.3. Vật liệu thu thập thông tin nghiên cứu ........................................ 49 
2.3. Phương pháp nghiên cứu ................................................................... 50 
2.3.1. Phương pháp nghiên cứu giai đoạn 1 .......................................... 50 
2.3.2. Phương pháp nghiên cứu giai đoạn 2. ......................................... 53 
2.3.3 Phương pháp nghiên cứu giai đoạn 3 ........................................... 60 
2.4. Vấn đề y đức trong nghiên cứu....63 
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .................................................. 64 
3.1. Kết quả nghiên cứu tính an toàn ........................................................ 64 
3.1.1. Tính an toàn trên người trưởng thành .......................................... 64 
3.1.2. Kết quả nghiên cứu tính an toàn trên trẻ em ................................ 71 
3.2. Kết quả nghiên cứu liều và lịch sử dụng ............................................ 96 
3.2.1. Hiệu giá kháng thể IgA ở các nhóm nghiên cứu .......................... 96 
 3.2.2. Sự biến đổi hiệu giá IgG trong huyết thanh trẻ trước và sau khi 
uống các liều vắc xin ở các nhóm nghiên cứu ............................. 99 
3.2.3. Đáp ứng kháng thể 1 năm sau khi uống vắc xin – So sánh giữa 
Rotavin-M1 và Rotarix ............................................................. 100 
3.3. Kết quả nghiên cứu tính sinh miễn dịch ........................................... 103 
3.3.1. Hiệu giá kháng thể trước khi uống vắc xin ................................ 103 
3.3.2. Kết quả chuyển đổi huyết thanh sau 1 tháng uống liều 2 ........... 105 
3.3.3. Hiệu giá kháng thể trung bình nhân sau khi uống vắc xin/giả dược (M2) 107 
3.3.4. Phân bố hiệu giá kháng thể IgA trong các đối tượng nghiên cứu ... 111 
CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN ........................................................................ 114 
4.1. Tính an toàn của vắc xin Rotavin-M1 .............................................. 114 
4.1.1. Tính an toàn trên người lớn ....................................................... 114 
4.1.2. Tính an toàn trên trẻ em ở giai đoạn 2 ....................................... 115 
4.1.3. Tính an toàn trên trẻ em ở giai đoạn 3 ....................................... 118 
4.2. Đánh giá liều và lịch uống vắc xin trên trẻ nhỏ ................................ 118 
4.3. Đánh giá tính sinh miễn dịch của vắc xin Rotavin ở trẻ em tại Thái 
Bình và Thanh Sơn, Phú Thọ ........................................................... 123 
KẾT LUẬN ............................................................................................... 125 
KIẾN NGHỊ .............................................................................................. 126 
DANH MụC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CứU ĐÃ CÔNG Bố CÓ 
LIÊN QUAN ĐếN LUậN ÁN 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
PHỤ LỤC 
 CÁC CHỮ VIẾT TẮT 
CDC Centers for Disease Control and 
Prevention 
Trung tâm Kiểm soát và phòng 
ngừa bệnh tật Hoa Kỳ 
FFU Fluorescent focus-forming unit Đơn vị huỳnh quang 
GMT Geometric mean titer Hiệu giá kháng thể trung bình nhân 
IgA Imuno Globulin A Kháng thể IgA 
IgG Imuno globulin G Kháng thể IgG 
NIHE National Institue of Hygiene and 
Epidemiology 
Viện vệ sinh Dịch tễ Trung ương 
OD Optical Density Mật độ quang 
POLYVAC Center for Research and 
Production of Vaccines and 
Biologicals 
Trung tâm Nghiên cứu, sản xuất 
Vắc xin và Sinh phẩm y tế 
RT-PCR Reverse Transcription 
polymerase chain reaction 
Phản ứng khuếch đại chuỗi gen sao 
chép ngược 
RV Rotavirus Virut Rota 
SGOT Serum Glutamat Oxalacetat 
Transaminase 
Men gan SGOT 
SGPT Serum Glutanric Pyruvic 
Transaminase 
Men gan SGPT 
TCID50 Tissue culture infectous dose 
50% 
Liều gây nhiễm 50% tổ chức 
TCMR Tiêm chủng mở rộng 
TĐLS Thực địa lâm sàng 
VP Virus protein 
 DANH MỤC CÁC BẢNG 
Bảng 1.1. Các gen và protein của RV .......................................................... 9 
Bảng 3.1. Tóm tắt các đặc điểm nhân khẩu học ở những người tình nguyện 64 
Bảng 3.2. Kết quả xét nghiệm máu ở người tình nguyện trước khi uống, so 
sánh với chỉ số bình thường ...................................................... 65 
Bảng 3.3. Tỷ lệ người tình nguyện có biểu hiện sốt (trên 38oC) trong vòng 
30 ngày sau mỗi liều ................................................................. 67 
Bảng 3.4. Tỷ lệ có những triệu chứng đáng chú ý trong vòng 30 ngày sau 
mỗi liều vắc xin......................................................................... 68 
Bảng 3.5. So sánh các kết quả xét nghiệm huyết học và sinh hóa lần 1 và lần 2 69 
Bảng 3.6. So sánh các kết quả xét nghiệm huyết học và sinh hóa lần 1 và lần 3 70 
Bảng 3.7. Tuổi của trẻ tham gia nghiên cứu sau các liều vắc xin ở các 
nhóm uống vắc xin khác nhau ................................................... 71 
Bảng 3.8. Kết quả xét nghiệm máu ở trẻ ở các nhóm trước khi uống ........ 72 
Bảng 3.9. Trường hợp tiêu chảy có RV trong phân sau khi uống vắc xin liều 1 
ở các nhóm nghiên cứu ............................................................. 84 
Bảng 3.10. Trường hợp tiêu chảy có RV trong phân sau khi uống vắc xin liều 2 
ở các nhóm theo liều uống ........................................................ 84 
Bảng 3.11. Trường hợp tiêu chảy có RV trong phân sau khi uống vắc xin liều 
3 ở các nhóm theo liều uống ..................................................... 85 
Bảng 3.12. Tổng hợp trẻ tham gia nghiên cứu trong giai đoạn III ............... 86 
Bảng 3.13. Tuổi (ngày) của trẻ tham gia nghiên cứu tại các thời điểm tham 
gia nghiên cứu ........................................................................... 87 
Bảng 3.14. Cân nặng (kg) của trẻ tại các thời điểm tham gia nghiên cứu .... 88 
Bảng 3.15. Chiều cao (cm) của trẻ tham gia nghiên cứu tại các thời điểm 
tham gia nghiên cứu .................................................................. 88 
 Bảng 3.16. Các triệu chứng không mong muốn ở trẻ uống vắc xin/giả dược 7 
ngày sau mỗi liều tại cả 2 địa điểm nghiên cứu. ........................ 89 
Bảng 3.17. Các triệu chứng không mong muốn ở trẻ tham gia nghiên cứu tại 
cả 2 địa điểm nghiên cứu 8-30 ngày sau khi uống liều 1 và 2 .... 91 
Bảng 3.18. Mẫu phân tiêu chảy thu thập được trong thời gian nghiên cứu và 
khả năng phân lập RV trong phân ............................................. 94 
Bảng 3.19. Một số đặc điểm lâm sàng trẻ tiêu chảy trong phân có virut Rota . 95 
Bảng 3.20. Hiệu giá kháng thể IgA kháng virut Rota trong huyết thanh của 
các đối tượng uống vắc xin nghiên cứu và vắc xin Rotarix........ 96 
Bảng 3.21. Hiệu giá kháng thể RV-IgA ở nhóm R (Rotavin) và nhóm E 
(Rotarix) tại các thời điểm (trước khi tham gia nghiên cứu Mo, 3 
và 12 tháng sau liều 1 vắc xin (M2 và M3) ............................. 101 
Bảng 3.22. Tỷ lệ đối tượng có kháng thể IgA kháng virut Rota dương tính 
thời điểm 1 năm sau liều 1 ...................................................... 102 
Bảng 3.23. Tỷ lệ trẻ có kháng thể RV-IgA trước khi uống vắc xin/giả dược ...103 
Bảng 3.24. So sánh các mức hiệu giá kháng thể IgG ở trẻ trước khi uống vắc 
xin/giả dược tại 2 địa điểm nghiên cứu.................................... 104 
Bảng 3.25. Tỷ lệ chuyển đổi kháng thể IgA tại thời điểm 1 tháng sau uống 
liều 2 ....................................................................................... 106 
Bảng 3.26. Hiệu giá trung bình nhân của kháng thể IgA trước và sau khi 
uống vắc xin/giả dược tại các địa điểm nghiên cứu ................. 107 
Bảng 3.27. Hiệu giá trung bình nhân của kháng thể IgG tại các thời điểm 
thăm khám .............................................................................. 108 
 DANH MỤC CÁC HÌNH 
Hình 1.1. Sự phân bố các chủng RV trên toàn cầu.......................................... 5 
Hình 1.2. Ảnh chụp RV dưới kính hiển vi điện tử ........................................... 5 
Hình 1.3. Sơ đồ cấu trúc hạt virut Rota và các vùng mã hóa protein................ 6 
Hình 1.4. Hình ảnh hạt virut Rota G1P dưới kính hiển vi điện tử tại lần cấy 
truyền thứ 30 trên tế bào thận khỉ tiên phát chụp dưới kính hiển vi 
điện tử - Viện VSDTTƯ ................................................................ 22 
Hình 1.5. Tóm tắt qui trình phát triển một loại thuốc mới ............................. 26 
Hình 1.6. Tóm tắt các giai đoạn thử nghiệm vắc xin ..................................... 33 
Hình 2.1. Sơ đồ tuyển chon và phân nhóm đối tượng giai đoạn 1 .................. 50 
Hình 2.2. Sơ đồ uống vắc xin và lấy mẫu theo dõi an toàn giai đoạn 1 .......... 51 
Hình 2.3. Sơ đồ tuyển chọn và phân nhóm ...  practices, Paediatr infect 
Dis, 11, pp. 860 - 864. 
57. Charles W. Lebaron, Judy F. Flew, Roger I Glass, et al (1990), 
"Annual Rotavirus Epidemic Pattern in North America", JAMA, Vol 264, 
pp. 983 - 987. 
58. Ciarlet M, He s, Lai s, et al (2009), “Concomitant use of the 3-dose oral 
pentavalent rotavirus vaccine with a 3-dose primary vaccination 
course of a Diphtheria-Tetanus-Acellular Pertussis-Hepatitis B-
Inactivated Polio - Haemophilus influenzae Type B vaccine”, Pediatr 
Infect Dis J, 28(3), pp. 177-81. 
59. Ciarlet M, Hyser JM, Estes MK (2002), “Sequence analysis of the 
VP4, VP6, VP7 and NSP4 gene Products of the bovine rotavirus WC3”, 
Virus Genes, 24(2), pp. 103-114. 
60. Clark H.F., Offit P.A., Ellis R.W. et al. (1996), “The development of 
multivalent bovine rotavirus (strain WC3) reassortant vaccine forinfant”, 
J. Infect Dis., 174 (Suppl.l): S73- S80. 
61. Clark H.F., Offit P.A., Ellis R.W., et al. (1996), “WC3 reassortant 
vaccines in children”, Arch Virol; (Suppl 12): pp. 187-198. 
62. Clark HF, Furukawa T, Bell LM, et al (1986), “Immune response of 
infants and children to low-passage bovine rotavirus (strain WC3)”, Am 
JDis Child, 140(4), pp. 350-6. 
 63. Clark HF, Offìt PA, Ellis RW, et al (1996), “The development of 
multivalent bovine Rotavirus (strain WC3) reassortant vaccine for 
infants”, J Infect Dis, 174(suppl 1), pp. S73-S80. 
64. Clark HF, Offit PA, Glass RI, et al (2004), “Rotavirus vaccines, In: 
Vaccines, 4th (Plotkin SA, Orenstein WA, eds), Philadelphia, PA. 
Saunders-Elsevier, USA, pp. 1327-45. 
65. Comstock G. (1994), “Evaluating vaccination effectiveness and vaccine 
efficacy by means of case-control study”, Epidemiol Rev, 16, pp. 77-89. 
66. Coulson, B.S., Holmes, I.H. (1984), "An Improved Enzyme-Linked 
Immunosorbent Assay for the Detection of Rotavirus in Faeces of 
Neonates", J. Virol Methods, 8, pp. 165 - 179. 
67. Dang Duc Anh, Nguyen Van Trang, Vu Dinh Thiem, et al (2012), 
"A dose-escalation safety and immunogenicity study of a new live 
attenuated human rotavirus vaccine (Rotavin-M1) in Vietnamese children", 
Vaccine 30S, A114-A121. 
68. Dang Duc Anh, Vu Dinh Thiem, Thea KF et al (2006), “The Burden 
of Rotavirus Diarrhea in Khanh Hoa Province, Vietnam: Baseline 
Assessment for a Rotavirus Vaccine Trial", The Pediatric Infectious 
Disease Journal, 25(1), pp. 37 - 40. 
69. David I. Bernstein, Vicki E.Smith, James R. Sherwood, et al (1998). 
Safety and immunogenicity of live attenuated human rotavirus vaccine 
pp.89-12. 
70. De Mol p, Zissis G, Butzler JP, et al (1986), “Failure of live, attenuated 
oral rotavirus vaccine”, Lancet, 2(8498), pp. 108. 
71. De Vos B. (2005), "Phase III evaluation of the GlaxoSmithKline human 
live attenuated vaccine", Precented at the Sixth International Rotavirus 
Symposium, Mexico City. 
 72. Delem A., Lobmann M., Zygraich N. (1984), “A bovine rotavirus 
developed as a candidate vaccine for use in humans”, J Biol. Stand; 12: 
pp.443-445. 
73. Dennehy PH (2000), “Transmission of Rotavirus and other enteric 
pathogens in the home”, Pediatr Infect Dis J, 19(10 Suppl), pp. SI 03-5. 
74. Dennehy PH, Brady RC, Halperin SA, et al (2005), “Comparative 
evaluation of safety and immimogenicity of two dosages of an oral 
live attenuated human rotavirus vaccine”, Pediatr Infect Dis J, 24(6), 
pp 481-88. 
75. Dennehy PH. (2007), "Rotavirus vaccines-an update", Vaccine, 
25(16): 3137-41. 
76. Doan LT, Okitsu S, et al (2003), “Epidemiological features of rotavirus 
infection among hospitalized children with gastroenteristis in Ho Chi 
Minh City, Vietnam”, J. Med Virol, 69(4), pp. 588-94. 
77. Esparza J., Gil F. (1978), “A study on the ultrastructure of human 
Rotavirus”, Virology, (91), pp.141-150. 
78. Estes M. Rotaviruses and their replication. In: Knipe DM, Howley, 
P.M., editor. (2001), "Fields Virology", Philadelphia, Lippincott 
Williams and Wilkins, 1747-87. 
79. Estes MK., Graham DY., Smith EM., et al (1979), "Rotavirus 
stability and inactivation", J Gen Virol, 43, pp. 403 - 409. 
80. Fang ZY, Ye Q, Ho MS, et al (1989), “Investigation of an outbreak of 
adult diarrhea Rotavirus in China”, J. Infect. Dis, 160(6), pp. 948-53. 
81. Flewen, T.H., and Woode, G.N. (1978), "The Rotaviruses". Arch 
Virology, 57, pp. 1-23. 
 82. Fu C, Wang M, Liang J, et al (2007), "Effectiveness of Lanzhou lamb 
rotavirus vaccine against rotavirus gastroenteritis requiring 
hospitalization: a matched case-control study", Vaccine; 25(52):8756-61. 
83. Gentsch JR, Glass RI, Woods P, et al. (1992), "Identification of group 
A rotavirus gene 4 types by polymerase chain reaction", J Clin 
Microbiol; 30(6): 1365-73. 
84. Gentsch JR, Woods PA, Ramachandran M, et al. (1996), "Review 
of G and P typing results from a global collection of rotavirus 
strains: implications for vaccine development", J Infect Dis; 174 
Suppl 1: S30-7. 
85. Georges-Courbot MC, Monges J, Siopathis MR, et al (1991), 
“Evaluation of the efficacy of a lowpassage bovine rotavirus (strain 
WC3) vaccine in children in Central Africa”, Res Virol, 142(5), 
pp. 405-411. 
86. Glass RI, Bhan MK, Ray P, et al. (2005), "Development of candidate 
rotavirus vaccines derived from neonatal strains in India", J Infect Dis; 
192 Suppl 1: S30-5. 
87. Guillermo M. Ruiz-Palacious, M.D., et al. (2006), “Safety and 
Effìcacy of an Attenuated Vaccine against Severe Rotavirus 
Gastroenteritis”, The Neu England joumal of medicine, January 5, 2006, 
Vol. 354, No. 1. 
88. Gunasena S, Nakagomi O, Isegawa Y, et al. (1993), "Relative 
frequency of VP4 gene alleles among human rotaviruses recovered over 
a 10-year period (1982-1991) from Japanese children with diarrhea", J 
Clin Microbiol; 31(8): 2195-7. 
89. Gurwith M, Wenman W, Gurwith D, et al (1983), “Diarrhea among 
infants and young children in Canada: a longitudinal study in three 
northem communities”, JInfect Dis, 147(4), pp. 685-692. 
 90. H. F Clark, P.A Offit, R.W. Ellis, et al 1996), The Journal of 
Infectious Diseases, The Development of Multivalen Bovine Rotavirus 
(Strain WC3) Reassortant Vaccine for Infants, pp 73-80. 
91. Holland RE (1990), "Some infectious causes of diarrhea in young farm 
animals", Clin Microbiol Rev, 3(4), pp. 345-75. 
92. Hopkins RS, Gaspard GB, Williams FP, et al (1984). "A community 
waterbome gastroenteritis outbreak: evidence for rotavirus as the agent", 
Am J Public Health, 74(3), pp. 263-5. 
93. Ismail E Haffejee (1995), "The epidemiology of Rotavirus infection", 
A global perspective Joumal pediatric gastroenterology and nutrition, 
Vol 20, pp. 275 -281. 
94. Jennison C, Tumbull BW (2000), Group sequential methods with 
applications to clinical trials, Chapman and Hall/CRC, Boca Raton, 
USA. 
95. Jiang B, Gentsch JR, Glass RI. (2008), "Inactivated rotavirus vaccines: 
a priority for accelerated vaccine development", Vaccine; 26(52):6754-8. 
96. Jiang B, Wang Y, Saluzzo JF, Bargeron K, et al (2008), 
"Immunogenicity of a thermally inactivated rotavirus vaccine in mice", 
Hum Vaccin; 4(2):143-7. 
97. Jimena p. V., Pavel I., Susana L., Carlos F.A. (2006), "Rotavirus 
vaccine: Early Introdution in Latin America-Risks and Benefits", 
Archives of Medical Research, 37: 1-10. 
98. Joensuu J, Koskenniemi E, Pang XL, et al (1997), “Randomised, 
doubleblind, placebo controlled trial of rhesus-human reassortant 
Rotavirus vaccine for prevention of severe Rotavirus gastroenteritis”, 
Lancet, 350(9086), pp. 1205-1209. 
 99. Joseph Bresee, Zhao-Yin Fang, Bei Wang, et al (2004), "First Report 
from the Asian Rotavirus Surveillance network", Emerging Infectiuos 
Diseases Vol 10, No 6, P: 988-995. 
100. Kapikian A.Z., Yolken R.H., Greenberg H.B., et al (1980), 
Gastroenteritis viruses. In Diagnostic Procedures for viral, Rickettsial 
and Chlamydial Infections. 5th Ed, Pub Health Assoc, Washington, 
D.C., pp. 927 - 996. 
101. Kapikian AZ. Rotaviruses. In: knipe DM, Howley, P.M., editor. 
(2001), "Fields Virology", Philadelphia, Lippincott, Williams and 
Wilkins. 
102. Kong Boo Phua, Seng Hock Quak, et al.(2005), "Evaluation of 
R1X4414, A live, Attenuated Rotavirus Vaccine, in a Randomized, 
Double-Blind, Placebo-Controlled Phase 2 Trial Involving 2464 
Singaporean Infants", JID 2005:192 (suppl 1) S6-16. 
103. Kurtz. JB., Lee TW., Parsons AJ. (1980), "The action of alcohols on 
Rotavirus, astrovirus and enterovirus", J Hosp Infect, 1, pp. 321 - 325. 
104. Levy K, Hubbard AE, Eisenberg JN (2009), “Seasonality of rotavirus 
disease in the tropics: a systematic review and meta-analysis”, Int J 
Epidemiol, 38(6), pp. 1487-96. 
105. Lias MM. (1979), "Distribution and titres of Rotavirus antibodies in 
different age groups", J Hy, 79, pp. 365 - 372. 
106. Linhares AC, Bresee JS (2000), “Rotavirus vaccines and vaccination in 
Latin America”, Rev Panam Salud Pubiica, 8(5), pp. 305-31. 
107. Linhares AC, Carmo KB, Oliveira KK, et al (2002), “Nutritional 
status in relation to the efficacy of the rhesus-human reassortant, 
tetravalent rotavirus vaccine (RRV-TV) in infants from Belém, pará 
State, Brazil”, Rev Inst Med Trop Sao Paulo, 44(1), pp. 13-6. 
 108. Linhares AC, Pinheiro FP, Freitas RB, et al (1981), "An outbreak of 
rotavirus diarrhea among a non-immune, isolated South American Indian 
community", Am J Epidemiol, 113(6), pp. 703-10. 
109. Luan le VTN, Phuong Minh Nguyen, Nguyen Thuy Huong, et al 
(2009), "Development and Characterization of Candidate Rotavirus 
Vaccine Strains Derived from Children with Diarrhea in Vietnam", 
Vaccine. 
110. Mary K. Estes (1996), Rotaviruses and their Replication, Lippincott -
Raven press, Philadelphia, pp.731 - 754. 
111. Murphy TV, Gargiullo PM, Massoudi MS, et al (2001), 
“Intussusception among infants given an oral Rotavirus vaccine”, N Engl 
J Med, 344(8), pp. 564-72. 
112. Nakagomi, T., and O. Nakagomi. (2009), "A critical review on a 
globally-licensed, live, orally-administrable, monovalent human 
rotavirus vaccine: Rotarix", Expert Opin Biol Ther 9: 1073-87. 
113. Nguyen TA, Yagyu F, Okame M, et al (2007), “Diversity of viruses 
associated with acute gastroenteritis in children hospitalized with 
diarrhoe in HoChiMinh City, Vietnam”, J Med Virol, 79 (5), pp. 582-90. 
114. Nguyen Van Man, Dang Duc Anh, et al. (2005), "Epidemiological 
Profile and Burden of Rotavirus Diarrhea in Vietnam: 5 years of sentinel 
Hospital Surveillance, 1998-2003", JID 2005:192(suppl 1) s 127-132. 
115. Parashar U.D., Bressee J.S., Gentsch J.R., Glass R.I. (1998), 
“Rotavirus”, Emerg infect Dis.; 4:561-570. 
116. Parashar U.D., Hummelman E.G., Bresee J.S., et al (2003), "Global 
illness and deaths caused by rotavirus disease in children", Emerg Infect, 
Dis.9:565-572. 
 117. Perez-Schael I, Garcia D, Gonzalez M, et al (1990), “Prospective 
study of diarrheal diseases in Venezuelan children to evaluate the 
efficacy of rhesus Rotavirus vaccine”, JMed Virol, 30(3), pp. 219-29. 
118. Pesavento JB, Crawford SE, Estes MK, et al (2006), "Rotavirus 
proteins: structure and assembly", Curr Top Microbiol Immunol, 309, pp. 
189-219. 
119. Phua, K. B., S. H. Quak, B. W. Lee, S. C. Emmanuel, et al (2005), 
"Evaluation of RIX4414, a live, attenuated rotavirus vaccine, in a 
randomized, double-blind, placebo-controlled phase 2 trial involving 
2464 Singaporean infants", J Infect Dis 192 Suppl 1: S6-S17. 
120. Prasad BV., Chiu W. (1994), Structure of Rotaviruses, springer - 
Verlag, Berlin, pp. 9 - 29. 
121. Prasad BV., Wang GJ., Clerx JP., Chiu W. (1998), "Three 
dimensional structure of Rotavirus”, J Mol Biol, 199, pp. 269 -275. 
122. Prevention of rotavirus disease (2009), "Updated guidelines for use of 
rotavirus vaccine", Pediatrics; 123(5):1412-20. 
123. Rodger SM, Bishop RF, Birch C, et al (1981), “Molecular 
epidemiology of human Rotaviruses in Melboume, Australia, from 1973 
to 1979, as determined by electrophoresis of genome ribonucleic acid”, J 
Clin Microbiol, 13(2), pp. 272-278. 
124. Rodriguez Castillo A., Villa A.V., Ramirez Gonzalez J.E. (2000), 
“VP4 and VP7 genotyping by reverse transcription PCR of human 
rotavirus in Mexican children with acute diarrhea”, J. Lin Microbiol, 38: 
pp.3876- 3878. 
125. Roger I. Glass, and Wmesh D. Parashar, M.B. (2006), “The Promise 
of New Rotavirus Vaccines”, The new England Journal of Medicine. 
126. Santos N, Hoshino Y (2005), “Global distribution of rotavirus serotypes/ 
genotypes and its implication for the development and implementation of 
an effective rotavirus vaccine”, Rev Med Virol, 15(1), pp. 29-56. 
 127. Sarah EB, Kelly LW, et al (2006), “Host, rival, and vaccine factors that 
determine protective efficacy induced by rotavirus-like particles 
(VLPs)”, Vaccine, 24(8), pp. 1170-1179. 
128. Sharma S, Ray P, Gentsch JR, et al (2008), "Emergence of G12 
rotavirus strains in Delhi, India, in 2000 to 2007", J Clin Microbiol; 
46(4): 1343-8. 
129. Steele, A. D., J. Reynders, F. Scholtz, P. Bos, et al (2010), Comparison 
of 2 different regimens for reactogenicity, safety, and immunogenicity of 
the live attenuated oral rotavirus vaccine RIX4414 coadministered with 
oral polio vaccine in South African infants", J Infect Dis, 202 Suppl: 
S93-100. 
130. Suzuki H., Kitaoka S., Konno T., Sato T., et al. (1985), "Two modes 
of human Rotavirus entry into MA 104 cells", Arch Virol, 85, pp. 25-34. 
131. Taraporewala ZF, Patton JT (2004), “Nonstructural proteins involved 
in genome packaging and replication of rotaviruses and other members 
of the Reoviridae", Virus Res, 101(1), pp. 57-66. 
132. Vesikari T, Isolauri E, D’Hondt E, et a1 (1984), “Protection of infants 
against rotavirus diarrhoea by RIT 4237 attenuated bovine rotavims 
strain vaccine”, Lancet, 1(8384), pp. 977-81. 
133. Vesikari T, Itzler R, Karvonen A, et al (2009), “RotaTeq®, a 
pentavalent rotaviras vaccine: efficacy and safety among infants in 
Europe”, Vaccine, 28(2), pp. 345-51. 
134. WHO (1991), Sample size determination in health studies: a practical 
manual, Geneva. 
135. WHO (1998), "Expert committee on biological standardization", WHO 
Technical Report Series 878, pp. 1-15. 
136. WHO (2006), "Guidelines to assure the quality and efficacy of live 
attenuated Rotavirus vaccines (Oral)", WHO - Technical Report Series, 
Geneva, pp.1-54. 
 137. Woode GN, Bridger JC, Jones JM, et al (1976), "Morphological and 
antigenic relationships between viruses (rotaviruses) from acute 
gastroenteritis in children, calves, piglets, mice, and foals", Infect 
Immun, 14(3), pp. 804-10. 
138. Zhou Y, Li L, Okitsu S, et al (2003), “Distribution of human 
Rotaviruses, especially G9 strains, in Japan from 1996 to 2000”, 
Microbiol Immunol, 47(8), pp. 591-9. 
16,17,22,23,24,25,55,63,70,73,74,90,92,93,97,99,101,105,106,107,109,110,11
1,112 
1-15,18-21,26-54,56-62,64-69,71,72,75-89,91,94-96,98,100,102-104,108,113-