Luận án Nghiên cứu mô hình xác định thiệt hại do tai nạn giao thông đường bộ ở Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIAO THÔNG VẬN TẢI 
LÊ HOÀI PHONG 
NGHIÊN CỨU MÔ HÌNH XÁC ĐỊNH THIỆT HẠI DO 
TAI NẠN GIAO THÔNG ĐƢỜNG BỘ Ở VIỆT NAM 
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ 
HÀ NỘI - 2020 
 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIAO THÔNG VẬN TẢI 
LÊ HOÀI PHONG 
NGHIÊN CỨU MÔ HÌNH XÁC ĐỊNH THIỆT HẠI DO 
TAI NẠN GIAO THÔNG ĐƢỜNG BỘ Ở VIỆT NAM 
NGÀNH: TỔ CHỨC VÀ QUẢN LÝ VẬN TẢI 
MÃ SỐ : 9.84.01.03 
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ 
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: 
1. GS-TS Từ Sỹ Sùa 
2. PGS-TS Nguyễn Thanh Chƣơng 
HÀ NỘI - 2020
i 
LỜI CAM ĐOAN 
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi dƣới 
sự hƣớng dẫn của GS-TS Từ Sỹ Sùa và PGS-TS Nguyễn Thanh Chƣơng – 
trƣờng Đại học Giao thông vận tải. 
Luận án đã sử dụng các số liệu có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo tính trung 
thực, chính xác và khách quan. 
Các kết quả nghiên cứu của luận án chƣa từng đƣợc công bố trong bất kỳ 
công trình nghiên cứu khoa học nào trƣớc đó. 
Hà Nội, ngày tháng năm 2020 
Tác giả luận án 
Lê Hoài Phong 
ii 
LỜI CẢM ƠN 
Luận án tiến sĩ với đề tài “Nghiên cứu mô hình xác định thiệt hại do tai nạn 
giao thông đường bộ ở Việt Nam” đã đƣợc hoàn thành sau một thời gian nghiên 
cứu. 
NCS xin đƣợc bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc đến GS-TS Từ Sỹ 
Sùa và PGS-TS Nguyễn Thanh Chƣơng đã tận tình hƣớng dẫn nhiệt tình chu 
đáo, để NCS hoàn thành luận án của mình. 
NCS xin chân thành cám ơn các Thầy/Cô giáo, các nhà khoa học trong và 
ngoài trƣờng Đại học Giao thông vận tải đã truyền đạt cho tôi những kiến thức 
và kinh nghiệm trong quá trình học tập, nghiên cứu, đóng góp những ý kiến sâu 
sắc để NCS hoàn thành luận án này. 
Tôi xin gửi lời cám ơn tới Ban giám hiệu nhà trƣờng Đại học Giao thông 
vận tải, Ban Giám đốc Phân hiệu trƣờng Đại học Giao thông vận tải tại 
TP.HCM, các phòng ban trong trƣờng đã tạo mọi điều kiện giúp NCS trong quá 
trình học tập, nghiên cứu. 
Cuối cùng tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc tới toàn thể gia 
đình, ngƣời thân, các bạn đồng nghiệp đã động viên, cổ vũ, tạo điều kiện cho tôi 
trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu. 
Hà Nội, ngày tháng năm 2020 
Tác giả luận án 
Lê Hoài Phong 
iii 
MỤC LỤC 
 Trang 
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i 
LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................... ii 
MỤC LỤC ........................................................................................................... iii 
GIẢI THÍCH CÁC CHỮ VIẾT TẮT .............................................................. vi 
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU ..................................................................... vii 
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ ............................................................................ ix 
DANH MỤC SƠ ĐỒ .......................................................................................... xi 
PHẦN MỞ ĐẦU .................................................................................................. 1 
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ............................ 5 
1.1. Giao thông vận tải, an toàn giao thông và tai nạn giao thông trong phát 
triển kinh tế xã hội của quốc gia ........................................................................ 5 
1.2. Các nghiên cứu về tai nạn giao thông và thiệt hại do tai nạn giao thông 
đƣờng bộ gây ra ................................................................................................... 6 
1.2.1. Các nghiên cứu quốc tế ............................................................................... 6 
1.2.2. Các nghiên cứu trong nƣớc ....................................................................... 15 
1.3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài luận án ............................. 20 
Kết luận chƣơng 1 ............................................................................................. 21 
CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ TAI NẠN DO GIAO 
THÔNG ĐƢỜNG BỘ VÀ XÁC ĐỊNH THIỆT HẠI DO TAI NẠN DO 
GIAO THÔNG ĐƢỜNG BỘ GÂY RA .......................................................... 22 
2.1. Tổng quan về tai nạn giao thông đƣờng bộ ............................................. 22 
2.1.1. Một số khái niệm cơ bản ........................................................................... 22 
2.1.2. Phân loại tai nạn giao thông ...................................................................... 29 
2.1.3. Phân loại tai nạn giao thông đƣờng bộ ...................................................... 33 
2.2. Nguyên tắc xác định thiệt hại do tai nạn giao thông đƣờng bộ gây ra . 39 
2.2.1. Tổng quan về xác định mức độ thiệt hại do tai nạn giao thông đƣờng bộ 
gây ra ................................................................................................................... 39 
iv 
2.2.2. Các yếu tố ảnh hƣởng đến tai nạn giao thông đƣờng bộ và thiệt hại do tai 
nạn giao thông đƣờng bộ ..................................................................................... 40 
2.2.3. Nguyên tắc chung để xác định mức độ thiệt hại do tai nạn giao thông 
đƣờng bộ gây ra ................................................................................................... 43 
2.3. Nghiên cứu kinh nghiệm về xác định thiệt hại do tai nạn giao thông 
đƣờng bộ gây ra ở một số nƣớc điển hình ...................................................... 44 
2.4. Phƣơng pháp xác định thiệt hại do tai nạn giao thông đƣờng bộ gây ra 
ở Việt Nam ......................................................................................................... 49 
Kết luận chƣơng 2 ............................................................................................. 53 
CHƢƠNG 3: PHÂN TÍCH ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG TAI NẠN GIAO 
THÔNG ĐƢỜNG BỘ VÀ THIỆT HẠI DO TAI NẠN GIAO THÔNG 
ĐƢỜNG BỘ GÂY RA ...................................................................................... 55 
3.1. Tình hình taı nạn gıao thông đƣờng bộ trên thế gıớı .............................. 55 
3.1.1. Tai nạn giao thông đƣờng bộ của một số nƣớc điển hình ......................... 55 
3.1.2. Các biện pháp giảm thiệt hại do tai nạn giao thông đƣờng bộ gây ra của 
một số quốc gia ................................................................................................... 69 
3.2. Phân tích, đánh giá tình hình tai nạn giao thông đƣờng bộ ở Việt Nam75 
3.2.1. Đánh giá tình hình tai nạn giao thông đƣờng bộ theo thông lệ quốc tế .... 75 
3.2.2. Đánh giá tình hình tai nạn giao thông đƣờng bộ theo độ tuổi và giới tính 
của ngƣời bị nạn .................................................................................................. 77 
3.2.3. Đánh giá tình hình tai nạn giao thông đƣờng bộ theo nguyên nhân gây tai 
nạn ....................................................................................................................... 78 
3.3. Phân tích, đánh giá kết quả xác định thiệt hại do tai nạn giao thông 
đƣờng bộ gây ra ở Việt Nam ............................................................................ 83 
Kết luận chƣơng 3 ............................................................................................. 90 
CHƢƠNG 4: XÂY DỰNG MÔ HÌNH XÁC ĐỊNH THIỆT HẠI DO TAI 
NẠN GIAO THÔNG ĐƢỜNG BỘ GÂY RA Ở VIỆT NAM ....................... 92 
4.1. Chiến lƣợc phát triển giao thông vận tải và đảm bảo an toàn giao thông 
đƣờng bộ quốc gia đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030 .......................... 92 
v 
4.1.1. Quan điểm phát triển ................................................................................. 92 
4.1.2. Mục tiêu phát triển giao thông vận tải và đảm bảo an toàn giao thông đến 
năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030 ..................................................................... 94 
4.1.3. Các cơ chế chính sách chủ yếu............................................................... 101 
4.2. Xây dựng các tiêu chí cho mô hình xác định thıệt hại do tai nạn giao 
thông đƣờng bộ gây ra .................................................................................... 104 
4.2.1. Tổng quan về xây dựng các tiêu chí cho mô hình xác định thiệt hại do tai 
nạn giao thông đƣờng bộ gây ra ........................................................................ 104 
4.2.2. Các hƣớng tiếp cận để xây dựng tiêu chí cho mô hình xác định thiệt hại do 
tai nạn giao thông đƣờng bộ gây ra ................................................................... 105 
4.2.3. Các tiêu chí cho mô hình xác định thiệt hại do tai nạn giao thông đƣờng 
bộ gây ra ............................................................................................................ 107 
4.3. Xây dựng mô hình xác định thiệt hại do tai nạn giao thông đƣờng bộ ở 
Việt Nam ........................................................................................................... 131 
4.3.1. Mô hình tổng quát xác định thiệt hại do tai nạn giao thông đƣờng bộ gây 
ra ........................................................................................................................ 131 
4.3.2. Xác định thiệt hại về kinh tế xã hội cho một vụ tai nạn giao thông đƣờng 
bộ gây ra ............................................................................................................ 135 
4.3.3. Xác định thiệt hại do tắc nghẽn giao thông khi xẩy ra tai nạn giao thông 
đƣờng bộ ............................................................................................................ 139 
4.3.4. Thiệt hại do ô nhiễm môi trường khi xẩy ra tai nạn giao thông đường bộ 140 
Kết luận chƣơng 4 ........................................................................................... 141 
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ........................................................................ 142 
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ LİÊN 
QUAN ĐẾN ĐỀ TÀİ LUẬN ÁN .................................................................... 144 
TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................. 145 
PHẦN PHỤ LỤC ................................................................................................... 
vi 
GIẢI THÍCH CÁC CHỮ VIẾT TẮT 
ATGT An toàn giao thông 
ATGTĐB An toàn giao thông đƣờng bộ 
BH Bảo hiểm 
BHYT Bảo hiểm y tế 
CSDL Cơ sở dữ liệu 
CSGT Cảnh sát giao thông 
CSHT Cơ sở hạ tầng 
DNBH Doanh nghiệp bảo hiểm 
GDP Tổng sản phẩm quốc nội 
GTCC Giao thông công chính 
GTĐB Giao thông đƣờng bộ 
GTVT Giao thông vận tải 
KCHT Kết cấu hạ tầng 
KTXH Kinh tế xã hội 
QL Quốc lộ 
QLĐB Quản lý đƣờng bộ 
QLSCĐB Quản lý sửa chữa đƣờng bộ 
TCVN Tiêu chuẩn Việt Nam 
TNGT Tai nạn giao thông 
TNGTĐB Tai nạn giao thông đƣờng bộ 
TTTT Thƣơng tật tạm thời 
TTVV Thƣơng tật vĩnh viễn 
vii 
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU 
Bảng 1-1: Tốc độ và xác suất va chạm trong giao thông đƣờng bộ. .................. 11 
Bảng 1-2: Tóm tắt những nghiên cứu về tác dụng của mũ bảo hiểm. ................ 13 
Bảng 2-1: Tai nạn giao thông phân chia theo lứa tuổi ở CHLB Đức ................. 31 
Bảng 2-2: Thời gian đƣợc xác định là chết do TNGT ở một số nƣớc. ............... 36 
Bảng 2-3: Quy định về bị thƣơng nặng, bị thƣơng nhẹ của một số nƣớc. .......... 37 
Bảng 2-4: Phân loại tai nạn giao thông theo mức độ thiệt hại vật chất. ............. 39 
Bảng 2-5: Xác suất tai nạn của các phƣơng thức di chuyển .............................. 41 
Bảng 2-6: Nhóm các thành phần chi phí. ............................................................ 51 
Bảng 2-7: Các giả định để đánh giá thiệt hại tai nạn dựa vào phƣơng pháp tổng 
giá trị đầu ra. ........................................................................................................ 52 
Bảng 3-1: Tỷ lệ tử vong do TNGT (trên 100.000 ngƣời) ở các nƣớc Châu Á. .. 63 
Bảng 3-2: Tỷ lệ tử vong do TNGT (trên 100.000 ngƣời) ở các nƣớc Châu Âu. 63 
Bảng 3-3: Tỷ lệ tử vong do TNGT (trên 100.000 ngƣời) ở các nƣớc Châu Phi. 64 
Bảng 3-4: Tai nạn giao thông đƣờng bộ giai đoạn 2009 ÷ 2019. ....................... 76 
Bảng 3-5: Tỷ lệ số vụ TNGT của các loại hình giao thông năm 2019 ............... 77 
Bảng 3-6: Tai nạn giao thông liên quan đến xe máy ......................................... 77 
Bảng 3-7: Tai nạn giao thông phân theo độ tuổi, giới tính năm 2019 ................ 78 
Bảng 3-8: Nguyên nhân chủ yếu của các TNGTĐB. .......................................... 81 
Bảng 3-9: Nguyên nhân TNGT xét theo phƣơng tiện......................................... 82 
Bảng 3-10: Chi phí tổng hợp cho một vụ TNGTĐB ở Việt Nam. ..................... 84 
Bảng 3-11: Tổng thiệt hại do TNGTĐB ở Việt Nam năm 2019 ........................ 85 
Bảng 3-12: Thiệt hại do mất mát thời gian làm việc........................................... 87 
Bảng 3-13: Thu nhập trung bình của ngƣời bị chấn thƣơng. .............................. 87 
Bảng 3-14: Chi phí giá trị cuộc sống con ngƣời ................................................. 87 
Bảng 3-15: Chi phí y tế ....................................................................................... 87 
Bảng 3-16: Chi phí đền bù trung bình cho một ô tô bị tai nạn ........................... 88 
Bảng 3-17: Chi phí quản lý ................................................................................. 88 
Bảng 3-18: Số ngƣời bị nạn trên một vụ tai nạn ................................................ 88 
viii 
Bảng 3-19: Tổng thiệt hại do TNGTĐB năm 2019, phƣơng pháp ALMEC.93 
Bảng 4-1: Tuổi kết hôn trung bình giữa nam và nữ chia theo vùng ................. 108 
Bảng 4-2: Đối tƣợng bảo hiểm và mức chi trả. ................................................. 112 
Bảng 4-3: Các trƣờng hợp bảo hiểm và mức chi trả. ........................................ 115 
Bảng 4-4: Phân nhóm tuổi các đối tƣợng bị TNGTĐB. ................................... 123 
Bảng 4-5: Lao động và đóng góp GDP của công dân trong độ tuổi lao động 124 
Bảng 4-6: Tỷ lệ các dạng hƣ hỏng CSHT do TNGTĐB gây ra đối với đƣờng khu 
vực đồng bằng, miền núi . ................................................................................. 128 
ix 
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ 
Hình 1-1: Mối quan hệ giữa tốc độ của phƣơng tiện và số vụ tai nạn giao thông.
 ............................................................................................................................... 8 
Hình 1-2: Mối quan hệ giữa loại đƣờng, tốc độ và xác suất xảy ra tai nạn. ......... 9 
Hình 1-3: Mối quan hệ giữa tốc độ và xác suất xảy ra tai nạn. .......................... 10 
Hình 1-4: Mối liên hệ giữa tốc độ thực tế của xe với tốc độ trung bình trên từng 
tuyến đƣờng. ........................................................................................................ 10 
Hình 3-1: Dân số, số ngƣời chết do TNGT, số lƣợng phƣơng tiện giao thông tại 
một số nƣớc trên thế giới (phân theo GDP) .................................. ...  nhiều loại cụ thể về: CSHT giao thông 
bao gồm: quốc lộ, đƣờng tỉnh, đƣờng huyện, đƣờng xã, đƣờng đô thị, đƣờng 
chuyên dùng; theo cấp đƣờng nhƣ trên cao tốc, trên đƣờng cấp I đến cấp VI; 
theo phạm vi loại đƣờng có: trong đô thị, ngoài đô thị, đồng bằng, trung du, 
miền núi; theo cấu thành có đoạn đƣờng thẳng, đoạn cong, dốc, trên cầu, trên 
đƣờng và nút giao  
Theo loại phƣơng tiện bao gồm: xe cơ giới (ô tô, xe máy), xe thô sơ; xe tải, 
xe khách, xe chuyên dùng; theo niên hạn: xe mới, xe cũ, rất cũ; theo phạm vi 
hoạt động có trong nƣớc (nội tỉnh, liên tỉnh, nội đô, ngoại ô), quốc tế; số lƣợng 
xe đăng ký, số lƣợng xe hoạt động; số lƣợng xe theo vùng  
Về con ngƣời bao gồm: theo độ tuổi, theo giới tính; theo thành phần lái hay 
tham gia giao thông khác nhƣ phụ xe, bảo trì, hành khách, đi bộ; theo chức năng 
nhiệm vụ nhƣ tổ chức quản lý giao thông, kinh doanh vận tải, tuần tra kiểm soát, 
cƣỡng chế thi hành  Về môi trƣờng bao gồm: môi trƣờng tự nhiên,môi trƣờng 
xã hội, khí hậu, thời tiết  Các yếu tố khác: văn hóa giao thông, tập quán  
Các tiêu chí, chỉ tiêu đƣợc tổng hợp tại bảng sau: 
Tiêu chí, chỉ tiêu đánh giá mức độ ATGT. 
TT 
Tiêu 
chí 
Chỉ tiêu Đơn vị Số lƣợng 
1 
Con 
ngƣời 
1. Lƣợng luân chuyển 
hoặc số km lái xe an toàn, 
mất ATGT 
Xe.km,km 
Tổng số p.tiện x km, 
tổng số km an toàn 
2. LX phóng nhanh, vƣợt 
ẩu, lấn làn 
% Số vụ/tổng số vụ 
3. LX tránh vƣợt sai quy 
định 
% Số vụ/tổng số vụ 
 TT 
Tiêu 
chí 
Chỉ tiêu Đơn vị Số lƣợng 
4. LX chạy quá tốc độ quy 
định 
% Số vụ/tổng số vụ 
5. Đào tạo LX 
6. Sát hạch 
7. Cấp GPLX 
Số 
LX 
GPLX 
Số lƣợng ngƣời, 
CSĐT 
SHLX 
Số lƣợng GPLX 
8. Số LX thắt dây an toàn 
(ô tô) 
9. Đội mũ bảo hiểm (xe 
máy) 
Ngƣời Tổng số ngƣời 
10. LX có độ cồn trong 
máu quá quy định, sử dụng 
điện thoại di động 
Ngƣời Tổng số ngƣời 
11. Số ngƣời đã tuyên 
truyền, giáo dục P. luật 
Ngƣời Tổng số ngƣời 
12. Số tiền cƣỡng chế xử 
phạt thu đƣợc 
VNĐ Tổng số tiền 
13. Lái xe cơ giới không 
có GPLX 
Ngƣời 
Tổng số (% số 
GPLX) 
2 
Cơ sở 
hạ tầng 
giao 
thông 
14. Số km đƣờng cao tốc, 
chính yếu 
km Tổng số 
15. Số km đƣờng chất 
lƣợng tốt 
16. Đƣợc bảo trì 
km, % 
km, % 
Km, km/ tổng số; 
Km hoặc % vốn/ 
nhu cầu 
17. Số vụ tai nạn trên 
100.000 km đƣờng 
Vụ Số vụ/ 100.000 
18. Số điểm đen Điểm Tổng số 
 TT 
Tiêu 
chí 
Chỉ tiêu Đơn vị Số lƣợng 
19. TNGT theo hệ thống, 
loại đƣờng 
km, % Tổng số 
20. TNGT theo địa 
phƣơng (tỉnh vùng) 
Vụ Tổng số 
21. TNGT theo dạng đoạn 
đƣờng thẳng, cong, dốc, 
giao cắt, tách nhập làn) 
Vụ Tổng số 
22. Thiết bị ATGT (hiện 
có, còn thiếu) 
Chiếc Tổng số 
3 
Phƣơng 
tiện 
23. Tổng số phƣơng tiện 
đã đăng ký 
24. Tổng số phƣơng tiện 
đã đăng kiểm 
Xe Tổng số 
25. Thiết bị an toàn trên 
phƣơng tiện 
Chiếc Tổng số 
26. Vụ TNGT theo loại 
phƣơng tiện 
Vụ Tổng số 
27. Tổng số lƣợng phƣơng 
tiện theo loại 
Chiếc Tổng số 
4. 
Môi 
trƣờng 
kết hợp 
2-3 yếu 
tố trên 
và yếu 
tố khác 
28. Môi trƣờng tự nhiên 
theo loại địa hình (Đồng 
bằng, Trung du, Miền núi) 
29. Môi trƣờng địa lý, xã 
hội, văn hóa GT 
30. TNGT ở trong hay ở 
ngoài đô thị 
% 
Vụ/T.số vụ theo 
năm 
31-34. Kết hợp 2-3 tiêu chí Vụ Tổng số theo năm 
 TT 
Tiêu 
chí 
Chỉ tiêu Đơn vị Số lƣợng 
chính (con ngƣời, CSHT, 
phƣơng tiện giao thông 
GT) 
35. Do thiên tai, khí hậu, 
thời tiết 
Vụ,% Tổng số theo năm,% 
5 
Tiêu 
chí 
chung 
36. Tổng số xe cơ giới (ô 
tô)/100.000 dân 
Chiếc Năm 
37. Số vụ tai nạn/100.000 
dân 
Vụ Bình quân năm 
38. Số vụ tai nạn Vụ Tổng số theo năm 
39. Số ngƣời tử vong Ngƣời Tổng số theo năm 
40. Số ngƣời tử vong trên 
100.000 dân 
Ngƣời Tr. bình theo năm 
41. Số ngƣời tử vong trên 
1 triệu Hk.km 
Ngƣời Tr. bình theo năm 
42. Số ngƣời bị thƣơng Ngƣời Tổng số theo năm 
43. Số tài sản bị thiệt hại VNĐ Tr. bình theo năm 
44. Ƣớc tính tổng thiệt hại 
(quy đổi) 
VNĐ,% Tổng, % của GDP 
 Phụ lục 3: Công tác thống kê dữ liệu TNGT đƣờng bộ ở Việt Nam 
Công tác thống kê, phân tích TNGT chƣa đầy đủ sẽ có ảnh hƣởng rất lớn 
đến các giải pháp nâng cao và đảm bảo ATGT. Việc thống kê chính xác, đầy đủ 
TNGT sẽ giúp cho việc đánh giá đúng thực trạng tình hình, nguyên nhân TNGT; 
xác định đƣợc những điểm thƣờng xảy ra tai nạn trên các tuyến giao thông trong 
quá trình xây dựng, nâng cấp, sửa chữa hạ tầng cơ sở giao thông, phục vụ việc 
hoạch định các chính sách của nhà nƣớc cũng nhƣ các ngành liên quan về công 
tác bảo đảm trật tự ATGT. 
Dữ liệu TNGT là tập hợp tất cả các thông tin về từng vụ TNGT xảy ra. Các 
thông tin đúng, đầy đủ, chính xác sẽ cho phép đánh giá đúng nguyên nhân xảy 
ra TNGT, từ đó đề ra các giải pháp phòng ngừa hữu hiệu để hạn chế TNGT. Hệ 
thống dữ liệu TNGT phải bảo đảm hoàn chỉnh các khâu: thu thập thông tin, lƣu 
giữ và xử lý, khai thác thông tin cung cấp cho các nhu cầu cần thiết. Các nƣớc 
phát triển đều có hệ thống CSDL TNGT từ một vài thập kỷ nay. Một số nƣớc đã 
có các trung tâm CSDL TNGT của nƣớc mình và của các nƣớc khác (với sự 
phối hợp song phƣơng và đa phƣơng) nhƣ Anh, Pháp, Nhật Bản, Thuỵ Điển 
Ở nƣớc ta, từ những năm 1970 việc thống kê dữ liệu TNGTĐB đã đƣợc đề cập 
đến, tuy vậy các phƣơng pháp và cách thức tiến hành còn thủ công, thông tin 
chƣa đƣợc đầy đủ. 
Bên cạnh đó, việc thống kê, phân tích TNGT cũng còn nhiều bất cập, số 
liệu TNGT đã đƣợc công bố hàng năm của CSGT chủ yếu tổng hợp bằng 
phƣơng pháp thủ công, thời điểm thống kê không cố định, có sự sai lệch giữa 
các địa phƣơng, những thông tin còn thiếu hoặc không chính xác. Giữa các Bộ, 
các ngành, số liệu TNGT còn khác xa nhau, nhất là giữa Bộ Công an và Bộ Y tế, 
do vậy chƣa phản ánh đúng thực trạng tình hình TNGT ở nƣớc ta. 
Số liệu TNGT đƣợc thu thập, thống kê thông qua các báo cáo TNGT. Trình 
tự thu thập số liệu, thông tin và lập báo cáo một vụ TNGT gồm có: 
- Khi xảy ra một vụ tai nạn, ngƣời dân báo cho cảnh sát. Một số trƣờng 
hợp họ tự giải quyết sự việc mà không có sự can thiệp của cảnh sát. (Trong 
trƣờng hợp này, vụ TNGT sẽ không đƣợc thống kê dẫn đến công tác thống kê 
dữ liệu TNGT không đảm bảo đầy đủ). 
- Tại hiện trƣờng tai nạn, CSGT có trách nhiệm tổ chức cấp cứu nạn nhân, 
 giữ hiện trƣờng và giải phóng tắc nghẽn giao thông. 
- Các thông tin tai nạn đƣợc lƣu tại phòng CSGT địa phƣơng nơi xảy ra tai nạn. 
- Sau khi đƣợc thông báo, cảnh sát điều tra sẽ đến hiện trƣờng để thu thập, 
điều tra và hoàn tất báo cáo tai nạn. Nếu vụ tai nạn không liên quan đến hình sự, 
cảnh sát điều tra sẽ gửi báo cáo lên phòng CSGT 
- Cảnh sát giao thông Tỉnh, Thành phố giải quyết các tai nạn liên quan đến 
các cán bộ cấp cao và ngƣời nƣớc ngoài; 
- Cảnh sát điều tra cấp Tỉnh, Thành phố có trách nhiệm lƣu giữ các thông 
tin về các tai nạn nghiêm trọng. 
- CSGT các cấp phải báo cáo bằng văn bản về số liệu TNGT lên cấp trên 
theo ngành dọc đến Văn phòng CSGT Quốc Gia để lƣu giữ và tập hợp. 
Hiện nay khoảng 30% số vụ tai nạn do phòng CSGT tỉnh báo cáo và 70% 
số vụ tai nạn do cảnh sát giao thông cấp Quận huyện báo cáo. Các nguồn thông 
tin khác về TNGT khác bao gồm: Cục Đƣờng bộ, Sở Giao thông, Ban ATGT 
Tỉnh, các Công ty Bảo hiểm, Bộ Y Tế và các Bệnh việnĐể công tác thu thập 
số liệu TNGT chính xác và đầy đủ cần phải thống nhất, chuẩn hoá các khái niệm 
cơ bản nhƣ: khái niệm TNGT và vụ TNGT; phân loại TNGT; ngƣời chết trong 
vụ TNGT; ngƣời bị thƣơng trong vụ TNGT, thiệt hại tối thiểu trong TNGT. 
Những khái niệm này đƣợc chuẩn hoá sẽ cho phép loại bỏ các thông tin sai hoặc 
không cần thiết. Công tác thống kê dữ liệu TNGTĐB Việt Nam không thể thiếu 
“mẫu báo cáo vụ TNGT”. Mẫu báo cáo vụ TNGT là thông tin đầu vào thống 
nhất của hệ thống dữ liệu TNGT, đƣợc bổ sung hoàn chỉnh trong quá trình điều 
tra vụ TNGT. 
Trên thực tế không chỉ ở Việt Nam mà còn nhiều nƣớc khác trên Thế giới 
nhiều vụ TNGT xảy ra không đƣợc báo cáo; đó là những vụ mà ngƣời gây 
TNGT tự thoả thuận với nhau hoặc họ tự giải quyết. Số vụ TNGT đƣợc báo cáo 
ở Việt Nam thấp hơn nhiều số vụ TNGT xảy ra trên thực tế, theo ƣớc tính của 
các tổ chức quốc tế (nhƣ WB, ADB..), số vụ TNGT không đƣợc báo cáo ở Việt 
Nam chiếm khoảng 30% số vụ TNGT xảy ra. 
 Phụ lục 4: Tiêu chí số vụ TNGT của điểm đen ở một số quốc gia 
Số vụ TNGT khi xem xét ở mỗi quốc gia cũng có sự khác nhau. Thƣờng số vụ 
TNGT lại đi kèm với mức độ thiệt hại của các vụ TNGT đó. 
Quốc gia 
Tần xuất số vụ 
TNGT/năm 
Mật độ số vụ 
TNGT/km/năm 
Áo 1 (3vụ/3năm) 4 (1vụ/250m) 
Pháp 
Cấp độ 1 0,8 (4vụ/5năm) 4,7 (0,8vụ/850m) 
Cấp độ 2 1,4 (7vụ/5năm) 8,2 (1,4vụ/850m) 
Cấp độ 3 2 (10vụ/5năm) 11,8 (2vụ/850m) 
Đức 
Bình thƣờng 1 (3vụ/3năm) 3,3 (1vụ/300m) 
Cùng loại 5 (5vụ/1năm) 16,7 (5vụ/300m) 
Hà Lan 
1,7 - 2 (5vụ/3năm - 
10vụ/5năm) 
Tây Ban 
Nha 
Andalusia 
5 (5vụ/1năm) 5 (5vụ/1km) 
3,3 (10vụ/3năm) 3,3 (3,3vụ/1km) 
La Rioja 
1,7 (5vụ/3năm) 1,7 (1,7vụ/1km) 
1 (3vụ/3năm) 1 (1vụ/1km) 
Madrid 3 (3vụ/1 năm) 
Valencia 1 (3vụ/3năm) 5 (1vụ/200m) 
Thụy Điển 6,7-4 (20vụ/3-5năm) 0,08 (6,7vụ/50km) 
Úc 1 0,2 (0,2vụ/1km) 
Việt Nam 2 (6vụ/3năm) 
- Xét theo tần xuất số vụ/năm thì thấp là 1vụ/năm cá biệt có trƣờng hợp của Pháp là 
0,8 vụ/năm; cao là khoảng 5 vụ/1năm, cá biệt trƣờng hợp của Thuỵ Điển là khoảng 6,7 
vụ/năm. 
- Xét theo mật độ số vụ TNGT/1km/1năm thì thấp nhất là Thuỵ Điển với 0,08 và 
cao nhất là Đức với 16,7. 
Tuy nhiên, số lƣợng vụ TNGT ở đây cũng chƣa thể hiện rõ vì số vụ lại thƣờng gắn 
với một mức độ thiệt hại nào đó. Có thể xét số lƣợng vụ TNGT một năm nhiều nhƣng 
đây lại là những TNGT nhẹ trở đi hoặc số lƣợng vụ TNGT một năm ít nhƣng lại chỉ 
 xét những TNGT nặng và nghiêm trọng. 
Qua bảng trên và ở một mức độ nào đó có thể chấp nhận đƣợc về mặt logic thì 
khi xét trong thời gian 01 năm ít nhất phải cần có từ 02 TNGT trở lên. Còn khi xét thời 
gian dài hơn ở mốc 03 năm hoặc 05 năm thì chúng ta có thể lấy số vụ TNGT trung 
bình xảy ra hàng năm ít nhất là 01 vụ TNGT. 
 Phụ lục 5: Ứng dụng công nghệ thông tin trong xử lý vi phạm luật lệ 
giao thông 
Từng khu vực (chi tiết đến từng tuyến phố hoặc một tòa nhà lớn) đều đƣợc 
cấp một mã số bƣu chính. Nhƣ vậy với một địa chỉ củ thể, chỉ cần hai thông tin 
cơ bản là số nhà và mã số bƣu chính. Hệ dữ liệu này thƣờng đƣợc biết đến trên 
thế giới với cái tên Postcode hoặc Zipcode. 
Toàn bộ hệ dữ liệu quản lý phƣơng tiện, quản lý ngƣời sở hữu, ngƣời sử 
dụng, bảo hiểm...đƣợc xây dựng trên nền tảng địa chỉ với mã số bƣu chính trên. 
Lắp đặt các camera có độ phân giải cao trên các tuyến đƣờng thƣờng xuyên 
có vi phạm giao thông và tiến hành xử lý vi phạm qua hình ảnh. 
Các tài liệu chứng cứ đƣợc thu thập qua camera sẽ là chứng cứ để xử lý 
ngƣời vi phạm. Giấy phạt sẽ đƣợc gửi đến đích danh ngƣời sở hữu phƣơng tiện. 
Nhƣ đã phân tích ở trên điều này phụ thuộc vào mã số bƣu chính/quản lý chủ sở 
hữu và ngƣời sử dụng phƣơng tiện. 
Ngƣời sở hữu phƣơng tiện có trách nhiệm tiến hành nộp phạt theo quy định. 
Trong trƣờng hợp ngƣời vi phạm không chấp hành nộp phạt, giấy phạt số 2 
sẽ đƣợc gửi đến với hình phạt cao hơn. 
Qua một giới hạn nhất định (về số lần gửi giấy phạt hoặc thời gian) nến 
ngƣời vi phạm vẫn không chấp hành, sẽ đƣa ngƣời chủ phƣơng tiện ra tòa án và 
đề nghị các mức phạt cao hơn nữa. 
 PHIẾU KHẢO SÁT 
Xin chào Quý Ông/Bà, 
Tôi tên là Lê Hoài Phong, hiện đang là nghiên cứu sinh của Trƣờng Đại 
học Giao Thông Vận Tải. Tôi đang nghiên cứu luận án tiến sỹ “Nghiên cứu mô 
hình xác định thiệt hại do tai nạn giao thông đường bộ ở Việt Nam”. Nghiên 
cứu xác định thiệt hại do TNGTĐB gây ra là cơ sở cho việc xem xét phân bổ 
nguồn lực nhằm đảm bảo an toàn giao thông trong phạm vi toàn quốc, là cơ sở 
để đánh giá hiệu quả đầu tư của các dự án an toàn giao thông đã và đang được tiến 
hành ở Việt Nam. Ngoài ra, việc xác định thiệt hại do TNGT đƣờng bộ cũng 
mang lại hiệu quả cao trong công tác giáo dục, tuyên truyền ý thức công dân về 
việc chấp hành luật giao thông. 
Tôi đang tiến hành khảo sát thu thập số liệu về sự cần thiết của đề tài 
nghiên cứu. Kết quả tổng hợp từ ý kiến của các Ông/Bà sẽ là cơ sở để chúng tôi 
phân tích, đánh giá cho đề tài nghiên cứu này. 
Vì vậy, những ý kiến của Ông/Bà sẽ hỗ trợ tôi rất nhiều để hoàn thành 
nghiên cứu trên. Tôi rất vinh dự nhận đƣợc sự đóng góp và giúp đỡ của quý 
Ông/Bà. Cuộc khảo sát này đƣợc tiến hành chỉ nhằm mục đích trao đổi học 
thuật, không có mục đích trục lợi, kinh doanh và sẽ đƣợc bảo mật. 
Cảm ơn rất nhiều về sự đóng góp của quý Ông/Bà, 
Trân trọng./ 
----------------------------- 
Ths. Lê Hoài Phong 
Trƣờng Đại học Giao thông vận tải 
Adress: 1140 Đê La Thành, Phƣờng Ngọc Khánh, Quận Ba Đình, Tp. Hà Nội 
Mobile phone: 0981650000 – 0985030405 
E-mail: lhphong@utc2.edu.vn 
 A. Lý lịch chuyên gia 
* Xin Ông/Bà vui lòng cho biết các thông tin cá nhân nhƣ sau: 
1. Họ và tên (nếu có thể): 
2. Tên cơ quan, doanh nghiệp: 
3. Vị trí Ông/Bà đang làm tại cơ quan(nếu có thể): 
B. Nội dung khảo sát 
* Bằng những kinh nghiệm của mình, xin Ông/Bà vui lòng đánh giá về mức độ 
quan trọng của các tiêu chí dưới đây: 
1 = Rất không cần thiết ; Rất không tốt ; Rất không nghiêm trọng 
2 = Không cần thiết ; Không tốt ; Không nghiêm trọng 
3 = Đạt yêu cầu ; Đạt ; Nghiêm trọng 
4 = Cần thiết ; Tốt ; Rất nghiêm trọng 
5 = Rất cần thiết ; Rất tốt ; Đặc biệt nghiêm trọng 
St
t 
Các tiêu chí khảo sát 
Mức độ quan trọng đƣợc 
đánh giá 
1 2 3 4 5 
1 
Tai nạn giao thông đƣờng bộ ở nƣớc ta hiện 
nay đang ở mức độ nào ? 
2 
Việc chấp hành luật giao thông đƣờng bộ ở 
nƣớc ta hiện nay ra sao ? 
3 
Mức độ xử phạt vi phạm luật giao thông 
đƣờng bộ ở nƣớc ta hiện nay nặng hay nhẹ 
(mức độ răn đe) ? 
4 
Phƣơng tiện giao thông đƣờng bộ ở nƣớc ra 
hiện nay có đảm bảo chất lƣợng hay không ? 
5 
Tai nạn giao thông đƣờng bộ ảnh hƣởng đến 
phát triển kinh tế xã hội của nƣớc ta ở mức độ 
nào ? 
6 Có cần thiết bắt buộc ngƣời điều khiển 
 phƣơng tiện tham gia giao thông đƣờng bộ 
phải mua bảo hiểm không ? 
7 
Độ chính xác về con số những vụ tai nạn, số 
ngƣời chết và số ngƣời bị thƣơng vì TNGTĐB 
là nhƣ thế nào ? 
8 
Cơ sở hạ tầng giao thông hiện nay có đáp ứng 
đƣợc với công tác vận tải đƣờng bộ không ? 
9 
Những biện pháp để hạn chế TNGTĐB và 
đảm bảo ATGT hiện nay ở mức độ nào ? 
10 
Quản lý nhà nƣớc về ATGT đƣờng bộ hiện 
nay đã hợp lý chƣa 
11 
Có cần thiết phải xác định thiệt hại do 
TNGTĐB gây ra không ? 
12 
Hệ số quy đổi thời gian tắc nghẽn giao thông 
với thời gian sản xuất là 0,75 đã hợp lý hay 
chƣa? 
13 
Mức độ bồi thƣờng cho con ngƣời và phƣơng 
tiện do TNGTĐB gây ra đã thỏa đáng chƣa? 
14 
Việc TNGT gây ra thiệt hại về môi trƣờng ảnh 
hƣởng đã thực sự nghiêm trọng hay chƣa? 
15 
Sự cần thiết của nghiên cứu mô hình xác định 
thiệt hại do TNGTĐB ở Việt Nam có cần thiết 
hay không ? 
* Để xác định đƣợc thiệt hại đầy đủ nhất về TNGTĐB gây ra thì phải tính thêm 
những chi phí vô hình nào.. ? ( câu hỏi mở rộng) 
---Xin chân thành cảm ơn---