Chủ nghĩa xã hội khoa học - Chương V: Thời đại ngày nay

 CH ƯƠ NG VTHỜI ĐẠI NGÀY NAY 
NỘI DUNG TỰ HỌC 
Quan niệm về thời đ ại và c ơ sở phân chia thời đ ại lịch sử 
Tính chất của thời đ ại ngày nay 
Những xu thế chủ yếu của thời đ ại ngày nay 
CÂU HỎI THẢO LUẬN 
Cuộc cách mạng KH- CN có những tác đ ộng gì tới sự phát triển kinh tế-xã hội Việt Nam ? 
Nhiệm vụ của thanh niên sinh viên đ ối với đ ất n ư ớc trong giai đ oạn hiện nay ? Thời c ơ và thách thức ? 
 Quan niệm về thời đ ại. ----------------------------------------------TC---2007- > ( Con ng ư ời có mặt trên hành tinh cách nay khoảng ½ triệu n ă m; từ khi có sử khoảng 5000 đ ến 4000 ngàn n ă m cách nay ). Cho đ ến nay, có nhiều quan đ iểm về sự phân chia thời gian lịch sử xã hội: - Phuriê: mông muội, dã man, gia tr ư ởng, v ă n minh. - Moócgan: mông muội, dã man, v ă n minh.- Anvin Topphl ơ : v ă n minh nông nghiệp, v ă n minh công nghiệp, v ă n minh hậu công nghiệp. 
I. KHÁI NIỆM VỀ THỜI ĐẠI VÀ THỜI ĐẠI NGÀY NAY.  
C. Mác: “Ở mỗi thời kỳ lịch sử xã hội, chúng ta chỉ nói đ ến những đ ặc tr ư ng lớn, chung nhất mà thôi, bởi vì mỗi thời kỳ lịch sử xã hội cũng giống nh ư thời kỳ lịch sử trái đ ất, đ ều không có những ranh giới trừu t ư ợng nào cả”. 	“ Về đ ại thể, có thể coi PSA, PTSX cổ đ ại; PTSX phong kiến; PTSX t ư bản là những thời đ ại tiến triển dần của xã hội loài ng ư ời”. 	 C ơ sở phân chia thời đ ại lịch sử :	+ HTKT – XH 	+ Giai cấp trung tâm chi phối sự phát triển  
 Thời đ ại ngày nay và các giai đ oạn chính: 7/11/1917----1945------1975----1991----2007->( Thời đ ại quá đ ộ từ CNTB lên CNXH và CNCS ) - Chủ nghĩa xã hội từ lý luận trở thành hiện thực trong lịch sử nhân.- Trục xuyên suốt sự vận đ ộng lịch sử là đ ấu tranh xóa bỏ trất tự t ư bản, thiết lập và từng b ư ớc xây dựng CNXH trên phạm vi thế giới.- Các n ư ớc xã hội chủ nghĩa và phong trào công nhân quốc tế trở thành lực l ư ợng nòng cốt đ i đ ầu trong cuộc đ ấu tranh vì hòa bình, dân chủ và tiến bộ xã hội. - Cách mạng giải phóng dân tộc nằm trong phạm trù cách mạng xã hội chủ nghĩa. 
II. TÍNH CHẤT VÀ NHỮNG MÂU THUẪN C Ơ BẢN CỦA THỜI ĐẠI HIỆN NAY.	 
Tính chất của thời đ ại ngày nay ?  Cuộc đ ấu tranh giữa hai chế đ ộ xã hội khác nhau về bản chất đ ã và đ ang chi phối toàn bộ quá trình vận đ ộng của lịch sử nhân loại. Cuộc đ ấu tranh đ ó diễn ra trên tất cả các lĩnh vực đ ời sống xã hội: Kinh tế, chính trị, t ư t ư ởng, v ă n hóa 	 
2. Các mâu thuẫn của thời đ ại hiện nay: 
 Chủ nghĩa t ư bản > < Chủ nghĩa xã hội 
Đây là mâu thuẫn nổi bất nhất, xuyên suốt từ khi cách mạng Tháng M ư ới Nga thành công . 
Mâu thuẫn này biểu hiện: 
 “ đ ối đ ầu giữa hai chế đ ộ xã hội”( 1917 - 1945 ); 
 “ chiến tranh lạnh” ( 1945 – 1975 ); 
 “ diễn biến hòa bình”( 1975 – nay ). 
Các n ư ớc Đế quốc t ư bản thực hiện nhằm mục đ ích xóa bỏ chủ nghĩa xã hội thế giới.  
Những biểu hiện mới trong quá trình phát triển toàn cầu hóa nến kinh tế : 
Chuyển từ đ ối đ ầu trực tiếp sang vừa hợp tác vừa đ ấu tranh trên nhiều ph ươ ng diện. 
Cuộc đ ấu tranh trên lĩnh vực t ư t ư ởng, v ă n hóa trở nên phức tạp 
 T Ư BẢN > < Giai cấp công nhân  Sự biến đ ổi PTSX và trao đ ổi t ư bản trong đ iều kiện tác đ ộng CMKH-KT tiếp theo là CMKH- công nghệ và tin học toàn cầu; đ ã mở rộng phạm vi bóc lột toàn cầu, dẫn đ ến những biến đ ổi c ơ cấu giai cấp xã hội đ ã làm dịu bớt những mâu thuẫn giữa công nhân với t ư sản trong các n ư ớc t ư bản phát triển, nh ư ng lại mở rông mâu thuẫn giữa t ư bản và lao đ ộng trên bình diện toàn cầu. 
 CÁCH MẠNG KHOA HỌC-CÔNG NGHỆ ( Biến đ ổi về chất các yếu tố LLSX ) --------> WB, IMF –T – H – TNC-> H ------------- (T/C QUỐC TẾ 52000 tỷ usd) (53000 TNC) Quy mô TB toàn cầu = Quy mô LĐ toàn cầu  INTERNET (1989) ------------------- T + t’ = H WTO WTO n ă m 1995 TNC công ty liên quốc gia 
 ĐPT ===== OECD Châu Á nghèo, Châu Phi đ ói 60-70 n ư ớc ĐPT 30 n ư ớc OECD G7 OECD  ĐPT Châu Mỹ la tinh nợ - Dòng chảy vào: Tài nguyên, n ă ng l ư ợng; lao đ ộng trình đ ộ cao; khoa học chất sám. - Dòng chảy ra: Vốn; công nghệ; hàng đ ộc quyền. 
 DT Thuộc đ ịa, phụ thuộc > < CNĐQ  ĐPT ========= TBPT ( OECĐ )  Ngày nay mâu thuẫn này vời biểu hiện mới : Các n ư ớc đ ang phát triển đ ấu tranh bảo vệ chủ quyền quốc gia, chống sự “xâm l ư ợc” về kinh tế và v ă n hòa của chủ nghĩa t ư bản toàn cầu hóa. Hai mâu thuẫn đ an xen vào nhau biểu hiện thành “ mâu thuẫn giữa các n ư ớc giàu và những n ư ớc nghèo”. ( Mâu thuẫn nổi bật của thời đ ại ) 
 CÁC N Ư ỚC TB > < CÁC N Ư ỚC TB  Hiện nay, mâu thuẫn này mâu thuẫn này thể hiện thông qua mâu thuẫn giữa ba trung tâm: Mỹ – Tây Âu – Nhật Bản. 
III . NHỮNG ĐẶC ĐIỂM C Ơ BẢN VÀ XU THẾ VẬN ĐỘNG CỦA THỜI ĐẠI . 
Thời đ ại ngày nay nổi lên những đ ặc đ iểm c ơ bản nào ? 
Xu thế vận đ ộng của thời đ ại ? ( Nguyên lý về mối liên hệ phổ biến; nguyên lý về sự phát triển )  
1. Những đ ặc đ iểm c ơ bản của thời đ ại : 
Đấu tranh giai cấp và dân tộc đ ang diễn ra gay gắt trên phạm vi thế giới. 
Cách mạng khoa học và công nghệ đ ang gây ra những thay đ ổi to lớn trên thế giới. 
Những vấn đ ề toàn cầu đ òi hỏi sự hợp tac giải quyết của các quốc gia. 
Khu vực châu Á – Thài Bình D ươ ng đ ang là khu vực phát triển n ă ng đ ộng, khả n ă ng phát triển với tốc đ ộ cao, đ ồng thời cũng đ ang tiềm ẩn một số nhân tố có nguy c ơ gây mất ổn đ ịnh. 
	 TRẮC NGHIỆM 1) Quan đ iểm của C. Mác về c ơ sở của mỗi thời đ ại lịch sử là: - Ph ươ ng thức chủ yếu của sản xuất kinh tế và trao đ ổi. - C ơ cấu xã hội. - Chế đ ộ chính trị. - Ý thức xã hội. 2) Quy đ ịnh ph ươ ng h ư ớng phát triển chính của mỗi thời đ ại do:- Giai cấp giữ vị trí trung tâm của thời đ ại. - Kiến trúc th ư ợng tầng. - C ơ sở kinh tế. - Ý thức chính trị, t ư t ư ởng. 3) Giai cấp t ư sản giữ vị trí trung tâm của thời đ ại, Lênin xác đ ịnh từ: - Thế kỷ XVI đ ến 1789. - 1789 đ ến 1871. - 1871 đ ến 1917. - 1917 đ ến 1945.  
4) Cách mạng tháng M ư ời Nga mở ra thời đ ại mới: - Thời đ ại XHCN. - Cách mạng vô sản. - Thời đ ại cách mạng giải phóng dân tộc. - Quá đ ộ từ CNTB lên CNXH trên phạm vi thế giới. 5) Tính chất của thới đ ại ngày nay phản ánh:- Tính thống nhất và mâu thuẫn giữa hai HTKT-XH. - Kinh tế XHCN và TBCN. - Chính trị XHCN và TBCN. - T ư t ư ởng giữa XHCN và TBCN. 6) Những xu thế của thời đ ại ngày nay do tác đ ộng của : - Cách mạng khoa học và công nghệ. - Cách mạng XHCN. - Ý thức dân tộc phát triển. - Tiềm n ă ng kinh tế của CNTB.