Bài giảng Đường lối cách mạng ĐCSVN - Chương 1: Đường lối xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng XHCN

Chương 1 
 ĐƯỜNG LỐI XÂY DỰNG 
NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG 
ĐỊNH HƯỚNG XHCN 
ThS. Hoàng Xuân Sơn 
ThS. Hoàng Xuân Sơn 
I. LÝ LUẬN CHUNG 
Khái 
niệm 
Đặc điểm 
Các mô hình 
Ư u, 
nhược 
là kinh tế hàng hóa trong đó sản xuất chỉ hoàn toàn theo yêu cầu của thị trường 
là loại hình kinh tế tạo ra sản phẩm nhằm để trao đổi kinh doanh trên thị trường 
Là “ một kiểu tổ chức kinh tế vừa tuân theo quy luật của KTTT vừa dựa trên cơ sở và chịu sự dẫn dắt chi phối bởi các nguyên tắc và bản chất của CNXH ” 
1. Khái niệm 
KT 
hàng hóa 
KTTT 
KTTT 
đ.hướng 
XHCN 
ThS. Hoàng Xuân Sơn 
2. Đặc điểm của kinh tế thị trường 
1 
Các chủ thể KT có tính độc lập, nghĩa là có quyền tự chủ trong sản xuất, kinh doanh, lỗ, lãi tự chịu. 
2 
Giá cả cơ bản do cung-cầu điều tiết, hệ thống thị trường phát triển đồng bộ và hoàn hảo. 
3 
Nền KT có tính mở cao và vận hành theo quy luật vốn có của KTTT như quy luật giá trị, cung-cầu, cạnh tranh. 
4 
Có hệ thống pháp quy kiện toàn và sự quản lý vĩ mô của Nhà nước . 
ThS. Hoàng Xuân Sơn 
KTTT tự do 
KTTT xã hội 
KTTT XHCN 
Các 
mô hình 
3. Các mô hình kinh tế thị trường 
ThS. Hoàng Xuân Sơn 
Chủ yếu bảo vệ lợi ích của giới chủ mà ít quan tâm tới lợi ích của người lao động làm thuê và lợi ích công Tiêu biểu là thị trường các nước: Mỹ, Anh, Australia 
KT thị trường tự do 
Lợi ích 
H. Chế 
Cơ sở 
Tích cực 
Mô hình này có cơ sở xuất phát là tư tưởng “ Bàn tay vô hình ” của A.Smith: các quan hệ kinh tế chịu sự chi phối của các quy luật KTTT, sự can thiệp của nhà nước vào nền KT rất hạn chế, nhà nước chỉ làm những việc mà tư nhân không thể làm được. 
Rất linh hoạt, kích thích tư nhân đầu tư và các lĩnh vực kinh tế. 
Thường hay trục trặc, rủi ro, mất cân đối, thiếu đồng bộ giữa các lực lượng hay các yếu tố thị trường. 
ThS. Hoàng Xuân Sơn 
4. Ưu, nhược điểm 
Click to add Title 
1 
Dưới cơ chế thị trường kinh tế phát triển năng động, có hiệu quả 
1 
Click to add Title 
2 
Đáp ứng nhanh nhạy các nhu cầu của xã hội 
2 
Click to add Title 
1 
Kích thích đổi mới kỹ thuật, hợp lý hóa sản xuất 
3 
Click to add Title 
2 
Thực hiện phân phối các nguồn lực kinh tế một cách tối ưu 
4 
Click to add Title 
1 
Điều tiết thị trường mền dẻo, linh hoạt; có khả năng thích nghi cao trước điều kiện KT biến đổi 
5 
 Ưu điểm 
ThS. Hoàng Xuân Sơn 
1 
Khi xuất hiện cạnh tranh không hoàn hảo (độc quyền) thì không có sức ép cạnh tranh cho đổi mới kỹ thuật 
 Nhược điểm 
2 
Mục đích là lợi nhuận tối đa nên có thể lạm dụng tài nguyên của xã hội, gây ô nhiễm môi trường, hiệu quả KT-XH không được đảm bảo 
3 
Phân phối thu nhập không công bằng; phân hóa giàu nghèo, sự phân cực về của cải, tác động xấu đến đạo đức và tình người 
4 
Khó tránh khỏi những thăng trần, khủng hoảng kinh tế có tính chu kỳ và thất nghiệp 
ThS. Hoàng Xuân Sơn 
II. ĐL XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XHCN 
a) Cơ chế kế hoạch hóa tập trung quan liêu, bao cấp 
Mục tiêu 
Đặc điểm 
Hình thức 
Đánh giá 
1. Cơ chế quản lý kinh tế thời kỳ trước đổi mới 
ThS. Hoàng Xuân Sơn 
b) Nhu cầu đổi mới cơ chế quản lý kinh tế 
Nhu cầu đổi mới 
1979-1986 
1986-1989 
HNTW6 (8/1979) 
HNTW8 (6/1985) 
Các CT và QĐ 
ĐH VI (12/86) 
HNTW2 (4/1987) 
HNTW3 (8/1987) 
HNTW6 (3/1989) 
ThS. Hoàng Xuân Sơn 
ĐH VI 
(12/1986) 
Tư duy 
ĐH VII 
(6/1991) 
ĐH VIII 
(6/1996) 
Đại hội 
IX, X, XI 
2. Quá trình hình thành đường lối phát triển nền KTTT định hướng XHCN 
ThS. Hoàng Xuân Sơn 
a) Khái niệm thể chế kinh tế 
Thể chế KTTT định hướng XHCN 
Thể chế kinh tế thị trường 
Thể chế kinh tế 
3. Tiếp tục hoàn thiện thể chế KTTT định hướng XHCN 
ThS. Hoàng Xuân Sơn 
 Theo Đại hội XI của Đảng (1/2011) : 
Tiếp tục hoàn thiện thể chế KTTT định hướng XHCN là tiền đề quan trọng thúc đẩy quá trình cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng ổn định kinh tế vĩ mô, là một trong ba đột phá chiến lược trong 10 năm tới. 
b) Mục tiêu hoàn thiện 
ThS. Hoàng Xuân Sơn 
1 
Từng bước xây dựng đồng bộ hệ thống pháp luật, bảo đảm cho nền KTTT định hướng XHCN phát triển thuận lợi. 
2 
Đổi mới cơ bản mô hình tổ chức và phương thức hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công. 
3 
Phát triển đồng bộ, đa dạng các loại thị trường cơ bản thống nhất trong cả nước, từng bước liên thông với thị trường khu vực và thế giới. 
 Mục tiêu trước mắt : 
ThS. Hoàng Xuân Sơn 
4 
Giải quyết tốt hơn mối quan hệ giữa phát triển kinh tế với phát triển v ăn hóa , đảm bảo tiến bộ, công bằng xã hội, bảo vệ môi trường. 
5 
Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước và phát huy vai trò của MTTQ, các đoàn thể chính trị - xã hội và nhân dân trong quản lý, phát triển kinh tế - xã hội. 
 Mục tiêu trước mắt : 
ThS. Hoàng Xuân Sơn 
c) Quan 
điểm 
2 
5 
3 
4 
1 
Nhận thức đầy đủ, tôn trọng và vận dụng đúng đắn các quy luật khách quan của KTTT ... 
Đảm bảo tính đồng bộ giữa các bộ phận cấu thành của thể chế kinh tế, giữa các yếu tố thị trường... 
Kế thừa có chọn lọc thành tựu phát triển KTTT của nhân loại, kinh nghiệm tổng kết từ thực tiễn đổi mới ở nước ta 
Nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng, hiệu lực và hiệu quả quản lý của Nhà nước... 
Chủ động, tích cực giải quyết các vấn đề lý luận và thực tiễn quan trọng... vừa làm vừa tổng kết rút kinh nghiệm 
ThS. Hoàng Xuân Sơn 
1 
Thống nhất nhận thức về nền KTTT định hướng XHCN. 
2 
Hoàn thiện thể chế về sở hữu và các thành phần KT, loại hình doanh nghiệp và các tổ chức s.xuất kinh doanh 
3 
Hoàn thiện thể chế bảo đảm đồng bộ các yếu tố thị trường và phát triển đồng bộ các loại thị trường 
d. Một số chủ trương tiếp tục hoàn thiện 
ThS. Hoàng Xuân Sơn 
4 
Hoàn thiện thể chế gắn kết tăng trưởng KT với phát triển VH, thực hiện tiến bộ, công bằng XH trong từng bước, từng chính sách phát triển và bảo vệ môi trường. 
5 
Hoàn thiện thể chế về vai trò lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước và sự tham gia của các tổ chức quần chúng vào quá trình phát triển kinh tế-xã hội. 
d. Một số chủ trương tiếp tục hoàn thiện 
ThS. Hoàng Xuân Sơn 
4. Thành tựu, hạn chế 
ThS. Hoàng Xuân Sơn 
HẾT 
XIN CẢM ƠN! 
ThS. Hoàng Xuân Sơn